Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Жинақ "Информатика пәнінен оқушыларға арналған глоссарий" 8 сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Әдістемелік жинақ оқушыларға, 8-сынып білім алушыларына «Информатика» пәнін ағылшын тілі пәнімен кіріктіру бойынша күнделікті сабақ барысында қолданылатын терминдер жинағы және көмек құралы ретінде құрастырылған.
Әдістемелік жинақта терминдер мен сөз тіркестері ұсынылған. Сондай-ақ, жинақты дайындау барысында «Астана» баспасының “Informatics” Grade 8 оқулығы және ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстар (суреттер, фотосуреттер) және қолданылды.
Әдістемелік жинақ 8 сынып оқушылары үшін төмендегі тарауларды қамтиды:
Компьютер негіздері (Computerbasics)
Электрондық кестелер (Spreadsheets)
Бағдарламалау негіздері (Programming fundamentals)
Бағдарламалау Python программасында (Programming Python)
Жинақты құрастырушы: Кузенова Шолпан Полатовна
«№21 жалпы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің информатика пәні мұғалімі
Әдістемелік кабинет меңгерушісі: Батырбекова Ақмарал Үсенқызы
Кіріспе (Introduction)
English |
Kazakh |
Russian |
computer |
Компьютер |
компьютер |
system |
Жүйе |
система |
program |
бағдарлама |
программа |
hardware |
аппараттық құралдар |
аппаратные средства |
software |
бағдарламалық қамтамасыз ету |
программного обеспечения |
input |
енгізу |
ввод |
output |
шығару |
вывод |
storage |
сақтау орны |
место хранения |
driver |
драйвер |
драйвер |
utility |
утилит |
утилит |
interface |
интерфейс |
интерфейс |
memory |
жад |
память |
information |
ақпарат |
информация |
laptop |
тасымал компьютері |
ноутбук |
tablet |
планшет |
планшет |
processor |
процессор |
процессор |
motherboard |
аналық тақша |
материнская плата |
monitor |
монитор |
монитор |
mainframe |
жүйелі блок |
центральный процессор |
CPU (Central Processing Unit) |
процессор |
центральное процессорное устройство |
keyboard |
пернетақта |
клавиатура |
mouse |
тінтуір |
мышка |
speakers |
дыбыс шығарғыш |
колонка |
microphone |
микрофон |
микрофон |
printer |
басып шығарғыш |
принтер |
scanner |
мәтіналғы |
сканер |
plotter |
плоттер |
плоттер |
web cam |
веб - камера |
веб - камера |
camera |
камера, фотоаппарат |
камера, фотоаппарат |
port |
порт |
порт |
joystick |
джойстик |
джойстик |
microphone |
микрофон |
микрофон |
bar code reader |
штрих кодты санаушы |
считываль бар-кода |
trackball |
трекбол |
трекбол |
Word combinations
-
Personal computer – дербес компьютер – персональный компьютер
-
Hand – held computer – қалта компьютері – карманный компьютер
-
Computer system – жүйе – система
-
Operating system – операциялық жүйе – операционная система
-
Input device – енгізу құрылғысы – устройство ввода
-
Output device - шығару құрылғысы – устройство вывода
-
Storage device - сақтау құрылғысы – накопитель
-
Memory stick – сақтау картасы – карта памяти
-
Flash memory card – флэш жады – флэш – память
-
Internal memory – ішкі жад – внутренняя память
-
Main memory – жады – память
-
Digital camera – цифрлық камера – цифровая камера
-
Graphics tablet – графикалық планшет – графический планшет
-
Touch screen – сенсорлық зкран – сенсорный экран
&1.1 Компьютерді дұрыс пайдалану жолдары
(Correct ways of using a computer)
English |
Kazakh |
Russian |
Device |
құрылғы |
устройство |
