Физика сабағында фукционалдық сауаттылықты дамыту арқылы ББЖМ ге дайындық жүргізу

№

Тақырып

Оқу мақсаттары

1

Физикалық шамалар мен өлшеулер.

Физикалық шамалар.

• физикалық шамаларды олардың SI (халықаралық бірліктер жүйесі) жүйесіндегі өлшем бірліктерімен сәйкестендіру;

2

Физикалық шамалар мен өлшеулер.

Физикалық өлшеулер.

• үлкен және кіші сандарды жазған кезде еселік және үлестік қосымшаларды білу және қолдану, санды стандартты түрде жазу);

• дененің ұзындығын, көлемін, температурасын және уақытты өлшеу, өлшеу нәтижелерін аспаптардың қателіктерін есепке ала отырып жазу;

3

Механика. Кинематика негіздері.

• материялық нүкте, санақ жүйесі, механикалық қозғалыстың салыстырмалылығы ұғымдарының мағынасын түсіндіру, жылдамдықтарды қосу және орын ауыстыру теоремаларын қолдану;

• түзу сызықты бірқалыпты қозғалысты және бірқалыпсыз қозғалысты ажырата білу;

• қозғалыстағы дененің жылдамдығы мен орташа жылдамдығын есептеу;

• дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен келесі жағдайларды анықтау:

1. дененің тыныштық күйін,

2. тұрақты жылдамдықпен қозғалысын;

• бірқалыпты қозғалған дененің орын ауыстыруының уақытқа тәуелділік графигінен жылдамдығын анықтау;

• уақытқа тәуелділік графиктерінен орын ауыстыру, жылдамдық және үдеуді анықтау;

• түзу сызықты тең айнымалы қозғалыс кезіндегі жылдамдық және үдеу формулаларын есептер шығаруда қолдану;

• түзу сызықты тең айнымалы қозғалыс кезіндегі координата мен орын ауыстыру теңдеулерін есептер шығаруда қолдану;

• тең үдемелі қозғалыс кезіндегі орын ауыстырудың және жылдамдықтың уақытқа тәуелділік графиктерін тұрғызу және оларды түсіндіру;

• еркін түсуді сипаттау үшін теңайнымалы қозғалыстың кинематикалық теңдеулерін қолдану;

• горизонталь лақтырылған дененің қозғалыс жылдамдығын анықтау;

• дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын сызықтық және бұрыштық шамалар арқылы сипаттау;

• сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын өрнекті есептер шығаруда қолдану;

• центрге тартқыш үдеу формуласын есептер шығаруда қолдану.

4

Механика. Динамика негіздері.

• тығыздық формуласын есептер шығаруда қолдану;

• инерция, инерттілік, инерциялық санақ жүйесі ұғымдарының мағынасын түсіндіру;

• Ньютонның бірінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану;

• Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану;

• Ньютонның үшінші заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану;

• тыныштық, домалау және сырғанау үйкелістерін сипаттау;

• ауырлық күші, серпімділік күші және үйкеліс күшінің табиғатын түсіндіру;

• масса, салмақ және ауырлық күші ұғымдарын ажырату;

• серпімділік күшінің серіппенің ұзаруына тәуелділік графигінен қатаңдық коэффициентін анықтау;

• Гук заңының формуласы бойынша серпімділік күшін есептеу;

• бүкіләлемдік тартылыс заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану;

• ғарыш аппараттардың орбиталарын салыстыру;

• бірінші ғарыштық жылдамдық формуласын есептер шығаруда қолдану;

• үдеумен қозғалатын дененің салмағын анықтау.

5

Механика.

Сақталу заңдары.

