Электроника элементтері Қолданбалы курс 10 с.

Сабақтың тақырыбы:Еңбек күзеті және санитарлық талап

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік мақсаты: оқушылардың білімін тексеру.

2. Дамытушылық мақсаты: оқушылардың ойлау қабілетін дамыту.

3. Тәрбиелік мақсаты: білімін, білігін қалыптастыру.

Сабақтың түрі:жаңа білімді қалыптастыру, жалпылау

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Әңгіме, лекция, дискуссия, кітаппен жұмыс.

Сабақтың көрнекіліктері: плакаттар, суреттер,

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі:

1. Сәлемдесу;

2. Оқушыларды түгендеу;

3. Сынып бөлмесінің тазалығын тексеру;

4. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);

5. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

ІІ. Білімді жан-жақты тексеру.

1. Радиациялық қауiпсiздiктi қамтамасыз етудiң негiзгi санитарлық ережелерi (бұдан әрi - санитарлық ережелер) иондаушы сәуле шығару көздерiнен таралатын (бұдан әрi - сәуле шығару көздерi) сәулеленудiң барлық жағдайларында адамдарды зиянды радиациялық әсерден қорғау бойынша талаптарды белгiлейдi.

      2. Осы санитарлық ережелер қызметi радиоактивтi заттар мен басқа да сәуле шығару көздерiн жобалаумен, қазып алумен, өндiрумен, сақтаумен, пайдаланумен, тасымалдаумен, қайта өңдеумен және көмумен; иондаушы сәуленi пайдалануға негiзделген аспаптарды, қондырғылар мен аппараттарды және иондаушы сәуленi өндiретiн құрылғыларды құрастырумен, жөндеумен және реттеумен байланысты жеке тұлғаларға және меншiк нысанынан тәуелсiз заңды тұлғаларға таралады.

      3. Осы санитарлық ережелердi сақтау жауапкершiлiгi ұйымдардың бiрiншi басшыларына жүктеледi.

      4. Осы санитарлық ережелерге қатысты төмендегi терминдер мен айқындамалар қабылданған: 
      1) радиациялық жобалық апат - жоба бойынша радиациялық жағдайдың бастапқы және соңғы ахуалдары айқындалған және қауiпсiздiк жүйелерi көзделген апат; 
      2) белсендiлік (бұдан әрi - А) - осы уақытта осы ахуалда болатын радионуклидтың қандай да бiр санының радиоактивтiк өлшемi:

                          dN 
                     А = ------ 
                          dt

      мұнда dN - dt уақыт аралығында болатын, осы энергетикалық ахуалдан тосын ядролық түрленiстер саны. Белсендiлік бiрлiгi Беккерель (Бк) болып табылады; 
      Бұрын қолданыста болған жүйеден тыс белсендiлік бiрлiгi кюри (Ки) 3,7x10 ¹⁰ Бк құрайды; 
      3) минималды мәндi белсендiлiк (бұдан әрi - ММБ) - үй-жайдағы немесе жұмыс орнындағы ашық иондаушы сәуле шығару көзiнiң белсендiлiгi, бұл белсенділiк шегiнен артқан жағдайда, егер сонымен бiрге сондай-ақ минималды мәндi меншiктi белсендiлік мәнi артса, бұл көздердi пайдалануға мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының рұқсаты талап етiледi; 
      4) минималды мәндi меншiктi белсенділік (бұдан әрi - МММБ) - үй-жайдағы немесе жұмыс орнындағы ашық иондаушы сәуле шығару көзiнiң белсендiлiгi, бұл белсендiлiк шегiнен артқан жағдайда, егер сонымен бiрге сондай-ақ минималды мәндi белсендiлiк мәнi артса, бұл көздi пайдалануға мемлекеттiк санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының рұқсаты талап етiледi; 
      5) меншiктi белсендiлік (көлемдiк) - заттағы радионуклид А белсенділiгінiң заттың массасына m (көлемi V) қатынасы;

                       A          А 
                 Аm = ----; Аv = ---- 
                       m          V

      Меншiктi белсендiлiк бiрлiгi - Беккерель-килограмм, (бұдан әрi - Бк/кг). Көлемдiк белсендiлiк бiрлiгi - Беккерель-текше метр (бұдан әрi - Бк/м ³ ); 
      6) радон изотоптарының - ²²² Rn және ²²⁰ Rn еншiлес өнiмдерiнiң баламалы тепе-тең көлемдiк белсендiлiгi (бұдан әрi - БТКБ) - радон изотоптарының ғұмыры қысқа еншiлес өнiмдерiнiң - тиiсiнше ²¹⁸ Po (RаА); ²¹⁴ Рb (RаВ); <- ²¹⁴ Вi (RaC); ²¹² Рb (ТhВ); ²¹² Вi (ТhС) - баламалы тепе-тең көлемдiк белсендiлiктерiнiң таразыланған жиынтығы: 
      (БТКБ) _Rn = 0,10 А _RnA + 0,52 А _RaB + 0,38 А _RaC 
      (БТКБ) _Tn = 0,91 А _ThB + 0,09 А _ThC 
      мұнда А _i - радон изотоптарының еншілес өнiмдерiнің көлемдiк белсендiлiктерi; 
      7) радиоактивтi зат - құрамында белсенділiкке ие радионуклидтер бар кез келген агрегаттық күйдегi зат, РҚН-99 және осы санитарлық ережелердің талаптарына сәйкес болуы тиiс; 

Санитарлық ережелер, дене тербиесі және спорт бойынша жаттығу ететін орынның күтіліп-үсталуы дене жаттығуларымен шұғылдану үшін қажетті жағдайды қамтамасыз ету мақсатында спорттықғимараттарды арнайы жабдықтау мен пайдалануға, қондыруға қойылатын ресми белгіленген міндетті санитарлық - гигиеналық талаптар

ІV Бағалау. Үй тапсырмасын беру: Қайталау.