Материалдар / Функционалдық сауаттылықты арттыру бағдарламасы іс тәжірибеммен бөлісу
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Функционалдық сауаттылықты арттыру бағдарламасы іс тәжірибеммен бөлісу

Материал туралы қысқаша түсінік
6-7 сыныптарда Функционалдық сауаттылықты арттыру бағдарламасы іс тәжірибеммен бөлісу облыстық білім бөлімінде шыққан кітапшаммен бөлісіп отырмын мүмкін ұстаздарға қажеттілігі болар
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
29 Қараша 2018
3726
11 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Облыстық білім беру бөлімі























Математика пәні бойынша оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру



№26 мектептің математика пәнінің І категориялы мұғалімі Д.Қ. Айсинаның іс-тәжірибесінен











































Орал -2018

Облыстық білім беру бөлімінде қаралып қала, облыс педагогтарына тарату мақұлданды.Хаттама № ж













Құрастырушы: №26 орта жалпы білім беретін мектептіңматематика пәнінің мұғалімі Айсина Д.Қ.



Рецензенттер:А.Е.ЖұмағалиеваМ.Өтемісов атындағы БатысҚазақстан Мемлекеттік УниверситетіФизика-математикалық ғылымдардың кандидаты, доценті.Қошқарова Ж.А. №42 мектеп-гимназиясыныңжоғары санатты математика пәні мұғалімі.





Оқушылардың математикалық сауаттылығының деңгейі «математикалық құзыреттiлiктiң» даму деңгейімен сипатталады. Математикалық құзыреттiлiктiң деңгейлерi: елестету деңгейi, байланыс орнату деңгейі, ойлау деңгейi. Оқушылардың математикалық құзыреттiлiгi зерттеуде «тұлғаның математикалық бiлiмдерінің, біліктілігінің, тәжірибесінің және қабілеттерінің үндесуімен» анықталады. Сондықтан жеткіншек ұрпақтың математикалық сауаттылығын көтеруде шығармашылық ізденіске тәрбиелейтін қосымша сабақтар оқушылардың математикалық қабілеттерін дамытуға бағытталады.Бұл іс-тәжірибе негізінде функционалдық сауаттылықты қалыптастыру, бағдарламасы құрылды.Бағдарламамен оқыту барысында оқушылардың логикалық ойлау қабілеттерімен қатар ,елестету,көре білу, мәліметтерді талдай білу қабілеттерін дамытуға көп септігін тигізеді. Бағдарлама математиканың негізгі курсын толықтырады.Пән мұғалімдеріне, сыныптан тыс жұмыс ұйымдастырушыларға оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыруға көмектеседі. Алған білім –дағдыларын өмірде түрлі жағдайларда қолдану қабілеті шыңдалады. математикалық моделді өмірде қолдана білуге дағдылану, өмірде кездесетін есептер арқылы болашақта әр түрлі жағдаяттарда, өз бетімен жұмыстанып әртүрлі есептерді шешу арқылы өз бетімен білім алуға үйренеді.







М а з м ұ н ы

І. Кіріспе...........………………………………………............................................4

ІІ. Негізгі бөлім2.1. Функционалдық сауаттылық неге керек?...........................................52.2. Функционалдық сауаттылық қалыптастыру жоспары ....................6

ІІІ. Практикалық бөлімі3.1. Сандар тізбегі.........................................................................................83.2. «Таңғажайып алаңы» математикалық ойын сайысы........................113.3. Логикалық есептер...............................................................................143.4. Пропорцияға есептер...........................................................................153.5. Пайызғаесептер...................................................................................173.6. «Жұмбақ асықтар» математикалық ойын-сайыс..............................203.7. Бірлескен жұмыс..................................................................................243.8. Сәйкестендірулер мен салыстырулар................................................26 3.9. Біздің өміріміздегі байырғы есептер..................................................273.10. Геометриялық есептер.......................................................................293.11. Концентрацияға берілген тапсырмалар...........................................303.12. Тест есептері.......................................................................................31

Қосымша материалдар..........................................................................................33

ІV. Қорытынды......................................................................................................35

Қолданылған әдебиеттер



























“Қазақстандықтарға - өмір бойғы білім”Н.Ә.Назарбаев

І. КіріспеЕлбасы Н.Ә. Назарбаев «Әлеуметтік экономикалық жаңғыру – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына кезекті Жолдауында білім беру ұйымдары жастарға жалаң білім беріп қана қоймай алған білімдерін өмірдің түрлі жағдайларында пайдалана алуды үйретуі керек екендігін баса айтып, үкіметке оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамытуға тапсырма берген болатын.Функционалдық сауаттылық дегеніміз– адамдардың әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсене араласуы, яғни бүгінгі жаһандану дәуіріндегі заман ағымына, жасына қарамай ілесіп отыруы, адамның мамандығына, жасына қарамай үнемі білімін жетілдіріп отыруы. Қоғамда өмір сүруге қажетті білім мен біліктердің жиынтығын игеру, яғни функционалдық сауаттылыққа жету, қалыптастыру,меңгерту. құзыреттіліктер болып белгіленуі білім беру жүйесінде «функционалдық сауаттылықты» қалыптастыру мақсаты негізге алынып отыр.Функционалдық сауаттылық тұлғаның белгілі бір мәдени ортада өмір сүруі үшін қажетті деп саналатын және оның әлеуметтік қарым-қатынас жасауын қамтамасыз ететін білім, білік, дағдылардың жиынтығынан құралады. Қазіргі тез құбылмалы әлемде функционалдық сауаттылық адамдардың әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсенді қатысуына, сондай-ақ өмір бойы білім алуына ықпал ететін базалық факторлардың біріне айналуда.Сауаттылық тұлғаның тұрақты қасиеті болып табылатындықтан, функционалдық сауаттылық сол тұлға меңгерген белгілі бір білім-біліктерден көрініс табады. Өйткені функционалдық сауаттылыққа адам нақты білім алу кезеңдерінен өткеннен кейін қол жеткізеді. Бүгінгі таңда білім беру жүйесін жаңалауды іске асырудың қажеттігі күн санап арта түсуде. Бұл мақсатты іске асырудағы өзекті мәселелердің бірі – оқушылардың ой-өрісін дамыту мәселесі болып табылады. Оқушылардың ойлау қабілетін тереңдету, пәнге қызығушылығын арттыру бағытында математиканы жаңа технологиялар негізінде оқытумен қатар, пәндер бағдарламасында жоқ мәліметтерді пайдаланудың, логикалық есептер құру және оларды шешудің жолдарын үйретудің де пайдасы бар.Оқушы назарын аударатын, ойына түрткі болатын математика туралы қызығушылықты материалдар, әртүрлі қызықты тартымды есептер,ойындар сабақ үстінде өзінің орнын табу керек. Мұндай есептер оқушылардың математикаға деген ынта-ықыласын арттырып, есептерді өздігінен шешуге итермелейді, сонымен қатар логикалық ой-өрісін дамытады. Қызғылықты есептер мен математикалық ойындар әсіресе бесінші, алтыншы сыныптар үшін пайдалы.



ІІ. Негізгі бөлім 2.1. Функционалдық сауаттылық неге керек?Математика – адам үшін,адам – математика үшін жаралған.ДиофантФункционалдық сауаттылықтың негізгі міндеті – мұғалім баланы оқыта отырып баланың еркіндігін, белседілігін,шығармашылық тұрғыда ойлауын қалыптастырып және оның өзбетінше шешім қабылдауына дағдыландыру.Сондықтан функционалдық білім , сауаттылық деңгейін қамтамасыз ететін құрал және нақты іс-әрекеттердің нәтижесі ретінде математикалық білім, математикалық сауаттылықтың маңызы зор.Оқушылардың функционалдық сауаттылықтарын дамыту үшін математика сабағында оқушылардың есептерді өз бетінше шығаруына, оқушының логикалық ойлау қасиетін шыңдап және пәнге деген қызығушылығын арттыру бағытында жүргізген өзімнің іс- тәжірибеммен бөліскім келеді.Мектептегі білім беру мақсаты жаңа технологияның әдіс-тәсілдерін ұрпақтың бойына сіңіре білу, жеке тұлғаны қалыптастыру,яғни мектептегі математика тек білім беріп қоймай оның ойлау қаблетіне,оның жеке дамуына деңгейіне сай тапсырмалар арқылы оның тұрақтануына көмектесу керек.«Сабақ беру – үйреншікті жай ғана шеберлік емес, ол жаңадан жаңаны табатын өнер» - деген екен Ж. Аймауытов. Математикалық сауаттылық дегеніміз:- математиканың әлемдегі рөлін анықтау және түсіну;- әртүрлі формада берілген сандық ақпараттарды оқу, талдау, түсіндіріп беру;- дұрыс негізделген математикалық пайымдаулар айту;-есептерді шығарудың тиімді тәсілдерін табу, орындау, өзін-өзітексеру, өмірмен байланыстыру керек.Оқушылардың математикалық сауаттылығын арттыруда нақты өмірлік мәселелерге жақын, қоршаған өмірдің түрлі аспектілерімен байланысты және өз шешімдері үшін математикалық талдауды талап ететін, мектептің өмірі, қоғам, оқушының жеке өмірі, кәсіби қызметі тағы басқалар туралы есептердің маңызы зор.2.2.Функционалдық сауаттылықты қалыптастыру үйірмесінің жоспарыТүсінікхат

