Сабақтың тақырыбы:

«Ер қанаты – ат»

Мектеп: №19 ЖОББМ

Күні: 17.10.18

Мұғалімнің аты – жөні:

Сынып: 7 «а»

Қатысқандар: Қатыспағандар:

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

7.ӘТН1. Жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу.

Сабақ мақсаттары:

Оқушылардың барлығы орындай алады: Мәтінді оқып, берілген тапсырмалар мен сұрақтарға жауап бере алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: Мәтіннің мазмұнын айтады.

Оқушылардың кейбірі орындай алады: Берілген тест сұрақтарына тез әрі дұрыс жауап бере алады.

Бағалау критерийлері:

Жетістік критерийлері

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы бірліктер:

Талқылауға арналған сұрақтар:

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Алдыңғы оқу:

Жиембет жырау

Жоспар:

Жоспарланған уақыт:

Мұғалімнің қызметі:

Оқушының қызметі:

Ресурстар:

Сабақтың басы:

Мұғалім оқушылармен амандасып, оқушылардың сабаққа дайындығын тексереді. Сабаққа икемдеу мақсатында оқушыларды

4 топқа бөлемін:

І топ: Жүйрік

ІІ топ: Арғымақ

ІІІ топ: Тұлпар

ІV топ: Сәйгүлік

Үй тапсырмасын тексерді.

6-тапсырма

Оқушылар мұғаліммен амандасып, таратылған қағаз арқылы екі топқа бөлініп отырады.

Үй тапсырмасына сыныптың оқушылары көпшілігі дайындалған.

Қиынды қағаздар.

Сабақтың ортасы:

1-тапсырма. Мәтінді оқыңдар.

Қобыландының Тайбұрылы, Алпамыстың Байшұбары, Қамбардың Қарақасқасы сынды сәйгүліктердің аты батырлар жырлары арқылы бүгінгі күнге жетті. Одан кейінгі тарихта а жауға шапқан баһадүрлердің сенімді серіктеріне айналған сәйгүліктер бар. Қабанбайдың Қубасы, Бөгенбайдың Қызыл аты және тағы басқа тұлпарлар талай шайқастан иесін аман алып шықты. Бері қарай көз жүгіртсек, алдымен Ақанның Құлагері еске түседі.

Батырлар жырларындағы ер жігіттің астындағы аты көлік қана емес, ажырамас серігі болып келеді. Тіпті кей жерде иелеріне адамша тіл қатып кетеді. Бұл қазақ халқының жылқы малын құрметтегенін кқрсетеді. Жоғарыда айтылғандардан бөлек, Кендебайдың Керқұласы, Ер Тарғынның Тарланы сынды тұлпарлар болғанын білеміз.

Ал одан кейінгі тарихта Қабанбайдың Қубасы, Бөгенбайдың Қызыл аты, Шақшақ Жәнібектің Қаракөгі, Исатайдың Ақтабаны, Ер Қосайдың Торысы, Ақан серінің Құлагері сынды қазанаттар болған. Қазақ аттың ең басты қасиеті жүйріктігі, жорыққа төзімділігі, иесіне сенімділігі деп санаған.

Ә тапсырмасы

Сәйкестендіру.

1. Кендебай – Керқұла

2. Ер Төстік - Шалқұйрық

3. Ақан сері - Құлагер

4. Қобыланды - Тайбурыл

5. Ер Тарғын - Тарлан

6. Алпамыс - Байшұбар

7. Қамбар - Қара қасқа

8. Исатай – Ақтабан

9.Шақшақ Жәнібек – Қаракөк

10.Қабанбай батыр – Қубас

11.Ер Қосай – Торы

12.Бөгенбай батыр – Қызыл ат

Құлын - жылқы төлі, жабағы - 1 жылға дейінгі төл, тай - 2 жастағы жылқы, құнан - 3 жастағы жылқы, байтал - 4жастағы ұрғашысы, дөнен - 4 жастағы еркегі, бесті - 5 жасар еркек жылқы, ат - кестірілген, мініс ат, айғыр - аталық жылқы, сәурік - жас айғыр,бие - аналық жылқы, оның ішінде мама бие - көп құлындаған жуас бие, қулық - алғаш құлындаған бие.

Ашамайға мінгізу (салт). Баланың сана-сезімін жетілдіру үшін жасалатын тәрбиеләк салттың бірі – осы ашамайға мінгізу болып табылады. Жас бала есі кіріп, 6-7 жасқа келген соң оған жеке тай атап, ашамай істетіп қамшы өріп "сен азамат болдың" деген сенім ұялатып, үйретілген жуас тайға әсем ашамай ерттеп мінгізіп, жүргізеді. Бұл баланың көңілін өсіреді, басқа балалар алдында мерейі көтеріліп, мақтаныш сезімде болады, тез есейеді. Оны еңбекке адамгершілікке тәрбиелеудің ұлттық әдістемелік жолдарының бірі – осы ашамайға мінгізу арқылы көрінеді.

4-тапсырма.Берілген тұрақты тіркестерді сөз таптарына мағыналас болуына қарай топтастырып жазыңдар.

Ажал оғы атылды, ала шапандылар, алақанның аясындай, айыр қалпақтылар, аузын буған өгіздей, бүйректен сирақ шығару, ат төбеліндей, айтып ауыз жиғанша, көзге шыққан сүйелдей, атшаптырым жер.

6-тапсырма. Төмендегі тұрақты тіркестердің ұйытқы сөздерін анықтап, ұйытқы сөздеріне басқа фразеологизмдерден мысал келтіріңдер.

Бас имеу

Жүрегінің түгі бар

Аузы берік

Иығынан су кету

Етек жеңін жию

Жанын салу

Кітап

Сабақтың соңы:

Үйге тапсырма:

7-тапсырма.

«Сенімді серігім» суретке стикер жапсырып сабақты қорытындылайды

Дәптерлеріне үй тапсырмасын жазып алады.