ФОСФОР ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚОСЫЛЫСТАРЫ
A деңгей
1. Атауы – «жарқырауық» деген мағына беретін элемент:
A) бром
B) селен
C) азот
D) фосфор
2. Периодтық жүйедегі фосфордың орны:
A) ІІІ А топта, 5-ші периодта
B) ІІ В топта, 3-ші периодта
C) V А топта, 3-ші периодта
D) ІІІ В топта, 5-ші периодта
3. Фосфор үш аллотропиялық түрде болады?
A) қызыл,қара,көк
B) қызыл,ақ,қара
C) қызыл,ақ,сары
D) қызыл,қара,сары
4. Сіріңке өндірісінің шикізаты
A) қызыл фосфор
B) қара фосфор
C) ақ фосфор
D) сары фосфор
5. Графитке ұқсас жартылай өткізгіш зат
A) қызыл фосфор
B) қара фосфор
C) ақ фосфор
D) сары фосфор
6. Түссіз,ауада өздігінен тұтанатын,шіріген балық иісті,улы зат
A) Фосфор
B) Фосфор(V) оксиді
C) Фосфин
D) Фосфорит
7. Ауада оңай тотығып,қараңғыда жарық шығаратын фосфор аллотропиялық өзгерісі
A) қызыл фосфор
B) қара фосфор
C) ақ фосфор
D) сары фосфор
8. Фосфордың аллотропияларының ішіндегі ең улы түрі
A) қызыл фосфор
B) қара фосфор
C) ақ фосфор
D) сары фосфор
9. Қызыл фосфордың физикалық қасиетіне жатпайды:
A) сарымсақ иісі бар.
B) суда ерімейді.
C) ұнтақ зат.
D) қара-қызыл.
10. Метафосфор қышқылының формуласы:
A) HPO4
B) H4P2O7
C) HPO3
D) H3PO3
11. Ортофосфор қышқылының физикалық қасиеті:
A) сұйықтық
B) газ, суда жақсы ериді
C) сары зат
D) қатты кристалл зат
12. Берілген қосылыстардағы фосфордың массалық үлесі ең көп зат:
A) ортофосфор қышқылы
B) фосфор (ІІІ) оксиді
C) калий дигидрофосфаты
D) метафосфор қышқылы
13. Фосфор тек тотықсыздандырғыш болған химиялық теңдеу:
A) 2P+3Cl22PCl3
B) 2P+3H22PH3
C) P+3KK3P
D) 2P+3BaBa3P2
14.Сутартқыштығы жоғары болғандықтан газдарды құрғату үшін қолданылатын зат
A) метафосфор
B) фосфор(III) оксиді
C) фосфор (V) оксиді
D) фосфин
15.Метафосфор қышқылындағы σ-байланыс саны:
A) 2
B) 6
C) 4
D) 5
B деңгейі
1. Сіріңке жаққанда жүретін реакция:
A) натрий нитраты + көмір + күкірт =
B) калий перманганаты + графит =
C) калий хлораты + қызыл фосфор =
D) калий хлориді + ақ фосфор =
2. Ортофосфор қышқылын өндірісте алу:
A) P2O5+H2O=
B) K3PO4+HCl=
C) Na3PO4+H2SO4(сұйыт) =
D) Ca3(PO4)2+H2SO4 =
3. Реакция нәтижесінде калий дигидрофосфаты түзілу үшін 24,5 г ортофосфор
қышқылымен әрекеттесетін калий гидрофосфатының массасы:
A) 46,45 г
B) 22 г
C) 27 г
D) 43,5 г
4. Массасы 72 г екі валентті металл фосформен әрекеттескенде 134 г металл фосфиді
түзілді.Реакцияға қатысқан металды анықтаңдар.
A) Si
B) Mg
C) K
D) I
5. Кальций фосфидін суда еріткенде 47,712 л (қ.ж.) фосфин бөлінген. Осы кезде
түзілетін кальций гидроксидінің массасы:
A) 250 г
B) 270 г
C) 240,5 г
D) 236,4 г
6. Құрамында 9,8 г фосфор қышқылы және 12 г кальций гидроксиді бар ерітінділерді
араластырғанда түзілетін тұнба массасы:
A) 18 г
B) 16 г
C) 15,5 г
D) 17 г
7. Концентрлі азот қышқылымен фосфорға әсер еткенде ортофосфор қышқылы
түзіледі. Осы реакция теңдеуінің схемасы:
A) 2HNO3+2P+2H2O→2H3PO4+N2
B) 2HNO3+P2O5→N2O5+2HPO3
C) 5HNO3+3P →3HPO3+5NO+H2O
D) 5HNO3+P→H3PO4+5NO2+H2O
8. Массасы 18,2 г кальций фосфидінен Ca3P2 алынатын фосфинді жаққанда түзілетін
фосфор (V) оксидінің массасын есептеңіз:
A) 16 г
B) 17,8 г
C) 15 г
D) 14,2 г
9. Құрамында 58% кальций ортофосфаты бар 50 кг сүйекте болатын фосфордың
массасы:
A) 6,8 кг
B) 5,5 кг
C) 5,0 кг
D) 5,8 кг
10.18,6г фосформен әрекеттесетін калий хлоратының массасы (г)
A) 34,16
B) 46,52
C) 55,61
D) 61,25
11.Күміс нитраты натрий фосфатымен әрекеттескенде 41,9г күміс фосфаты түзілген.
