Бөдене орта
мектебі
ІV А топшасы элементтерінің
ағзадағы ролі.
Көміртек
Пән мұғалімі: Халин Саламат
Серикович
Тақырыбы: ІV А топшасы элементтерінің
ағзадағы ролі. Көміртек
Мақсаты:
Білімділік: Көміртектің физикалық және
химиялық қасиетімен таныстыру, аллотропиялық түр өзгерісі жайлы
түсінік беру және айырмашылығын анықтау.
Көміртектің ағзадағы
ролі. Көміртектің табиғаттағы
айналымы және көмірқышқыл газының тірі организмдегі айналымы туралы
мағлұмат беру. Адсорбция және фотосинтез ұғымдарына түсінік
беру.
Дамытушылық: Химиялық элементке жалпы
сипаттама беру, реакция теңдеуін құру және кристалдық тор ұғымын
қайталап, тереңдете түсу. Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, тез
ойлауға дағдыландыру.
Тәрбиелік: Еңбектену іскерліктерін
арттыра отырып, оқушылардың танымдық белсенділіктері мен ой-өрісін
дамытып, шығармашылыққа, ізденімпаздыққа, тиянақтылыққа, ізгілікке
және экологиялық ойлауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, периодтық
жүйе, зертханалық құрал- жабдықтар.
Сабақтың
түрі: Жаңа тақырыпты
игерту.
Әдіс -
тәсілі: Ауызша
баяндау.
Үй
тапсырмасы
ІІІ топ элементтерінің
периодтық кестедегі орнына жалпы сипаттама
бер.
Атом құрылысы қалай
жазылады?
Өсімдік тіршілігіне қажетті
элементтерді атаңдар.
Барысы
1. Үй тапсырмасын
сұрау
2. Жаңа
сабақ
3. Сабақты
бекіту
4. Үй
тапсырмасы
5.
Бағалау
Жаңа
сабақ
1. Ашылу
тарихы
2. Периодтық жүйедегі
орны
3. Физикалық
қасиеті
4 . Химиялық
қасиеті
5. Табиғаттағы
айналымы
Балалар күнделікті тұрмыста
қолданатын көмірді сипаттап тақырыпты
ашайық
1-сурет. Тас
көмір
Тас көмірдің пайда болу
тарихы (бейнекөрініс)
П ериодтық жүйедегі көміртектің
орны.
2-сурет. Химиялық элементтердің
периодтық жүйесі
Электрондық
құрылысы
3-сурет. Көміртек элементінің
электрондық құрылысы
Көміртек – “карбениум”
деген латын сөзінен шыққан
Көміртектің аллотропиялық
түр өзгерістері
4-сурет. Алмаз
5-сурет. Графит
6-сурет. Көмір
Аллотропия
– (грекше allos - өзге
және tropos – бұрылыс, қасиет ) химиялық элементтердің бірнеше жай
заттар түрінде болуы. Қазақша тұрпаттастық деп
аталады.
Алмаздың түссіз, мөлдіреген
түрін –бриллиант деп аталынады. Алмаздан ең әдемі бағалы тастар,
әшекейлі заттар әзірленеді.
7-сурет. Алмаз
Графит - карандаш өзегін
және электрод өндіруде қолданылады.
8-сурет. Графит
Көмірдің алуан
түрлері
9-сурет. Көмірдің
түрлері
Химиялық
қасиеті
Жай заттармен
әрекеттеседі
Күрделі заттармен
әрекеттеседі
Табиғаттағы
айналымы
10-сурет. Көміртектің табиғаттағы
айналымы
Бекіту
Тренинг
ойындары
№1. “Сенесің бе, сенбейсің
бе?
(берілген сұрақтарға “иә” немесе “жоқ” деген сұрақтармен жауап беру
керек)
№2. “Тез
қимылда”
Сенесің бе, сенбейсіңбе,
- көміртек латынның
“карбениум” деген сөзі
Сенесің бе, сенбейсіңбе,
- алмаз көміртектің
түр өзгерісі
Сенесің бе, сенбейсіңбе,
- көміртектің
атомдық массасы 15
Сенесің бе, сенбейсіңбе,
- периодтық кестеде
көміртек үшінші қатарда тұр.
Үйге
тапсырма: Қайталау.