Бөлім

10.3 C Эволюциялық даму. Селекция негіздері. Тірі организмдердің көптүрлілігі.

Педагогтың аты-жөні

Күні

Сынып: 10

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Жер бетіндегі тіршіліктің қалыптасу кезеңдері

оқу мақсаттары

10.1.1.1 Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау

Сабақтың мақсаты

1. Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастар мен теорияларды ажырату

2. Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін сипаттау және сызбаларын талдау*

Алдыңғы білім

9.2.5.7 – Жердегі тіршіліктің дамуының негізгі кезеңдерін оқып білу

Ойлау дағдысы деңгейлері

Қолдану

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі:

1. Білім алушылармен амандасу, түгендеу.

2. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру

3. Топқа бөлу. Қима қағаздарға сызбаны толықтыратын терминдер ұсынылады. Солар арқылы сызбаны толықтырып, шағын топтарға бөлінеді.(кездейсоқ таңдау)

Осы сызбаны толтыру арқылы сабаққа назарларын шоғыландырып, сабақтың тақырыбы мен мақсаты анықталатын болады.

ЕББҚ оқушы топпен бірге орындайды*

Мұғаліммен амандасады, шағын топтарға сызбаны толықтыратын терминдер бойынша топтарға жайғастыру.

1 топ – абиогенді синтез

2 топ - коацервация процесі

3 топ - коацерваттар эволюциясы

Абиогенді синтез

Коацерваттар эволюциясы

Коацервация процесі

Мақсаты: Оқушылар сабаққа белсене қатыса отырып, жағымды әсер алады. Қарым-қатынас орнатады.

Презентация, сызба, қима қағаздар

Жаңа сабаққа кіріспе

1. Ұжымдық жұмыс. Тақырыпқа кіріспе ретінде видео-ақпаратпен танысу..Сілтеме: https://www.youtube.com/watch?v=aBGi19_8YSA

Оқушылар «Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы» туралы бейнебаян тамашалап, талқылау.

Түрткі, талқылау сұрақтары:

1.Жердегі тіршілік пайда болуы туралы көзқарастар қандай болды?

2.Тіршіліктің даму тарихын қандай эралар қамтиды ?

3.Жер бетіндегі жануарлар мен өсімдіктер неге ұзақ уақыт бойы өзгеріске ұшырады?

ЕББҚ оқушы жазбаша орындайтын болады.*

2. тапсырма «FILA» әдісі арқылы. Топтық жұмыс. Мәтінмен жұмыс .Мәтінді оқып Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастар мен теорияларды төменгі кестені толтырып , сипаттаңыз. Постер қорғау

Топтық тапсырманы ЕББҚ оқушы топпен бірге жазбаша орындайды* / Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастар мен теорияларға шолу жасайтын болады*/

Бейнероликте көргендері бойынша өз пікірлерін айтады,

ойларымен бөліседі.

Өзгенің пікірін толықтырады және постер қорғайды.

Оқушылар тіршіліктің пайда болу туралы алғашқы көзқарастар мен теорияларды оқулықтың және қосымша ақпарат көздерінің көмегімен топта талқылап, қорғайды.

Мәтінмен танысу барысында кесте толтырады.

Топтық жұмыс тапсырмаларын орындайды, білім алушылар мұғалімнің және бір – бірінің қолдауына жүгінеді. Топтық таныстырылым жасайды

Мақсаты: Оқушының ой-өрісін және ойлау қабілетін дамыту.

ҚБ: Оқушыға мотивациялық қолдау көрсету арқылы бағалау жүзеге асырылады.

Дескриптор:

• Тіршілік туралы көзқарастарды анықтайды 1 балл

• Тіршіліктің дамуындағы эраларды ажыратады 1 балл

• Жануарлар мен өсімдіктер ұзақ уақыт бойы өзгеріске ұшырағанын талдайды 1 балл

Мақсаты: Оқушыларға сабақ мақсатына жататын білімді қалыптастыру және оқушылардың дағдысын дамыту үшін «FILA» әдісін қолданамын, оқушылар осы әдіс арқылы тақырып бойынша өз білімдерін қалыптастырады.

Дескриптор проблемалық деректерін анықтайды;

өзіндік идеяны ұсынады

сұрақтарды тізіп көрсетеді.

- жоспар құрады.

интербелсенді тақта, оқулық.

Интербелсенді тақта, түрлі –түсті қарындаштар.

