Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері

«Ақмола облысы білім басқармасының Зеренді ауданы бойынша білім бөлімінің жанындағы Зеренді ауданының балалар музыка мектебі» МКҚК

  Ашық сабақ

Тақырыбы: Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері

Өткізген: Шаймерденова А.Б.

2024-2025 оқу жылы

Ашық сабақ жоспары

Пән: Домбыра

Сабақтың тақырыбы: Домбыра аспабында ойнаудың түрлі тәсілдерін меңгеру және көркемдеп ойнау әдістері

Сабақтың мақсаты:

1. Домбырада ойнаудың негізгі әдіс-тәсілдерін үйрету.

2. Музыканы көркем ойнау қабілетін дамыту.

3. Оқушының музыкалық орындаушылық шеберлігін жетілдіру.

Көрнекіліктер:

Ноталық материал

Домбыра.

Сабақтың құрылымы:

I. Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу.

Сабақтың мақсатын түсіндіру.

Домбыраны дұрыс отыру және ұстау ережесін еске салу.

II. Өткенді қайталау

1. Оқушының үй тапсырмасын тыңдау (алдыңғы сабақта үйренген С. Хұсайынов «Мереке» күйі, Жайымовтың «Этюдын» тексеру).

2. Орындаудағы қателіктер мен жетістіктерді талдау.

III. Жаңа сабақ

1. Теориялық бөлім

Домбырада ойнаудың негізгі тәсілдерін түсіндіру:

Пиццикато: Саусақпен ішекті шерту тәсілі.

Тремоло: Бір ішекті жылдам қайталап шерту.

Арпеджио: Ішектерді ретімен шерту.

Вибрато: Дыбысқа тербеліс қосу арқылы сезімді жеткізу.

Көркем ойнау әдістерінің маңызы: дыбыс динамикасы, ырғақтың нақтылығы, нюанс қосу.

2. Практикалық бөлім

Әр тәсілді көрсету және оқушыға қайталау:

1. Пиццикато: Бір ішекте жаттығу жасау.

2. Тремоло: Тез орындау дағдысын қалыптастыруға арналған жаттығу.

3. Арпеджио: Қарапайым аккордтарды ойнау.

4. Вибрато: Саусақтың тербелісін дұрыс орындау.

Көркем ойнау үшін шағын әуенді орындау:

Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын орындау және талдау

1. Оқушыны «Коробейники» әнімен таныстыру және оны домбыра аспабында орындауды үйрету.

2. Әуеннің тарихын, мазмұнын түсіндіріп, музыкалық ерекшеліктерін ашу.

3. Оқушының техникалық шеберлігін, шығарманы орындау дағдыларын дамыту.

1) Шығарманы нотамен танысу:

Әуенді қағазға қарап талдау:

Қай тональдікте орындалатынын анықтау

Саусақ басу тәртібін көрсету.

«Коробейники» әнінің шығу тарихы туралы қысқаша ақпарат:

Халық әні 19-ғасырда жазылған.Саудагерлер туралы баяндалады, орыс халық мәдениетінің бейнесі.Әннің музыкалық ерекшеліктерін талдау:

Минорлы тоналдылық.

Қарапайым құрылым және қайталанатын әуен.

Әуеннің қарқыны (жылдам және жеңіл сипат).

Домбырада орындауға ыңғайлы аспаптық өңдеу ерекшеліктері туралы қысқаша түсініктеме.

2) Қол қимылдарын жаттықтыру:

Оң қолдың қағысы (әннің қарқынына сәйкес келетін жедел қағыс түрі).

Сол қолдың пернелерді басу реттілігін көрсету.

Қиын жерлерді жеке-жеке қайталау.

3) Шығарманы біртіндеп орындау:

Шығарманың бөліктерін орындап шығу (2-3 тактіден).

Әуенді тұтастай орындауға көшу.

Тапсырма: әр тәсілді қосып орындау.

IV. Қорытынды бөлім (5 минут)

Сабақтағы жетістіктер мен кемшіліктерді талдау.

Домбырада көркем ойнаудың артықшылықтарын атап өту.

Оқушының орындаушылық шеберлігін бағалау және мадақтау.

Үй тапсырмасы:

Орыстың халық әні «Коробейники» шығармасын жоғарыда өткен тәсілдермен көркем ойнап дайындау.

Вибрато және тремоло жаттығуларын қайталау.

Бағалау: