Материалдар / Жинақ "Информатика пәнінен оқушыларға арналған глоссарий" 8 сынып

Жинақ "Информатика пәнінен оқушыларға арналған глоссарий" 8 сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
мұғалімдерге әдістемелік көмек
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
11 Ақпан 2019
1273
1 рет жүктелген
770 ₸
Бүгін алсаңыз
+39 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады





Әдістемелік жинақ оқушыларға, 8-сынып білім алушыларына «Информатика» пәнін ағылшын тілі пәнімен кіріктіру бойынша күнделікті сабақ барысында қолданылатын терминдер жинағы және көмек құралы ретінде құрастырылған.



Әдістемелік жинақта терминдер мен сөз тіркестері ұсынылған. Сондай-ақ, жинақты дайындау барысында «Астана» баспасының “Informatics” Grade 8 оқулығы және ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер) және қолданылды.


Әдістемелік жинақ 8 сынып оқушылары үшін  төмендегі тарауларды қамтиды:

Компьютер негіздері (Computerbasics)

Электрондық кестелер (Spreadsheets)

Бағдарламалау негіздері (Programming fundamentals)

Бағдарламалау Python программасында (Programming Python)











Жинақты құрастырушы: Кузенова Шолпан Полатовна

«№21 жалпы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің информатика пәні мұғалімі


Әдістемелік кабинет меңгерушісі: Батырбекова Ақмарал Үсенқызы







Кіріспе (Introduction)


English

Kazakh

Russian

computer

Компьютер

компьютер

system

Жүйе

система

program

бағдарлама

программа

hardware

аппараттық құралдар

аппаратные средства

software

бағдарламалық қамтамасыз ету

программного обеспечения

input

енгізу

ввод

output

шығару

вывод

storage

сақтау орны

место хранения

driver

драйвер

драйвер

utility

утилит

утилит

interface

интерфейс

интерфейс

memory

жад

память

information

ақпарат

информация

laptop

тасымал компьютері

ноутбук

tablet

планшет

планшет

processor

процессор

процессор

motherboard

аналық тақша

материнская плата

monitor

монитор

монитор

mainframe

жүйелі блок

центральный процессор

CPU (Central Processing Unit)

процессор

центральное процессорное устройство

keyboard

пернетақта

клавиатура

mouse

тінтуір

мышка

speakers

дыбыс шығарғыш

колонка

microphone

микрофон

микрофон

printer

басып шығарғыш

принтер

scanner

мәтіналғы

сканер

plotter

плоттер

плоттер

web cam

веб - камера

веб - камера

camera

камера, фотоаппарат

камера, фотоаппарат

port

порт

порт

joystick

джойстик

джойстик

microphone

микрофон

микрофон

bar code reader

штрих кодты санаушы

считываль бар-кода

trackball

трекбол

трекбол



Word combinations

  • Personal computer дербес компьютер персональный компьютер

  • Hand held computer қалта компьютері карманный компьютер

  • Computer system – жүйе система

  • Operating system операциялық жүйе – операционная система

  • Input device енгізу құрылғысы – устройство ввода

  • Output device - шығару құрылғысы – устройство вывода

  • Storage device - сақтау құрылғысы – накопитель

  • Memory stick сақтау картасы – карта памяти

  • Flash memory card – флэш жады – флэш – память

  • Internal memory – ішкі жад – внутренняя память

  • Main memory – жады – память

  • Digital camera цифрлық камера – цифровая камера

  • Graphics tablet графикалық планшет – графический планшет

  • Touch screen сенсорлық зкран – сенсорный экран







&1.1 Компьютерді дұрыс пайдалану жолдары

(Correct ways of using a computer)



English

Kazakh

Russian

Device

құрылғы

устройство

Harmful

зиянды

вредный

Screen

экран

экран

to protect

қорғау

защищать

Posture

қалып

поза

Addiction

әдеттену

привыкание

Headphones

құлапқап

наушники

Inappropriate

үйлесімсіз

неприличный

Disinformation

жалған ақпарат

дезинформация

Attention

назар

внимание

File

файл

файл

Folder

қапшық

папка

Save

сақтау

сохранить



Word combinations

  • Electronic device - электрондық құрылғылар - электронные устройство

  • To save file файлды сақтау – сохранить файл

  • Touch screen сенсорлы экран – сенсорный экран





&1.2 Өлшеу деректері: биттер мен байттар

(Measuring data: bit and bytes)



English

Kazakh

Russian

Bit

бит

бит

Byte

байт

байт

to convert

ауыстыру

переводить, менять

Binary

екілік

двоичный

Decimal

ондық

десятичный

Data

деректер

данные

to transform

түрлендіру

преобразовывать

to store

сақтау

хранить

Hexadecimal

он алтылық

шестнадцатеричный

Octal

сегіздік

восьмеричный

Code

код

код

Symbol

таңба

символ

Number

сан

цифр



Word combinations

  • Number systems сандық жүйе, санау жүйе – числовые системы

  • Binary to decimal екіліктен ондыққа – двоичный до десятичный

  • Decimal to binary ондықтан екілікке – десятичный двоичный

  • Binary code екілік код – бинарный код



1.3 Кодтау туралы ақпарат

(Encoding information)


English

Kazakh

Russian

to encode

кодтау

кодирование

measurement

өлшем

измерение

to measure

өлшеу

измерять

amount

мөлшер

количество

character

таңба

символ

lowercase

кіші әріп

строчная буква

collection

жинақ

коллекция

uppercase

бас әріптер

заглавная буква



Word combinations

  • Data measurement деректерді өлшеу – измерение данных











&1.4 Орталық Есептеуіш Бөлім (CPU)


English

Kazakh

Russian

performance

өнімділік

производительность

to process

өңдеу

обработка

processor

процессор

процессор

instructions

нұсқаулықтар

инструкции

logical operations

логикалық амалдар

логические операции

vacuum tube

вакуумдық лампа

вакуумная лампа

to retrieve

шығарып алу

извлекать

arithmetic

арифметикалық

арифметика

features

ерекшеліктері

функции

core

ядро

ядро

manufacturer

өндіруші

производитель

to save

үнемдеу

сэкономить, сохранить

transistor

транзистор

транзистор









&1.5 Желі (Network)



English

Kazakh

Russian

connection

байланыс

подключение

to connect

қосу

подключить

copper cable

мыс кабелі

медный кабель

to transmit

жолдау

передавать

wireless

сымсыз

безпроводной

to provide

қамтамасыз ету

предоставлять

fiber – optic cable

талшықты - оптикалық кабель

опто – волоконный кабель

envelope

конверт

конверт

ancestor

арғы ата

прородитель

to represent

ұсыну

представлять

unique

бірегей

уникальный

to receive

қабылдау

получать

internet

ғаламтор

интернет

server

сервер

сервер



Word combinations

  • To connect network – желіні қосу - соеденить сеть

  • To receive message хабарлама алу - получать сообщения

  • Internet protocol интернет хаттамасы – протокол интернета

  • To transmit data деректерді жолдау – передавать данные

  • Internet service интернет сервис – интернет сервис



&1.6 Өткізу қабілеттілігі (Bandwidth)



English

Kazakh

Russian

transmission

жолдама

передача

calculation

есептеу

расчет

to delay

кешіктіру

задержка

to divide

бөлу

делить

to process

өңдеу

обработать

approximate

шамамен

приблизительно

bandwidth

желінің өткізу қабілеті

пропускная способность сети

latency

желідегі ақпараттың кешігу уақыты

задержка по времени сети

delay

кешігу

задержка

click

түймешекті басу

щелчок

button

түймеше

кнопка



Word combinations

  • To process information – ақпаратты өңдеу - обрабатывать информацию

  • Internet speed интернеттің жылдамдығы - скорость интернета







&1.7 Киберқауіпсіздік (Cybersecurity)



English

Kazakh

Russian

threat

қауіп

угроза

crime

қылмыс

преступление

to infect

жұқтыру

заражать

to spread

тарату

распространять

to post

орналастыру

размещать

legal agreement

заңды келісім

юридическое соглашение

terms and conditions

ережелер мен шарттар

условия и положения

social network

әлеуметтік желі

социальная сеть

steal

ұрлау

красть

update

жаңарту

обновить

trust

сену

доверять

fake

жалған

фиктивный

rules

ережелер

правила

to commit

жасау

совершать

spam

спам

спам

virus

вирус

вирус

antivirus





Word combinations

  • To spread virus вирусты тарату - распространять вирус

  • Computer virus компьютерлік вирус - компьютерный вирус







&2.1 Электрондық кестелер (Spreadsheets)



English

Kazakh

Russian

digital

сандық

цифровой

to organize

ұйымдастыру

организовать

papyrus

папирус

папирус

available

қол жетімді

доступный

to manage

басқару

управлять

feature

мүмкіндік

опция

set

жиынтық

комплект

questionnaire

сауалнама

анкета

multiple

бірнеше

множественный

table

кесте

таблица



Word combinations

  • To resize the table– кестенің өлшемін өзгерту - изменить размер таблицы

  • Spreadsheet features – электронды кестелердің мүмкіндіктері - особенности электронных таблиц

&2.2 Кестені пішімдеу (Creating your first spreadsheet)



English

Kazakh

Russian

to customize

баптау

настроить

to – do list

орындалатын жұмыстар тізімі

список дел

field

алаң

поле

below

төменде

ниже

to resize

өлшемін өзгерту

изменить размер

edge

шеті

край

to apply

қолдану

применять

to combine

біріктіру

объединить

area

аудан

область

to break

бөлу

разделить

to scroll

айналдыру

прокручивать

immediate

тез арада

немедленный

edit

редакциялау

редактировать







&2.3 Формулалар (Formatting table)



English

Kazakh

Russian

to modify

түрлендіру

модифицировать

design

дизайн

дизайн

tool

құрал

инструмент

step – by - step

кезең - кезеңмен

поэтапно, шаг за шагом

font

қаріп

шрифт

separate

жеке

отдельный

header

тақырып

заголовок

bold

жуан

жирный

boundary

шекара

граница

background

фон

фон

icon

белгіше

значок, иконка

round

дөңгелек

круглый

italic

курсив

курсив

to underline

астын сызу

подчеркивать

emotion

эмоция

эмоция

category

санат

категория

align

теңестірілім

выравнивание



Word combinations

  • Horizontal align горизонталь бойынша теңестірілім -выравнивание по горизонтали

  • Vertical align вертикаль бойынша теңестірілім - выравнивание по вертикали



&2.4 Формулалар (Formula)



English

Kazakh

Russian

relation

қатынас

отношение

expression

өрнек

выражение

to enter

енгізу

вводить

type

түрі

тип

instead

орнына

вместо

to input

енгізу

вводить

undefined

анықталмаған

неопределенный

to resolve

шешу

решать

cut

қиып алу

вырезать

paste

қою

вставить



&2.5 Функциялар (Functions)

English

Kazakh

Russian

predefined

алдын ала анықталған

предопределенный

to recognize

тану

узнавать

record

жазу

запись

income

табыс , кіріс

доход

expense

шығын

расход

box office

кассалық табыс

кассовые сборы

comma

үтір

запятая

non - empty

бос емес

не пустой

specific

нақтылы

конкретный

genre

жанр

жанр

release

шығарылым

выпуск

several

бірнеше

несколько

value

мән

значение






&2.6 Диаграммалар ( Charts / If statement)



English

Kazakh

Russian

chart

диаграмма

диаграмма

to analyze

талдау

анализировать

graphical

графикалық

графический

slice

тілім

часть, доля

to execute

орындау

выполнять

statement

бекіту

утверждение

to compare

салыстыру

сравнить

region

аймақ

регион

score

есеп

счет



Word combinations

  • Bar chart гистограмма - гистограмма

  • Line chart сызықтық диаграмма - линейная диаграмма

  • Pie chart дөңгелектік диаграмма - круговая диаграмма









&2.7 Мәселелерді шешу: функциялар мен формулалар

(Problem solving: functions and formulas)


English

Kazakh

Russian

to interpret

аудару

интерпретировать

necessary

қажет

необходимый

to deliver

жеткізу

доставлять

floor

қабат

этаж

through

арқылы

через

jury

әділ қазылар алқысы

жюри

entrance

кіреберіс

подъезд

exchange

айырбастау

обмен

exchange box

ақша айырбастау

пункт обмен валюты

attendance

қатысу

посещаемость

participant

қатысушы

участник


&3.1 Бағдарламалауға кіріспе (Intro to programming)


English

Kazakh

Russian

software

бағдарламалық қамтамасыз ету

программное обеспечение

programming language

бағдарламалау тілі

язык программирование

programming

бағдарламалау

Программирование

compiling

құрастыру, компиляция

Компилирование

input

енгізу

Ввод

to stimulate

ынталандыру

Стимулировать

output

шығару

Вывод

opportunity

мүмкіндік

Возможность

set

множество

Топтама

to manage

басқару

Управлять

specific

нақты

Конкретный

Word combinations

  • System software жүйелік бағдарламалық жасақтама - системное программное обеспечение

  • Application software қолданбалы бағдарламалық жасақтама - прикладное программное обеспечение

