Материалдар / «Буллингтен қорған!» Қауіпсіздік сабағы (10 минут) №29-САБАҚ «Күмәнді жағдайда салауатты және қауіпсіз өмірге апаратын жол»

«Буллингтен қорған!» Қауіпсіздік сабағы (10 минут) №29-САБАҚ «Күмәнді жағдайда салауатты және қауіпсіз өмірге апаратын жол»

Материал туралы қысқаша түсінік
Оқушыларға буллингтің түрлері мен себеп-салдарын түсіндіру арқылы, оған қарсы тұрудың жолдарын үйрету және достық қарым-қатынасты нығайтуға ықпал ету. Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық және қозғалыс талаптарымен таныстырып, жолда жүру мәдениетін қалыптастыру. Оқушылардың сенімсіз және күмәнді жағдайларды ажырата білу қабілетін дамыту және қауіпсіз өмір сүру дағдыларын қалыптастыру.
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Сәуір

еңбекқорлық және кәсіби біліктілік айы

2-апта дәйексөзі:

Көп еңбек еткенге бақыт басын иеді. (Леонардо да Винчи)


Мұғалімнің аты-жөні:

Ш.Х.Рахимшикова


Күні:

14.04.2025


Сынып: 8-«В»

Қатысушылар саны: 20


Қатыспағандар саны: 0

Сабақтың тақырыбы:

«Буллингтен қорған!»


Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық талаптар. Велосипедшілер қозғалысына қойылатын қосымша талаптар. (ЖЖЕ №9)


Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

29-САБАҚ

«Күмәнді жағдайда салауатты және қауіпсіз өмірге апаратын жол»

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларға буллингтің түрлері мен себеп-салдарын түсіндіру арқылы, оған қарсы тұрудың жолдарын үйрету және достық қарым-қатынасты нығайтуға ықпал ету.

Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық және қозғалыс талаптарымен таныстырып, жолда жүру мәдениетін қалыптастыру.

Оқушылардың сенімсіз және күмәнді жағдайларды ажырата білу қабілетін дамыту және қауіпсіз өмір сүру дағдыларын қалыптастыру.

Құндылықтарды дарыту:

Әділдік және жауапкершілік, бірлік және ынтымақ, әділдік және жауапкершілік, еңбекқорлық және кәсіби біліктілік




Сабақтың барысы






Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Бағалау

Ресурстар



Ұйымдастыру кезеңі

2 минут


Сәлемдесу. Тақырыппен таныстыру. "Буллинг не?" деген сұрақ арқылы қысқаша кіріспе жасау.

Өз ойларын ортаға салады, буллинг туралы не білетіндерін айтады.

Ауызша мадақтау

Презентация, слайд, тақырыптық суреттер

Сабақтың ортасы

40 минут








































«Буллингтен қорған!» (20 мин)

Топқа бөлу (3 топ). Топ 1 «Татулық» тобы Топ 2 «Көмек қолы» тобы Топ 3 «Достық көпірі» тобы

Әр топқа жағдайлық тапсырмалар (рольдік ойындар) береді.

1-топ: «Сыныпта буллинг жағдайы болды, не істейсің?Жағдай: Сыныптағы бір оқушыны басқа оқушылар мазақтап, шеттетіп жүр. Мұғалім бұл жағдайды байқап қалды.

2-топ: «Жаңа оқушы сыныпқа келді»Жағдай: Жаңа оқушы басқа өңірден көшіп келіп, сыныпқа қосылды. Ол ешкімді танымайды және өзін жалғыз сезінеді.

3-топ: «Топтық жұмыс кезінде келіспеушілік туындады»Жағдай: Сыныпта оқушылар топпен жұмыс істеп жатыр. Бір оқушы өз ойын тыңдатқысы келеді, ал басқалары оны елемейді. Топта дау-жанжал туындап жатыр.

Топпен ақылдасып, ролдерге бөлініп, сценка қояды.