Бағдарлама барлығы 34 сағатқа жоспарланған.Қазақстан Республикасының президенті Н.Ә. Назарбаевтың халыққа жолдауында елдің 2050 жылға дейінгі стратегиялық басымдылықтары анықталған. Онда айтылғандай, алдағы ғасырға экономикалық және әлеуметтік өрлеудегі басты фактор «адамдардың өздері, олардың еріктері, күш-қуаты, табандылығы және білімдері» болып табылады.Қойылған міндеттерді шешу үшін оқушылардың интеллектуалды және шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту және дарынды балалардың дамуы үшін мүмкін жағдайлар жасау қажет. Сонымен қатар оқушылардың психологиялық жас ерекшеліктеріне байланысты оқуға деген қызығушылықтарын дамытуға көп жұмыс атқару керек.Қазіргі заманда жаңа технологияларды практикаға енгізу және оқушылардыңстандартты емес ойлау қабілетін дамыту ең басты мақсат болып табылады.«Функционалдық сауаттылықты қалыптастыру» үйірмесінің бағдарламасы оқушылардың білімін тереңдетуге және сын тұрғысынан ойлау қабілеттерін артыруға бағытталған.Бағдарламаның мазмұны ұлттық бірыңғай тестілеуде міндетті болып саналатын пәннің сұрақтарына негізделіп жасалған. Оның себебі, жаңа форматтағы сынақ талабын, «математикалық сауаттылық» ұғымын, ондағы кездесетін тапсырмалардың түрлері мен мазмұнын оқушылардың орта буын кезеңінен таныса беруіне, түсініктерінің қалыптаса беруіне мүмкіндік жасау. Бағдарлама 5-7 сынып оқушыларының жас ерекшеліктерін ескере отырып құрылды.Бағдарлама мақсаты:Арнайы педагогикалық әдістермен мақсатты және жүйелі түрде оқушылардың интеллектін, шығармашылық ойлауын дамыту, ғылыми көзқарасы мен белсенділігін қалыптастыру, әр адамның бойындағы туғаннан пайда болған интуициясын әрі қарай дамытуға ықпал ету, өз бетімен білім алу дағдыларын дамыту.Міндеттері:
  • Оқушының білім алу бағытындағы өзінің мүмкіншілігін анықтауға және, математикалық сауаттылық деңгейін бағалауы мен өз бетімен білім алу белсенділіктірін арттыру үшін жағдай жасау;
  • теорияны білу,оны логикамен ұштастыру;
  • есепті шығаруда тиімді жағын көруге баулу;
  • математикалық сайыс, сабақ, пән кеші, апталықтарды математиканың даму тарихымен байланыстыру Қоршаған ортада пайда болатын және математика арқылы шешуге болатын мәселелерді тани білу, логикалық ойлауын дамыту;
  • Техникалық және интеллектуальды біліктіктерін еркін деңгейде қолдана алуларына ықпал ету.
Күтілетін нәтиже:
  • Қоршаған ортада пайда болатын және математика арқылы шешуге болатын мәселелерді таниды;
  • Бұл мәселелерді математикалық айғақтар мен әдістерді қолдана отырып шешеді;
  • Математикалық сауаттылыққа берілген тапсырмаларды орындай алады;
  • Оқушылардың функционалдық сауаттылық деңгейлері артады.
Функционалдық сауаттылық оқушылардың танымдық қабілетінің деңгейі ретінде қарастырылады.

