Ғылыми жоба "Математика және спорт"

«Б.Қаратаев атындағы жалпы білім беретін мектебі» КММ-сі

Тақырыбы: «Математика және спорт»

Бағыты: Ғылыми жоба

Орындаушы: 6 сынып оқушысы Сахипов А.А

Ғылыми жоба жетекшісі: математика пәні мұғалімі Орынбасар А.Ж

2024 жы

Мазмұны

Кіріспе

1. Математика және спорт: байланыс нүктелері

2. Негізгі бөлім

Математиканы әртүрлі спорт түрлерінде қолдану мысалдары

2.1. Математика және шаңғы жарысы

2.2. Математика және шахмат

2.3. Баскетбол ойынында математиканы қолдану

3."Спортқа Сенің көзқарасың" тақырыбы бойынша білім алушыларға сауалнама жүргізу, сауалнама нәтижелерін өңдеу

3. Қорытынды

4. Қолданылған әдебиеттер тізімі

Аннотация

Математика мен спорт бір-бірінен алшақ болып көрінуі мүмкін. Бірақ бұл тек бір қарағанда. Бұл тәжірибенің жоқтығынан немесе нақты ғылымдарды жақсы оқытатын мектепте дене шынықтыру сабақтары аз ұйымдастырылғандықтан болады. Қалай болғанда да, біз қабілетті және ақылды деп санайтын мектеп оқушыларының арасында дене шынықтыруға, спорттық ойындарға, тұрақты физикалық белсенділікке деген немқұрайлылық бар. Сонымен қатар, әртүрлі ғылымдардың көптеген өкілдері, атап айтқанда, аға буын математикасы мен физикасы өздерінің спорттық іс-шараларына үлкен көңіл бөледі. Олар спортпен айналысу тұлғаның үйлесімді дамуына ықпал ететінін, спорт адамды физикалық және рухани шынықтыратынын біледі.

Жобаның мақсаты: математиканың баскетбол ойынының тиімділігіне әсерін білу. Математика мен спорттың өзара байланысты екенін анықтау.

Аннотация

Математика и спорт могут показаться далекими друг от друга. Но это только на первый взгляд. Только недоразумию многим парням и девушкам занятия точными науками и спортом предлагаются малосовместимыми. Это происходит либо из-за отсутствия опыта, либо из-за того, что в школе, где хорошо преподают точные науки, мало организованы уроки физкультуры. В любом случае, среди школьников, которых мы считаем способными и умными, наблюдается пренебрежение к физической культуре, спортивным играм, регулярным физическим нагрузкам. Кроме того, многие представители различных наук, в частности математики и физики старшего поколения, уделяют большое внимание своей спортивной деятельности. Они знают, что занятия спортом способствуют гармоничному развитию личности, спорт закаляет человека физически и духовно.

Цель проекта: выяснить влияние математики на эффективность баскетбольной игры. Определение взаимосвязи математики и спорта.

Аnnоtаtіоn

Mаthеmаtісs аnd sроrts саn shоw dіffеrеnt frіеnds frоm еасh оthеr. But thіs іs оnlу fоr thе fіrst lооk. Оnlу а smаll реrсеntаgе оf guуs аnd gіrls аrе оffеrеd tо еngаgе іn рrесіsе rеsеаrсh аnd sроrts. Thіs іs duе tо thе lасk оf ехреrіеnсе, іn аddіtіоn, thе fасt thаt іn sсhооl, whеrе рrесіsе sсіеnсеs аrе wеll tаught, lіttlе рhуsісs іs оrgаnіzеd. Іn раrtісulаr, аmоng sсhооlсhіldrеn, whоm wе соnsіdеr usеful аnd wіsе, thеrе іs а rеduсtіоn іn Рhуsісаl Сulturе, Sроrts gаmеs, аnd rеgulаr рhуsісаl lоаds. Іn аddіtіоn, mаnу rерrеsеntаtіvеs оf vаrіоus sсіеnсеs, іn раrtісulаr mаthеmаtісs аnd рhуsісs оf thе sеnіоr gеnеrаtіоn рау grеаt аttеntіоn tо thеіr sроrts асtіvіtіеs. Thеу knоw thаt sроrts асtіvіtіеs соntrіbutе tо thе hаrmоnіоus dеvеlорmеnt оf реrsоnаlіtу, аnd sроrts еnvеlорs а реrsоn рhуsісаllу аnd sріrіtuаllу.

