Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Жүргіншілер қауіпсіздігі

Жакипова Б.
Тақырыбы: Жүргіншілер қауіпсіздігі.
Мақсаты: Жолда жүру ережесі жайлы әңгімелеу.
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Негізгі бөлім.
Жаяу жүргіншілер тротуармен немесе жаяу жүгішілерге арналған
жолдармен, ал олар болмаған жағдайда, жолды жағалай қозғалуы
тиіс.
Көлемі үлкен заттарды көтеріп немесе алып келе жатқан жаяу
жүргіншілер, сондай-ақ двигателі жоқ мүгедектер арбасымен келе
жатқан адамдар, егер олар тротуармен немесе жолды жағалай жүргенде
басқа жаяу жүргіншілер үшін кедергі келтіретін болса, жолдың жүргін
бөлігінің жиегімен ( көлік жүретін бөліктің ішкі шетін бойлай-бөлу
жол жолақтары бар жолдарда) қозғалуына болады.
Тротуарлар, жаяу жүргіншілерге арналған жол немесе жолдың жағалауы
болмағанда, сондай-ақ олармен қозғалу мүмкін болмаған жағдайда,
жаяу жүргіншілер велосипед жолымен немесе көлік жүретін бөліктің
шетімен ( көлік жүретін бөліктің ішкі шетін бойлай-бөлу жол
жолақтары бар жолдарда) бір қатарда қозғалуларына болады.
Елді мекендерден тыс жерлерде жаяу жүргіншілер көлік жүретін
бөлігімен қозғалған кезде көлік құралдарының қозғалысына қарсы
бағытта жүруі тиіс.
Көлік жүретін бөліктің шетімен двигателі жоқ мүгедектер арбасында
келе жатқан, мотоцикл, мопед, велосипед жүргізуші адамдар көлік
құралдары қозғалысының бағытында, жолдың оң жағымен жүруі тиіс.
Көлік жүретін бөлікпен қозғалатын ұйымдасқан жаяу жүргіншілер
колоннасына көлік құралдарының қозғалысы бағытында оң жақпен,
қатарда төрт адамнан артық емес, қозғалуға рұқсат етіледі.
Колоннаның алдынан және артынан сол жағымен қызыл жалауша ұстаған
жүруші, тәуліктің қараңғы уақытында және жеткіліксіз көріну
жағдайында- алдында ақ түсті, артта қызыл түсті жағулы фонарьмен
жүруі тиіс.
Балалар тобын тек қана тротуармен және жаяуларға арналған жолмен,
ал олар жоқ болған жағдайда — жол жағасымен, бірақ тәуліктің жарық
уақытында және ерексектердің бастауымен алып жүруге рұқсат
етіледі.
Жаяу жүргіншілер көлік жүретін бөлікті жаяу жүргіншілерге арналған,
оның ішінде жерасты және жерүсті өтпелерінен, ал олар болмағанда —
қиылыстардан тротуарлар мен жол жағалауы сызығы бойымен кесіп өтуі
тиіс.
Көру аймағында өтпе немесе жол қиылысы болмағанда көлік жүретін
бөліктің шетіне, екі жақтан да жақсы көрінетін жерден тік бұрыш
жасап жолды кесіп өтуге болады. Көлік жүретін бөлікті елді мекенде
бөлу жол жолағы болған кезде, сондай-ақ жаяу жүргіншілерге немесе
жол қоршаулары орнатылған жерлерде кесіп өтуге тыйым салынады.
Қозғалыс реттеліп тұратын жерлерде, жаяу жүргінші, реттеушінің
сигналын, ал ол болмағанда – көлік бағдаршамын басшылыққа
алады.
Реттелмейтін жаяу жүргіншілер өтпелерінен, жаяу жүргіншілер көлік
жүретін бөліке жақындап қалған көлік құралымен арақашықтықты, оның
жылдамдығын бағалап және кесіп өту олар үшін қауіпсіз екендігіне
көз жеткізгеннен кейін шығуына болады. Көлік жүретін бөлікті жаяу
жүргіншіге арналған өтпеден тыс жерлерден кесіп өтү кезінде жаяу
жүргіншілер, бұдан басқа көлік құралдары үшін кедергі келтірмеүі
және жақындап қалған көлік құралының үшін кедергі келтірмеуі және
жақындап қалған көлік құралының жоқтығына көз жеткізбейінше тоқтап
тұрған көлік құралының немесе көрінуді шектейтін өзге кедергінің
тасасынан шықпауы тиіс.