Реакцияға түскен натрий фосфатының массасы (г) және зат мөлшері (моль)
A) 11,2 және 0,2
B) 21,6 және 0,3
C) 16,4 және 0,1
D) 36,2 және 0,2
12.Массасы 3,55г фосфор (V) оксидін алу үшін фосфордың қандай массасын оттекте
жағу қажет?
A) 2,85г
B) 1,55г
C) 1,95г
D) 2,35г
13. 60г кальциймен әрекеттесетін ортофосфор қышқылының массасын
есепте.Нәтижесінде түзілген газдың массасын анықта
A) 102г
B) 99г
C) 98г
D) 3г
E) 2г
F) 1г
14. 77,5г фосфор 142г хлормен әрекеттесіп нәтижесінде фосфор (III) хлориді түзілді.
Түзілген өнімнің массасын және зат мөлшерін анықтаңдар
A) 183,3г
B) 1,5моль
C) 176,5г
D) 1,8моль
E) 1,3моль
F) 206,25г
15. Фосфордың (V) оксиді 15,3г барий оксидімен әрекеттескенде түзілген барий
фосфатының массасы (г)
A) 35,3
B) 44,3
C) 51,3
D) 20,03
C деңгей
1. Массасы 5т фосфориттен (құрамында 15% қоспасы бар, 85%-дық шығыммен )
қанша фосфор ангидридін алуға болады?
A) 1,80т
B) 1,75т
C) 1,65т
D) 1,50т
2. Массасы 124г фосфорды оттек ағынында жағып,біраз ұстады. Түзілген өнімді суда
ерітіп,сәйкес қышқылды алады. Түзілген қышқылдың көлемін есепте.(20%-дық
тығыздығы p=1.25г/мл)
A) 1,568л
B) 1,624л
C) 1,765л
D) 1,867л
3. Массасы 6,2г фосфорды оттектің артық мөлшерінде жақты.Түзілген өнімді суда
ерітіп , оған кальций гидроксидінінің артық мөлшерін қосты. Алынған тұнбаның
массасын есептеңдер.
A) 25
B) 31
C) 62
D) 53
4. Құрамында 93% таза кальций фосфаты бар 100 кг фосфориттен алынатын фосфор
қышқылының массасы?
A) 19,6
B) 29,4
C) 28,8
D) 58,8
5. Ca3(PO4)2PP2O5H3PO4K3PO4Fe3(PO4)2 осы өзгеріс тізбегінде жүзеге
асатын реакция теңдеулерін жазып, 100 кг кальций фосфатынан алынатын темір (ІІ)
фосфатының массасын есепте.
A) 112,5кг
B) 113,5кг
C) 110,5кг
D) 115,5кг
6. PCa3P2PH3P2O5Na3PO4Ag3PO4 146,84г фосфордан(5% қоспасы бар)
алынатын күміс фосфатының массасын анықта.Барлық сатыда реакция шығымы 95%-ды құрайды.
A) 425г
B) 419г
C) 415г
D) 410г
7. P2O5H3PO4Na3PO4Ca3(PO4)2H3PO4Zn3(PO4)2 90%-дық (p=1.174г/мл) 200
мл мырыш фосфатының ерітіндісін алу үшін қажет болған фосфор ангидридінің
массасын анықтаңдар
A) 39,8г
B) 38,9г
C) 37,5г
D) 36,8г
8. Ca3(PO4)2PP2O5H3PO4Na2HPO4
осы өзгерістерді жүзеге асыратын
реакция теңдеулерін жаза отырып, 25т фосфориттен (10% қоспасы бар) алынатын
натрий гидрофосфатының массасын анықтаңдар.Реакцияның бірінші сатысында
шығым - 90%, екінші сатыда - 85% , үшінші және төртінші сатыда шығым – 100%ды құрады.
A) 15,87т
B) 16,58т
C) 14,69т
D) 13,85т