ФУНКЦИЯЛАРДЫҢ ГРАФИКТЕРІН САЛУ

Шығыс Қазақстан облысы, Семей қаласы,

«№19 жалпы орта білім беретін мектеп»КММ,

математика пәні мұғалімі Утегенова Маулиза Кабировна

ФУНКЦИЯЛАРДЫҢ ГРАФИКТЕРІН САЛУ

№1. функциясының графигін сызыңыз.

Біз функциясының осіне қатысты симметриялы екенін білеміз. Ендеше, функциясын графигін осінің бойымен бірлік оңға, осінің бойымен бірлік жоғары жылжытамыз. (1-сурет)

1-сурет

№2. функциясының графигін сызыңыз.

болғандықтан берілген функцияның графигі функцияның графигінен осінің бойымен бірлікке солға, осінің бойымен бірлікке төмен жылжытқаннан шығады. Мұнда, функциясының графигін осінің бойымен бірлікке созу арқылы бейнеленеді. (2-сурет)

2-сурет

№3. функциясының графигін сызыңыз.

1-тәсіл: Квадрат үшмүшеліктен толық квадрат бөліп берілген функцияны

_{түрлендіруге келтіреміз.}

Сонда координаталар бас нүктесін нүктеге көшіріп, функциясының графигін сызсақ, онда координаталар жазықтығында берілген функцияның графигін көреміз.

2-тәсіл: болғандықтан берілген функцияның графигі функция графигінен осінің бойымен бірлікке солға, осінің бойымен бірлікке төмен жылжытқаннан шығады. (3-сурет)

3-сурет

№4. функциясының графигін сызыңыз.

Алдымен берілген функцияны

_{түрлендіруге келтіреміз.}

Координаталар бас нүктесін нүктеге көшіріп, гипербола функциясының графигін сызамыз. Мұнда, болғандықтан график ші, ші ширекте орналасады. (4-сурет)

4-сурет

№5. және функцияларының графигін салсаңыз, онда менің қызмет атқаратын мектептің нөмірін табасыз.

Алдымен берілген функцияларын түрлендіріп алайық:

Центрлері және нүктелерінде орналасқан, радиусы ке тең шеңберді сызамыз. шеңбердің тек қана жоғарғы жартысын салғанда, оның шеткі бір нүктесінің координатасы болады. Енді , нүктелерімен шектелген түзуінің бөлігін саламыз. Осылай функцияларының графигін саламыз. Яғни, түзуі осінің нүктелерінің аралығында және түзуі , нүктелерінде шектелген болады. (5-сурет)

5-сурет

Бұл функцияның графигі №61 орта мектептің 10 жылдығына арналып сызылды.

ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:

1. А.Е.Әбілқасымова, З.А.Жұмағұлова, К.Д.Шойынбеков, М.И.Есенова. Алгебра және анализ бастамалары. Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. – Өңд. 3-бас. – Алматы: Мектеп, 2014. – 168б., сур.

2. С.Сатығұлова, О.Сатыбалдиев, К.Төлеева. Элементарлық функциялар және олардың графиктері. – Алматы. Республикалық баспа кабинеті. 1994 ж. 90 б.