Топты шапалақпен, "жұлдызша" арқылы бағалау

Топтық жұмыс, сценкалар


"STOP-БУЛЛИНГ" постерін жасау тапсырмасы







Постерге өз идеяларын түсіреді.

Постер көрмесі. Үздік постер таңдау

маркерлер, түрлі-түсті қағаз

Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық талаптар. Велосипедшілер қозғалысына қойылатын қосымша талаптар. (10 мин)

Қысқаша түсініктеме: Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық талаптар,

Ілінген қозғалтқышы бар велосипед пен мопедті шығарар алдында техникалық жағдайын тексеру. Ақаулары және оларды жою. Велосипедшілердің ретелмейтін көше қиылыстарын кесіп жүріп өту ережелері. Велосипедшілердің жүргіншілер өтпесін кесіп жүріп өту ережелері. Жолаушылар мен жүк тасымалы ережелері.

Тыңдайды, қажет болса, сұрақ қояды.

  1. Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтің ерекшеліктері қандай?

  2. Велосипедпен қай жерде жүруге рұқсат етіледі?

  3. Техникалық талаптар неге маңызды?

  4. Велосипедшілерге қандай жаста жолға шығуға рұқсат беріледі?


Сұрақ-жауап арқылы кері байланыс

Инфографика, плакат, слайд

«Дұрыс/бұрыс» ойыны: Мұғалім жол қозғалысы туралы бірнеше мәлімдеме айтады, оқушылар дұрыс/бұрыс деп жауап береді.

  1. Велосипедпен жаяу жүргіншілер өтпесінен жүрген кезде міндетті түрде велосипедті қолмен жетектеу керек.
    → ✅ Дұрыс

  2. Велосипедтің шамы мен дыбыс белгісі болмаса да, жолға шығуға болады.
    → ❌
    Бұрыс

  3. Аспалы қозғалтқышы бар велосипед мопед санатына жатады.
    → ✅
    Дұрыс

  4. Жүк тасымалдауға болмайды.
    → ❌
    Бұрыс (Болады, бірақ қауіпсіздік сақталуы керек)

  5. Қиылыста тек өзіңнің бағытыңа қарау жеткілікті.
    → ❌
    Бұрыс (Жан-жаққа қарау керек)

  6. Велосипедпен тротуарда жүруге рұқсат етіледі.
    → ❌
    Бұрыс (Егер арнайы жол болмаса – рұқсат етілмейді)

  7. Құлаққап тағып велосипед айдауға болады.
    → ❌
    Бұрыс (Жолдағы қауіп-қатерді естімей қалуы мүмкін)

  8. Велосипедпен көлік жолының оң жағымен жүру керек.
    → ✅
    Дұрыс

  9. Велосипедшілерге де бағдаршам мен жол белгілерін сақтау міндетті.
    → ✅
    Дұрыс

  10. Тежегіш жұмыс істемесе де, жаймен айдауға болады.
    → ❌
    Бұрыс

Жылдам жауап береді, себебін айтады.

Қол көтеру арқылы белсенділікті бағалау

Дұрыс-бұрыс карточкалар, ойын элементі

Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

29-САБАҚ

«Күмәнді жағдайда салауатты және қауіпсіз өмірге апаратын жол»Қауіп төнген жағдайда не істеу керек? Сценарий беру (мысалы, белгісіз адаммен сөйлесу, желідегі қауіп)

Сценарий 1: Белгісіз адаммен сөйлесу (көше немесе үй маңында) Жағдай:Саған жақындап, есіміңді, мекенжайыңды немесе ата-анаң қайда екенін сұрап жатқан бейтаныс адам бар.

Сценарий 2: Желіде қауіп – бейтаныс адамның хабарласуы Жағдай: Біреу әлеуметтік желіде саған достық жібереді, сөйлесуге тырысады және жеке сурет, видео сұрайды.

Сценарий 3: Қорқыту немесе бопсалау (онлайн/офлайн) Жағдай: Біреу сені қорқытып, бірдеңе жасауды талап етеді, әйтпесе зиян тигізетінін айтады.

