Бөлшек - рационал теңдеулерді шешу

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Квадрат теңдеулер

Мектеп: №151 негізгі мектебі

Күні:10.12.2018ж

Мұғалімнің аты-жөні: Мыңбаева А.Қ

Сынып: 8

Қатысушылар саны: 5

Қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

Бөлшек-рационал теңдеулерді шешу

Cабақтың түрі

Жаңа сабақ

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

8.2.2.5

Түріндегі теңдеулерді шешу;

8.2.2.6

бөлшек-рационал теңдеулерді шешу;

Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

Оқушылар бөлшек-рационал теңдеулерді квадрат теңдеулерге келтіру әдістерін біледі, бөлшек-рационал теңдеулерді шешеді.

Бағалау критерийлері

Оқушы

- бөлшек-рационал теңдеудің анықтамасын біледі;

- бөлшек-рационал теңдеуді шешу алгоритмін қолданады;

- ММЖ анықтайды;

- бөлшек-рационал теңдеуді шешеді.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар квадрат және бөлшек-рационал теңдеулерді шешу жолын ауызша айтады;

Бөлімнің пәндік лексикасы мен терминологиясына сүйенеді.

Пәндік лексика және терминология:

Бөлшек-рационал теңдеулер

айнымалының мүмкін мәндер облысы

бөгде түбір

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

Бөлшектің бөлімін квадрат үшмүше түрінде жазайық...

Бөлшектерді ортақ бөлімге келтірейік...

Бұл түбір бөгде түбір болады, өйткені... .

Құндылықтарды дарыту

Сабақ өту барысында әдепті сөйлеуге, уақытты үнемдеуге баулу. Коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру.

Өзіне талап қоя білу, сыныптасына қолдау көрсету.

Идеяларымен бөлісу,талқылауға қатысу.

Пәнаралық байланыстар

Тарихпен байланыс квадрат үшмүше, квадрат теңдеулер жайлы оқудағы ең ежелгі мағлұматтармен танысу кезінде қалыптастырылады. (вавилондық және ежелгі үнді ғалымдарының үлесі).

АКТ қолдану дағдылары

Power Point презентациясы

Бастапқы білім

Оқушылар квадрат теңдеулерді шеше алады, алгебралық бөлшектермен амалдар орындай алады.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған

іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

1. Ұйымдастыру кезеңі. Сабақ мақсатын қою.

Мұғалім оқушылармен сәлімдесіп, олардың сабаққа дайындығын тексереді.

Үй тапсырмасын тексеру.(Екі топ есебін тақтаға жауабын шығарамын.Өздерін бағалайды) №10.5 есеп (5 мин)

1. =

Шешуі: = хR

2х =

2х - = 0

х(2-3х)= 0

х=0

2-3х=0

х =

Жауабы: =

2. =

Шешуі: = х

2х=

2х- =0

х (2-х)= 0

х=0

2-х=0

х =2

Жауабы: х= 0

Жаңа сабақты бастамас бұрын сыныпты екіге бөліп аламын.(Ортаға бөлшек, рационал сөздері жазылған қағаздарды таңдап алады)

Сабақтың ортасы

30 минут

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.(5 мин)

Егер Р( х) пен Q( ) көпмүшеліктер болса, онда

1. түріндегі теңдеуді рационал теңдеу деп атайды. ( 1) теңдеуді шешу Р( теңдеуінің шартын қанағаттандыратын түбірлерін табуға алып келеді.

( 2)

Анықтама. Бөлшектің бөлімінде айнымалысы бар теңдеулер бөлшек-рационал теңдеулер деп аталады.

Бөлшек-рационал теңдеулерді келесі алгоритм бойынша шешеміз:

1. Теңдеудің барлық өрнектерін теңдеудің сол жағына шығару керек.

2. Бөлшектерді ортақ бөлімге келтіру керек.

