Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы

Бөлім:

11.2 Координация және реттелу

Педагогтің аты-жөні:

Смет Гүлжамал Нұрыллақызы

Күні:

Сыныбы:

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

11.4.1.5 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар үшін:

Білім алушылар генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіре алады

Көпшілік оқушылар үшін:

Генетикалық код терминімен танысады.

Құндылықтарға баулу:

Талап құндылығы:

• Сыни және креативті ойлау;

• Жеке және командамен жұмыс істей білу;

Күтілетін нәтижесі:

• Қоршаған орта тазалығынсақтайды;

• Ізденімпаз, жасампаз тұлға.

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

7 мин.

І.Ұйымдастыру кезеңі:

а) музыка қосулы: Оқушылармен смайликтер суретімен амандасу сәлемдесу, түгендеу. Психологиялық жағымды ахуал туғызу.

ә). Топ ережесін еске түсіреді.

б). Топтастыру.

Сап түзеп тұру арқылы Random Group Generator - ClassTools.net

Көмегімен топқа бөлу

І-топ:

ІІ-топ

Топтың ережесі:

1. ТҚЕ сақтау.

2. Топ басшысына бағыну.

3. Белсенді болу.

4. Бір-бірін тыңдау, өз пікірімен ашық бөлісу, басқалардың пікіріне құрметпен қарау.

5. Уақыт шегінде жұмыс жасау.

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне , тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне жақындасады, көңіл күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі қолданылады. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Random Group Generator - ClassTools.net

Көмегімен топқа бөлу

Жаңа сабаққа кіріспе

(Ұ) «Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау. Оқушыларға жалпылама төмендегі сұрақтар беріледі. Әр оқушы өз оймен бөліседі.

Өзгенің пікірін толықтырады.

мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

«Кинометафора» әдісі бейнеролик кору

Бүгінгі сабақта:

Сіздің білетініңіз:

генетикалық кодтың қасиеттерін түсіну

Генетикалық код терминімен танысады.

Жаңа тақырыпты меңгеру

Білу және түсіну айдарындағы сұрақтарға жауап береді:

1.Тұқым қуалау ақпаратын кодтауды сипаттайды.

2. Генетикалық код терминіне сипаттама бер.

3. Әртүрлі генотиптің адамдары арасындағы айырмашылықтары қандай?

4. Ген дегеніміз не?

5. Аминқышқылдардың қысқартылып алынған атауларын жазып көрсет.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Бағалау парағы

Стикерлер

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

26 мин.

Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді

Оқулықты оқып танысып шығады. Тірек сөздермен танысып, өз дәптерлеріне жазып алады

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1.Генетикалық кодты сипаттайды.

Интернет ресурстарын пайдалана отырып тақырып бойынша видео ролик көру

Қолдану айдарындағы тапсырманы орындатады

Тапсырма №1. «Шапалақ» ойыны Бұл жерде берілген терминдердің ережесін тауып шапалақпен ұрады

.

1-тапсырма

1.Аминқышқылдардың қысқартылынып алынған атауларын талдап жаттап айтады.

Төменде көрсетілген сұрақтардың бір дұрыс жауабын таңдаңыз.

1.Генетикалық кодтың әмбебап қасиеті жайында ақпарат айтылған сөйлемді таңдаңыз.

Үш нуклеотид бір аминқышқылын кодтайды.

Генетикалық код – триплетті.

Төрт нуклеотидті үш-үштен әртүрлі тәртіппен орналастырып, алпыс төрт түрлі комбинация алуға болады.

Организмдегі бірдей нуклеотидтердің триплеттер бірдей аминқышқылдарын кодтайды.

2.ДНҚ-ның төмендегі фрагменті арқылы кодталатын аминқышқылдарының санын көрсетіңіз: ЦЦГAATЦГAЦTГ

2

3

4

5

3.________ үш көрші нуклеотидтерден тұрып, бір аминқышқылын анықтап, кодтайды.

Генетикалық код

Транскрипция

Кодон

Пролин

4.Нәруыз түзудің бірінші үдерісі генетикалық ақпаратты ДНҚ-дан, мРНҚ-ға көшіруге негізделген және бұл ________ орын алады.

цитоплазмада

ядрода

нуклеосомада

рибосомада

5.Транскрипция процесі ________ - полимераза ферментінің есебінен жүзеге асырылады.

ДНҚ-полимераза

РНҚ-полимераза

мРНҚ-полимераза

мДНҚ-полимераза

Дескриптор:

Жалпы - 3 балл

1.Сызба арқылы тәжірибені орындайды.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері

.

Бағалау парағы

Талдау айдарындағы тапсырманы орындатады

Тапсырма 2: «Таза тақта» әдісі Бұл тапсырмаларға мысалдар келтіріп дәлелкелтіру атын атап , тақтаны тазалап отырамыз.

Оқулықта берілген тапсырманы орындатады, бақылайды, мысал, үлгі көрсетеді.

Тақтадағы тапсырмаларды ретімен орындау

2-тапсырма

1.Генетикалық кодтың арнайылығына мысалдар келтіреді.

2.Генетикалық кодтың негізгі биологиялық маңызын дәлелдейді.

3.Генетикалық кодтың негізгі қасиеттерін талқылайды.

Дескриптор: Жалпы - 3 балл

1.Тапсырманы орындайды.

2.Нәруызда аминқышқылдардың орналасу реттілігі туралы эссе жазады.

ДК экраны

11-сынып оқулығы.

Жұмыс дәптерлері.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

«Рефлексия

5 саусақ әдісі: кіші саусақтан бастап:

5-саусақ: ойлау. Мен бүгін қандай білім алдым?

4 – саусақ: мақсатқа жету. Мен бүгін қандай

нәтижеге қол жеткіздім?

3- саусақ: көңіл – күй жағдайы. Менің көңіл – күйім

қандай?. Бүгінгі сабақ маған қалай әсер етті?

2 - саусақ: көмек – қызмет көрсету. Мен бүгін кімге

көмектестім?

1- саусақ: белсенділік таныту. Менің белсенділігім қандай болды?

Қажетті білімді алдым ба?

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.

Мұғалім оқушыларды