Harmful |
зиянды |
вредный |
Screen |
экран |
экран |
to protect |
қорғау |
защищать |
Posture |
қалып |
поза |
Addiction |
әдеттену |
привыкание |
Headphones |
құлапқап |
наушники |
Inappropriate |
үйлесімсіз |
неприличный |
Disinformation |
жалған ақпарат |
дезинформация |
Attention |
назар |
внимание |
File |
файл |
файл |
Folder |
қапшық |
папка |
Save |
сақтау |
сохранить |
Word combinations
-
Electronic device - электрондық құрылғылар - электронные устройство
-
To save file– файлды сақтау – сохранить файл
-
Touch screen – сенсорлы экран – сенсорный экран
&1.2 Өлшеу деректері: биттер мен байттар
(Measuring data: bit and bytes)
English |
Kazakh |
Russian |
Bit |
бит |
бит |
Byte |
байт |
байт |
to convert |
ауыстыру |
переводить, менять |
Binary |
екілік |
двоичный |
Decimal |
ондық |
десятичный |
Data |
деректер |
данные |
to transform |
түрлендіру |
преобразовывать |
to store |
сақтау |
хранить |
Hexadecimal |
он алтылық |
шестнадцатеричный |
Octal |
сегіздік |
восьмеричный |
Code |
код |
код |
Symbol |
таңба |
символ |
Number |
сан |
цифр |
Word combinations
-
Number systems – сандық жүйе, санау жүйе – числовые системы
-
Binary to decimal – екіліктен ондыққа – двоичный до десятичный
-
Decimal to binary – ондықтан екілікке – десятичный двоичный
-
Binary code – екілік код – бинарный код
1.3 Кодтау туралы ақпарат
(Encoding information)
English |
Kazakh |
Russian |
to encode |
кодтау |
кодирование |
measurement |
өлшем |
измерение |
to measure |
өлшеу |
измерять |
amount |
мөлшер |
количество |
character |
таңба |
символ |
lowercase |
кіші әріп |
строчная буква |
collection |
жинақ |
коллекция |
uppercase |
бас әріптер |
заглавная буква |
Word combinations
-
Data measurement – деректерді өлшеу – измерение данных
&1.4 Орталық Есептеуіш Бөлім (CPU)
English |
Kazakh |
Russian |
performance |
өнімділік |
производительность |
to process |
өңдеу |
обработка |
processor |
процессор |
процессор |
instructions |
нұсқаулықтар |
инструкции |
logical operations |
логикалық амалдар |
логические операции |
vacuum tube |
вакуумдық лампа |
вакуумная лампа |
to retrieve |
шығарып алу |
извлекать |
arithmetic |
арифметикалық |
арифметика |
features |
ерекшеліктері |
функции |
core |
ядро |
ядро |
manufacturer |
өндіруші |
производитель |
to save |
үнемдеу |
сэкономить, сохранить |
transistor |
транзистор |
транзистор |
&1.5 Желі (Network)
English |
Kazakh |
Russian |
connection |
байланыс |
подключение |
to connect |
қосу |
подключить |
copper cable |
мыс кабелі |
медный кабель |
to transmit |
жолдау |
передавать |
wireless |
сымсыз |
безпроводной |
to provide |
қамтамасыз ету |
предоставлять |
fiber – optic cable |
талшықты - оптикалық кабель |
опто – волоконный кабель |
envelope |
конверт |
конверт |
ancestor |
арғы ата |
прородитель |
to represent |
ұсыну |
представлять |
unique |
бірегей |
уникальный |
to receive |
қабылдау |
получать |
internet |
ғаламтор |
интернет |
server |
сервер |
сервер |
Word combinations
-
To connect network – желіні қосу - соеденить сеть
-
To receive message – хабарлама алу - получать сообщения
-
Internet protocol – интернет хаттамасы – протокол интернета
-
To transmit data – деректерді жолдау – передавать данные
-
Internet service – интернет сервис – интернет сервис
&1.6 Өткізу қабілеттілігі (Bandwidth)
English |
Kazakh |
Russian |
transmission |
жолдама |
передача |
calculation |
есептеу |
расчет |
to delay |
кешіктіру |
задержка |
to divide |
бөлу |
делить |
to process |
өңдеу |
обработать |
approximate |
шамамен |
приблизительно |
bandwidth |
желінің өткізу қабілеті |
пропускная способность сети |
latency |
желідегі ақпараттың кешігу уақыты |
задержка по времени сети |
delay |
кешігу |
задержка |
click |
түймешекті басу |
щелчок |
button |
түймеше |
кнопка |
Word combinations
-
To process information – ақпаратты өңдеу - обрабатывать информацию
-
Internet speed – интернеттің жылдамдығы - скорость интернета
&1.7 Киберқауіпсіздік (Cybersecurity)
English |
Kazakh |
Russian |
threat |
қауіп |
угроза |
crime |
қылмыс |
преступление |
to infect |
жұқтыру |
заражать |
to spread |
тарату |
распространять |
to post |
орналастыру |
размещать |
legal agreement |
заңды келісім |
юридическое соглашение |
terms and conditions |
ережелер мен шарттар |
условия и положения |
social network |
әлеуметтік желі |
социальная сеть |
steal |
ұрлау |
красть |
update |
жаңарту |
обновить |
trust |
сену |
доверять |
fake |
жалған |
фиктивный |
rules |
ережелер |
правила |
to commit |
жасау |
совершать |
spam |
спам |
спам |
virus |
вирус |
вирус |
antivirus |
|
|
Word combinations
-
To spread virus– вирусты тарату - распространять вирус
-
Computer virus – компьютерлік вирус - компьютерный вирус
&2.1 Электрондық кестелер (Spreadsheets)
English |
Kazakh |
Russian |
digital |
сандық |
цифровой |
to organize |
ұйымдастыру |
организовать |
papyrus |
папирус |
папирус |
available |
қол жетімді |
доступный |
to manage |
басқару |
управлять |
feature |
мүмкіндік |
опция |
set |
жиынтық |
комплект |
questionnaire |
сауалнама |
анкета |
multiple |
бірнеше |
множественный |
table |
кесте |
таблица |
Word combinations
-
To resize the table– кестенің өлшемін өзгерту - изменить размер таблицы
-
Spreadsheet features – электронды кестелердің мүмкіндіктері - особенности электронных таблиц
&2.2 Кестені пішімдеу (Creating your first spreadsheet)
English |
Kazakh |
Russian |
to customize |
баптау |
настроить |
to – do list |
орындалатын жұмыстар тізімі |
список дел |
field |
алаң |
поле |
below |
төменде |
ниже |
to resize |
өлшемін өзгерту |
изменить размер |
edge |
шеті |
край |
to apply |
қолдану |
применять |
to combine |
біріктіру |
объединить |
area |
аудан |
область |
to break |
бөлу |
разделить |
to scroll |
айналдыру |
прокручивать |
immediate |
тез арада |
немедленный |
edit |
редакциялау |
редактировать |
&2.3 Формулалар (Formatting table)
English |
Kazakh |
Russian |
to modify |
түрлендіру |
модифицировать |
design |
дизайн |
дизайн |
tool |
құрал |
инструмент |
step – by - step |
кезең - кезеңмен |
поэтапно, шаг за шагом |
font |
қаріп |
шрифт |
separate |
жеке |
отдельный |
header |
тақырып |
заголовок |
bold |
жуан |
жирный |
boundary |
шекара |
граница |
background |
фон |
фон |
icon |
белгіше |
значок, иконка |
round |
дөңгелек |
круглый |
italic |
курсив |
курсив |
to underline |
астын сызу |
подчеркивать |
emotion |
эмоция |
эмоция |
category |
санат |
категория |
align |
теңестірілім |
выравнивание |
Word combinations
-
Horizontal align– горизонталь бойынша теңестірілім -выравнивание по горизонтали
-
Vertical align – вертикаль бойынша теңестірілім - выравнивание по вертикали
