Қысқа мерзімді жоспар

Ұзақмерзімдіжоспардыңтарауы: 8.5

Түркістан облысы Жетісай ауданы №13 Н.Төреқұлов атындағы ЖОМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Ширинбекова Гульбахар

СЫНЫП: 8

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы: Жарықтың сынуы. Жарықтың сыну заңы.Толық шағылу.

Оқу мақсаты

8.5.1.6 Жазық параллель пластинада сәуленің жолын салу.

8.5.1.7.Жарықтың сыну заңын пайдаланып есептер шығару.

8.5.1.8.Толық шағылу құбылысын зерттеу.

Сабақ мақсаты

• Жазық параллель пластинада сәуленің жолын салады, толық шағылуды түсіну

• Жарықтың сыну, шағылу заңдарының формуласын есептер шығаруда қолдану .

• Тәжірибе жүзінде жарықтың бір ортадан екінші ортаға өткенде сынуын, пареллель пластиналардан сәуленің өту жолын зерделеу

Бағалау критерийі

• Жазық параллель пластинада сәуленің жолын салады, толық шағылуды түсінеді.

• Жарықтың сыну, шағылу заңдарының формуласын есептер шығаруда қолданады .

• Тәжірибе жүзінде жарықтың бір ортадан екінші ортаға өткенде сынуын, параллель пластиналардан өткен жарық шоғының жолын көрсетеді, сипаттады.

Тілдік мақсат

Пәндік лексика және терминология:

Призма , жарықтың сынуы, жарықтың толық шағылуы, жарық шоғы, түсу бұрышы, сыну бұрышы, түскен сәуле, сынған сәуле, перпендикуляр, жазықтық, шектік бұрыш, жарық жылдамдығы, жиілік, саңлауы бар пластина.

Призма- мөлдір шыныдан жасалған геометриялық дене.

Құндылықтарға баулу

Зайырлы қоғамда еңбек сүйгіштікке, ынтымақтастыққа, бірлесе жұмыс істеуге баулу.

Пәнаралық байланыс

Бұрыштардың мәндерін есептеуде геометрия пәнімен байланысады.

Бастапқы білім

Біледі: жарықтың сынуын, шағылуын біледі.

Сабақтың жоспары

Жоспарлан

ған уақыт

Сабақ барысы :

Бағалау түрлері

Сабақтаң басы

2мин

Айтылым,

талдау

3 мин

3 мин

Білу, түсіну, айтылым, тыңдалым,

сұралым

Ұйымдастыру кезеңі (оқушыларды түгелдеу, оқу құралдарының даярлығын тексеру)

I . «Шаттық шеңбері» әдісі

Қол ұстасып тұрып, бір-біріне жақсы тілектер айту.

II. «Мозайка» әдісі

Қағаз қиындыларынан фигуралар құрастыру арқылы топқа біріктіру.

G.Үй тапсырмасын сұрау/тексеру(топтық жұмыс)

• Жазық айнада қандай кескін алынады?

• Екі айна бір-біріне 90⁰ бұрыш жасай орналастырылған. Мұндай күрделі айнаға қарап тұрған бақылаушы нені көреді?

• Жазық айнаның алдына биіктігі 2 см А әріпі қойылған. Айнада не көрінеді?

Дескриптор:

• Жазық айнада алынған кескіннің қандай болатынын біледі.

• Мысалдарды түсініп талдай алады.

• Өмірден мысалдар келтіре алады

I-топ,

II-топ,

III-топ.

Сабақтың ортасы

7 минут

Сыни ойлау,

Ақпаратпен жұмыс

Айтылым,

Тыңдалым,

Жазылым,

Оқылым.

II.Мұғалімнің шолуы(толық сыныппен жұмыс)

W.Екі ортаны бөлетін шегара арқылы өткенде, жарықтың таралу бағытының өзгеруін жарықтың сыну заңы деп аталады.

Сынған сәуле мен екі ортаны бөлетін шекараға сәуле түскен нүктеде тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрышты сыну бұрышы деп (ɣ) атайды.

A C

α

М О N

ɣ

D B

II.Жарық ауадан шыныға немесе суға өткенде, сынған сәуле перпендикулярға жақындайды.

Бұл жарықтың сыну бұрышы түсу бұрышынан аз екенін білдіреді және керісінше, жарық шыныдан ауаға өткенде, сыну бұрышы түсу бұрышынан үлкен болады.

1.Түскен сәуле сынған сәуле және екі ортаны бөлетін бетке түскен сәуле нүктеде тұрғызылған перпендикуляр бір жазықтықта жатады.

2. Түсу бұрышы синусының сыну бұрышының синусына қатынасы берілген екі орта үшін тұрақты шама болып табылады.

n-сыну көрсеткіші

Сыну көрсеткішінің түсу бұрышына тәуелді емес және тек шекаралық ортаның оптикалық қасиеттерімен анықталады.

Шынының сыну көрсеткіші ауамен салыстырғандағы мәні

Әр түрлі ортада жарықтың таралу жылдамдығының түрліше болатындықтан жарық бір ортадан екінші ортаға өткенде сәулелер сынады. Берілген екі дене үшін сыну көрсеткіші формуласымен анықталады.