  • Software development компьютерлік бағдарлама әзірлеу құралдары – разработка программного обеспечение



&3.2 Сіздің алғашқы бағдарламаңыз (Your First Program)


English

Kazakh

Russian

compiler

Компилятор

компилятор

syntax

Синтаксис

синтаксис

phrase

сөз тіркесі

фраза

item

Зат

предмет

double quotes

қос тырнақша

двойные кавычки

separating

Бөлінетін

разделяющий

mathematical statement

математикалық мәлімдемеде

математическое утверждение

to modify

Өзгерту

изменить

source

Бастапқы

исходный









&3.3 Айнымалылар (Variables)


English

Kazakh

Russian

object

Нысан

объект

container

Контейнер

контейнер

relevant

Орынды

соответствующий

to refer

Жүгіну

обращаться

nevertheless

соған қарамастан

тем не менее

to confuse

Шатастыру

запутывать

bucket

Шелек

ведро



&3.4 Енгізу. Пікірлер (Input. Comments)


English

Kazakh

Russian

whole numbers

бүтін сандар

целые числа

several

Бірнеше

несколько

fractional numbers

бөлшек сандар

дробные числа

to remain

Қалу

оставаться

editorial

Редакциялық

редакционный





&3.5 Алгоритмді бақылау (Tracing an algorithm)


English

Kazakh

Russian

to add

Қосу

прибавлять

to subtract

Шегеру

вычитать

to swap

Ауысу

замена

unfortunately

өкінішке орай

к сожалению

bug

Қате

ошибка в коде

debugging

Түзету

исправление, улучшение

angry

Ашулы

злой

initial

Бастапқы

начальный

to convert

Түрлендіру

преобразовать

quotient

бүтін сан

целое число

remainder

Қалдық

остаток





&3.6 Шартты мәліметтер ЕГЕР/ӘЙТПЕСЕ

(Сonditional statements IF /ELSE)




English

Kazakh

Russian

to boil

Қайнату

кипятить

conditional

Шартты

условный

condition

Шарт

условие

indentation

Шегініс

отступ

comparison

Салыстыру

сравнение

value

Мән

значение

variable

Айнымалы

переменная



&3.7 Шартты мәліметтер IF /ELIF/ ELSE

(Conditional statements IF/ ELIF/ ELSE)



English

Kazakh

Russian

to compare

Салыстыру

сравнивать

acceptable

Жарамды

приемлемый

specific

спецификалық

специфический

remainder

Қалдық

остаток

generous

Үлкен

большой

to share

Бөлісу

делиться

to deny

мойындамау

отрицать





&3.8 Логикалық операторлар ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС

(Logical operators AND, OR, NOT)


English

Kazakh

Russian

to guess

Табу

отгадать

at least

кем дегенде

по крайнем мере

except

Басқа

кроме

incredible

ақылға сыймайтын

невероятный





&3.9 Шартты мәлімдемелерді және логикалық операторларды шешу (Problem solving conditional statements and logical operators)


English

Kazakh

Russian

salary

Жалақы

зарплата

to differ

Басқаша

отличаться

rook

Ладья

ладья

destination

тағайындалған орын

место назначения

to arrange

ұйымдастыру

организовать

ascending

өсу бойынша

по возрастанию



&4.1 Циклдер (Loops)


English

Kazakh

Russian

loop

Тізбек

цикл

even

Жұп

четные

iteration

Итерация

итерация

inclusively

қоса алғанда

включительно

trick

Қулық

хитрость

to fix

Түзету

исправлять

sum

Сома

сумма

divisible

Бөлінетін

делимый




&4.2 Мәселені шешу: For Loop

(Problem Solving: For Loop)


English

Kazakh

Russian

divisor

Бөлгіш

делитель

controller

Тексеруші

конртролер

head

тиынның сыртқы беті

орел

circuit

Тізбек

цель

independence

Тәуелсіздік

независимость

ascending

Өсу

восходящий

ancestor

арғы ата

предок

particularly

атап айтқанда

в частности

LED

жарық диодты индикатор

светодиод

independent

Тәуелсіз

независимый







&4.3 While Loop


English

Kazakh

Russian

bucket

Шелек

ведро

increment

Өсу

инкремент, приращение

well

Құдық

колодец

condition

Шарт

условие

particular

Нақты

конкретный

crossroad

жол қиылысы

перекресток

initialization

Жүктеу

присвоение

to identify

Анықтау

опеределять













26


Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!