____«Экология, өлкетану және туризм орталығы» КММ ______
(қосымша білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (күнделікті) жоспары
Дәрілік өсімдіктер
(сабақ тақырыбы)
|
Бөлім |
Экология |
|
Педагогтің Т.А.Ә (бар болған жағдайда) |
Таубаева Зубаира Рахымқызы |
|
Күні |
07-09.11.2022 |
|
Секция немесе үйірме атауы, топ |
Экология ландшафтану, I,II, III, IV-топтар |
|
Сабақтың тақырыбы |
Дәрілік өсімдіктер |
Сабақтың барысы
|
Сабақтың кезеңі /Уақыт |
Педагогтің әрекеті |
Оқушының әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту 7 мин. |
І.Ұйымдастыру кезеңі: а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін Ширату «Гүлдер сыры» жаттығуын пайдаланып, оқушылар бір- біріне көрсетілген суреттер арқылы тілектер тілету ә)Топта жұмыс жасау ережені еске түсіру. б) Топтастыру.
|
Оқушылар шеңберге тұрып, үш түрлі гүлдің түрлері ұсынылады, олар қандай гүл ұнататынын айтады. Қызғалдақ- бостандықты ұнатады Раушан-өзіне сенімді адамдар Ромашка (түймедақ) -кешірімді адамдар (оқушылар 3 топқа бөлінеді)
|
Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы көңіл күйін көтереді және қарым-қатынас жасау дағдысы артады . |
|
|
Сабақтың ортасы Жаңа сабаққа кіріспе 10 мин |
«Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Оқушылар бір-бірінің пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Педагогтың түсіндірмесі Лекция қосымша 1 Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін педпгог оқушыларға сабақтың тақырыбымен таныстырады. |
Сұрақтарға жауап береді 1.Дәрілік өсімдіктер дегеніміз не? 2.Қазақстанда дәрілік өсімдіктердің қанша түрі бар? 3.Қандай дәрілік өсімдіктерді білесін? |
Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен немесе стикерлерге жазылған сөздер ынталандыру. Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Стикерлер, сұрақтар жазылған қағаздар немесе презентация |
|
Мағынаны ашу Топтық жұмыс 21 мин. |
«ДЖИГСО» әдісі. Білу және түсіну деңгейіндегі тапсырманы орындатады. Тапсырма 1: «Суреттер сөйлейді» С.
Жетекші сұрақтар: 1. Суреттен нені байқадыңдар? 1. Суреттің ерекшелігі қандай? «Бас бармақ» Жұптар өзара бір-біріне дескрипторға сүйеніп, кері байланыс береді. |
Суретті көріп, талдайды. Тақырыпқа қатысты суреттер көрсетіледі. |
Дескриптор: - Сурет арқылы сабақ тақырыбына болжам жасайды. - Суреттің ерекшелігін ажыратады. |
|
|
Топтық жұмыс 12 мин |
«Миға шабуыл» әдісі ТЖ. Тапсырма 2: Аудиотыңдалым арқылы мәтінді тыңдайды |
1.Бұл аудиотыңдалымда дәрілік өсімдіктермен таныс болады? Атап өтеді. Тиімділігі: Бұл тапсырманы орындау арқылы оқушының сыный ойлана білуге, өз ойын еркін жеткізе алуға, өзгенің пікірін құрметтеу керектігіне дағдыланады. |
Дескриптор: - Мәтінді тыңдайды - Тыңдалған мәтіннен тірек сөздерді теріп жазады - Тірек сөздердің омоним, антоним, синонимдерін табады. |
Мұғалімнің аудиожазбасы
|
|
Жеке жұмыс 22 мин |
«Зерттеушілік әңгіме» әдісі . 3-тапсырма. «Оқушыларға дәрілік өсімдіктер туралы жоба жасау ұсынылады (жалбыз, түймедақ, жусан) |
Топтардың дайындалуына уақыт беріледі. Бұл уақыт ішінде оқушылар өз көзқарастарының себебін, дəлелдері мен мысалдарын дайындайды. |
Дескриптор: Тақырыпқа сай дәлелдер мен өз пікірін білдіреді Саралау: Ғаламтор сайттарын пайдалану ұсынылады.