3. Бөлшектің бөлімі 0-ге тең болмайтын, ал алымы 0-ге тең болатын айнымалының мәнін табу керек.

4. Шыққан түбірді тексеру керек.

5. Жауабын жазу керек.

bilimland.kz сайтынан бейнеролигін көрсету.

Оқушыларға «Сиқырлы кубик» әдісі арқылы сұрақтар беремін.Ауызша жауап береді.

1. Бөлшек-рационал теңдеу дегеніміз … ?

2. ММЖ деген не?

3. Бөлшек-рационал теңдеуді шешу алгоритмі қандай?

4.Бөгде түбірлер дегеніміз не?

5.Бүтін рационал теңдеулер дегеніміз не?

6. Бөлшек рационал теңдеуінің түбірлерінің саны өзгере ме?

Мұғалім кері байланыс жасайды.

Топтық жұмыс(10 мин). «Мантия қалпағы» әдісі.(Екі топтан екі оқушы шығып,қалпақты киіп математика ғалымдары секілді есептерін түсіндіреді.)

Бөлшек тобы:

- =

Шешуі: + - =0 х

2х -10+10х+50 -+10х+25)=0

2х -10+10х+50 --10х-25=0

-+2х +15=0

-2х-15=0

=2

=-15

-3

5

Жауабы:х= -3

Рационал тобы:

- =

Шешуі: - - = 0

=0

=0

- 2х-1=0

−4-=0

- +5х -4=0

=0

4

1

Жауабы:х= 4

Жұппен жұмыс (5 мин)

«Аялдамаларда» берілген тапсырмаларды орындаймыз.

Әрбір оқушыға «Жауап парағы» мен жүру маршруты таратылады.

Әрбір оқушы белгілі бір маршрут бойынша жүріп, Аялдамаларда бөлшек-рационал теңдеулерді шешуге берілген тапсырмаларды дәптерлерінде орындап, жауаптарын жауап парағына жазады.

№1 Аялдама.

Шешуі.

x≠ -

Жауабы: x = 0,5.

№2 Аялдама.

Шешуі.

x≠

x₁=5, x₂= - 0,25

Жауабы: x₁=5, x₂= - 0,25.

№3 Аялдама.

Шешуі.

x≠ -3

x₁=12, x₂= - 3

Жауабы: х =12

№4 Аялдама.

Шешуі.

x ≠ 1, х ≠ -

x₁=4, x₂= - 7

Жауабы: x₁=4, x₂= - 7

Өзара бағалау:

1) оқушылар дәптерлерімен, жауап парақтарымен алмасады;

2) дайын жауаптармен тексереді;

3) қате жіберген кезде дәптердегі шешу жолын тексереді (қажет болғанда комментарий береді);

4) дәптер мен жауап парағын қайтарады, біріге отырып кері байланысты талқылайды.

Сергіту сәті: «Қанталапай» ойыны(3 мин)

Оқулықпен жұмыс(7 мин)

Оқушыларға №10.13 есеп беріледі, олар есепті шығарады, тақтадағы дұрыс жауаппен салыстырады, болған соң әркім өз есебінің шешімін түсіндіруі керек.

– = 10 х х -2

– - 10 = 0

= 0

= 0

=0

-65х-41- =0

-65х-41=0

= = -1

= = -

Сабақтың соңы

5 мин

2. Сабақты қорытындылау. Рефлексия.(5 мин)

Мұғалім сабақ мақсаттарына қайтып оралады, олардың жетістіктерінің деңгейін айтады. Келесі сабақтарды жоспарлау мақсатында оқушыларға сұрақтар қойылады:

• Бүгін мен білдім …

• Маған қызықты болды …

• Маған қиын болды …

• Мен ... тапсырмаларын орындадым.

Сұрақтар ауызша немесе жазбаша талқылана алады.

Үй тапсырмасы: Оқулықтағы 10.16 есеп теңдеудің барлық теріс емес түбірлерін табады.