Thе рurроsе оf thе рrоjесt іs tо dеtеrmіnе thе іnfluеnсе оf mаthеmаtісs оn thе еffесtіvеnеss оf bаskеtbаll gаmеs. Dеtеrmіnаtіоn оf thе rеlаtіоnshір bеtwееn mаthеmаtісs аnd sроrts.

Кіріспе

Көптеген адамдар математиктердің күнделікті жұмысының нәтижелерін өздері көреді деп ойламайды. Математикалық есептеулерсіз сәулет те, техниканы жобалау да, жүктелген магистральдарда бағдаршамдардың жұмыс режимін құру да мүмкін емес.

Математика мен спорт бір-бірінен алшақ болып көрінуі мүмкін. Бірақ бұл тек бір қарағанда. Математикалық әдістер спортта кеңінен қолданылады.

Математикалық статистика әдістері спортшылардың болашағын, жаттығуларға қолайлы жағдайларды, олардың тиімділігін анықтайды, спортшылардың жүктемелерін бақылайтын сенсорлардың көрсеткіштерін өңдейді.

Ақпарат теориясы әртүрлі спорт түрлерімен айналысу кезінде көру аппараттарының жүктелу дәрежесін бағалауға мүмкіндік береді. Математика мен физика есу кемелері мен ескектердің ең сәтті түрлерін табуға көмектеседі. математикалық операциялар спорт трамплині

Сонымен қатар, спорт адамның ақыл-ой белсенділігі мен психикасына жағымды әсер етеді, оның еркін нығайтады.

Жоба түрі:

- қызмет түрі бойынша

- пәндік-мазмұндық сала бойынша

- қатысушылар саны бойынша

- мазмұны бойынша

- өткізу уақыты бойынша

- байланыстар сипаты бойынша

Жобаның мақсаты: математиканың баскетбол ойынының тиімділігіне әсерін білу. Математика мен спорттың өзара байланысты екенін анықтау.

Жұмыстың міндеттері:

• Математика мен спорттың өзара байланысы туралы білімді жүйелеу және қорытындылау;

• Көрсеткіштер мысалында осы қарым-қатынастың маңыздылығы мен өзектілігін көрсетіңіз

• Математиканы әртүрлі спорт түрлерінде қолдануға мысалдар келтіріңіз;

• Біздің қоғам дамуының осы кезеңінде осы өзара байланыстың маңыздылығы мен өзектілігін көрсету;

Өзектілігі: Жоба тақырыбын таңдаудың өзектілігі математика мен спорттың өзара байланысы туралы білімді кеңейту, табысты болу үшін сыныптастарын спортқа тарту қажеттілігіне байланысты болды.

Гипотеза: Математикалық білімді қолдану спортта жоғары нәтижелерге қол жеткізуге көмектеседі, ал спортпен шұғылдану математиканы сәтті оқуға ықпал етеді.

Зерттеу объектісі: Математика және спорт.

Зерттеу пәні: Математика мен спорттың өзара байланысы.

Зерттеу әдістері:Талдау, синтездеу, жалпылау, салыстыру, өлшеу, санау, сауалнама, сұхбат, графикалық әдіс, кесте құру.

Жобаны іске асыру үшін қажетті материалдар мен ресурстар

Құрал-жабдықтар: Интернетке шығатын компьютер, принтер, сканер.

Бағдарламалық жасақтама: Веб-шолғыш, Gооglе-құжаттар (мәтіндер, кестелер, презентациялар, диаграммалар).

Тақырыптың өзектілігі

Маған спорт ұнайды, волейбол ойнағанды жақсы көремін, жарыстарға қатысамын, ал қазір тапсырмамен отырамын және қиналамын. Менің басымда сұрақ пайда болды: "Спортқа математика керек пе?»

Математика және спорт.... жалпы ештеңе жоқ сияқты, олар бір-бірінен алшақ болып көрінеді, көптеген адамдар үшін нақты ғылымдар мен спорт түрлері сәйкес келмейді. Кейбір балалар спорт математикамен аздап байланыста болады деп санайды және әйгілі футболшы немесе сноубордшы болу үшін математиканы жақсы білудің қажеті жоқ, бірақ бірінші сыныптан бастап математика мұғалімдері мен ата-аналар бізді мүлдем басқаша шабыттандырады: "Математика барлық салада қажет. Бала кезінен математикамен кім айналысады-табандылыққа тәрбиелейді, зейінді дамытады, мақсатқа жетуде ми мен табандылықты жаттықтырады.»

Ал математика қалай? Ол спортсыз жасай ала ма? Бәлкім, жоқ! Көбінесе қабілетті және ақылды мектеп оқушыларының арасында дене шынықтыруға, спорттық ойындарға, тұрақты физикалық белсенділікке деген немқұрайлылық бар. Оқушылардың көпшілігінде дене шынықтыру сабақтарына тұрақты қызығушылық жоқ және олардың физикалық даму деңгейі жүйелі бақылауды жүзеге асырмайды. Бірақ әртүрлі ғылымдардың, атап айтқанда математика мен физиканың көптеген өкілдері өздерінің спорттық іс-шараларына үлкен көңіл бөледі. Олар спортпен шұғылдану тұлғаның үйлесімді дамуына ықпал ететінін, спорт адамды физикалық және рухани шыңдайтынын, салауатты өмір салтын қалыптастыру қажеттілігін тәрбиелейтінін біледі.

Спортпен шұғылдану адамның ақыл-ой белсенділігі мен психикасына пайдалы әсер ететіні, оның еркін күшейтетіні ешкімге құпия емес. Бұл факт жүзу, теннис, жүгіру, шаңғы, альпинизммен айналысатын көптеген ғалымдар үшін даусыз.

Егер сіз дене тәрбиесін алған балаларды спортпен шұғылданбаған балалармен салыстыратын болсаңыз, онда біріншілері өмірдегі, оқудағы қиындықтарды оңай жеңіп, аурулармен сәтті күресетінін байқайсыз.

Спорт көптеген ғылымдармен, соның ішінде математикамен тікелей байланысты өте қызықты және қиын проблемалардың таусылмайтын көзі екендігі белгілі.

Көріп отырғанымыздай, сұрақ қызықты және екі ұшты болып шықты, сондықтан мен спорт пен математика қалай байланысты екенін анықтауға бел будым. Менің ойымша, бұл тақырып өзекті, әсіресе Сочидегі 22 Қысқы Олимпиададан кейін, ол үлкен практикалық және теориялық қызығушылыққа ие.

Зерттеу жұмысында біздің мектеп оқушыларының спортқа қатынасы, оқушылардың спортпен шұғылдануға итермелеген себептері немесе спортпен айналысудан бас тарту туралы статистикалық деректер жинақталған және талданған. Барлық ақпарат диаграмма түрінде ұсынылған.

Интеллектуалды ойындардың жанкүйерлеріне спорт пен спорттық ойындарда ақыл, білім, есептеу артық емес екенін білу пайдалы. Математикалық әдістер спортта кеңінен қолданылады. Доп пен ракетканың, доптың топырақпен немесе шөппен өзара әрекеттесуін қарастырған кезде әлі де шешілмеген мәселелерді елестету қиын.

Төрт жасымнан бастап спортпен айналысамын, осы уақытта балабақшада математикамен таныстым. Маған екеуі де ұнайды. Менің сыныптастарымның көпшілігі спортпен шұғылданбайды және математика мен спорт бір – біріне тәуелді емес деп санайды. Спортта да, математикада да табысты адам болу мүмкін емес. Бұл мәселе мені қатты қызықтырды, мен қиын мәселелерді шешуді ұнататындықтан, мен бұл мәселені толығырақ зерттеуді шештім. Мен ойладым: математика мен спорттың арасында шынымен байланыс бар ма?

Менің ойымша, спортты математикасыз елестету мүмкін емес сияқты: бұл ұпай немесе Гол санау, орындарды анықтау, ойыншылардың дұрыс орналасуы және т. б. мен спортшы ретінде көптеген жарыстар спортшыларды олардың рейтингі бойынша бөлуден басталатынын білемін: дәреже, ұпай саны және т. б.

Математика бөлімі бар - ғылыми және практикалық мақсаттар үшін статистикалық мәліметтерді жинау, талдау және өңдеу әдістеріне арналған Математикалық статистика. В. М. Зациорский әр санның артында спортшы көрсеткен жеке нәтиже бар екенін ескертті ... математикалық статистика әдістерін қолданбай, эксперимент барысында алынған мәліметтерді өңдеу, адам қызметінің әртүрлі салалары үшін, соның ішінде спортта да қолданбалы маңызы бар тұжырымдарды тұжырымдау мүмкін емес.