5-7 сынып

МазмұныСағат саныӨтетін мерзімі
1Кіріспе. Сандар тізбегіне есептер2

2«Таңғажайып алаң » математикалық ойын сайысы1

3Логикалық есептер шығару2

4Прапорцияға байланысты есептер2

5Пайызға берілген есептер2

6«Жұмбақ асықтар» ойын сайысы1

7Ең алғашқы математика кітабынан есептер: Біздің өміріміздегі байырғы есептер Қ. И.Сатпаев «Алгебра»оқулығынан2

8Геометриялық мағынадағы есептер2

9Бірлескен жұмыс2

10Концентрацияға байланысты есептер2

11Қызықты математикалық ойын- сайыс2

12«Ақбота» ойын сайысының есептері2

13«Кенгуру » математикалық ойын сайысы есептері2

14Математикалық регата есептері1

15Қозғалысқа байланысты есептер2

16Математикалық сауаттылық(Жанасбаева,Түсіпжан Қ)2

17Пиза есептеріне шолу2

18Тест есептері2

19Қорытынды сабақ1









ІІІ. Практикалық бөліміҚысқа мерзімді жоспар
3.1. Тақырыбы : Сандар тізбегі
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары Логикалық байланысты анықтайтын тізбектерді шығара білу қабілеттерін дамыту
Сабақтың мақсаты



Оқушылардың көпшілігі:Сандар тізбегі, тізбектің мүшелері, тізбекті беру тәсілдері және оның түрлері туралы ұғымдарды игеру.Логикалық ойлау қабілеттері дамиды;Пәнге қызығушылықтары дамидыБарлық оқушылар: Сандар тізбегінің анықтамасын, мүшелерін, тізбекті беру тәсілдерін, тізбектің түрлерін біледі, тізбекті құрастыра алады.
Құндылықтарға баулу
  • Жалпыға бірдей еңбек қоғамы, қарым қатынас жасау қабілеті, жауапкершілік
  • Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілікке бағытталған құндылықтар ашықтық пен ынтымақтастықты қалыптастыру, өмір бойы білім алу .
  • Пəнаралық байланысӨткен тақырыптармен байланыс, өмірмен байланыс, қазақ тілімен байланыс және тарихи мағлұмат.
    Сабақ барысы
    Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

    Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері



    Ресурстар
    Сабақтың басы

    (10 мин)
    Ұйымдастыру бөлімі: амандасу, сабаққа дайындығын тексеру ,жағымды ахуал қалыптастыруСын тұрғыдан ойлау технологиясы бойынша шаттық шеңберін жасайық.-Балалар, енді қолымызды ұстап алақан жылуы арқылы бір-бірімізге жылы лебіздер айтып,сабағымызды бастайық.- Көтеріңкі көңіл күйҚуанамын мен де, (өзімді көрсетемін)Қуанасың сен де, (жанындағы досымды көрсетемін)Қуанайық, достарым, (бір біріміздің қолымыздан ұстаймыз)Арайлап атқан күнге (қолдарымызды жоғары көтереміз)- оқушылардың «жақын арадағы даму аймағын» анықтау мақсатында«Миға шабуыл» қайталау бойынша есептерҚұпия сөз! Жеке,топтық жұмыс, программаланған тапсырма орындайды. Есептің жауабына сәйкес әріпті жазып құпия сөзді табыңыз.Топ басшысы бақылаушы,үйлестіруші болады.



    БОЛАШАҚТЫҢ БАҒДАРЫ



    Адам баласы адам баласынан тек ақыл, білім,терең ойлылығымен озады басқа нәрселерімен оздым деу бекершілік Абай

    Интербелсенді тақта Программаланған есеп , үлестірме парақшалар,бағалау парақшалары



    Талап, еңбек, терең ойҚанағат, рақым ойлап қойБес асыл іс көнсеңіз. АбайҚБ: «Мадақтау» әдісіБӘЙТЕРЕК

    Қазақ тілімен байланысты, тарихи мағлұмат

    Сабақтың ортасы

    (20 мин)
    Сабақ мақсаттарына жататын білімді қалыптастыруға жəне дағдыны дамытуға бағытталған қызмет. Қызмет барысында оқушыларда ақпаратты талдау жəне өңдеу, зерттеу, практикалық жұмыс, проблемалық жағдайды шешу арқылы білім қалыптасады жəне дағды дамиды. Қолдану:
    578тг - Сатып алу
    Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
    Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
    Ресми байқаулар тізімі
    Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!