|
|
|
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
«Көңіл-күй кәрзеңкесі» әдісі. Оқушылар бүгінгі сабақ туралы пікірлерін айтып, кәрзеңкеге ақ, қызыл, сары гүлдерді салады. Ақ гүл - «Белсенді қатыстым», қызыл гүл - «Бәрі түсінікті», сары гүл - «Маған іздену керек». Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Дескриптор: Оқушылар дәрілік шөптердің жағымды-жағымсыз қасиеттерін тани алады және саралайды. |
|
Лекция Қосымша 1
Адамзат тіршілігінде
өсімдіктер дүниесінің маңызы өте айрықша. Бағзы заманнан - ақ ата -
бабаларымыз өсімдіктерді зерттеп, танып - біліп, оларға ат қойып,
жеміс - жидектерін, дәндерін азыққа, жапырақ, гүл, тамырларын дәрі
- дәрмекке, тері илеуге, түрлі нәрселерді бояуға пайдаланған.
Өсімдіктер – оттегіні бөлуші, табиғат көркі, дәрілік шикізат, мал
азығы, тағамдық өнім.
Республика территориясынан 6000 - ға жуық
өсімдік түрлерін кездестіруге болады. Оның 500 - дейі дәрілік
өсімдіктерге жатады. Олардың түрлерінің көптігі жөнінен Қазақстан
ТМД елдері арасында бірінші орында тұр. Өсімдіктер дүниесінің
осындай молдығына байланысты олардың ішіндегі өсімдіктің зерттеудің
маңыздылығы айтпаса да түсінікті. Мал
бағумен айналысқан қазақ халқы шөптердің, жалпы өсімдіктердің емдік
қасиеттерін ертеден білген. Сөйтіп, ел арасында ауруға шалдыққан
адамдарды дәрілік өсімдіктермен емдеу ертеден
тараған. Дәрілік өсімдіктер
кептірілген шөп, тұнба, қайнатынды, шай, ұнтақ және тағы басқа
түрінде қолданады. Дәрілерді дайындау үшін шикізат ретінде
пайдаланатын дәрілік өсімдіктер бөлек іріктеледі. Дәріні көбінесе
жабайы өсімдіктерден алады. Көптеген өсімдіктердің емдік қасиеттері
бар. Оларды дәрілік өсімдіктер дейді. Осы заманғы кейбір ең
таңдаулы дәрілер жабайы шөптерден
жасалған.
Кейбір дәрілік шөптер,
егер оларды ұсынылған артық мөлшерде қабылдаған жағдайда, өте улы
болады.
Ежелгі қытайлықтарда
халықтық медицина жақсы дамыды. Олар өз денсаулықтарына қатты көңіл
бөлген. Қытайлық емшілер емдеудің көп түрін меңгеріп, оны өз
тәжірибелерінде де қолданып отырды. Олар көптеген емдік қасиеті бар
шөптерден дәрі дайындап, адамдарды онымен емдеп
отырған.
Әлемдік дәрі - дәрмек
рыногына шыққан бірінші қазақстандық дәрі, отандық препарат
«Арглабин» болды. Оның авторы – қарағандылық ғалым, Қазақстан
Республикасының Ұлттық Ғылым Академиясының академигі, химия
ғылымдарының докторы, профессор Серғазы Әдекенов. 2007 жылы оған
ғылым және техника саласы бойынша Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік сыйлығы
берілген.