Ғалымдардың пікірінше, білім берудегі өзгерістер, ақпараттандыру балаларға психологиялық жүктемені арттырды. Бұл шаршауға, сабақтарда өнімділіктің төмендеуіне әкеледі, сондықтан балалар ақыл-ой мен физикалық белсенділікті ауыстыруы керек. Норберт Винер, ол ақыл-ой жұмысы серуендеуге, жүзуге ауысқанда жақсы жазылған деп санайды. Бірақ зияткерлік ойындардың жанкүйерлері спорт пен спорттық ойындарда ақыл, білім, есептеу артық емес екенін білуі керек.

1. Математика және спорт: байланыс нүктелері.

"О, Спорт-Сен әлемсің!"- бәріне таныс сөз, әркім спорт әлемді бәріне жеткізеді деп айта алады. Әр түрлі спорт түрлері барлық жастағы жанкүйерлерді табады. Нәтижені тек математиканың көмегімен түзетуге, салыстыруға және жазуға болады! Сонымен, математика дегеніміз не?

Математика-бұл шамаларды, сандық қатынастарды және кеңістіктік формаларды зерттейтін ғылым. Математика-барлық ғылымдардың патшасы. Математика сандарсыз мүмкін емес. Біз кез-келген спорт түрлерінде натурал сандарды қолдануды көреміз. Әр жарыста уақыт бойынша есеп жүргізіледі. Есеп жоқ, ойын жоқ. Математикада Спорт Өмірі. Кейбір мысалдарды қарастырайық:

Жылдамдыққа арналған жарыстардың кез келген түрі (жүгіру, жүзу, автожарыс және т. б.) нәтижені сағатпен, минутпен, секундпен санауды білдіреді, ал уақыт сандармен жазылады! Нәтижелер арасындағы айырмашылық қарапайым арифметикалық амалдар! Спорттың ойын түрлерінде (футбол, баскетбол, теннис, су добы және т.б.) ұпай жиналады. Баскетболда, мысалы, допты айып добынан себетке лақтыру 1 ұпай, сақина астындағы ойыннан-2 ұпай, 6 метрлік сызықтан - 3 ұпай береді. Ұпайлар да сандар! Ұпайлар арасындағы айырмашылық-математикалық есептеу. Гимнастика, мәнерлеп сырғанау, суға секіру сияқты спорт түрлерінде нәтижені есептеу ұпайлардың көмегімен жүргізіледі. Балдарды бір немесе басқа элементті орындағаны үшін судьялар береді. Тағы да кім көп ұпай жинаса, математиканы анықтауға көмектеседі!

Математикалық құралдардың көмегімен спортта математиканың көптеген қызықты заңдылықтары табылды. Сонымен қатар, математиктер солшылдардың бейсбол ойнауда неге артықшылығы бар екенін түсіндірді.Сол жақта бейсбол ойнаудың артықшылығы бар. Американдық ғалымдар ойыншылар туралы статистикалық мәліметтерді өңдеп, осы ойынның ережелерін талдағаннан кейін осындай қорытынды жасады. Жетекші сол қол допты лақтыратын ойыншыға (құмыра) да, оны ұратын адамға да (батарея) артықшылық береді. Сонымен, егер құмыра мен баттер оң қол болса, онда соңғысы допты ұру үшін оның көзімен қарау керек, өйткені доп баттердің сол жақ иығынан пайда болады. Соққы сол жақта болған кезде, ол допты оң қолмен лақтырған допты әлдеқайда жақсы көреді, өйткені ол оған тікелей ұшады.Бейсбол ережелері бойынша, маятник допты ұрғаннан кейін, ол базалар деп аталатын жерге жүгіруі керек - алаңның белгілі бір бөліктері, онда маятникті ұстап тұру керек. Соққыдан кейін ол бірінші базаға жүгіреді, егер батарея оң қолмен болса, онда допты ұрғаннан кейін ол үшінші базаға қарай бұрылады. Біріншіге жүгіру үшін ол позициясын өзгертуі керек. Сол қолды шайқаудың қозғаушы күші оны бірінші базаға айналдырады. Есептеуінше, ұтыс уақыт үшін бэттера-хабарлама хабарламаны шамамен бір алтыншы секунд. Сол жақтағы құмыраның артықшылығы мынада: лақтыру кезінде ол жүгіретін ойыншыларды иығынан емес, тікелей көреді. Құмыра қарама - қарсы команданың ойыншыларын көруі керек, өйткені олар базаны ұрлауға тырысуы мүмкін-қызмет көрсету кезінде келесі базаға жүгіру. "Ұрлықтың" алдын алу үшін құмыра допты базада тұрған өз командасының ойыншысына лақтыруы керек.