Топта өз ойларын бөлісіп, сценарий бойынша жауап береді. Соңында жалпы ережелерді айтады:

  • Жеке ақпаратты (толық аты-жөнің, мекенжай, мектеп, телефон нөмірі) бейтаныс адамдармен бөліспе.

  • Қауіп төнсе – үндемей қалма! Үнсіздік – қауіпті күшейтеді.

  • Ата-анаңа, мұғалімге немесе құқық қорғау органдарына бірден хабарла.


Қосымша сұрақпен нақтылау арқылы

Сценарий қағаздары, видеоролик (қысқа)

«Сенімді-Сенімсіз» ойыны: Оқушылар күмәнді және сенімді жағдайларды ажыратады.

Мұғалім әртүрлі жағдайларды оқиды немесе экранға шығарады.

Белсенді жауап береді.

Егер сенімді жағдай болса – жасыл карточка көтереді (немесе "Сенімді" дейді).

Егер сенімсіз/қауіпті жағдай болса – қызыл карточка көтереді (немесе "Сенімсіз" дейді).


Қате/дұрыс жауап санын жазу

Презентация, интерактивті сұрақтар

Соңы

3 минут


Қорытынды:

  • Қайталау, қорытындылау сұрақтары

  • Үздік топты марапаттау

  • «Сен үшін қай тақырып маңызды болды?» деген рефлексия сұрағы

  • Ауызша мадақтау

  • Шапалақ

  • "Жұлдызша"

  • Белсенділік парағы

  • Стикерлік рефлексия























Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық талаптар. Велосипедшілер қозғалысына қойылатын қосымша талаптар.

(ЖЖЕ №9)

Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтерге қойылатын техникалық талаптар

Аспалы қозғалтқышы бар велосипедтер мен мопедтер жақсы техникалық күйде болуы тиіс. Мына бөлшектердің дұрыс жұмыс істеуі қажет:

  • Тежегіштер (тормоз)

  • Дыбыс белгісі (қоңырау)

  • Шамдар (алдыңғы — ақ, артқы — қызыл)

  • Дөңгелектер мен шиналар — тозбаған, дұрыс үрленген

Shape1

Қозғалысқа шықпас бұрын техникалық жағдайын тексеру

Мінер алдында тексерілетіндер:

  • Тежегіштер жұмыс істей ме?

  • Дөңгелектерде ауа жеткілікті ме?

  • Руль мен отырғыш мықтап бекітілген бе?

  • Жарық шамдары мен дыбыс сигналы бар ма?

Shape2

Ақаулар және оларды жою

  • Тежегіш істемесе – велосипедпен жүруге болмайды, шеберге көрсету қажет

  • Шина тесілсе – камераны жамау немесе ауыстыру керек

  • Шам жанбаса – батарейканы тексеру немесе шамды ауыстыру

Shape3

Велосипедшілердің реттелмейтін көше қиылыстарынан өту ережесі

  • Бағыт сол жақтан келетін көлікке жол беру қажет

  • Қиылысқа жақындағанда жылдамдықты азайтып, жан-жағыңа қарау керек

  • Абайлап, қауіпсіздікке көз жеткізген соң ғана өту

Shape4

Жаяу жүргіншілер өтпесінен өту ережесі

  • Велосипедпен емес, велосипедті қолмен жетектеп өту керек

  • Өтпеге жақындағанда тоқтап, көліктерге жол беру қажет

Shape5

Жолаушылар мен жүк тасымалдау ережелері

  • Велосипед арнайы отырғышы болса ғана бір жолаушы тасымалдауға рұқсат

  • Жүкті велосипедтің артқы жүк салғышына орналастыру керек

  • Жүк жүргізуге кедергі келтірмеуі және көріністі шектемеуі тиіс





Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

29-САБАҚ

«Күмәнді жағдайда салауатты және қауіпсіз өмірге апаратын жол»Қауіп төнген жағдайда не істеу керек? Сценарий

? Сценарий 1: Белгісіз адаммен сөйлесу (көше немесе үй маңында)

Жағдай:
Саған жақындап, есіміңді, мекенжайыңды немесе ата-анаң қайда екенін сұрап жатқан бейтаныс адам бар.

