Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

7.2.А Х –ХІІІ ғасырлардағы Қазақстан

Күні:

Сынып: 7 «А» сыныбы

Мектеп: Н.Төреқұлов атындағы №121 ЖОМ

Мұғалім: Абеуова Г.Т

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Х-ХІІІғғ басындағы Қазақстан аумағындағы саяси үрдістер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.3. –

– картаны пайдалана отырып, Х ғ.-ХІІІ ғ. басындағы мемлекеттердегі саяси үрдістерді түсіндіру; Қазақстандағы кемелденген орта ғасырлар кезеңіндегі феодалдық мемлекеттерінің өзара ықпалдасу түрлеріне түсінік беру.

7.3.1.7 – орта ғасырлар мемлекеттері құлауының негізгі және қосымша себептерін анықтау;

Сабақтың мақсаты

барлығы :

орта ғасырлар мемлекеттерінің құлау және Х-ХІІІ ғғ. саяси картаның өзгеру себептерін біледі;

көпшілігі:

саяси өзгерістердің себептерін түсінеді;

кейбіреулері:

Х-ХІІІ ғғ. қоғамдық өмірдің өзгеру ерекшеліктерін

түсіндіреді.

Ойлау қызметінің деңгейлері

Білу, ұғыну, пайдалану. Талқылау, дәлелді дұрыс келтіру қабілеттерін ашу, фактілер мен теориялық ұстанымдарды салыстыру

Бағалау критерийі

Оқушы:

– кемелденген орта ғасырлардағы кемінде 4 мемлекеттің атауы мен хронологиясын біледі;

– кемелденген орта ғасырлардағы кемінде 4 мемлекеттің аумағын, шегаралас мемлекеттер мен астанасын картадан көрсетеді;

– орта ғасырлардағы мемлекеттер құлауының негізгі және қосымша себептерін анықтайды;

– Х-ХІІІ ғғ. исламның қоғамдық өмірге әсерін анықтайды.

Дәлел келтіре отырып, Х-ХІІІ ғғ. өзгерістер туралы қорытындылар жасайды

Тілдік мақсаттар

Оқушылар төмендегі лексика мен терминологияны пайдалана алады:

Дешті Қыпшақ, қарахандықтар, наймандар, керейіттер, жалайырлар, иқта, иқтадар, вақф, мүлік, әскери-лендік жүйе

Оқушылар диалогке/хатқа қажетті төмендегі сөз тіркестерін пайдалана алады: негізгі және қосымша себептер, елеулі өзгерістер, маңызды оқиғалар, биліктің қосарлы жүйесі

Оқушылар төмендегі пайдалы тіркестерді пайдаланады:

Жақсы өзгерістер көп болды, себебі ...

Жағымсыз өзгерістер көп болды, себебі...

Өзгерістер баяу болды, себебі ...

Өзгерістер тез болды, себебі ...

Өзгерістер үлкен аумақты қамтыды, себебі ...

Өзгерістер тек жеке саланы қамтыды және таралу аймағы бойынша шектелген болды, себебі ...

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік ел» құндылықтары. Тарихтың, мәдениет пен тілдің ортақтығы, қоғамымыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім, зайырлы қоғам және жоғары руханият.

Пәнаралық байланыс

Дүниежүзі тарихы, география

Алдыңғы білім

Қазақстан аумағындағы ерте түркі мемлекеттерінің құрылуы мен құлауы туралы біледі.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдас-тыру сәті

(3 мин.)

Үй жұмысын пысықтау

(7 мин)

«Сұрақтар жаңбыры» әдісі

1. Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу,түгелдеу

Сабақтың психологиялық ахуалы:

Сіздерге бүгінгі сабақта жемісті жұмыс істеп, тек сенімді ақпарат, нақты жауап берулеріңізді тілеймін.

2)Үй тапсырмасын тексеру

«Сұрақтар жаңбыры» әдісі

Әр қатар тақта алдына шығады, отырған оқушылар өткн тақырыптар бойынша сұрақтар қойып, жауабын алады.

Б: «Күлегештер» арқылы бағалау

Суреттер

Интерактивті тақта

Сабақтың ортасы

«Веер» әдісі (бұл әдісте оқушылардың жеке, жұппен, жұмыс істеу дағдылары, айтылым, жазылым,ойлау,іздену дағдылары қалыптасады)

(10 мин)

Жаңа сабақты түсіндіру:

Видеокөрсетілімге ой толғау

«Веер»әдісі бойынша жұпта жұмыс жасау:

1-ші оқушы: сұрақ;

2-ші оқушы: жауап дайындайды;

Б: «Парталас көршіңе бір пікір таңдаңыз» әдісі:

• Жарайсың!

• Мен сабақтағы жұмысыңа ризамын.

• Сен жақсырақ жұмыс істей алар едің.

Веер

презентация

Топтарға біріктіру

(1 мин)

• Балалар, қазір жылдың қай мезгілі?

• Оқушы жауабы

Шағын 3 топқа біріктіру: «Күзгі жапырақтар»

1 топ «Сары жапырақтар»

2 топ «Қызыл жапырақтар»

3 топ «Жасыл жапырақтар»

Тарихи жаттығу

(2 мин)

«Үйілген қар» әдісі: Оқушылар жаңа сабақтың терминдері бар таратпаны алып шеңберге тұрып, терминдерді ретімен және тез айту керек. Қабылдау терминдерді есте сақтауға көмектеседі.

таратпа

«Сен білетіннің барлығы» (бұл әдісте оқушылардың ойлау,іздену, саралау, тыңдалым дағдылары қалыптасады)

(15мин)

ФТ: Зерттеу және талдау

«Х-ХІІІ ғғ. саяси картаның өзгеруі»

1. Карталарды қарап салыстырыңдар

2. Таратпадағы сұрақтарға жауап беріңдер.

3. Топта талқылап, таратпаны толтырыңдар.

4. Жауап беретін спикерді таңдаңдар.

Дескрипторлар: оқушы

– X-XIII ғғ. саяси карта бойынша өзгерістерді анықтайды;

– «Ұлы Дала Елі» түсінігінің мәнін түсіндіреді;

– орта ғасырлар мемлекеттері құлауының негізгі және қосымша себептерін атайды;

– X-XIII ғғ. исламның таралуының әсерінен қоғамдық өмірде пайда болған өзгерістерді атайды.

ФТ «Х-ХІІІ ғғ. қоғамдық өмірдегі өзгерістер»

1. Көрнекіліктерді қарап салыстырыңдар.

2. Өзгерістерді анықтап, оларды кластерде сипаттаңдар.

3. Жауап беретін спикерді таңдаңдар.

Дескрипторлар: оқушылар

– өзгерісті анықтайды – дамыған, феодалдық-патриархалдық мемлекеттер құру;

– өзгерісті анықтайды – билеу формалары: қағанаттар хандық болады;

– өзгерісті анықтайды – отырықшыланудың кең таралуы (көшпелі және отырықшы мәдениеттердің өзара байланысы);

– өзгерісті анықтайды – орта ғасырлар қалалары санының өсуі;

– өзгерісті анықтайды – сәулет өнері мен құрылыстың дамуы;

– өзгерісті анықтайды – ислам дінінің таралуы

Тапсырма:

1 топ: Картаға қарап, қандай мемлекеттер құлағанын, қандай мемлекеттер құрылғанын анықтаңдар. Қандай мемлекеттер сақталып қалды?

2топ:Ерте орта ғасырлардағы мемлекеттердің құлауының басты және қосалқы себептерін анықтаңдар.Венн диаграммасы арқылы Түрік, Батыс Түрік, Түргеш, Оғыз, Қимақ қағанаттарының құлауының ортақ және ерекше себептерін көрсетіңдер.

3 топ: «Ұлы Дала» және «Ұлы Дала Елі» ұғымдарын негіздеңдер. «Ұлы Дала Елі» деп қазіргі қай елді атауға болады және неліктен?

Б: «Жұлдызшалар»әдісі

Орта ғасырлардағы Қазақстан картасы

http://www.tarih-

begalinka.kz/kk

/history/me

dieval/maps/

Презентация

Сабақтың соңы

«2ққ « әдісі

2мин

қиын, қызық әдісі арқылы кері байланыс жасау

Саралау –

Бағалау –

Дұрыс-дұрыс емес, досыңды толықтыр

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

«Үйілген қар»

тарихи жаттығу

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?