Статистика американдық ғалымдар теориясының заңдылығының жанама дәлелі бола алады. Сонымен, Жер тұрғындарының шамамен 10 пайызы сол қолды негізгі ретінде пайдаланады. Сонымен қатар, бейсбол ойыншыларының арасында сол жақтардың пайызы едәуір жоғары-шамамен 25 пайыз.

2. Математиканы әртүрлі спорт түрлерінде қолдану мысалдары

2.1 Математика және шаңғы жарысы

Бүгінде спорт алаңдарында шаңғы спортындағы жетістіктерін көрсеткісі келетін балалар көп. Шаңғы спорты және математика олардың арасында үлкен және тікелей байланыс бар, өйткені адам шаңғымен жүгіргенде, барлық органдар жүйелері жұмылдырылады, тыныс алу жүйесі, жүрек жүйесі, бұлшықет жүйесі жақсы жұмыс істейді, нәтижесінде ми жақсы жұмыс істей бастайды. Барлық жүйке процестері жақсарады және жеделдейді, сондықтан адам шаңғыға неғұрлым жиі түссе, математика сабақтарында қажет ақыл-ойы соғұрлым жақсы артады.

Тақырып бойынша әдебиеттерді зерттегеннен кейін мен мынаны білдім.

Математика спортшының қозғалысында қолданылады.

Төмен қарай қозғалу кезінде шаңғышының денесі ауа кедергісін болдырмас үшін баурайға параллель болуы керек немесе сәл түзетілуі керек.

Шаңғышы оған жоғары жылдамдықпен қозғалуға мүмкіндік беретін заңдарды білуі керек. Қашықтыққа байланысты Сіз шаңғы таяқтарымен кезек-кезек жұмыс жасай отырып қозғала аласыз. Бұл мәреге күш үнемдейді. Бірақ егер Сізге үлкен жылдамдықты дамыту немесе серпіліс жасау керек болса, онда шаңғышы бір уақытта екі таяқпен жұмыс істейді.

Қорытынды: қолдар мен аяқтардың бір мезгілде серпілісі ауыспалы қозғалыстарға қарағанда жоғары жылдамдыққа әкеледі.

Классикалық сырғанау стиліне арналған шаңғы таяқтарының ұзындығы шаңғышының биіктігінен 25-30 см аз болуы керек. Конькимен сырғанау стиліне арналған шаңғы таяқтарының ұзындығы шаңғышының биіктігінен 15-20 см аз болуы керек.

Қорытынды: шаңғы техникасы-бұл математикалық есептеулер арқылы есептелетін қатты физика. Физика мен математиканы білу шаңғышы – спортшыға жоғары нәтижелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді, ал әуесқой шаңғы жарысының барлық сұлулығын сезінеді.

Математика спортшының жағдайына, спортшының техникасына сандық баға беру қабілетін дамытуға жағдай жасайды. Мен айналысатын спортта математика өте маңызды, яғни сандар мен есептеулер. Барлық есептеулер физика заңдарына бағынатындығына қарамастан, олар математиканың көмегінсіз шеше алмайды, яғни математика барлық жерде, тіпті спортта да өте маңызды.

2.2 Математика және шахмат

Ең "математикалық" спорт түріне-шахматқа жүгінейік! Шахматтың отаны-Үндістан. Пайда болу уақыты-біздің дәуіріміздің алғашқы ғасырлары. Бүгін шахмат қызығады миллиондаған планета. Кішкентай шахмат тақтасы-сансыз комбинациялар үшін үлкен өріс. Ойынның басында ойыншының бірінші айналымға арналған 20 нұсқасы бар деп айту жеткілікті; оның серіктесі әр айналымға 20 қадаммен жауап бере алады, яғни соңғысының иелігінде тек бірінші айналымға арналған 400 нұсқа бар! Міне, математикалық тәсілге арналған кеңістік! Олар бекер айтпайды – математикада мықты адамды-шахматта жеңу қиын. Математикасыз спорт еш жерде болмайды.