Не істеу керек:

  1. Сабыр сақта, бірақ сақ бол.

  2. Жауап берме — жеке ақпаратпен бөліспе (аты-жөнің, мектеп, мекенжай, т.б.).

  3. Сол жерден алыста, қауіпсіз жерге бар (дүкен, мектеп, күзетші бар жер).

  4. Жақындарыңа бірден хабарлас немесе 102 нөміріне қоңырау шал.

  5. Айналадағылардан көмек сұра — дауыс көтеріп "Көмектесіңіз!" деп айту.

Shape6

? Сценарий 2: Желіде қауіп – бейтаныс адамның хабарласуы

Жағдай:
Біреу әлеуметтік желіде саған достық жібереді, сөйлесуге тырысады және жеке сурет, видео сұрайды.

Не істеу керек:

  1. Бұл адамды танымасаң – хабарламасына жауап берме.

  2. Сұраған нәрселері ыңғайсыз болса – бұл қауіпті белгі.

  3. Скриншот жасап, ата-анаңа немесе сенімді ересекке көрсет.

  4. Парақшаны бұғаттап, желі әкімшілігіне шағым жаз.

  5. Егер қауіп арта берсе – полицияға немесе арнайы киберқауіпсіздік қызметіне хабарла.

Shape7

? Сценарий 3: Қорқыту немесе бопсалау (онлайн/офлайн)

Жағдай:
Біреу сені қорқытып, бірдеңе жасауды талап етеді, әйтпесе зиян тигізетінін айтады.

Не істеу керек:

  1. Қорықпа – сен жалғыз емессің.

  2. Хабарламаны жойма – дәлел ретінде сақтау керек.

  3. Ата-анаңа немесе сенетін ересек адамға бірден айт.

  4. 102 нөміріне хабарлас немесе интернеттегі "Киберполиция" ресурстарына жүгін.

  5. Өз әрекетіңе сенімді бол – ешқашан өз бетіңмен шешуге тырыспа.

Shape8

? Жалпы ережелер:

  • Жеке ақпаратты (толық аты-жөнің, мекенжай, мектеп, телефон нөмірі) бейтаныс адамдармен бөліспе.

  • Қауіп төнсе – үндемей қалма! Үнсіздік – қауіпті күшейтеді.

  • Ата-анаңа, мұғалімге немесе құқық қорғау органдарына бірден хабарла.





«Сенімді-Сенімсіз» ойыны

Мысал жағдайлар:

Жағдай сипаттамасы

Дұрыс жауап

1

Бейтаныс адам саған тәтті ұсынып, машинасына отыруды сұрайды.

Сенімсіз

2

Әпкең интернет-дүкеннен саған киім алуға көмектесіп жатыр.

Сенімді

3

Желіде біреу "Мен сенің досыңның досымын, суретіңді жіберші" деп жазады.

Сенімсіз

4

Мектеп мұғалімі сенен ата-анаңның нөмірін сұрап отыр.

Сенімді

5

Бейтаныс адам «Мен сенің ата-анаңның досымын, олар мені жіберді» дейді.

Сенімсіз

6

Сен YouTube-тан мультфильм көріп отырсың.

Сенімді (бірақ бақылау керек)

7

Қосымша ақша табу үшін сілтемеге өтіп тіркелуіңді сұрайды.

Сенімсіз

8

Досыңмен WhatsApp арқылы сөйлесіп отырсың.

Сенімді (егер нақты таныс дос болса)

9

Instagram-да белгісіз адам «Сыйлық ұттың» деп сілтеме жібереді.

Сенімсіз

10

Әкең ескерту жасады: «Желіде абай бол!» деді.

Сенімді


13 Сәуір 2025
972
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі