Қайрат Рысқұлбеков
— қазақтың белгілі тұлғасы, 1986 жылғы Желтоқсан
көтерілісінің белсенді қатысушысы әрі оның символына айналған адам.
Ол 1966 жылы Алматы облысының Шелек ауданында дүниеге келген. Оның
ерлігі мен күресі қазақ тарихында елеулі орын
алады.
Ерте жылдары мен білім алуы
Қайрат Рысқұлбеков орта білім алғаннан кейін,
Алматы қаласында оқуын жалғастыру үшін келген. Ол Алматыда
университеттің инженерлік факультетіне оқуға түсіп, мамандығы
бойынша білім алған. Сонымен қатар, Қайрат ұлтжандылыққа,
тәуелсіздікке деген құрметі мен сүйіспеншілігін бала кезінен
қалыптастырған.
Желтоқсан көтерілісі
1986 жылғы 17-18 желтоқсанда Алматыда жастар
арасында өткен наразылық акциясы — Желтоқсан көтерілісінің басты
қатысушыларынан болды. Қайрат Рысқұлбеков — сол кездегі кеңес
үкіметіне қарсы шыққан жастардың бірі еді. Көтеріліс барысында
көптеген жастар түрмеге жабылып, қатаң жазалауға ұшырады. Қайрат
Рысқұлбеков та осы кезеңде ұсталып, көп уақыт бойы тергеуге
алынды.
Оның батылдығы мен күресі оны қазақ халқының
тәуелсіздік жолындағы символына айналдырды. Көтеріліс кезінде ол
бейбіт халықты қорғау үшін күрескен және сол үшін зорлық-зомбылыққа
ұшыраған.
Сот
үкімі мен өлімі
1987 жылы Қайрат Рысқұлбековке «Кеңес үкіметін
құлату» және «қоғамдық тәртіпті бұзу» сияқты айыптар тағылып, өлім
жазасына кесілді. Кейінірек, оның жазасы өмір бойы түрмеде болу
жазасына ауыстырылды. Бірақ 1988 жылы 21 мамырда, әлі 22 жасында,
Қайрат Рысқұлбеков түрмеде күдікті жағдайда қаза тапты. Оның өлімі
көп уақыт бойы күмән туғызды, себебі оны түрмеде өз-өзіне қол салу
ретінде көрсеткен.
Қайрат Рысқұлбековтің мұрасы
Қайрат Рысқұлбеков қазақ халқының тәуелсіздік
жолындағы күрестің символына айналды. Оның есімі 1986 жылғы
Желтоқсан оқиғаларының батырларының бірі ретінде көпшілікке
белгілі. Қайраттың ерлігі мен отансүйгіштігі қазақ жастар арасында
үлкен құрметке ие.
Қайрат Рысқұлбековтің есімі бүгінгі күнге дейін
Қазақстан тарихында аңызға айналып, оның ерлігі тәуелсіздікке деген
ұмтылыстың маңызды бір бөлшегі ретінде
бағаланады.
Ләззат Асанова — 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісіне қатысқан
қазақтың батыр қызы. Оның өмірі мен ерлігі Қазақстан тарихында
айрықша орын алады.
Ерте жылдары
Ләззат Асанова 1967 жылы Алматы қаласында дүниеге
келген. Ол орта мектепті бітіргеннен кейін, Алматыдағы медициналық
институтқа түсіп, медицина саласында білім алуды шешті. Өз
мамандығына деген ынтасы мен үміті болашақта дәрігер болуына
себепші болды. Бірақ оның өмірі мен тағдыры басқа жолға түсті,
себебі 1986 жылы елімізде орын алған Желтоқсан көтерілісі оны
саясат пен халықтың еркіндігі үшін күреске
тартты.
Желтоқсан оқиғасы
1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі кезінде Алматыда
жастар арасында наразылық шаралары басталып, қатаң түрде
басып-жаншылды. Ләззат Асанова да осы оқиғаларға қатысқан
студенттердің бірі болды. Ол алаңға шыққан жастардың арасында
азаматтық позициясын айқын білдіріп, тәуелсіздік пен әділет үшін
күресті.
Ләззат Асанова сол уақытта ұлт азаттығы үшін
жанкештілікпен күрескен жастардың қатарында болып, оны қолдайтын
белсенді әрекеттері үшін қамауға алынды. Ол ауыр соққыларға ұшырап,
бірнеше күннен соң ауруханада көз жұмды.
Өлімінің себептері
Ләззаттың өлімі көп уақыт бойы күмән туғызды.
Оның денесінде зорлық-зомбылықтың белгілері болғандығы анықталды,
және ол түрмедегі тергеу кезінде ауыр соққылардан қайтыс болды
деген пікірлер айтылды. Бұл жағдай оның қазасы жөніндегі ақиқаттың
көп жылдар бойы ашылмауына себеп болды.
Ләззат Асанованың мұрасы
Ләззат Асанова Қазақстанның тәуелсіздігі үшін
күрескен батыр қыздарының бірі болып саналады. Оның ерлігі,
азаматтық күресі және ұлтжандылығы көпшіліктің жүрегінде мәңгі
сақталады. Ләззат Асанованың есімі Желтоқсан көтерілісінің
құрбандары мен батырларының қатарына қосылды. Оның ерлігі жастар
арасында отансүйгіштік пен әділеттілікке деген құрметті
арттырды.
Ләззаттың есімі бүгінгі таңда жастарға үлгі,
тәуелсіздік үшін күресудің бейнесі ретінде
қадірленеді.
Сабира Мұхамеджанова —
1986 жылғы Желтоқсан көтерілісінің белсенді
қатысушысы әрі сол оқиғалардың батырларының бірі. Оның ерлігі мен
азаматтық ұстанымы бүгінгі таңда қазақ халқының тәуелсіздігі үшін
күрескен ұлы тұлғаларының бірі ретінде
бағаланады.
Ерте жылдары
Сабира Мұхамеджанова 1964 жылы Алматы қаласында
дүниеге келген. Ол Алматыдағы мектептерде білім алып, кейіннен
жоғары оқу орнына түсті. Сабира медицина саласына қызығушылық
танытып, Алматыдағы медицина институтына оқуға түсті. Ол жас
кезінен азаматтық ұстанымымен ерекшеленіп, өз елінің болашағына
алаңдайтын, еркіндік пен теңдік үшін күресуге бейім
болды.
Желтоқсан көтерілісі
1986 жылы Алматыда жастар арасында Кеңес
үкіметінің саясатына қарсы үлкен наразылық акциясы басталды. Сабира
Мұхамеджанова осы оқиғаларға қатысып, өз құқықтары мен тәуелсіздік
үшін шыққан жастардың қатарында болды. Ол жоғары оқу орнында оқып
жүрген студенттердің бірі ретінде, алаңда болып, Кеңес үкіметінің
шешіміне қарсы белсенді түрде наразылық білдірді.
Желтоқсан оқиғасы кезінде Сабира Мұхамеджанова да
полицияның күшпен басып-жаншылған акциясында ұсталып, бірнеше күн
тергеуге алынды. Оның үстіне, ол көп ұзамай түрлі физикалық
азаптаулар мен қысымдарға ұшырады. Дегенмен, оның өлімі туралы
нақты мәліметтер көп уақытқа дейін құпияда болды, өйткені ресми
ақпараттар бойынша Сабираның өлім себебі нақты ашылған
жоқ.
Сабира Мұхамеджанованың мұрасы
Сабира Мұхамеджанова Қазақстанның тәуелсіздігі
үшін күрескен жастардың символына айналды. Оның өмірі мен күресі
бүгінгі күнге дейін жастарға үлгі болып келеді. Сабира
Мұхамеджанова өзінің ерлігімен, азаматтық күресімен Қазақ елінің
тарихында мәңгілікке қалды.
Сабираның есімі Желтоқсан оқиғасына қатысқан
басқа батырлармен бірге тәуелсіздік жолындағы күрестің маңызды
бөлігі ретінде құрметтеледі. Оның есімі бүгінгі таңда халықтың
құрметіне бөленіп, тәуелсіздік үшін күрестің символы болып
табылады.
Ербол Спатаев —
1986 жылғы Желтоқсан көтерілісінің құрбандарының бірі әрі қазақ
халқының тәуелсіздігі үшін күрескен батырлардың бірі. Оның өмірі
мен ерлігі жастар арасында үлкен құрметке ие.
Ерте жылдары
Ербол Спатаев 1966 жылы Алматы қаласында
дүниеге келген. Ол жас кезінен бастап оқуға зерек болып, өз
ата-анасының үмітін ақтаған. Мектепті аяқтаған соң, Ербол жоғары
білім алу үшін Алматыдағы университеттердің біріне түсті. Ол
студенттік кезеңде ұлтжандылыққа, азаматтық ұстанымға қызығып,
түрлі қоғамдық мәселелерге назар аударды.
Желтоқсан көтерілісі
1986 жылы Алматыда болған Желтоқсан көтерілісіне
Ербол Спатаев белсене қатысты. Ол кезде жастар Кеңес үкіметінің
және оның үстемдік жүргізген саясатына қарсы наразылық білдіріп,
өздерінің ұлттық құқықтары мен бостандықтары үшін алаңға шыққан
болатын. Желтоқсан көтерілісінің басты себебі — Алматы қаласына
ҚазКСР-ның жаңа басшысы ретінде Геннадий Колбиннің тағайындалуы,
бұл шешім қазақ жастарының наразылығын туғызды.
Ербол Спатаев көтеріліс барысында қоғамдық
белсенділігімен, әділет үшін күресімен ерекшеленді. Полицияның
қатал әрекеттері мен күш қолдануы кезінде Ербол да ұсталып, тергеу
органдарының қысымына ұшырады. Өкінішке қарай, оның өмірі өте ерте
үзілді.
Өлімі мен мұрасы
Ербол Спатаев Желтоқсан оқиғасы кезінде ауыр
соққыға ұшырап, кейіннен оның денесінде зорлық-зомбылықтың
белгілері табылды. Әрине, оның өлімі ресми түрде жазаланған жоқ,
себебі Кеңес үкіметі кезеңінде мұндай оқиғалар көбіне жабулы
күйінде қалдырылатын.
Ерболдың есімі тек Желтоқсан оқиғасының
құрбандарының бірі ретінде ғана емес, сол кезеңнің батырларының
бірі ретінде де есте сақталады. Оның өмірі мен ерлігі тәуелсіздік
үшін күресудің маңыздылығын, әділет үшін күресудің мызғымас рухын
көрсетеді.
Бүгінгі күнде Ербол Спатаевтың есімі жастарға
үлгі боларлықтай, еліміздің тәуелсіздігі жолында күрескен, өз
халқының болашағына алаңдаған ұрпақтың өкілі ретінде тарихта
қалады.
10 Желтоқсан 2024
212
1 рет жүктелген