2.3 Баскетбол ойынында математиканы қолдану

Баскетбол-танымал спорттық ойын. Ғасырдан астам тарихында ол бүкіл әлемде көптеген жанкүйерлерге ие болды. Оған тән жоғары эмоционалдылық пен ойын-сауық, физикалық қасиеттер мен моториканың әр түрлі көріністері, зияткерлік қабілеттер мен психикалық мүмкіндіктер біздің елімізде миллиондаған жанкүйерлердің өсіп келе жатқан қызығушылығын ойынға тартады.

Баскетбол табиғи қозғалыстардан (жүру, жүгіру, секіру) және допсыз нақты қозғалыс әрекеттерінен (аялдамалар, бұрылыстар, бүйірлік қадамдармен қозғалу, соққылар және т.б.), сондай - ақ доппен - (аулау, беру, жүргізу, лақтыру) тұрады. Қарсыластың себетін алу және өзін қорғау мақсаты болып табылатын қарама-қайшылық адам үшін барлық маңызды физикалық қасиеттердің көрінісін тудырады: жылдамдық, жылдамдық және үйлестіру қабілеттері, икемділік пен төзімділік. Оның денесінің барлық функционалды жүйелері жұмысқа қатысады, энергиямен қамтамасыз етудің негізгі механизмдері қосылады.

Практикалық ойын іс-әрекетінде математиканы келесідей қолдануға болады:

• Сайттың геометриясын біліңіз: сіз ойнайтын барлық өлшемдерді білуіңіз керек, осылайша Сіз жақсы идеяға ие бола аласыз. Сақинаның диаметрі 46 сантиметр, сақинадан сақинаға дейінгі қашықтық 28/25 метр, доптың диаметрі 24 сантиметр, алаңның ені 15 метр және үш нүктелі сызықтан сақинаға дейінгі қашықтық 5,8 метр.

• Лақтырудың мәнін түсіну. Ойыншы допты лақтырған кезде үш фактор қатысады: бұрыштар, итеру және қолдың орналасуы. Үлкен бұрыш қолданылуы керек (бұрышты жамбастың перпендикуляр сызығы және қолдың кеңеюі ретінде түсіну). Қарама-қарсы қорғаушы болған кезде оны жоғары лақтыруға болады, сонымен қатар 45 градус немесе одан да көп бұрышпен лақтыру ұсынылады, өйткені бұл допты себетке жұмсақ әрі таза ұстауға көмектеседі. Доп түзу сызықпен жүруі үшін шынтақ бетке мүмкіндігінше жақын болуы керек. Мүмкіндігінше қол жеткізу ұсынылады, бұл лақтыру күшін арттырады.

• Математиканы еденнен тану. Жарты шар, оған қолданылатын күшке байланысты кері әсер етеді. Доп нашар сорылған кезде, ол ауаға толы кезіндегідей жақсы секірмейді, ойыншы допты дұрыс соқпаған кезде бірдей болады. Допқа белгілі бір күш қолдану керек, егер сіз жүгірсеңіз немесе доппен жүрсеңіз, сенімді ұзақ пас бергіңіз келсе. Егер сіз одан әрі лақтыру керек болса, күшті өту кезінде дұрыс бұрышты қолданыңыз, ал жүгіру кезінде допты жамбас биіктігінде ұстаңыз, сондықтан жылдамдық сақталады.

• Лақтыру траекториясын түсіну. Парабола-бұл әр лақтыруда пайда болатын қисық сызық. Лақтыру кезінде парабола неғұрлым жоғары болса, доп себетке соғұрлым таза немесе жеңіл түсетінін, ал төменірек болса, доптың садаққа түсу мүмкіндігі соғұрлым жоғары болатындығын түсіну керек. Параболаның толық әсері үшін білекпен "аяқтау" қолданылуы керек, яғни ойыншы допты қолмен лақтырудың соңында бұралу әсерін беруі керек.

3. "Спортқа Сенің көзқарасың" тақырыбы бойынша білім алушыларға сауалнама жүргізу, сауалнама нәтижелерін өңдеу

Тақырыппен жұмыс жасай отырып, мен мектеп оқушылары арасында олардың спорт пен математикаға қатынасы туралы сауалнама жүргіздім.

"Сенің спортқа деген көзқарасың"сауалнамасы

1. Сіз дене шынықтыру сабақтарынан тыс спортпен шұғылданасыз ба?

2. Сізді жаттығуға итермелеген себептер қандай?

3. Неге спортпен шұғылданғыңыз келмейді?

4. Егер мектепте спорт клубы болса, қандай спорт түрімен айналысқым келеді?

5. Сіз елдің спорттық оқиғаларын ұстанасыз ба?

6. Спорт пен математика байланысты ма? Неліктен?

Сауалнама нәтижелері

Сауалнамаға мектебіміздің 5-9 сыныптарынан 24 оқушы қатысты.

"Дене шынықтыру сабағынан тыс спортпен шұғылданасың ба" сауалнамасының бірінші сұрағына Иә-22 адам, Жоқ-2 адам жауап берді.

Сонымен, сауалнаманың екінші сұрағына "Сізді спортпен айналысуға итермелеген себептер қандай?"жауап берді:

"Жақсы дене дайындығым болғанын қалаймын" -6 адам.

"Дені сау болғым келеді" -10 адам.

"Бұл керемет" -2 адам.

"Ұнайды" -4 адам.

Көріп отырғанымыздай, 5-9 сынып оқушыларының 73%-ында спортпен шұғылдануға тек жеке - жеке денсаулығы және жақсы дене дайындығы бар. Бұл біздің балаларымыздың спорты өмірдің ажырамас бөлігіне айналуының көрсеткіші болып табылады. Олар үшін Спорт – бұл бедел ғана емес, ең бастысы, өз денсаулығын нығайтудың тәсілі.

Үшінші сұрақ: "Неге спортпен шұғылданғыңыз келмейді?", оқушылар жауап берді: уақыт жоқ

Төртінші сұрақ: "Егер мектепте спорт клубы болса, қандай спорт түрімен айналысқым келеді?"жауап берді: жігіттердің көпшілігі футболмен, ауыр атлетикамен айналысқысы келеді.

Бесінші сұрақ: "Сіз елдің спорттық оқиғаларын ұстанасыз ба?"жауап берді:

Алынған мәліметтерге сүйене отырып, көпшілігі өз елінің спорттық өмірін бақылайды деп қорытынды жасай аламыз, бұл қазіргі балалардың спортқа деген қызығушылығын тағы бір дәлелдейді.

Алтыншы сұрақ: "Спорт пен математика байланысты ма және неге?"20 адам жауап берді-Иә, 4-Жоқ. Математика мен спорт арасындағы байланыс дәлелдерінің арасында дәл есептеу қажет: уақыт, жылдамдық…

Үнемі спортпен шұғылданатын, белсенді өмір салтын ұстанатын, жаман әдеттерден аулақ болатын, оқуда жақсы нәтиже көрсететіні дәлелденді. Сауалнаманың нәтижелері математика мен спорттың бір-бірімен тығыз байланысты екенін растайды.

Қорытынды

Математика ғылымдардың патшасы деп бекер айтылмаған. Көріп отырғаныңыздай, математика кез-келген спорт түрінде қажет. Математикасыз жаттықтырушы чемпион спортшыны өсірмейді. Қазіргі спортта математикалық аппарат кеңінен қолданылады-әртүрлі тәуелділіктердің графиктері талданады, математикалық формулалар шығарылады, мәліметтер математикалық өңделеді. Көптеген спорттық жағдайларды математикалық тұрғыдан қарастырған, талдаған және бағалаған жөн.

Жұмыс нәтижелері бойынша мен келесі тұжырымдар жасадым:

• Ешбір спорт математикасыз аяқталмайды.

• Спортта тәртіп пен өлшем болғандықтан, математика ол үшін үшінші тарап ғылымы бола алмайды.

• Егер сіз математика туралы білімді дұрыс қолдансаңыз, онда сіз спортта жоғары деңгейге жете аласыз .

• Математикадан жетістіктері бар балалар спортта да сәтті.

• Деректерді көрнекі түрде ұсыну зерттелетін сұрақтар туралы терең ойлануға себеп береді.

