Тақырыбы: Иманды ұл, инабатты қыз - елдің көркі. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушыларға адамдық асыл қасиеттерді қастерлеп, өмір заңдылықтарын білуге үйрету: Дамытушылық: Адамгершілік қасиеттерге бағыттай отырып, оқушының рухани білімін байыту, логикалық ойын дамыту, ойын еркін, дәлелді түрде жеткізе білуге жетелеу: Адамгершілік қасиеттерді сезіне білуге және үлгі ете білуге тәрбиелеу, имандылыққа, инабаттылыққа баулуСабақтың түрі: Өнеге сабағыСабақтың әдісі: сұрақ-жауап, топтастыру, жағдаяттық сұрақтарСабақтың көрнекілігі: нақыл сөздер, гүл, шарлардәріптеу мақсатында өлең шумақтарын оқимын.Білектей арқасында өрген бұрым,Шолпысы сылдыр қағып жүрсе ақырын.Кәмшат бөрік, ақ тамақ қара қастыСұлу қыздың көріп пен ең мұндай түрін?!Атадан жақсы ұл туса,Елінің туы болады.Атадан жаман ұл туса,Елінің соры болады.Оқушылар, бүгінгі жаңа сабағымыздың тақырыбы «Иманды ұл, инабатты қыз-елдің көркі» Енді жұмысымызды әрі қарай жалғастыру үшін мына берілген екі түсті таңдап алып, екіге бөлініп отырамыз.Адамның асыл қасиеттеріӘдептілікізеттілікқайырымдылық Балалар, қазақта мынадай тілек тілейді екен. Қыздарға ибалы, инабатты болсын, ұлың иманды, жүректі болсын, адамгершілігі мол болсын, қайырымды болсын! Адам бойында жақсылық пен жамандық, имандылық пен имансыздық қатар жүреді. Осы қасиеттерден аулақ болу үшін манағы жазған жаман қасиеттерді жазған парақтарды жыртып тастайық. Бүгінгі тәрбие сағатымызда ұл мен қыздың тәрбиесіндегі адамгершілік, имандылық, инабаттылық қағидаларына тоқталып өтеміз. Енді имандылық пен инабаттылық туралы не білеміз?Балалар пікірі тыңдалады.Жаңа ақпарат.Иман- араб тілінде сенім деген ұғымды білдіреді. Имандылық Алланың ақ екендігіне, ал Мұхаммед пайғамбарымыз ұсынған парыздарды мүлтіксіз орындауға, яғни адамгершіліктің биік мақсаттарын сөзсіз атқаруға үндейді. Халық адамгершіліг жоғары кісіні «иманды» деп құрметтейді, адамгершілік қалыпты бұзған адамды «имансыз» деп жек көреді. Адамгершілігі, ар-ұяты бар адамның бет-бейнесі, иман жүзділігі жарқын, биязы, парасатты болады. Ондай адамды халық «иманжүзді кісі» деп бағалайды. Инабаттылық- әдептіліктің әсем көрнісі. Инабаттылық рәсімдері: қарапайымдылық, сыпайылық, тіл алғыштық, адалдық, әділдік, жауапкершіліе. Инабатты, биязы мінезді қатардағы қарапайым қамқоршы адамды халық нағыз перзентім деп үлгі тұтады. Ұлы ғұламалардың еңбектерінің қайсысы болсын имандылық, инабаттылық, адамдық қасиет қалыптастыруды көздеген. Сондай еңбектердің бірі – Қожа Ахмет Иассауидің «Даналық кітабы». Онда 149 өсиеті аса қымбат тәлім-тәрбиелік тұжырымдар. Халқымыз ежелден ұлдарын батырлыққа баулып, түзде өсірсе, қыздарын үй шаруасына үйретіп, «қырық үйден тыйым салған»Тақтадан кесте көрсетіледі. «Имандылық қасиеттер»Ойланайық, пікірлесейікА) Ұлдарға сұрақ:1. Қыздың көркі деп нені түсінесің?2. Қыздарды неге өмірдің гүлі дейді?3. Қызға қандай қылық жараспайды?4. Сұлу қыздарға арнап мақал айт5. Өзіңе қыздардың қандай мінезі ұнамайды?ә) Қыздарға сұрақ:1. Ұлдарға қандай қылық жараспайды?2. Ұлдарға арнап мақал айт3. Саған ұлдардың қандай мінезі ұнамайды?4. Атадан жақсы ұл туса, елінің туы болады дегенді қалай түсінесің?5. Ұл бала үшін қасиетті борыш деп нені айтар едің?
Адамгершілікке байланысты проблемалық жағдаяттарды шешу үшін сұрақтарға жауап берейік.Сұрақтар:Мектептен үйге қарай жүгіріп келе жатқанда алдыңнан бір үлкен кісі шықты. Сен не істер едің? ( үлкен кісімен амандасып, жол беремін)Өзіңнен үлкен кісілер әңгімелесіп отырғанда сен не істеуің керек?( үлкендердің әңгімесін бөліп, сөзге араласуға болмайды)Автобуста, қоғамдық орында егде адамды көргенде не істейсің?( үлкен кісіге орын беру керек)Үлкен кісімен қалай сөйлесу керек? ( сіз деп сөйлесу керек)Балалар, енді иманды ұл, инабатты қызды халқымыз неліктен елдің көркі дегенді ұғындық па? Сіздер сияқты жеткіншек ұлдар мен қыздар жоғарыда айтылған әдептілікті, адамгершілікті сақтап, ардың, ұяттың таразысын тең ұстаса, ол елдің қандай екенін тануға болады.Даналық сөздің мағынасын түсіндіріңдер. Оқушылар тақтадағы даналық сөздердің мағынасын түсіндіріп, өз ойларымен бөліседі.Қорытынды. Адамгершілік, имандылық пен инабаттылық туралы мағлұмат алдық. Егер сен бала күніңнен әдепті, иманды, жүрегі мейірімге толы бала болып өссең, есейе келе ата-анаңның, өз Отаныңның мақтанышы боласың. Отаның сенімен мақтанатын болады. Сонымен, иманды ұл мен инабатты қыздың бойында қандай қасиет болу керек? Топтастыру. Иманды ұл. Инабатты қызҮйге тапсырма: Имандылық, адамгершілік тақырыбына мақал-мәтел, нақыл сөздер жазу.Жүректен жүрекке. –Балалар, мен сендердің елдің азабы, халқының мазағы емес, елінің көркі, биік ұстар туы болғандарыңды қалаймын. Әр оқушыға арнайы жазылған шарларды үлестіремін.Алақан жылуы арқылы бірге «Бақыт. Қуаныш. Сәттілік тілейміз!»
14 Ақпан 2019
1454
0 рет жүктелген