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Дәрілік өсімдіктер
Дәрілік өсімдіктер
____«Экология, өлкетану және туризм орталығы» КММ ______
(қосымша білім беру ұйымының атауы)
Қысқа мерзімді (күнделікті) жоспары
Дәрілік өсімдіктер
(сабақ тақырыбы)
|
Бөлім |
Экология |
|
Педагогтің Т.А.Ә (бар болған жағдайда) |
Таубаева Зубаира Рахымқызы |
|
Күні |
07-09.11.2022 |
|
Секция немесе үйірме атауы, топ |
Экология ландшафтану, I,II, III, IV-топтар |
|
Сабақтың тақырыбы |
Дәрілік өсімдіктер |
Сабақтың барысы
|
Сабақтың кезеңі /Уақыт |
Педагогтің әрекеті |
Оқушының әрекеті |
Бағалау |
Ресурстар |
|
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту 7 мин. |
І.Ұйымдастыру кезеңі: а) Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу үшін Ширату «Гүлдер сыры» жаттығуын пайдаланып, оқушылар бір- біріне көрсетілген суреттер арқылы тілектер тілету ә)Топта жұмыс жасау ережені еске түсіру. б) Топтастыру.
|
Оқушылар шеңберге тұрып, үш түрлі гүлдің түрлері ұсынылады, олар қандай гүл ұнататынын айтады. Қызғалдақ- бостандықты ұнатады Раушан-өзіне сенімді адамдар Ромашка (түймедақ) -кешірімді адамдар (оқушылар 3 топқа бөлінеді)
|
Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы көңіл күйін көтереді және қарым-қатынас жасау дағдысы артады . |
|
|
Сабақтың ортасы Жаңа сабаққа кіріспе 10 мин |
«Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Бір-біріне сұрақтар қояды. Оқушылар бір-бірінің пікірін толықтырады. Өз ойымен бөліседі.
Педагогтың түсіндірмесі Лекция қосымша 1 Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін педпгог оқушыларға сабақтың тақырыбымен таныстырады. |
Сұрақтарға жауап береді 1.Дәрілік өсімдіктер дегеніміз не? 2.Қазақстанда дәрілік өсімдіктердің қанша түрі бар? 3.Қандай дәрілік өсімдіктерді білесін? |
Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен немесе стикерлерге жазылған сөздер ынталандыру. Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады. |
Стикерлер, сұрақтар жазылған қағаздар немесе презентация |
|
Мағынаны ашу Топтық жұмыс 21 мин. |
«ДЖИГСО» әдісі. Білу және түсіну деңгейіндегі тапсырманы орындатады. Тапсырма 1: «Суреттер сөйлейді» С.
Жетекші сұрақтар: 1. Суреттен нені байқадыңдар? 1. Суреттің ерекшелігі қандай? «Бас бармақ» Жұптар өзара бір-біріне дескрипторға сүйеніп, кері байланыс береді. |
Суретті көріп, талдайды. Тақырыпқа қатысты суреттер көрсетіледі. |
Дескриптор: - Сурет арқылы сабақ тақырыбына болжам жасайды. - Суреттің ерекшелігін ажыратады. |
|
|
Топтық жұмыс 12 мин |
«Миға шабуыл» әдісі ТЖ. Тапсырма 2: Аудиотыңдалым арқылы мәтінді тыңдайды |
1.Бұл аудиотыңдалымда дәрілік өсімдіктермен таныс болады? Атап өтеді. Тиімділігі: Бұл тапсырманы орындау арқылы оқушының сыный ойлана білуге, өз ойын еркін жеткізе алуға, өзгенің пікірін құрметтеу керектігіне дағдыланады. |
Дескриптор: - Мәтінді тыңдайды - Тыңдалған мәтіннен тірек сөздерді теріп жазады - Тірек сөздердің омоним, антоним, синонимдерін табады. |
Мұғалімнің аудиожазбасы
|
|
Жеке жұмыс 22 мин |
«Зерттеушілік әңгіме» әдісі . 3-тапсырма. «Оқушыларға дәрілік өсімдіктер туралы жоба жасау ұсынылады (жалбыз, түймедақ, жусан) |
Топтардың дайындалуына уақыт беріледі. Бұл уақыт ішінде оқушылар өз көзқарастарының себебін, дəлелдері мен мысалдарын дайындайды. |
Дескриптор: Тақырыпқа сай дәлелдер мен өз пікірін білдіреді Саралау: Ғаламтор сайттарын пайдалану ұсынылады.
