Біртұтас тәрбие: Ұрпақ тәрбиесіндегі тұтастықтың
маңызы
Қазіргі қоғамда тәрбие беру үдерісі күрделі әрі
көпқырлы мәселе болып отыр. Бала тәрбиесіне отбасы, мектеп,
қоғамдық орта және заманауи ақпараттық кеңістік әсер етеді. Осы
орайда, «біртұтас тәрбие» ұғымы өзекті бола түсуде. Біртұтас тәрбие
дегеніміз – балаға барлық тәрбие көздері арқылы ортақ құндылықтар
мен жүйелі бағыт-бағдар беру үдерісі. Бұл тәрбие жүйесі адамның
рухани, мәдени, әлеуметтік және зияткерлік дамуын үйлесімді
қамтамасыз етеді.. Біртұтас тәрбие ең алдымен отбасында басталады.
Ата-ана баланың алғашқы ұстазы болғандықтан, оның бойына ұлттық
құндылықтар мен ізгі қасиеттерді сіңіруі тиіс. Баланың тұлға
ретінде қалыптасуында отбасының рөлі ерекше. Отбасындағы жылулық
пен қолдау баланың сенімділігі мен ішкі үйлесімділігін
қалыптастырады.
Мектеп – білім мен тәрбиенің орталығы. Егер
мектепте берілетін тәрбие отбасындағы құндылықтармен үндесіп жатса,
баланың үйлесімді дамуы қамтамасыз етіледі. Мұғалімдер оқушылардың
тек білім алуын ғана емес, рухани-адамгершілік қасиеттерін
қалыптастыруды да басты назарға алуы тиіс. Мектеп пен ата-аналар
арасындағы тұрақты байланыс оқушының әлеуетін толық ашуға мүмкіндік
береді.
Бала тәрбиесіне қоғамның әсері зор. Көптеген
ақпарат құралдары, әлеуметтік желілер, кинолар мен ойындар
балаларға ықпал етеді. Сондықтан ата-аналар мен ұстаздар баланың
ақпараттық кеңістігін дұрыс бағыттауы қажет. Қоғамда қалыптасқан
моральдық нормалар мен құндылықтар балаға оң әсер ететіндей
жағдайда болуы тиіс. Сонымен қатар, әлеуметтік ортадағы мәдени
іс-шаралар, спорттық жарыстар мен түрлі қоғамдық белсенділіктер
баланың жан-жақты дамуына ықпал етеді.
Тәрбие берушілердің бірлестігі – ата-аналар,
мұғалімдер мен қоғам мүшелері баланың тәрбиесіне бірлесіп атсалысуы
керек.
Құндылықтар сабақтастығы – балаға ұлттық, мәдени
және адамгершілік құндылықтарды тұрақты түрде насихаттау
қажет.
Оң
ақпараттық орта қалыптастыру – балаларды зиянды ақпараттардан
қорғап, пайдалы контентке бағыттау маңызды.
Жеке тұлғаның дамуына қолдау көрсету – әр баланың
қабілеті мен қызығушылығын ескере отырып, оның шығармашылық және
интеллектуалдық әлеуетін арттыру.
Патриоттық және экологиялық тәрбие – туған жерге
деген сүйіспеншілік, қоршаған ортаға құрмет, ел болашағына деген
жауапкершілік сезімін ояту.
Біртұтас тәрбие – жас ұрпақтың жан-жақты дамуына
негіз болатын жүйе. Отбасы, мектеп және қоғам бірлесіп жұмыс
істегенде ғана балаға сапалы тәрбие беруге болады. Сондықтан әрбір
тәрбиеші бұл үдерістің бір бөлігі екенін түсініп, ортақ
жауапкершілікті сезінуі тиіс. Жас ұрпақтың болашағы – бүгінгі
тәрбие берудегі тұтастық пен үйлесімділіктің нәтижесі. Біртұтас
тәрбие жүйесін дамыту – болашаққа салынған инвестиция. Бұл жас
ұрпақтың саналы, білімді, жауапты азамат болып қалыптасуына
септігін тигізеді.