Еріген заттың массалық үлесі

Күні:

Студент машықкер:

Сынып:

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Еріген заттың массалық үлесі

Оқу мақсаты

8.3.4.9 еріген заттың массалық үлесі белгілі ерітіндінің массасы бойынша еріген заттың массасын есептеу

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

реакцияға қатысушы немесе реакция нәтижесінде түзілген өнімнің белгілі массасы, зат мөлшері немесе көлемі бойынша заттың массасын , зат мөлшерін, көлемін есептеу

Басым бөлігі:

Есептер шығара білу дағдыларын қалыптастырады, ойлау қабілеттерін дамыту, химия пәніне және есеп шығаруға деген қызығушылықтарын арттырады

Кейбірі: еріткіш, еритін зат, ерітінді концентрациясы – проценттік, молярлық, масса, массалық үлес ұғымдарын еске түсіріп, қайталап, есеп шығару арқылы білімдерін бекітеді.

Бағалау критерийі

Есептер шығара біледі, топтаса жұмыс істей алуға үйренеді, ортақ шешім шығара алады

Тілдік мақсаттар

Берілген тақырыпты оқып, бір-бірлеріне айтады. ω – еріген заттың массалық үлесі (%)

m(е.з.) – еріген заттың массасы

m(ер-ді) – ерітіндінің массасы

V(ер-ді) – ерітінді көлемі

ρ — тығыздық

m(ер-ді) – ерітіндінің массасы

ерігіштік (S) – еріген заттың белгілі температурада зат массасының 100 г. еріткіштен массасы, немесе зат массасының еріткіштің 1000 мл. көлеміне қатынасы.

Құндылықтарға баулу

Еңбек және шығармашылық ынтымақтастық, өмір бойы білім алу.

Тәртіп, сыйластық , адамгершілік оқушылардың бір-бірінің арасында сақталады.

Пәнаралық байланыс

Физика және математика

Алдыңғы білім

Су –еріткіш.Заттардың суда ерігіштігі.

Жоспар

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

0-2 мин

Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу, оқушыларды түгендеу.

Сыныпта жағымды ахуал орнату.

Өткен сабақты қайталау

2-4 мин

5-9 мин

Сабақтың ортасы

9-20 мин

20-26 мин

26-33 мин

Ерітінді дегеніміз не? Оның неше түрі бар?

Қаныққан ерітінді дегеніміз не? Қанықпаған ерітінді? Аса қаныққан?

Үй тапсырмасын тексеру

1. Калий нитратының 70°С-дағы ерігіштігі 140 г/100 г су болса, 700 г затты еріту үшін қанша су керек, қанша ерітінді түзіледі?

Ерітіндідегі еріген зат пен еріткіштің арақатынасын көрсету үшін коцентрация деген түсінік қолданылады.

Ерітіндінің концентрациясы – ерітіндінің масса немесе көлем бірлігінде еріген заттың массасымен анықталатын шама.

Ерітіндідегі еріген заттың шамасына қарай ерітінділер сұйық немесе концентрлі ерітінді деп аталады.

Еріген заттың массалық үлесі деп оның массасының ерітінді массасына қатынасымен өлшенетін шаманы айтамыз. Ол ω (омега) әріпімен белгіленетін өлшемсіз шама шама, оның мәні 0-ден-1-ге дейін өзгереді немесе оны (%) пайыз есебінде береді.

Ерітіндінің массасын көлемі мен тығыздығы арқылы да өрнектеуге болады: m_ер-ді = ρ ‧ ν; сонда:

Ρ – ерітінді тығыздығы, г/мл, г/см³.

1-мысал: 20 г зат 90 г ерітіндідегі болса, оның массалық үлесі қандай?

Берілгені: Шешуі:

Еріген заттың концентрациясын анықтау

m_зат = 20 г формуласын пайдаланамыз.

m_ер-ді = 90 г ω =

т/к: ω - ? ω =

жауабы: ω = 22%

2-мысал: массасы 45 г тұзды 2200 мл суда еріткенде түзілген ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесін табыңдар.

Берілгені: Ерітіндінің массасын табу

m(тұз) = 45 г |v| = |m| су үшін, себебі ρ(H₂O) = 1 г/мл

v(су) = 2200 мл m_ер-ді = m_ер.зат + m_ер-ш

m_ер-ді = 45 + 2200 = 2245 г

т/к: ω (тұз) - ? Массалық үлесті табу:

Жауабы: 2%

Есептер шығару:

1. Егер адамның қанының құрамындағы тұз 1% болса, 5,25 кг қанда қанша тұз болғаны?

ω = 1%

m_ер-ді = 5,25 кг = 5250г m_ер.з =

m_ер.з = ? m_ер.з =

Жауабы: 52,5г

2. Зат мөлшері 0,2 моль Na₂SO₄, 500 мл суда ерігенде түзілген ерітіндінің концентрациясын есептеңдер.

ν = 0,2 моль m_ер.ш = ρ ‧ V

М(Na₂SO₄) = 142 mер.ш = 1г\мл ‧500 мл = 500мл

V = 500 мл

ω = ? m_ер.з = 0,2 ‧ 142 = 28,4

m_ер-ді = m_ер.зат + m_ер-ш

m_ер.ді =500 + 28,4 = 528,4

Жауабы: 5,37%

https://www.youtube.com/watch?v=nMpOHEvD1E8

Презентация

Сабақтың соңы

38-40 мин

Рефлексия. «Бір сөйлем» әдісі.

Бүгін мен-------------------- білдім.

*---------------------- қызықты болды.

*------------------------ қиын болды.

*----------------------екенін түсіндім.

Мен енді-----------------------білемін.

Мен ----------------------білім алдым.

Мен------------------------үйрендім.

Оқушылардың не үйренгені туралы қортынды жасау үшін бір сөйлем әдісін ұсынамын.Оқушылардың бүгінгі сабақты түсінгенін,ой қозғалысын саралау мақсатында қолданамын.

Үй тапсырмасы кітап соңындағы тапсырмалар

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс Қауіпсіздік жəне еңбекті қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы байланыс

Рефлексия

Сабақ / оқу

Мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар

не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары

тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім жəне неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.

Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес

келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды

жетілдіруге көмектесетін не білдім?