Материалдар / Дулат Исабеков "Әпке" драмасы 8-сынып
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Дулат Исабеков "Әпке" драмасы 8-сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
қазақ әдебиеті пәнінен қысқа мерзімді сабақ жоспары, мұғалім сабаққа қолдануына болады
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
09 Желтоқсан 2019
10097
19 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Сабақ жоспары

САБАҚ: 4

Бөлім: «Махаббат пен абырой»

Тақырыбы: Д.Исабеков «Әпке» драмасы

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП: 8

Пән: қазақ әдебиеті

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

А/И 1 Композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау.

А/И 3 Шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау.

(оқу бағдарламасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысымен бекітілген Орта білім берудің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес әзірленген)

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады:

Шығармаға композициялық талдау жасай алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:

Шығармадан көркемдегіш құралдарды (сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск) анықтайды, ойын мысалдар арқылы дәлелдей алады.

Кейбір оқушылар орындай алады:

Шығармадағы көркемдегіш құралдарды (сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск) қолданысын талдай отыра, автор стилін анықтай алады.

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады:

Композициялық талдау жасайды, көркемдегіш құралдарға мысалдар келтіреді, автор стилін анықтайды.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

композиция, сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск

Алдыңғы оқу:

«Әпке» драмасының мазмұнын біледі.

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Басы

6 мин

Оқу мақсатымен таныстыру. Слайд арқылы оқушыларға оқу мақсатымен таныстыру.

Оқушыларға бағалау критерийлері жазылған кеспе қағаз беру; сабақ бойы белгілеп отыруын ескерту.





Бағалау критерийлері

Дескриптор

+/-

1. Шығармаға композициялық талдау жасай алады.

1. Оқиғаның басталуын бір сөйлеммен жазады.


2. Оқиғаның байланысын бір сөйлеммен жазады.


3. Оқиғаның дамуын бір сөйлеммен жазады.


4. Оқиғаның шарықтау шегін бір сөйлеммен жазады.


5. Оқиғаның шиеленісуін бір сөйлеммен жазады.


6. Оқиғаның шешімін бір сөйлеммен жазады.


2. Көркемдегіш құралдарды (сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск) анықтайды, ойын мысалдар арқылы дәлелдей алады.

1. Шығармадан сатира кездесетін 1-2 үзінді келтіреді.


2. Шығармадан ирония кездесетін 1-2 үзінді келтіреді.


3. Шығармадан психологиялық параллелизм кездесетін 1-2 үзінді келтіреді.


4. Шығармадан гротеск кездесетін 1-2 үзінді келтіреді.


3. Шығармадағы көркемдегіш құралдарды (сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск) қолданысын талдай отыра, автор стилін анықтай алады.

1. Автор стилін анықтайды.


2. Өз көзқарасын білдіреді.




Топқа бөлу: «Түймедақ гүлі» әдісі арқылы оқушыларды екі топқа бөлу. Шарты: тақтада ілініп тұрған түймедақ гүлі гүлтешесінің біреуін таңдап, астында жазылған сан бойынша екі топқа бөлінеді.

Гүлдің гүлтешесі сабақ соңында керек болатынын ескерту.

«Миға шабуыл» әдісі: оқушыларға сұрақтар қою.

  1. Композициялық талдаудың құрылымын атаңдар.

  2. Қандай көркемдегіш құралдарды білесіңдер?

  3. Драма дегеніміз не? Драманың қандай түрлері бар?

  4. «Әпке» шығармасының кейіпкерлерін атаңдар.

  5. Шығарма желісі қалай басталады?

  6. Шығарма немен аяқталады?

Слайд





Кеспе қағаз


































түймедақ гүлі








Ортасы

14 мин



























15 мин

1-тапсырма (топтық жұмыс). «Ойлан-жұптас-бөліс» әдісі арқылы шығармаға композициялық жоспар құрыңыз.

«Әпке» шығармасына композиялық талдау

Ескерту! Өз ойыңызды бір сөйлем арқылы жеткізіңіз!

Оқиғаның басталуы: ___________________

Оқиғаның байланысы: __________________

Оқиғаның дамуы: ______________________

Оқиғаның шарықтау шегі: _______________

Оқиғаның шиеленісуі: __________________

Оқиғаның шешімі: _____________________

Жұмыс алгоритмі:

  1. Композициялық құрылымын жазу

  2. Жұбымен талдау, салыстыру

  3. Үздік жоспарды топ ішінде талқылау

  4. Топ ішінде спикер шығып, ең үздік құрылған жоспарды таныстыру

(оқушылар жұмыс жасап жатқанда, топ ішінен баяу қабылдайтын оқушының артына білдіртпей стикер жабыстырамын. Сол оқушы спикер атанады)

ҚБ: «Әткеншек» әдісі. Әр топта бір оқушы қалады, қалған оқушылар келесі топқа барып шығарманың композициялық талдауына өз пікірлерін (дұрыс, келісемін; келіспеймін, себебі деген сөздер арқылы) білдіріп, сын айтады. Оқушылар орнына қайта келіп топ ішінде сын-пікірлерді талқылайды. Топтар бірін-бірі бағалайды.

