Даналық ойдан дән ізде

Даналық ойдан дән ізде

Адамзат тарихында даналықтың орны ерекше. Ол – қоғамды алға жетелейтін, әрбір ұрпаққа өмірлік бағдар болатын құндылықтар жиынтығы. Даналықтың түбінде терең ой, саналы тәжірибе, өмірден түйген сабақ жатыр. Қазақ халқының "Даналық ойдан дән ізде" деген сөзі осы ақиқатты аңғартады.

Даналықтың қайнары – тәжірибе дегендей, әрбір халықтың өзіндік мәдениеті, тарихы мен өмір сүру салты бар. Бірақ барлығын байланыстыратын ортақ құндылық – даналық. Ол ғасырлар бойы жинақталған тәжірибеден туындайды. Халық ауыз әдебиетінде, мақал-мәтелдерде, шешендік сөздерде, ата-баба мұраларында даналықтың мәйегі жатыр. Бұл – тек өткеннің емес, бүгіннің де, болашақтың да бағдаршамы.

Білім мен даналықты көп жағдайда шатастырады. Білім – ақпарат пен деректердің жиынтығы, ал даналық – сол білімді орынды қолдану қабілеті. Даналық ой тек оқумен, ізденіспен ғана емес, өмірлік тәжірибемен, саналы ой елегінен өткізумен қалыптасады. Мысалы, әл-Фараби, Абай, Шәкәрім сынды ұлы ойшылдар тек білім жинап қоймай, оны адамзат игілігіне жарата білді.

Даналық – адамзатқа қажетті құндылық. Қазіргі жылдам өзгеріп жатқан заманда даналықтың маңызы арта түсуде. Ақпарат тасқыны, технологиялық даму адам санасын жаңа сынақтарға салып отыр. Бірақ осы аласапыранда даналыққа жүгінген адам ғана адаспайды. Себебі даналық – дұрыс шешім қабылдауға, рухани кемелденуге, өмірдің мәнін түсінуге жетелейді.

Қорытындылай келегнде "Даналық ойдан дән ізде" деген сөз – жай ғана мақал емес, өмірлік қағида. Әрбір адам даналыққа ұмтылса, оның өмірі мәнді, шешімдері дұрыс, болашағы жарқын болмақ. Өйткені даналық – адамды биікке көтеретін рухани құндылық.