Материалдар / Баяндама: Күн жүйесінің планеталар қозғалысының Фибоначчи сандарымен байланысы 8 сынып
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Баяндама: Күн жүйесінің планеталар қозғалысының Фибоначчи сандарымен байланысы 8 сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
Баяндамада Күн жүйесінің планеталар қозғалысының Фибоначчи сандарымен байланысы туралы айтылған.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
01 Қараша 2020
407
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Күн жүйесінің планеталар қозғалысының Фибоначчи сандарымен байланысы

1-кесте. Планеталардың Күнді бір рет айналып шығу

уақытының Фибоначчи сандары арасындағы байланысы


Планеталар атауы

Күнді бір рет айналып шығу уақыты

Фибоначчи сандары

1

Меркурий

87,9693

88

n=4

=29

2

Шолпан

224,7008

=225

n=4

=75

3

Жер

365,2564

=366

n=4

4

Марс

686,9799

=687

n=4

5

Юпитер

4322,59

=4323

n=4

6

Сатурн

10759,2

=10761

n=4

7

Уран

30688,22

=30688

n=4

8

Нептун

60182,3

60183

n=4


а1=29, =29, =58, =87 бұл Меркурийдің күнді бір рет айналып шығу уақытының Фибоначчи санымен байланысы.

Күн жүйесінің төрт ішкері планетасы (Жер тобындағы планеталар– Меркурий, Шолпан, Жер, Марс) аса үлкен емес, олар тығыз тасты заттар мен металдардан құралған[3].

Алып планеталар– Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун әлдеқайда көлемдірек, олар негізінен жеңіл заттардан (сутек, гелий, метан, т.б.) құралған, сондықтан олардың орташа тығыздығы қойнауындағы зор қысымға қарамай аз болады.

Ғалымдардың пайымдауынша, Күн әрбір секунд сайын 4 млн. тонна «салмақ жоғалтады». Бұл «салмақ» аз ғана уақытта жарық пен жылуға айналып, кеңістікке нұр болып құйылады.

Ғалымдар: «Жер төрт қабаттан тұрады», - дейді. Бірінші қабат– құрлықтық тип, қалыңдығы– 33 шақырым. Екіншісі– мантия, қалыңдығы– 33 шақырымнан 2900-ға дейін. Үшіншісі– жер өзегінің сыртқы қабығы, қалыңдығы– 2900шақырымнан 5100-ге дейін. Төртіншісі– Жер өзегі. Ол 5100 шақырымнан басталып, 6370 шақырымға дейінгі тереңдікте орналасқан.

Фибоначчи сандарының Күн жүйесі планеталарының қозғалысындағы алатын орны, яғни ғылыми жұмысымыздың ең маңызды жаңалығы. Біз сіздерге оны төменде дәлелдермен көрсетеміз.

Күнді айнала 8 планета қозғалып жүретіні баршамызға мәлім. Олардың қозғалысы бір-бірімен өте тығыз байланыста жүреді. Фибоначчи сандарының артынғы санын алдынғысына бөлген кезде орташа есеппен 1,618 шығатынын жоғарыда атап өттік. Ол Фибоначчи коэффиценті деп аталады[1]. Енді біз соны планеталарда қарастырайық. Егерде Күннен Меркурийге дейінгі арақашықтықты алатын болсақ 5*10¹³м -ге тең. Егер осы арақашықтықты Фибоначчидің 1,618 коэффицентіне көбейтетін болсақ, Шолпанның Күнге дейінгі арақашықтығы шығады. 1,618≈1,7


2-кесте. Фибоначчи сандарының планеталардың

Күнге дейінгі арақашықтығымен байланыcы

№№

Күн жүйесінің планеталары

Фибоначчи коэффицентіне көбейткенде

Планеталардың Күнге дейінгі арақашықтығы

1 1

Меркурий

57,9* м

57,9* м

2 2

Шолпан

1,7*57,9* м

92,7* м

3 3

Жер

1,7*93,7* м

151,6* м

4 4

Марс

1,7*151,6* м

244,5* м


Пайдаланылған әдебиеттер:

  1. Воробьев Н.Н. «Фибоначчи сандары» - М: Наука,1964.

  2. «Ғылым» халықаралық ғылыми журнал, №1,3,2017ж.

  3. Дүйсембаева Б.М., Байжасарова Г.З., Медетбеков А.А. Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық, Алматы:Мектеп, 2016ж.

  4. «Квант» журналы, №8,1973ж.



Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!