Пәні: Қазақстан тарихы

Сынып:7

Тоқсан: І

01.10.2020 ж

Тақырып:

ХVІІІ ғасырдың басына дейінгі қазақ-орыс қарымқатынастарының тарихы

Бөлім

ХVІІІ ғасырдағы Қазақ хандығы

Ресурстар

Оқулық. № 7-8 тақырып 26-30 бет оқу.

https://youtu.be/nzLICeTAhKY

Оқу мақсаты

7.3.1.2. Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайын талқылау

Терминдермен жұмыс

«кілт пен қақпа», «геосаяси»

Сабақтың барысы:

Қысқаша конспект

Қазақ-орыс қатынасының тарихы терең. ХҮІ ғасырда Орта жүз қазақтарының көпес Строгановтармен сауда байланысы болғаны белгілі. І Петр Қазақстанды Азияға ашатын «кілт пен қақпа» деген. ХҮІІІ ғасырдың отызыншы жылдардың басында байланыс белсене түсті және бұған екі жақта мұделлі болды. Сауда байланыста болды. Жоңғарларға қарсы әскери одақ құруға кіші жүз билеушісі бірнеше рет талпыныс жасалды. 1716 жылы Қайып хан күш біріктіру үшін өтініш жасады және бұндай ұсынысты Әбілқайырда жасады.

ХҮІІІ ғасырдың отызыншы жылдардың басында Ресей империясы Қазақстанды өзінің геосаяси ықпал ететін аймағына айналуды көздеді.

Біріншіден: Қазақстан Орта Азия, Үндістан,Ауғаныстан және басқа да Азиялық мемлекеттерге әскери іс-әрекеттерін одан әрі ілгері жылжытуға қолайлы аумақ еді.

Екіншіден: Экономикасының күш алып келе жатқан фабрика –зауыт өнімдерін өткізу үшін Қазақ хандығы үлкен нарық саналатын.

Үшіншіден: Қазақ даласы болашақта Ресейге түрлі шикізат,пайдалы қазбалар және мал шаруашылығы өнімдерін жеткізіп тұратын аймақ болар еді.

Төртіншіден: Ресей де өзге империялар сияқты көшпелілерді өзіне бағыныштылар, алым-салық төлеудің қайнар көзі деп білді.

Ресей империясы қазақ жерінде әскери бекіністер тұрғыза бастады. Ертістің бойына бекіністер тұрғызыла бастады. Ондағы негізгі мақсаты Қазақ хандығы мен Жоңғар қонтайшысына тиесілі жерлерді өзіне қосып алу еді.

Сабақ барысында орындалатын тапсырмалар

1 тапсырма-

Неліктен Ресей Қазақстанды Азияға шығудың «кілті мен қақпасы» деп санады? ____________________________________________________________________

2 тапсырма:

Әскери бекіністер неліктен Ертістің жағалауына салынды? _____________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3 тапсырма: Сәйкестендіру тесті

Кері байланыс

«ИНСЕРТ» әдісі