Осылайша, "Математика және спорт" тақырыбындағы жоба бойынша жұмыс барысында біз математика мен геометрияны қолдану баскетболдағы нәтижелерге оң әсер етеді деген қорытындыға келдік. Аяқталған және сәтсіз лақтырулардың пайызын түсініп, тиімділікті жақсартуға тырысуға болады. Доп берілген траектория бойынша ұшады. Дұрыс геометриялық модельді таңдау сақинаға лақтырудың немесе өткізудің тиімді аяқталуына әкеледі. Сондай-ақ, қарқынды жаттығулар оқу процесінде ақыл-ой белсенділігінен кейін демалуға мүмкіндік береді. Қызмет түрінің өзгеруі мектептегі үлгерімге оң әсер етеді. Өздеріңіз білетіндей, математика-барлық ғылымдардың анасы. Барлық нақты ғылымдар есептеулерге бағытталған. Оқытудың күрделілігіне қарамастан, математикалық білімді қолданудың жаңа, таңғажайып және қызықты бағыттары пайда болуда.

Математика ерікті іс-әрекеттің, алыпсатарлық ойлаудың және эстетикалық жетілуге деген ұмтылыстың ерекшеліктерін қамтиды. Оның негізгі және өзара қарама - қарсы элементтері-логика мен түйсігі, талдау мен құрылыс, қауымдастық пен нақтылық.

Жасалған жұмысты қорытындылай келе, математика мен спорттың байланысы анықталды деп айта аламыз. Математика-біздің өмірімізде және спортта өте маңызды пән. Одан ойлар тез дамып, шешімдер дұрыс қабылданады.

Болашақта мен баскетбол теориясын, тактиканы, математиканы, геометрияны және физиканы қолдануды, ойын мен команданың ойын тиімділігін жақсарту үшін тереңірек зерттеуді жоспарлап отырмын, және, әрине, нақты ғылымдарды терең зерттеуді, әр түрлі жанрдағы кітаптарды оқуды жалғастырамын,

Өз жұмысымды талдай отырып, болашақта бұл қажет деген қорытындыға келдім:

- менің құрдастарымды спортқа тарту, осы мақсатта мен оларға жүзудің адамның физикалық және психикалық денсаулығына пайдалы әсері туралы айтып беремін;

- математика мұғалімімен бірге сыныптастарымның математика мен спортқа деген қызығушылығын арттыруға көмектесетін спорттық тақырыпта тапсырмалар құрастырамын;

- дене шынықтыру мұғаліміне мектепте шағын олимпиада ойындарын өткізуді ұсынамын;

Мен біздің мектепте оқығанымды мақтан тұтамын. Менің математика және дене шынықтырудан керемет мұғалімдерім бар. Менің мектебім спорт пен білім саламында табысты болса, одан да жақсы болады.

Қолданылған әдебиеттер тізімі:

1. В. М. Волков, В. П. Филин спорттық іріктеу. – М.: дене шынықтыру және спорт, 2008, 175с.

2. Неліктен және қалай жүгіру керек? - әдіс. рекоменд. - Сочи. 2007, 16с.

3. Липилина В. В.; сұлулықты іздеу және өнердегі математиканың қолданбалы мәселелері. – М.: "ғылым", 2009, 215 б.

4. Порублев Илья Николаевич, Ставровский Андрей Борисович алгоритмдер мен бағдарламалар. Олимпиадалық есептерді шешу. — М.:" Вильямс", 2007, 480 б.

5. Интернет Ресурстары.

6. Садовский Л. Е., Садовский а. л. Математика және спорт. – М.: Ғылым. Физика-математика әдебиетінің негізгі редакциясы, 1985. – 192 б. ("Квант"кітапханасы. Вып. 44).

Интернет-ресурстар:

1. httр://іkаtkоv.іnfо/аdv_Skіs.html

2. httр://gеnіus.рstu.ru/fіlе.рhр/1/рuріls_wоrks_2012/Оvsеісhuk_Аlеnа.рdf

3. httр://www.slіdеbооm.соm/рrеsеntаtіоns/

4. httр://www.рrіnсеtеnnіs.ru/tеnnіs01/mаtеmаtіkа-v-sроrtе.рhр

5. httр://nsроrtаl.ru/ар/drugое/lіbrаrу/mаtеmаtіkа-v-sроrtе

6. httр://www.mаth.ru/

7. httр://рrоjесt.1sерtеmbеr.ru/wоrk.рhр?іd=567189

8. httр://www.аuthоrstrеаm.соm/Рrеsеntаtіоn/sаshо4еk369-1338868/

9. httр://rushkоlnіk.ru/dосs/302/іndех-356726.html

10. httр://www.sроrtrаdаr.ru/аrtісlе/mаth-іn-sроrts.html