• механикалық жұмыс деген физикалық ұғымның мағынасын түсіндіру;

• дене импульсі және күш импульсін ажырату;

• импульстің сақталу заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану;

• механикалық жұмысты аналитикалық және графиктік тәсілмен анықтау;

• механикалық энергияның екі түрін ажырату;

• кинетикалық энергияның формуласын есептер шығаруда қолдану;

• жоғары көтерілген дене үшін потенциалдық энергиясының және серпімді дененің формуласын қолдану;

• қуат ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру;

• механикалық жұмыс пен қуаттың формулаларын есептер шығаруда қолдану;

• жұмыс пен энергияның байланысын түсіндіру;

• энергияның сақталу заңын тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану.

6

Механика. Статика.

• «Механиканың алтын ережесін» тұжырымдау және қарапайым механизмдердің қолданылуына мысалдар келтіру;

• күш моменті ұғымының физикалық мағынасын түсіндіру;

• тепе-теңдікте тұрған денелер үшін күш моменттер ережесін тұжырымдау және есептер шығаруда қолдану;

• көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффицентін тәжірибеде анықтау;

7

Механика.

Тербелістер мен толқындар.

• еркін және еріксіз тербелістерге мысалдар келтіру;

• эксперименттік әдіспен амплитуда, период, жиілікті анықтау;

• формулаларды қолданып, период, жиілікті, циклдік жиілікті анықтау;

• тербелмелі процесте энергияның сақталуы заңын сипаттау;

• гармоникалық тербелістердің графиктері бойынша координатаның, жылдамдықтың және үдеудің теңдеулерін жаза білу;

• маятниктер тербелісі периодының әртүрлі параметрлерге тәуелділігін зерттеу;

• математикалық маятник периодының формуласынан еркін түсу үдеуін анықтау;

• резонанс құбылысын сипаттау;

• резонанстың пайда болу шарттарын атау және оның қолданылуына мысалдар келтіру;

• толқын жылдамдығы, жиілігі мен толқын ұзындығы формулаларын есеп шығаруда қолдану;

• көлденең және бойлық толқындарды салыстыру;

• дыбыстың пайда болу және таралу шарттарын атау;

• дыбыс сипаттамаларын дыбыс толқынының жиілігі және амплитудасымен сәйкестендіру;

8

Жылулық физика. Молекулалы- кинетикалық теория негіздері.

• заттардың молекулалық құрылысы негізінде, газдардың сұйықтар мен қатты денелердің құрылымын сипаттау;

• қысымның физикалық мағынасын түсіндіру және өзгерту әдістерін сипаттау;

• есептер шығаруда қатты дененің қысымының формуласын қолдану;

• сұйықтардағы гидростатикалық қысымның формуласын шығару және оны есептер шығаруда қолдану;

• қатынас ыдыстардың қолданылуына мысалдар келтіру;

• гидравликалық машиналардың жұмыс істеу принципін сипаттау;

• гидравликалық машиналарды қолдану кезіндегі күштен ұтысты есептеу;

• атмосфералық қысымның табиғатын түсіндіру және оны өлшеудің әдістерін ұсыну;

• манометр мен сорғылардың жұмыс істеу принципін сипаттау;

• кері итеруші күшті анықтау және оның сұйықтыққа батырылған дененің көлеміне тәуелділігін зерттеу;

• есептер шығару кезінде Архимед заңын қолдану;

• дененің сұйықтықта жүзу шарттарын зерттеу;

• температураның мәндерін әртүрлі температура шкала (Цельсий, Кельвин) бойынша өрнектеу;

• молекула-кинетикалық теория негізінде қатты күйден сұйыққа және кері айналуды сипаттау;

• молекулярлық-кинетикалық теория негізінде заттың сұйық күйден газ күйіне және кері айналуын сипаттау;

9

Жылулық физика. Термодинамика негіздері.

• дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерін сипаттау;

• жылу берілудің түрлерін салыстыру;

• техникада және тұрмыста жылу берілу түрлерінің қолданылуына мысалдар келтіру;

• жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;

• отынның жануы кезінде бөлінген жылу мөлшерін анықтау;