Материалдар / Жер туралы қысқаша мәліметтер. 10 сынып
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Жер туралы қысқаша мәліметтер. 10 сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
Жер қозғалыстарының қалай жүретінін және ол қозғалыстардың ғаламшар табиғатына қалай әсер ететіні, жердің тәуліктік қозғалысы мен сағаттық белдеулер арасындағы байланысын және жергілікті уақыт пен белдеулік уақыт арасында қандай айырма бар екені, жер шарындағы жылу белдеулерін қандай белгілеріне қарап ажыратылатынын карта бойынша анықтау. 10 сынып
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
23 Қараша 2021
447
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бізді қоршаған орта, біздің өмір сүріп жатқан планетамыз – Жер. Бірақ біз ол жайында толыққанды ақпарат білеміз бе? Оның салмағы қанша, ерекшелігі қандай деген секілді сұрақтарға жауап бере аламыз ба? Егер Жер планетасы туралы қызықты деректер қатарын іздеп жүрген болсаңыз, бұл ақпараттар сіз үшін.



Жердің салмағы 66 000 000 000 000 000 000 000 00 кг.



Күн жүйесіндегі бізден басқа барлық планеталардың атауы ежелгі антика дәуіріндегі құдайлардың құрметіне қойылған.



Жер Күн жүйесіндегі ең  тығыз қабат. Оның тығыздығы – 5,515г/см3.



Жер шеңбер тәрізді емес. Ол сопақша келген.



Жер бетінің 72 пайызын су алып жатыр.



Жер бірнеше қабаттардан тұрады: атмосфера, литосфера, гидросфера және бәрін біріктіруші – биосфера.



Жердің атмосферасы 78 % азоттан, 21% кислородтан және 1% басқа газдардан тұрады. Бұл қабаттар жерді түрлі радиактивті қауіптен құтқарады. Жердің жоғары қабатын күніне 100 тонна тартатын түрлі метероиттер жанап өтеді.



Жердің литосферасы қабаты үнемі қозғалыста болады. Соның қозғалыс әсерінен түрлі қақтығыс кезінде жердің тектоникалық плиталары ажырап, жел сілкінісі орын алады.



Жер бетіндегі ең үлкен мұхит – Тынық мұхиты. Оның аумағы жер бетіндегі құрлықтан да үлкен. 169 100 000 км. Тіпті қалған үш мұхит осы мұхиттың көлеміне сиып кете алады.



Аңызға сүйенсек, Жер шарында тек бір-ақ құрлық болған және болашақта да бұл географиялық түзілу қайта орын алуы ғажап емес.



Жердің дәлме-дәл үлгісін көрсететін, топографиялық карта 2009 жылы жарық көрді.



Жер бетіндегі ең биік шығы – Эверест, ең тереңі – Мариан шұңғымасы. Тарихта  Мариан шұңғымасында 2-ақ адам болып көрген.



Ай жердің қалтықсыз бірден-бір серігі.



Жер бетіндегі судың 3% ғана тұщы су. Қалғаны жер асты сулары мен теңіздер, көлдер, мұхиттар, өзендер.



Жердің қазіргі орналасу аймағы дәлме-дәл көрсеткіш. Егер жер Күннен сәл ғана алыс немесе жақын орналасқан кезде тіршіліктің өмір сүруі мүмкін емес еді.



Жердегі қажеттіліктің 99% мұхиттан алынады.



Тиктоникалық қабат тек Жер планетасына ғана тәуелді.



Алтынның 99 % жердің ядро қабатында орналасқан.



Адамзат үшін жер бетіндегі 145-ақ тіршіліктің атауы мен түрі белгілі.



Ақпарат дереккөзі: https://massaget.kz/layfstayl/bilim/ol-kim-bl-ne/45902/

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!