|
|
|
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 8 мин. |
«Көңіл-күй кәрзеңкесі» әдісі. Оқушылар бүгінгі сабақ туралы пікірлерін айтып, кәрзеңкеге ақ, қызыл, сары гүлдерді салады. Ақ гүл - «Белсенді қатыстым», қызыл гүл - «Бәрі түсінікті», сары гүл - «Маған іздену керек». Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады. Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды. Саралау: Бұл кезеңде саралаудың «Қорытынды» тәсілі көрінеді. |
Оқушылар бүгінгі сабақтың тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды. |
Дескриптор: Оқушылар дәрілік шөптердің жағымды-жағымсыз қасиеттерін тани алады және саралайды. |
|
Лекция Қосымша 1
Адамзат тіршілігінде
өсімдіктер дүниесінің маңызы өте айрықша. Бағзы заманнан - ақ ата -
бабаларымыз өсімдіктерді зерттеп, танып - біліп, оларға ат қойып,
жеміс - жидектерін, дәндерін азыққа, жапырақ, гүл, тамырларын дәрі
- дәрмекке, тері илеуге, түрлі нәрселерді бояуға пайдаланған.
Өсімдіктер – оттегіні бөлуші, табиғат көркі, дәрілік шикізат, мал
азығы, тағамдық өнім.
Республика территориясынан 6000 - ға жуық
өсімдік түрлерін кездестіруге болады. Оның 500 - дейі дәрілік
өсімдіктерге жатады. Олардың түрлерінің көптігі жөнінен Қазақстан
ТМД елдері арасында бірінші орында тұр. Өсімдіктер дүниесінің
осындай молдығына байланысты олардың ішіндегі өсімдіктің зерттеудің
маңыздылығы айтпаса да түсінікті. Мал
бағумен айналысқан қазақ халқы шөптердің, жалпы өсімдіктердің емдік
қасиеттерін ертеден білген. Сөйтіп, ел арасында ауруға шалдыққан
адамдарды дәрілік өсімдіктермен емдеу ертеден
тараған. Дәрілік өсімдіктер
кептірілген шөп, тұнба, қайнатынды, шай, ұнтақ және тағы басқа
түрінде қолданады. Дәрілерді дайындау үшін шикізат ретінде
пайдаланатын дәрілік өсімдіктер бөлек іріктеледі. Дәріні көбінесе
жабайы өсімдіктерден алады. Көптеген өсімдіктердің емдік қасиеттері
бар. Оларды дәрілік өсімдіктер дейді. Осы заманғы кейбір ең
таңдаулы дәрілер жабайы шөптерден
жасалған.
Кейбір дәрілік шөптер,
егер оларды ұсынылған артық мөлшерде қабылдаған жағдайда, өте улы
болады.
Ежелгі қытайлықтарда
халықтық медицина жақсы дамыды. Олар өз денсаулықтарына қатты көңіл
бөлген. Қытайлық емшілер емдеудің көп түрін меңгеріп, оны өз
тәжірибелерінде де қолданып отырды. Олар көптеген емдік қасиеті бар
шөптерден дәрі дайындап, адамдарды онымен емдеп
отырған.
Әлемдік дәрі - дәрмек
рыногына шыққан бірінші қазақстандық дәрі, отандық препарат
«Арглабин» болды. Оның авторы – қарағандылық ғалым, Қазақстан
Республикасының Ұлттық Ғылым Академиясының академигі, химия
ғылымдарының докторы, профессор Серғазы Әдекенов. 2007 жылы оған
ғылым және техника саласы бойынша Қазақстан Республикасының
Мемлекеттік сыйлығы
берілген.
шағым қалдыра аласыз






