Ортасы

3.Тапсырма Жұптық жұмыс. «LearningApps.org» тақтасында. жердегі тіршіліктің кезеңдерін ажыратып жұптарын табыңыз.

Сілтеме: https://learningapps.org/display?v=pdjr77egn22

Жердегі тірішіліктің қалыптасу кезеңдерін ажырату мақсатында берілген сілтеме бойынша сауалдарға жауап береді*

4. Жеке жұмыс. Қалыптастырушы бағалау.

Елестетіп көріңізші, сізде сағат 12 сағат емес, /белдеулік бойынша/ енді 3,5 миллиард жыл шкаласы бар сағат бар: алғашқы организмнен бастап бүгінгі күнге дейін. Бұл сағат жапсырмасында әр дәуір бойынша есеп жүргізіледі. Содан кейін мына оқиғаларды белгілеңіз:

1. фотосинтездің басталуы;

2. құрлықтағы алғашқы организмдердің қозғалуы;

3. алғашқы көпжасушалы организмдердің пайда болуы;

4. алғашқы сүтқоректілер;

5. алғашқы адамдар.

Тіршіліктің қалыптасу кезеңдерінің маңызы қандай?деген сұраққа жазбаша жұмыс орындау ұсынылады.*

Дескриптор:

• Тіршіліктің қалыптасу кезеңдерінің маңызын сипаттай алады 1 балл

Функционалдық сауаттылықты арттыруға негізделген тапсырма.

Мән-мәтін: ғаламдық

Мазмұны: әлемді тану, жаратылыстануды зерттеу

Құзіреттілігі: ғылыми тұрғыдан түсіндіру

Зерттеу сұрағы: Тіршлік дүниеге қалай келді?

Мәтін: Геохронологиялық шкала бұл – жер қыртысын құрайтын тау жыныстарының уақыт тәртібімен түзілу реті, жасы туралы ілім болып табылады.

Сұрақ:

1. Ғалымдар жер ғаламшарымыздың тарихын қалай бір қалыпқа келтіргенін анықтаңыз:

Жауабыңыз: ____________

Дәлелдеңіз:_____________

(ii) Олар бұған қандай әдістерді пайдаланды.

Себебі:___________________________

(iii) Уақыт сызығын негізге ала отырып, әр адам кезеңдері дамуының қанша уақытқа созылғанын есептеңіз:

Тіршілік қай мерзімде пайда болғандығы туралы сурет-бейнесін салады*

Дескриптор:

• Тіршіліктің қай мерзімде пайда болғандығын анықтап, көрсетеді 1 балл

• Ондағы организмдерді сала алады 1 балл

• Кезеңді нақты көрсете алады 2 балл

• Негізгі өзгерістерді дәл көрсетеді 1 балл

LearningApps.org сілтеме https://learningapps.org/display?v=pdjr77egn22 сілтемемен кіріп жұпта жауап береді

Люнинг апҚалыптастырушы бағалау тапсырмасын орындайды.

Бағалау: жинаған ұпайларына байланысты. Сұрақтар пәнаралық байланыс математика пәнімен байланысты құрастылған.

Білім алушылар саралау тапсырмаларын өз мүмкіндіктерінше, қалауы бойынша 3 деңгей тапсырмаларын орындайды

Мақсаты: Білім алушылардың жұптар арасында тірішіліктің қалыптасу кезеңдерін сөз тіркестеріне сәйкес топтастырып, ажыратып білу

Тиімділігі: нақты жауаптар ұсыну арқылы материалды игеру

Саралау: Білім алушылардың ойлау деңгейінің қолдану дағдысы қалыптасады, сабақ мақсатына тиімді жолмен жетеді.

ҚБ :«Өзін-өзі бағалау »

Мақсаты: тақырыптың негізгі түйінін жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: білім алушылардың тақырып бойынша өмірмен байланысын арттыруға арналған. Сағаттық белдеу бойынша тез есептеп уақыт аралығын анықтай алады.

Саралау: тіршілік иелерінің қай кезең, уақыт кеңістігіндегі арақашықтықты нақты, шынайы көрсете алуына көмегін тигізеді.

Мақсаты: Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау.

Тиімділігі: нақты жауаптар ұсыну арқылы материалды игеру

Саралау: «Қорытынды» - барлық оқушыларға бағытталған нұсқау бере отырып, олардың әрқайсысының өздерінен не күтетіндігін түсінгендеріне көз жеткізу керек.