Жамбыл облысы, Қордай ауданы,
№7 Бетқайнар колледжі тарих және география пәні оқытушысы: Саметова
Дана Жұмабекқызы
Білім берудегі
технологиялар: педагогтың рөліне жаңа
көзқарас
(Эссе)
“Маған жәй айтсаң – ұмытамын,
көрсетсең – есімде сақтаймын,
ал өзімді іс-әрекетке қатыстырсаң –
үйренемін.”
Конфуций
Педагог үнемі ізденіс пен
үйрену жолында. Қазіргі заманғы білім беру жүйесі технологиялардың
қарқынды дамуына байланысты түбегейлі өзгерістерге ұшырап отыр.
Сандық технологиялар оқыту әдістерін жаңаша ұйымдастыруға мүмкіндік
беріп, білім беру процесін тиімді әрі қолжетімді етеді. Осы
өзгерістер аясында педагогтың рөлі де жаңа қырынан қарастырылады.
Бұрынғыдай білім беруші ғана емес, ол енді бағыттаушы, кеңесші және
фасилитатор қызметін атқарады. Педагог – білім берудің
ұйымдастырушысы.
Ол - бұл топтық жұмыс кезінде
жас жеткіншектердің тиімді әрекеттесуін қамтамасыз ететін маман.
Іс-әрекет барысында талқылау, шешім қабылдау немесе шығармашылық
процестерді ұйымдастырып, өз ойларын еркін жеткізуіне және
бірлескен шешімдер табуына
көмектеседі.
Қазіргі таңда педагогтардың
білімалушыларға кез-келген жағдайда талқылау процесін басқару және
оны тиімді ұйымдастыру, сөз алу мүмкіндігін беру, конфликтілерді
реттеу және конструктивті диалог құру, идеяларды жүйелеу және
мақсатқа бағыттау, топтың ортақ шешімге келуіне көмектесу сияқты
міндеттер оқу-тәрбие процесінің бөлшектеріне айналып
отыр.
Цифрлық технологиялардың
енгізілуі мұғалімдердің міндетін жеңілдетпейді, керісінше, олардың
жауапкершілігін арттырады. Қазіргі педагог ақпаратты жай беріп қана
қоймай, оны тиімді өңдеудің, қолданудың жолдарын үйретуі керек.
Бүгінде студенттер мен оқушылар қажетті білімді интернеттен ала
алады, бірақ оны дұрыс талдау, сыни ойлау, ақпараттың шынайылығын
тексеру дағдылары маңызды рөл атқарады. Мұнда педагогтың
жетекшілігі қажет.
Жаңа технологиялар – оқытудың
тиімді құралы ретінде бірінші орында тұрғаны белгілі. Қашықтықтан
оқыту платформалары, интерактивті тақталар, электронды оқулықтар,
жасанды интеллектке негізделген білім беру жүйелері оқыту сапасын
арттыруда. Бұл технологиялар оқытудың жекелендірілген тәсілін
енгізуге мүмкіндік береді. Мысалы, онлайн курстар мен бейнесабақтар
әр студенттің өз қарқынымен білім алуына жағдай жасайды. Дегенмен,
технологиялар мұғалімді алмастыра алмайды, керісінше, оның жұмысын
қолдайды және оқыту процесін әртүрлі әдістермен
байытады.
Педагог – шығармашылық пен
ынталандыру көзі. Білім беру тек ақпарат берумен шектелмейді,
сонымен қатар білімалушының немесе студенттің тұлғалық дамуына
ықпал етеді. Сондықтан педагог тек білім көзі ғана емес,
шабыттандырушы тұлға да болуы тиіс. Шығармашылық тапсырмалар,
жобалық жұмыстар және ынталандыру әдістері арқылы мұғалім
студенттерді өздігінен ойлауға, зерттеуге және жаңалық ашуға
жетелейді.
Технологиялар білім беру
саласына жаңа мүмкіндіктер әкелгенімен, педагогтың рөлі маңызды
болып қала береді. Педагог – бағыттаушы, шабыттандырушы және оқыту
процесін ұйымдастырушы. Технологиялар мен педагогикалық шеберлікті
үйлестіре отырып, сапалы және нәтижелі білім беруге болады. Қазақ
халқының ағартушыларының бірі - Ахмет Байтұрсынұлы «Білімді болу –
жаңалыққа ұмтылу». – деп айтқан. Сондықтан қазіргі заман
педогогтарынан үнемі жетілу, жаңа әдістерді меңгеру және заманауи
технологияларды тиімді пайдалану талап
етіледі.