Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:5.3С бөлім: Жиындар

Мектеп:

Күні:

Мұғалімніңаты-жөні:

Сынып: 5

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтақырыбы

Жиын. Жиынның элементтері. Жиындарды кескіндеу.

Осы сабақтақолжеткізілетіноқумақсаттары (оқубағдарламасынасілтеме)

5.4.1.1

Жиын, оның элементтері, бос жиын ұғымдарын меңгеру;

5.5.3.8

Жиындармен жұмыс істеуде символдарын қолдану

Сабақмақсаттары

Оқушылар:

- жиындардың берілу тәсілдерін біледі;

- жиындарды, олардың элементтерін, жиындардың бірігуі мен қиылысуын оқу және жазу, жиындар арасындағы қатынастарды сипаттау;

- жиындардың бірігуі мен қиылысуын табу;

- Эйлер-Венн диаграммасын қолдану арқылы жиындар арасындағы қатынастар сипатын бейнелеу;

- Эйлер-Венн диаграммасын қолданып есептер шығару;

- іріктеу әдісін қолданып есептер шығару.

Бағалаукритерийлері

• Жиын, жиын элементтері, бос жиын ұғымдарын және белгіленулерін біледі, мысалдар келтіре алады;

• Жиындармен жұмыс істеуде символдарды дұрыс қолдана алады;

• Эйлер-Венн дөңгелектерін қолдану арқылы жиындарды кескіндей алады:

Тілдікмақсаттар

Оқушылар:

- Эйлер-Венн диаграммасынмен есептердің шешімін түсіндіре алады;

- жиындар арасындағы қатынастарды сипаттай алады;

- , , , , , ,  символдарының қолданылуын түсіндіре алады;

- жиынның элементтерін атай алады;

- жиынның суреттеу тәсілі арқылы берілуін сипаттайды;

- қандай да бір жиындардың бірігуі мен қиылысуынан пайда болған жиынның құрамын түсіндіре алады;

Сабақтың түрі

Жаңа сабақ

Құндылықтардыдарыту

Бірін-бірі тыңдау, кезекпен сөйлеу, өз ойын нақты жеткізу, дәлелдер мен мысалдар келтіру, өздігінен үйренуге талпыну, академиялық шыншылдық, топтық және жұптық жұмыстарда ашық болу.

Пәнаралық байланыс

тарих, сызу

АКТ қолдану дағдылары

Презентация PowerPoint

Бастапқы білім

Натурал сандар, жұп және тақ сандар, бөлшектер туралы түсініктері болу, оларға арифметикалық амалдар қолдана алу.

Сабақбарысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

4 минут

1. Сыныпты ұйымдастыру.

1. Оқушылармен сәлемдесу. Сынып тазалығына назар аудару. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

2. Өткен тақырып бойынша сұрақтар: Өткен сабақты қайталау мақсатында «иә» немесе «жоқ» стратегиясын қолданамын.

3. Сабақтың мақсаты мен жетістік критерийлерін оқушылармен бірге талқылау.

Математика - 6 сынып Алдамұратова А.Т.

Слайд 1-3

Сабақтыңортасы

Т

10 мин

2 мин

Т

9 мин

Ж

9 мин

1. Жаңа сабақ. Білу және түсіну.

Оқушыларды 2 топқа бөлу үшін келесі әдісті пайдаланамын. Оқушыларға алдын ала нөмірленген 10 карточка ішінен біреуін таңдау ұсынылады. Тақ нөмірлі карточкасы бар оқушылар бір топ, жұп нөмірлілері екінші топ болады.

«Балалар сіздер тақ, және жұп нөмірлі екі топқа бөліндіңіздер. Яғни тақ сандар - тақ сандар жиыны, жұп сандар – жұп сандар жиыны болып табылады. (оқушылар тақ сандар, жұп ередесін еске түсіреді) Сонымен «белгілі бір ортақ қасиеттерге ие болып, белгілі бір заңдылықпен біріккен нәрселер, объектілер жиын (Р) деп аталады».

«Балалар, сендердің сөмкелеріңде не бар?» «Орманда нелер өседі?» «Мектепте сіздерге білім беретін кімдер?» т.б. сұрақтар арқылы өмірден мысалдар келтіріле отырып және өзім бағыттаушы сұрақтар қою арқылы жиын, жиынның элементтері туралы түсініктерін қалыптастырып, оқушыларға өз мысалдарын келтіруде, әр жиынның элементтерін және олардың санын (шектеулі, шектеусіз), ішкі жиынын атауды ұсынамын.

Шектеулі жиын (цифрлар жиыны, аквариумдағы балықтар жиыны, ... )

Жиын

Шектеусіз жиын (аспандағы жұлдыздар жиыны, натурал сандар жиыны, ... )

Жиынды құрайтын объектілер немесе денелер жиын элементтері деп аталады. Р=

Бірде –бір элементі жоқ жиын бос жиын ( ) деп аталады. Мысалы, бірде- бір әріп жазылмаған дәптер бетіндегі әріптер жиыны. Бос жиын кез келген жиынның ішкі жиыны болады.