с-жарықтың ауадағы жылдамдығы

v-жарықтың ортадағы жылдамдығы

Толық шағылу. Түсу бұрышы артқан сайын екі ортаны бөлетін шегарада сынудың болмауына алып келеді. Бұл құбылысты толық ішкі шағылу деп, ал толық ішкі шағылу болатын бұрышты сандық немесеα_ш шектік бұрыш деп атайды.

Оқулық,

мәтіндер.

htths://www.bilimland.kz//kk/home

12 мин

талдау

айтылым,

оқылым,

тыңдалым, жазылым

IV.«Кім жылдам» әдісі

I. Бүкіл топпен есептер шығару (жеке жұмыс)

1.Сәуленің түсу бұрышы 30⁰. Жарық сәулесінің судан өткендегі сыну бұрышы қандай?

2.Жарық шоғы ауадан суға өтеді.Түсу бұрышы 76⁰, сыну бұрышы 47⁰. Судағы жарық жылдамдығын табыңдар.

3.Жарық ваккумнан мөлдір ортаға 60⁰ бұрышпен түскен, сыну бұрышы 45⁰. Осы ортадағы жарықтың таралу жылдамдығы, мұндағы с-жарықтың таралу жылдамдығы.

4.Мөлдір су тамшыларынан тұратын тұман неліктен мөлдір емес?

5.Призмаға жарық келіп түскенде нені көруге болады?

6.Мөлдір нәрсенің бетіне жарық түскенде, бір мезгілде қандай оптикалық құбылыстар байқалады?

Дескриптор:

• Берілгенді жаза алады.

• Формулаларды қолдана алады.

• Есептеулер жүргізеді.

• Күнделікті өмірде кездесетін сұрақтарға жауап бере алады

Кеспе қағаздар

7 мин

Түсіну, тәжірибе жасау,

зерттеу

III. E.«Қызықты тәжірибелер» әдісі (оқушы тәжірибесі)

I топ.

Жарықтың сыну заңын зерделеу

Керекті ресурстар: стакан, су, қасық, қалам, монета.

Нұсқау

1.стаканға суды құй

2.оған қасықты/қаламды/манетаны сал

3.не байқадың түсіндір

Дескриптор:

• Әр топ өз тәжірибесін түсіндіреді.

• Түсіндіру нәтижесінде тәжірибелер салыстырады

• Қорытынды жасалады.

II топ

Параллель екі пластинадан жарық өту құбылысын зерделеу

Нұсқау.

1.Пластиналарды өзара параллель орналастыр

2.Жарық көзін пластина саңлауына бағытта

3.Пластнаның бірін қозғалтпа

4. Екінші пластинаны 90⁰-қа бұр

5.Не байқадың түсіндір

Дескриптор:

• Тәжірибені орындайды

• Параллель екі пластинадан жарық өту құбылысын зерделейді

• Қорытынды жасайды

III топ.

Толық шағылу

Нұсқау

1.Жарық көзі

2.Айнаны жарық көзіне қарама-қарсы бағытта

3.Не байқадың, қорытынды жаса

Дескриптор:

• Толық шағылу заңын түсінеді.

• Мысалдар келтіре алады

Стакан, су,

қасық, қалам, монета,

жарық көзі, ортасында саңлауы бар пластиналар,

айна

Физика кабинетіндегі

қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау.

Сабақтың соңы

5-минут

V.Сабақ соңындағы оқушылардың рефлексиясын БББ кестесі (Білемін,Білгім келеді, Білдім)

Сабақта не қызық болды?

Сабақтың қандай сәттері ұнады немесе ұнамады?,

Сабақта қандай әдістер ұнады және ұнамады?

Қандай әдіс ұсынар едің?

Үй тапсырмасы:Жарықтың сыну, шағылу заңына шағын ессе жазу.

БББ кестесін толтыруға арналған қағаздар мен сұрақтар жазылған қағаздар

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша

көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілетіжоғары

оқушыларғатапсырманы

күрделендірудіқалай

жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

үйренгенінтексеруді

қалайжоспарлайсыз?

Пəнаралықбайланыс

Қауіпсіздікжəнееңбекті

қорғауережелері

АКТ-менбайланыс

Құндылықтардағы

байланыс

тапсырмаларды оқушылардың қажеттілігін ескереотырып, қарапайымнан күрделіге бағыттаймын.

Орындау барысында

-Жарықтың сыну, шығылу заңын біледі.

-Жарықтың сыну, шағылу заңдарының формулаларын қолданып есептер шығарады.

-тәжірибе жасайды, талдап қорытындылайды, өмірмен байланыстырып мысалдар келтіре алады.

Кері байланыста « Жақсы», «жарайсың», «Жаман емес», «Ойлан», «Дегенмен былай істесек, дұрыс болар еді», «Ең бастысын жіберіп алдың» деген сияқты ауызша немесе жазбаша кері байланыс орнатамыз.

Әр тапсырманы орындаған кезде «плюс, минус, қызықты» әдісі арқылы кері байланыс беремін. Сол арқылы оқушылар уәжделеді. Өзін-өзі бағалау әдісі бойынша алған білімдері ескеріледі.

Эксперимент жасау барысында физика кабинетінің қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтау.

АКТ қолдану

Сергіту сәттері және белсенді әрекет түрлері