Тақырыбы: Электролиттер мен бейэлектролиттер
№ 1 көрсетілім "Иондық және ковалентті полюсті байланысы бар
заттардың электролиттік диссоциациясы"
9-сынып
Химия пәні мұғалімі: Тотина Гулнур

•9.4.1.1 электролиттер мен бейэлектролиттердің анықтамасын білу және
мысалдар келтіру
•9.4.1.2 заттардың ерітінділері немесе балқымаларының
электрөткізгіштігі химиялық байланыс түріне тәуелді екендігін түсіндіру
Оқу мақсаты

•Электролиттік диссоциациялану теориясының негізін салған
1887 жылы швед ғалымы Сванте Аррениус.
•Электролиттердің электр тогын өткізуінің себебі –олар суда
ерігенде су молекулаларының әсерінен оң және теріс зарядты
иондарға ыдырайды, сол иондар электр тогын өткізеді.
Электролиттердің диссоциациялануын былай өрнектеуге болады:
NaCl↔ Na
+
+ Cl
-
KOH ↔ K
+
+ OH
-
HNO
3↔ H
+
+ NO
3
-
Ал бейэлектролит молекулалары (қант, газдар, бензин, глюкоза т.б.) суда
ерігенде иондарға ыдырамайды, сондықтан олар электр тогын өткізбейді.
Электролиттердің иондарға ыдырау процесі электролиттік
диссоциациялану деп аталады.

Электролиттік диссоциациялану
Байланыс түрі:
ковалентті полюссіз, полюстілігі аз
Қышқылдар,сілтілержәне тұздардың
ерітінділері мен балқымалары
Газдар (О2, H2)
органикалық заттар (спирт, қант)
Заттар
Электролиттер Бейэлектролиттер
Байланыс түрі:
иондық, коваленттік полюсті

5
Қышқылдар:HCl; HNO
3; H
2SO
4
Сілтілер: NaOH; KOH; Ba(OH)
2
Тұздар: NaCl; CuSO
4; Al(NO
3)
3
Электролиттер-суда ерігенде немесе балқығанда электр тогын өткізетін
заттар.
Электролиттер

6
Бейэлектролиттер-судағы ерітінділері немесе балқымалары электр тогын
өткізбейтін заттар.
Газдар: оттегі, сутегі, азот т.б.
Органикалықзаттар:
қант, ацетон,бензин, керосин,
глицерин, этил спирті, бензол жәнет.б.
Бейэлектролиттер

7
Электролиттердің ерітіндіде иондарға ыдырауы электролиттік
диссоциациялану деп аталады.
Тұздар:NaCl ↔Na
+
+ Cl
-
Сілтілер:КОН↔К
+
+ ОН
-
Қышқылдар:HNО3↔H
+
+ NО3
-
Электролиттік диссоциациялану

1 тапсырма
Бекіту тапсырмасы
7 бет №6 тапсырманы дәптерлеріңізге орындаңыз

Үйге тапсырма:
М.Қ. ОспановаҚ.С. АухадиеваТ.Г. Белоусова
Химия оқулығы9-сынып,1-бөлім
Параграф 1, 4-7 бет