Денелердің көлемдері

Мектеп

Шымкент қаласы Циолковский атындағы №84 ЖОББМ

Пән мүғалімі

Мадарбекова Асел Аширкуловна

Тарау/Бөлім

Денелердің көлемдері

Пәні

Геометрия

Күні

Сынып

11

Сабақтың тақырыбы

Кеңістік фигураларының ұқсастығы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

11.3.17- кеңістіктегі ұқсас фигуралар көлемдерінің қасиетін білу және оны есептер шығаруда қолдану;

Сабақтың мақсаты

(бағалау критерийлері)

Кеңістіктегі ұқсас фигураларды анықтайды; Кеңістіктегі ұқсас фигуралардың көлемдерінің қасиетін есептер шығаруда қолданады;

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу, түсіну және қолдану

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Мұғалімнің іс - әрекеті

Оқушының іс - әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

3 минут

Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу және зейінін сабаққа шоғырландыру;

Оқушыларды «Тарсия» әдісі арқылы үш топқа бөлемін. Ол үшін оқушыларға

қима қағаздар таратамын.

Сол қима қағаздардан шыққан фигураға қарай топқа бөлінеді.

Топтың атаулары: «Параллелепипед», «Призма» және

«Пирамида»

Оқушылар қағаз қиындыларын үйлестіре отырып, фигура құрастырады.

Өз орындарын анықтап, орындарына жайғасады.

Мұғалім белсенділік танытқан оқушыларды «Жарайсың!», «Жақсы!», «Керемет!», «Талпын!», «Тамаша!» деген сақтау сөздерімен бағалайды

Оқу құралдары

Қима қағаздар

5 минут

Үй тапсырмасын тексеру:

«Сәйкестендіру тесті» әдісі

Оқушылар тапсырманы орындап, бір – бірімен алмасып, тексереді

Топтық бағалау жүргізіледі. Әрбір дұрыс жауапқа бір балл қойылады.

Тест парақтары

Сабақтың ортасы

10 минут

Жаңа тақырыпты меңгеру:

Тақырыпты түсініп ашу үшін «Елші» әдісін пайдаланамын. Ол үшін тақырыпты үш бөлікке бөліп, топтарға тастаймын. Оқып, түсініп, өзара талдау жасап, қорытынды жасауға шектеулі уақыт беріледі.

Ұлы педагог Ушинский «Бір рет айтылған тұжырым артынан қайталануы тиіс. Бұл ұмытылғанды еске түсіру емес, ұмытып кетуді болдырмау» деген екен.

Оқушылар тақырыптың мазмұнын ашу үшін топ болып ақылдасып, жұмыс жасайды және арасынан біреуін «елші» етіп сайлап басқа топқа түсіндіруге жібереді.

«Призма» тобы: Кеңістікте екі дене берілсін.Олардың бірінің сызықтық өлшемдерін кішірейту немесе үлкейту арқылы екіншісі алынса, онда олар ұқсас денелер деп аталады. Ұқсас денелердің сәйкес сызықтық және көпжақты бұрыштары өзара тең болады. Мысалы кез-келген екі куб бір-біріне ұқсас.

«Параллелепипед» тобы: Егер де екі тетраэдрдің сәйкес қырлары өзара пропорционал болса, онда олар ұқсас тетраэдрлер. Егер бірінің қыры екіншісінен екі есе ұзын болса, онда оның биіктігі, апофемасы, сырттай сызылған сфераның радиусы да екі есе ұзын болады. Бүйір жақтарының саны өзар тең екі дұрыс призманың немесе пирамиданың табан қыры мен биіктіктері өзара пропорционал болса , бұл фигуралар ұқсас.

«Пирамида» тобы: Біз жазықтықтағы ұқсас фигуралардың аудандарының қатынасы олардың сызықтық өлшемдері қатынасының квадратына тең екенін білеміз. Ал енді кеңістіктегі ұқсас денелердің көлемдері олардың сызықтық өлшемдерінің кубтарына пропорционал.

Оқушылар ұқса денелердің көлемдері олардың сызықтық өлшемдерінің кубтарына пропорционал деп хормен қайталайды.

Қол шапалақтау арқылы топты қолпаштау бойынша бағаланады.

«Жоғары, орта, төмен» ддауыс ырғағында жүргізіледі.

11 – сынып геометрия оқулығы

8 минут

«Практикалық жұмыс»

Енді осы білімімізді практикамен ұштастырсақ балалар. Топ болып практикада жүрміз. Әр топқа тапсырмалар беремін. Сол тапсырманы орындап, жұмысты атқарамыз.Мысалы:

«Призма» тобының тапсырмасы:

Суретте екі куб көрсетілген. Екінші кубтың қыры бірінші кубтың қырынан үш есе ұзын.

Онда екінші кубтың көлемі бірінші кубтың көлемінен қанша есе үлкен?

«Параллелепипед» тобының тапсырмасы:

2.Биіктігі 55 см самаурынға 42 кесе шай сыяды.. Осы самаурынға ұқсас ұзындығы 44 см самаурынға неше кесе шай сыяды?

«Пирамида» тобының тапсырмасы:

3. Нұржан сыйлықты салу үшін тікбұрышты параллелепипед пішіндес қорап дайындады және оның көлемі 3375 қа тең болды. Ал Ержан дәл осындай көлемде қорапты текше тәрізде жасаса, текшенің қырының ұзындығы қандай өлшемде болды?

Оқушылар үш рет қол шапалақтау арқылы тапсырманы орындап болғанын мәлімдейді. Бір оқушы шығып орындап көрсетеді.

«Призма тобы:

Шешуі: = х

27

Екінші кубтың көлемі бірінші кубтың көлемінен 27 есе үлкен.

Жауабы: 27 есе

Дескриптор:

- бірінші кубтың көлемін есептейді;

- екінші кубтың көлемін есептейді;

- жауабын анықтайды;

«Параллелепипед» тобы:

Шешуі: Ұқсас денелердің көлемдерінің қатынасы олардың сәйкес сызықтық өлшемдерінің қатынасының кубына тең болғандықтан

=(

=

= =21,504 21,5.

Жауабы: 21,5 кесе

Дескриптор:

- пропорционалдық формуласын қолданады;

- пропорция құрады;

- белгісіз шаманы анықтайды

- жауабын табады;

Шешуі:

Жауабы: 15 см

Дескриптор:

- көлемдерінің тең екенін анықтайды;

- текшенің көлемін табу формуласын қолданады;

- қырының ұзындығын анықтайды;

Қол шапалақтау арқылы топты қолпаштау бойынша бағалау жүргізіледі.

«Жоғары, орта, төмен» дауыс ырғағында жүргізіледі

Тапсырма парақтары

Функционалдық сауаттылыққа бағытталған тапсырма

6 минут

«Жеке жұмыс»

Дүкенде екі түрлі жұмыртқа сатылады.

Бірінші жұмыртқаның биіктігі 60 мм болып, бағасы 400 тг. Ал екінші жұмыртқаның биіктігі 55 мм болып, бағасы 300 теңге.

Қай жұмыртқаны сатып алған тиімдірек?

Шешуі: =

= 1,33 болып бағаларының қатынасы көлемдерінің қатынасынан үлкен және

Материалды жүктеу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Ұқсас материалдар

Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалған

Сертификатталған тренер жасаған

01.01.2023

17 863

13 694

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған

Барлық пәндер

Барлық материалдар

Барлық сыныптар

Директорға пәні бойынша барлық материалдарды көру

Іс-шаралар кестесі

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары