Химия пәнінен мектепішілік олимпиада тапсырмалары

9-сынып жауаптары

1-тапсырма. (3 ұпай)

Массасы 4,6 г сілтілік металды йодпен әрекеттестіргенде 30 г металл йодиді түзілген. Реакцияға қандай сілтілік металл алынған?

Жауабы:

2Ме + I₂ = 2MeI (1 балл – реакция теңдеуін жазғаны үшін)

2х ---- 2(х+127)

4,6 -----30 (1 балл – дұрыс пропорция құрастырғаны үшін)

х = 23 натрий (1 балл – жауабын тауып, натрий екенін анықтағаны үшін)

2-тапсырма. (5 ұпай)

28 г темірді хлормен әрекеттестіріп 77,7 г темір (II) және темір (III) хлоридтерінің қоспасы алынған. Алынған қоспадағы темір хлоридінің массасын есептеңіз.

Жауабы:

Fe + Cl₂ = FeCl₂ (1 балл)

2Fe + 3Cl₂ = 2FeCl₃ (1 балл)

x + 2y = 0,5

127x + 325y = 77,7 (1 балл – жүйені дұрыс құрғаны және шешкені үшін)

m(FeCl₂) = 12,7 г (1 балл – темір (ІІ) хлоридінің массасын тапқаны үшін)

m(FeCl₃) = 65 г (1 балл – темір (ІІІ) хлоридінің массасын тапқаны үшін)

3-тапсырма. (4 ұпай)

464 г темір қағынан темірді тотықсыздандыру үшін жұмсалатын алюминий салмағын есепте.

Жауабы:

3Fe₃O₄ + 8Al = 9Fe + 4Al₂O₃ (2 балл – реакцияны жазғаны үшін, теңестіргені үшін)

464 г ---- х г

696 г/моль ---- 408 г/моль (1 балл)

m(Al) = 272 г (1 балл)

4-тапсырма. (3 ұпай)

Мына бейметалдардың қайсысы кәдімгі жағдайда: B, H₂, O₂, Br_2, Cl₂, Si, Kr, C, I₂

а) газ – H₂, O₂, Cl₂, Kr (1 балл)

ә) сұйық – Br₂ (1 балл)

б) қатты – B, Si, C, I₂ (1 балл)

5-тапсырма. (5 ұпай)

Түрөзгеріске сай реакция теңдеулерін жазыңдар:

CuO → CuSO₄ → CuCl₂ → Cu(NO₃)₂ → CuO → Cu

1. CuO + H₂SO₄ = CuSO₄ + H₂O (1 балл)

2. CuSO₄ + 2HCl = CuCl₂ + H₂SO₄ (1 балл)

3. CuCl₂ + 2HNO₃ = Cu(NO₃)₂ + 2HCl (1 балл)

4. 2Cu(NO₃)₂ = 2CuO + 4NO₂ + O₂ (1 балл)

5. CuO + H₂ = Cu + H₂O (1 балл)