&2.4 Формулалар (Formula)
English |
Kazakh |
Russian |
relation |
қатынас |
отношение |
expression |
өрнек |
выражение |
to enter |
енгізу |
вводить |
type |
түрі |
тип |
instead |
орнына |
вместо |
to input |
енгізу |
вводить |
undefined |
анықталмаған |
неопределенный |
to resolve |
шешу |
решать |
cut |
қиып алу |
вырезать |
paste |
қою |
вставить |
&2.5 Функциялар (Functions)
English |
Kazakh |
Russian |
predefined |
алдын ала анықталған |
предопределенный |
to recognize |
тану |
узнавать |
record |
жазу |
запись |
income |
табыс , кіріс |
доход |
expense |
шығын |
расход |
box office |
кассалық табыс |
кассовые сборы |
comma |
үтір |
запятая |
non - empty |
бос емес |
не пустой |
specific |
нақтылы |
конкретный |
genre |
жанр |
жанр |
release |
шығарылым |
выпуск |
several |
бірнеше |
несколько |
value |
мән |
значение |
|
|
|
&2.6 Диаграммалар ( Charts / If statement)
English |
Kazakh |
Russian |
chart |
диаграмма |
диаграмма |
to analyze |
талдау |
анализировать |
graphical |
графикалық |
графический |
slice |
тілім |
часть, доля |
to execute |
орындау |
выполнять |
statement |
бекіту |
утверждение |
to compare |
салыстыру |
сравнить |
region |
аймақ |
регион |
score |
есеп |
счет |
Word combinations
-
Bar chart– гистограмма - гистограмма
-
Line chart – сызықтық диаграмма - линейная диаграмма
-
Pie chart – дөңгелектік диаграмма - круговая диаграмма
&2.7 Мәселелерді шешу: функциялар мен формулалар
(Problem solving: functions and formulas)
English |
Kazakh |
Russian |
to interpret |
аудару |
интерпретировать |
necessary |
қажет |
необходимый |
to deliver |
жеткізу |
доставлять |
floor |
қабат |
этаж |
through |
арқылы |
через |
jury |
әділ қазылар алқысы |
жюри |
entrance |
кіреберіс |
подъезд |
exchange |
айырбастау |
обмен |
exchange box |
ақша айырбастау |
пункт обмен валюты |
attendance |
қатысу |
посещаемость |
participant |
қатысушы |
участник |
&3.1 Бағдарламалауға кіріспе (Intro to programming)
English |
Kazakh |
Russian |
software |
бағдарламалық қамтамасыз ету |
программное обеспечение |
programming language |
бағдарламалау тілі |
язык программирование |
programming |
бағдарламалау |
Программирование |
compiling |
құрастыру, компиляция |
Компилирование |
input |
енгізу |
Ввод |
to stimulate |
ынталандыру |
Стимулировать |
output |
шығару |
Вывод |
opportunity |
мүмкіндік |
Возможность |
set |
множество |
Топтама |
to manage |
басқару |
Управлять |
specific |
нақты |
Конкретный |
Word combinations
-
System software– жүйелік бағдарламалық жасақтама - системное программное обеспечение
-
Application software – қолданбалы бағдарламалық жасақтама - прикладное программное обеспечение
-
Software development – компьютерлік бағдарлама әзірлеу құралдары – разработка программного обеспечение
&3.2 Сіздің алғашқы бағдарламаңыз (Your First Program)
English |
Kazakh |
Russian |
compiler |
Компилятор |
компилятор |
syntax |
Синтаксис |
синтаксис |
phrase |
сөз тіркесі |
фраза |
item |
Зат |
предмет |
double quotes |
қос тырнақша |
двойные кавычки |
separating |
Бөлінетін |
разделяющий |
mathematical statement |
математикалық мәлімдемеде |
математическое утверждение |
to modify |
Өзгерту |
изменить |
source |
Бастапқы |
исходный |
&3.3 Айнымалылар (Variables)
English |
Kazakh |
Russian |
object |
Нысан |
объект |
container |
Контейнер |
контейнер |