Сұрақ: Оқушылар 0 және 6 саны қандай сандар жиынына тиісті?

6 саны натурал сандар жиынына тиісті: 6

Е

N

1

6

дөңгелектері aрқылы кескінделген

1 - сурет

0 саны натурал сандар жиынына тиісті емес: 0 N

Е

N

2-суретте натурал сандар жиынына тиісті емес екені Эйлер-Венн

д

0

2 - сурет

Е

C

Белгіленуі: А Оқылуы: В жиыны – А жиынының ішкі жиыны.

М

D

3-суретте жиыны С жиынының ішкі жиыны екені Эйлер-Венн дөңгелектері

aрқылы кескінделген.

3- сурет

Тарихи мәлімет

Математикада ХІХ ғасырдың екінші жартысында жиын ұғымы пайда болды. Жиын ұғымының математикаға енуі жиын теориясын қалыптастырды. Жиын теориясының негізін қалаушы неміс математигі Георг Кантор (1845-1918) болды.

Қолдану

Топтық жұмыс

№ 1 Жиындардың аттарын атаңдар:

а) нәрселерді санауда қолданылатын сандар жиыны;

ә) жазықтықтағы О нүктесінен бірдей қашықтықтағы нүктелер жиыны;

б) бір нүктеден шыққан екі сәуледен құралған фигуралар жиыны;

в) градустық өлшемі 90⁰-тан кіші бұрыштар жиыны.

№ 23, 4 және 5 цифрларының әрқайсысын бір рет қана пайдаланып, үш таңбалы сандардың А жиынын жазыңдар. Эйлер-Венн дөғгелектері арқылы кескіндеңдер.

№ 3А= жиынынан

а) 3-ке қалдықсыз бөлінетін сандардың К жиынын элементтерімен жазыңдар;

ә) 2-ге қалдықсыз бөлінетін сандардың Е жиынын элементтерімен жазыңдар;

б) 6-ғе қалдықсыз бөлінетін сандардың Р жиынын элементтерімен жазыңдар;

в) 2-ге де, 3-ке де, 6-ға да қалдықсыз бөлінетін сандардың М жиынын элементтерімен жазыңдар.

Жұптық жұмыс.

№ 1Берілген жиынға тиісті , тісті емес белгілерін пайдаланып жызыңдар:

18; 97; ; 60; ; 0,4; 100 сандарының қайсысы N жиынына тиісті, қайсысы тиісті емес?

№ 2А= ; В= ; С= ; және D= жиындарының қайсысы

F= жиынының ішкі жиыны? Белгіленуін пайдаланып жазыңыз

№ 3Жиындар қалай аталады:

1. 1-ге және сол санның өзіне тең әр түрлі екі ғана бөлгіше бар натурал сандар жиыны;

2. 2-ге қалдықсыз бөлінетін сандар жиыны;

3. алымы 1-ге тең бөлшектер жиыны;

4. бірліктерден де кіші разрядтары бар ондық жүйеде жазылған сандар жиыны?

Слайд 4-5

http://urokimatematiki.ru/prezentazii7klass/item/490-prezentacija_mnozhestvo_jelement_mnozhestva.html

http://festival.1september.ru/articles/618008/

Қосымша №1

Қосымша №2

Сабақтың соңы

5 мин

Үйге тапсырма

Рефлексия.

Оқушылар келесі сөйлемдерді аяқтайды:

- Мен білдім… - Маған қызықты болды… - Қиын болды … - Мен түсіндім…

- Мен үйрендім… - Мен шығара алдым… - Мен өзім шығарып көрдім…

Қосымша №4

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ барысында өздеріне сенімсіз оқушылар анағұрлым өздеріне сенімді оқушылармен жұмыс істеу барысында, есепті шешу және талқылау жолдарын бақылап, үйренеді. Топтық талқылауда барлық оқушының қатысатынына, білімі төмен оқушылардың басқалардан тәуелді болмауына, сынып оқушыларның сенімді болуы жоспарланған.

Оқушыларды үй жұмысын тексеру барысында өзара бағалауды және өзін өзі бағалауды, сабақ барысында ерекше қабілет көрсеткендерге мадақтауды, мотивациялау мақсатында жеке дара жетістіктерімен ынталарын ескеріп ауызша бағалауды қолданамын. Сабақтың соңғы бөлімінде рефлексия форматында өзін-өзі бағалауды ұйымдастырамын.

Оқу процесінің барлық күйзеліс түзуші факторларын алып тастау мақсатында әр оқушы өзін еркін ұстауына, көңіл күйінің көтеріңкі болуларына жағдай туындатамын. Ұялы телефондарының қалтада емес, сөмкеде дыбыссыз режимде қоюларын айтамын.

Сабақбойынша рефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылған ба? Оқушылардыңбарлығы ОМ қолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Бұлбөлімдісабақтуралыөзпікіріңіздібілдіруүшінпайдаланыңыз. Өзсабағыңызтуралысолжақбағандаберілгенсұрақтарғажауапберіңіз.

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?