Тақырыбы: Домбыра жасау технологиясы
Мақсаты: а) қазақтың
ұлттық аспабы домбыраның шығу тарихымен таныстыру, домбыра жасаудың
технологиясын түсіндіру:
ә) оқушылардың сабаққа белсенділігін,қызығушылығын
арттыру,ойлау,есте сақтау қабілеттерін дамыту;
б) ұлттық өнерге деген сүйіспеншілікке,өз ұлтының өнеріне
құрметпен қарауға тәрбиелеу;
Типі: жаңа сабақты
меңгерту
Түрі: аралас
Әдісі: баяндау, сұрақ –
жауап,сто элеметтері,семантикалық карта
Көрнекілігі: домбыра
суреттері,нақыл сөздер,кестелер.,слайд,оқулық
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері, тарих, әдебиет, сызу,музыка,
математика.
Барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі
-Оқушылармен амандасу
-Оқушыларды түгендеу
-Сабаққа дайындығын тексеру
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
Мұғалім: Өздеріңіз
білесіздер өткен сабақта «Музыкалық
аспаптардың жасалу ерекшеліктері» туралы өткен болатынбыз.
1.Қазақ халқының қандай музыкалық аспаптары
бар?Топтастыру кестесін
құрыңдар.
шертер
қобыз
жетіген
Ұлттық музыкалық
аспаптар
домбыра
сырнай
дабыл
қоңырау
асатаяқ
2.Аспаптар орындалуы жағынан нешеге
бөлінеді?Семантикалық картаны
толтыру.
Аспаптар
|
Ішекті
аспаптар
|
Үрлемелі
аспаптар
|
Ұрмалы
аспаптар
|
Қобыз
Домбыра
Асатаяқ
Жетіген
Қоңырау
Дабыл
Сырнай
Шертер
Үскірік
|
+
+
+
+
|
+
+
|
+
+
+
|
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру
(үнтаспадан домбыра туралы ән тыңдау)
-Бұл әнді тыңдағанда қандай сезімде болдыңдар? Көз алдарыңы
не елестете алдыңдар?
-Әнді не үшін тыңдағанымызды білесіңдер ме?
-Иә, дұрыс айтасыңдар.Бүгінгі сабағымыз домбыра жайында
болмақ.Олай болса бүгінгі күннің жады мен жаңа тақырыпты
жазамыз.
«Домбыра жасау технологиясы»
-Қазақтың ұлттық аспаптарының ішінде ең көп тарағандарының
бірі- домбыра. Домбыраның қазақ музыка өнерінде алатын орны ерекше.
Ол ішекті аспапқа жататын қазақ халқының аспабы.Домбыра аспабын
ерте заманнан халық арасынан шыққан шеберлер жасап,бізге мұра етіп
қалдырды.Домбыраның жалпы ұзындығы -640 мм, оның шанақ бөлігінің
ұзындығы- 260 мм, ал мойнының ұзындығы- 320 мм. Ол пернелерінің
атауларымен қоса алғанда 35 бөліктен тұрады. Домбыраның көптеген
түрлері бар. Олар екі ішекті, үш ішекті, терең шанақты, кең
шанақты, екі жақты, қоңырау үнді (кестеден көрсету).
Екі ішекті
-Балалар , барлығымыз домбыра, оның құрылысы туралы кішкене
слайд көрейік. (слайд көрсету).Енді балалар оқулықтағы домбыра
жасаудың технологиялық картасымен танысайық.
IV.Шығармашылық тапсырма
-сіздерге ақ беттер таратамын ,соған өздеріңіз
дайындайтын домбыраның сызбасын түсіріңіздер.
V. Сабақты
бекіту
-
Домбыра құрылысы қандай?
-
Домбыра түрлерін атаңдар.
-
Домбыраның жалпы ұзындығы қандай болады?
-Ендеше, балалар алдарыңыздағы кестені
толтырыңыздар.
Бүгін мен не
үйрендім?
|
Маған не
ұнады?
|
Жаңа сабақ бойынша
пікіріңіз, сұрағыңыз
|
|
|
|
Балаларға домбыраның пайда болуы туралы аңыз-әңгіме
айтылады.
VI. Қорытынды.
Балалар, сонымен біздің ата – бабаларымыздың мұраға
қалдырып ұрпақтан-ұрпаққа таралып келе жатқан қасиетті домбырамыз
туралы мәлімет алдық.Ұлттық өнеріміз бен мәдениетімізді үшін
домбыраның қоңыр үнін сақтау- біздің болашақ ұрпақтың парызы деп
білеміз.Сондықтан да бүгінгі сабағымызды мынадый мақалмен аяқтағым
келеді.
« Нағыз қазақ – қазақ емес,
Нағыз қазақ – домбыра »
VII. Оқушыларды бағалау.
VIII. Үйге тапсырма: жаңағы өздеріңіз
дайындағын сызбаны нұсқауға алып, сыйлыққа кішкене домбыра жасап
келесіздер.
Әбіш негізгі жалпы
білім беретін мектебі
Ашық
сабақ
Сабақтың
тақырыбы:
9-
сынып
Өткізген: технология пәнінің
мұғалімі
Қ.А.Улмесекова.
2015-2016 оқу
жылы
Аспаптар
|
Ішекті
аспаптар
|
Үрлемелі
аспаптар
|
Ұрмалы
аспаптар
|
Қобыз
Домбыра
Асатаяқ
Жетіген
Қоңырау
Дабыл
Сырнай
Шертер
Үскірік
|
|
|
|
Семантикалық
карта
Семантикалық
карта
Аспаптар
|
Ішекті
аспаптар
|
Үрлемелі
аспаптар
|
Ұрмалы
аспаптар
|
Қобыз
Домбыра
Асатаяқ
Жетіген
Қоңырау
Дабыл
Сырнай
Шертер
Үскірік
|
|
|
|
Бүгін мен не
үйрендім?
|
Маған не
ұнады?
|
Жаңа сабақ бойынша
пікіріңіз, сұрағыңыз
|
|
|
|
Бүгін мен не
үйрендім?
|
Маған не
ұнады?
|
Жаңа сабақ бойынша
пікіріңіз, сұрағыңыз
|
|
|
|
Бүгін мен не
үйрендім?
|
Маған не
ұнады?
|
Жаңа сабақ бойынша
пікіріңіз, сұрағыңыз
|
|
|
|