relevant |
Орынды |
соответствующий |
to refer |
Жүгіну |
обращаться |
nevertheless |
соған қарамастан |
тем не менее |
to confuse |
Шатастыру |
запутывать |
bucket |
Шелек |
ведро |
&3.4 Енгізу. Пікірлер (Input. Comments)
English |
Kazakh |
Russian |
whole numbers |
бүтін сандар |
целые числа |
several |
Бірнеше |
несколько |
fractional numbers |
бөлшек сандар |
дробные числа |
to remain |
Қалу |
оставаться |
editorial |
Редакциялық |
редакционный |
&3.5 Алгоритмді бақылау (Tracing an algorithm)
English |
Kazakh |
Russian |
to add |
Қосу |
прибавлять |
to subtract |
Шегеру |
вычитать |
to swap |
Ауысу |
замена |
unfortunately |
өкінішке орай |
к сожалению |
bug |
Қате |
ошибка в коде |
debugging |
Түзету |
исправление, улучшение |
angry |
Ашулы |
злой |
initial |
Бастапқы |
начальный |
to convert |
Түрлендіру |
преобразовать |
quotient |
бүтін сан |
целое число |
remainder |
Қалдық |
остаток |
&3.6 Шартты мәліметтер ЕГЕР/ӘЙТПЕСЕ
(Сonditional statements IF /ELSE)
English |
Kazakh |
Russian |
to boil |
Қайнату |
кипятить |
conditional |
Шартты |
условный |
condition |
Шарт |
условие |
indentation |
Шегініс |
отступ |
comparison |
Салыстыру |
сравнение |
value |
Мән |
значение |
variable |
Айнымалы |
переменная |
&3.7 Шартты мәліметтер IF /ELIF/ ELSE
(Conditional statements IF/ ELIF/ ELSE)
English |
Kazakh |
Russian |
to compare |
Салыстыру |
сравнивать |
acceptable |
Жарамды |
приемлемый |
specific |
спецификалық |
специфический |
remainder |
Қалдық |
остаток |
generous |
Үлкен |
большой |
to share |
Бөлісу |
делиться |
to deny |
мойындамау |
отрицать |
&3.8 Логикалық операторлар ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС
(Logical operators AND, OR, NOT)
English |
Kazakh |
Russian |
to guess |
Табу |
отгадать |
at least |
кем дегенде |
по крайнем мере |
except |
Басқа |
кроме |
incredible |
ақылға сыймайтын |
невероятный |
&3.9 Шартты мәлімдемелерді және логикалық операторларды шешу (Problem solving conditional statements and logical operators)
English |
Kazakh |
Russian |
salary |
Жалақы |
зарплата |
to differ |
Басқаша |
отличаться |
rook |
Ладья |
ладья |
destination |
тағайындалған орын |
место назначения |
to arrange |
ұйымдастыру |
организовать |
ascending |
өсу бойынша |
по возрастанию |
&4.1 Циклдер (Loops)
English |
Kazakh |
Russian |
loop |
Тізбек |
цикл |
even |
Жұп |
четные |
iteration |
Итерация |
итерация |
inclusively |
қоса алғанда |
включительно |
trick |
Қулық |
хитрость |
to fix |
Түзету |
исправлять |
sum |
Сома |
сумма |
divisible |
Бөлінетін |
делимый |
&4.2 Мәселені шешу: For Loop
(Problem Solving: For Loop)
English |
Kazakh |
Russian |
divisor |
Бөлгіш |
делитель |
controller |
Тексеруші |
конртролер |
head |
тиынның сыртқы беті |
орел |
circuit |
Тізбек |
цель |
independence |
Тәуелсіздік |
независимость |
ascending |
Өсу |
восходящий |
ancestor |
арғы ата |
предок |
particularly |
атап айтқанда |
в частности |
LED |
жарық диодты индикатор |
светодиод |
independent |
Тәуелсіз |
независимый |
&4.3 While Loop
English |
Kazakh |
Russian |
bucket |
Шелек |
ведро |
increment |
Өсу |
инкремент, приращение |
well |
Құдық |
колодец |
condition |
Шарт |
условие |
particular |
Нақты |
конкретный |
crossroad |
жол қиылысы |
перекресток |
initialization |
Жүктеу |
присвоение |
to identify |
Анықтау |
опеределять |
26