2-тапсырма. Кестені толтырыңыз.

Жұмыс алгоритмі:

1. Шығармадан сатира кездесетін 1-2 үзінді (сөйлем) келтіру

2. Шығармадан ирония кездесетін 1-2 үзінді (сөйлем) келтіру

3. Шығармадан психологиялық параллелизм кездесетін 1-2 үзінді (сөйлем) келтіру

4. Шығармадан гротеск кездесетін 1-2 үзінді (сөйлем) келтіру 5. Шығармадан көркемдегіш құралдарға (сатира, ирония, психологиялық параллелизм, гротеск) келтірген мысалдар негізінде автор стилін анықтап, өзіндік пікір жазу

6. Жұмысты топ болып қорғау (Ескерту! Қорғауда әр топ мүшесі сөйлеуі қажет!)

(әр топқа жұмыс алгоритмі мен үлестірме қағаздарды (көмекші құрал ретінде) беру)


сатира

ирония

Психологиялық

параллелизм

гротеск

Автор стилі

(өз көзқарасым)












Сатира (лат. Satira)- өзі суреттеп отырған оқиғанықұбылысты немесе кейіпкерді 

өткір сынға алып, әжуаға айналдыратын көркемдік бейнелеу тәсілі.

Сатираның мысал, эпиграмма, памфлет, фельетон, пародия, шарж, карикатура, анекдот сияқты жанрлары бар. Драматургияда сатира комедия жанрынан көрінсе, көркем прозада сатиралық әңгіме, повесть, романдар жазылады. Сатиралық шығармаларда әсірелеу (гротеск), тұспалдау (аллегория), юмор (достық рәуіштегі күлкі), ирония (жеңіл күлкі), сарказм (ащы мысқыл, кекесін), т.б. бейнелеу тәсілдері кеңінен қолданылады.

Қазақ сатирасы халық ауыз әдебиетінен бастау алады. Алдар көсе туралы аңыз әңгімелерде ащы мысқыл, улы кексін, сынап мінеу сарыны басым болса, Қожанасыр туралы күлдіргі әңгімелер юмор, достық рәуіштегі сын, астарлы әзілге құрылады. Тазша бала туралы өтірік өлеңдерде әсірелеу, гротеск тәсілі мол кездеседі. Қазақ фольклорында ұлттық ауыз әдебиетінде ғана кездеседі. Шық бермес Шығайбай, Қарабай сияқты сараң байлардың типтік бейнелері жасалған.


Ирония (гр. келемеж, кекесін) – адамға, зат пен құбылысқа сырттай жақсы баға берсе де, ішкі мағынасы қарсы келіп, келекеге айналдыратын құбылту (троп) құралы, болмысты жоққа шығарудың бір түрі.

Иронияда астарлы сықақ, іштей мазақ жатады (мысалы: қара кісіні «аппағым», пұшық адамды «қоңқағым» деу).

Ирония – риторикалық тәсіл, көп мағыналы металогиканың түрі. Мақсаты – сұхбаттасқан адамның әңгімесін жоққа шығару, теріс айналдыру. Мұндай жағдайда әңгіме мен оның астары сәйкес келмейді.


Психологиялық параллелизм – бұл стилистикалық құралдардың бірі. Оның мәні мынада, бұл жұмыс сюжеті мотивтерді, табиғат суреттерін, қарым-қатынастарды, жағдайларды, іс-әрекеттерді жүйелі түрде салыстыруға негізделген.

Әдетте, 2 бөліктен тұрады. Біріншісі, табиғаттың суретін, шартты және метафоралық бейнелейді, эмоционалды және психологиялық фон жасайды. Екіншіден, кейіпкердің бейнесі пайда болады, оның жағдайы табиғи болып табылады. Мысалы: шопан – бұл жақсы адам, аққу – қалыңдық.


Гротеск – әдебиеттің күрделі құбылыстардың бірі. Ол көркем образ ретінде екіұдайлығымен, қарама-қайшылығымен ерекшеленеді. Гротеск қашан да қалыпты нормадан ауытқуды, шарттылықты, асыра үлкейтуді, әшкере келемеждеуді білдіретіндіктен, сатиралық мақсатта кеңінен пайдаланылады.

Зерттеушілер гротескінің мынадай негізгі ерекше сипаттары болатынын айтады:

1.

578тг - Сатып алу
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!