ЭССЕ

Инклюзивті білім берудің идеологиясы

«Қ.И.Сәтбаев атындағы орта мектеп-гимназиясы» КММ

Нәметова Лаура Сүлейменқызы

Логопед маманы

Инклюзивті білім беру идеологиясы қазіргі білім беру жүйесіндегі маңызды бағыт болып табылады. Жалпы инлюзивті білім беру дегеніміз – әрбір адамның жеке ерекшеліктері мен қажеттіліктерін ескере отырып жалпы білім беру мектептерінде сапалы білім алуға жағдай жасау. Осы эсседе инклюзивті білім беру идеологиясының маңыздылығы мен аспектілерін қарастыратын боламын.

Жалпы атап өткеніміздей инклюзивті білім беру идеологиясы оқушының физикалық, зияткерлік, әлеуметтік немесе экономикалық ерекшеліктеріне қарамастан теңдік және тең мүмкіндіктер принципіне негізделеді. Инклюзивті білім берудің мақсаты – ерекше білім беруге қажеттілігі бар оқушының дамуына ықпал ететін, оның оқудағы жетістіктері мен әлеуметтік бейімделуін қамтамасыз ететін оқу ортасын құру.

Инклюзивті білім берудің маңызды және негізгі қағидаларына мыналар жатады: ерекше білім беру қажеттілігі бар балалар үшін білім беру қызметтерінің толық қолжетімділігі және олардың ерекшеліктері мен қажеттіліктерін құрметтеу, ынтымақтастық және өзара іс-қимыл принциптері.

Қазіргі қоғамда ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар үшін инклюзивті білім берудің жағымды көрсеткіштері анық көрініп келеді:

• инклюзивті ортадағы ерекше білімді қажет ететін балалар, арнайы мектепте оқитын балалармен салыстырғанда, өздерінің қалыпты деңгейдегі құрбыларымен әлеуметтік өзара байланысқа түсуде жоғары деңгейді көрсетеді.

• Инклюзивті ортада ерекше білімді қажет ететін балалар жеке немесе бейімделген бағдарламалар бойынша оқиды, нәтижесінде – дағдылар мен академиялық жетістіктердің жақсаруы байқалады.

• Инклюзивті сыныптарда қалыпты деңгейдегі балалар ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен дос болады.

• Инклюзивті сыныпта оқыған балалар үлкейгенде де даму ерекшеліктері бар адамдармен араласады.

Инклюзивті оқытудың тағы бір жағымды жағы – сыныппен қосымша педагогикалық мамандардың жұмыс жүргізуі. Кіріктіріп оқыту - ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларды психологиялық-педагогикалық қолдауға, арнайы педагог (дефектолог), логопед-мұғалімдер, психолог және басқа да мамандардың жұмыс жүргізуіне жағдай жасайды.

Сонымен қоса бұл бағыттың әлі де болса дамытатын тұстары өте көп болып отыр. Атап айтсақ, инклюзивті білім беруді жүзеге асыру үшін арнайы ресурстармен қамтамасыз ету ақсап тұр. Бұл балаларды қоғам тарапынан түсіністікпен қолдаудың толық қалыптаспағандығы тағы бар.

Қорыта келе инклюзивті білім беру – әділетті және инклюзивті қоғам құрудың негізгі элементі деп айтқым келеді. Қиындықтарға қарамастан, инклюзивті білім беру қоғамның болашағын жақсы жаққа өзгертуге ықпал ететін үлкен әлеуетке ие деп есептеймін.