Көлік жүретін бөлікке шыққаннан кейін жаяу жүргінші, егер бұл,
қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты болмаса,
кідірмеуі немесе аялдамауы тиіс. Жолды кесіп өтуге үлгермеген жаяу
жүргінші қарама-қарсы бағыттағы көлік легін бөлетін сызықта аялдауы
керек. Әрі қарай қозғалыстың қауіпсізекендігіне көз жеткізгеннен
кейін реттеушінің сигналын ескеріп, жолдан өтуді жалғастыруға
болады.
Жарқылдайтын көк маягі бар және арнайы дыбыс сигналы іске қосулы
көлік құралы жақындаған кезде жаяу жүргіншілер жолдан өтпей тұра
тұрады, ал жол үстіндегілер осы көлік құралдарына жол беруі және
мүмкіндігіне қарай көлік жүретін бөлікті босатуы тиіс.
Маршруттық көлік құралы мен таксиді көлік жүретін бөлікке қарағанда
биігірек тұрған отырғызу аоаңдарында, ал жоқ болған жағдайда –
тротуарда немесе жол жағасында тұрып күтуге рұқсат етіледі.
Биігірек отырғызу алаңдарымен жабдықталмаған аялдама пунктерінде
көлік құралына отыру үшін көлік кідірместен босату
керек!
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?

Жакипова Б.
Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?
Мақсаты: Оқушылардың жолда жүру ережелерімен, жол
белгілерімен таныстыру.Бағдаршам туралы түсінік
беру. Жол ережесін,белгілерін есте ұстай білуге үйрету.
Жолда жүргенде жол ережесін сақтап, оң жақпен жүруге
тәрбиелеу.
Әдісі: Түсіндіру,сұрақ – жауап,үйрету.
Көрнекіліктер: Бағдаршам, жол белгілері,жұмбақтар,жол
белгілері туралы өлендер.
Барысы: 1. Кіріспе сөз.
Арманға алда күткен асығармыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген
Бүгінгі бізге келген қонақтарға
Басталсын жолда жүру ертеңгілік.
Оқушы: Ал,қанекей, үйренейік біз де жүру тәртібін
Ережені жақсы білер бар кімің?
Кім айтады жол білгісі неше түрде тұрады?
Өздеріңе қойылатын бұл алғашқы сұрағым.
Бағдаршам: Тұрамын көшенің қиылысын тұрақтап,
Қашпаймын мүдіріп,ешқандай сұрақтан.
Белгісі жолдардың төрт топтан тұрады,
Жарқырап көрінер түнде де жырақтан.
Сақтандыру белгісі:
Қып – қызыл үшбұрыш –
Ескерту белгісі мен болам.
Қауіптен сақ бол деп,
Сәт сапар жолдаған,
Аман –сау жүреді жаяу да,көлікте,
Мен берген белгіні сақтаған,қолдаған.
Тыйым салу белгісі:
Қызылмен боялған шеңберім аумақты,
Тыймшыл белгімен,қаталмын, салмақты.
Мен тұрған жерлерде хақың жоқ жүруге,
Қауып бар,бағдарла,көз салып жан –жақты.
Міндеттеу белгісі:
Белгімен көрсетер,жылдамдық, бағытты,
Міндетті бұрылыс,әйтпесе қауіпті.
Барлығын анықтап тұрамын жолында,
Абай бол,шартымды міндетті орында!
Нұсқау белгісі:
Баратын жеріңнің бағытын, тұрағын,
Үн – түнсіз жол сілтеп, жол нұсқап тұрамын.
Күндіз де түнде де от болып жанады.
Көк түске боялған,төртбұрыш шырағым.
- Балалар,енді сабағымызды жолда жүру
ережелеріне қатысты жұмбақтарды шешеміз.
А) Көліктің қаншасын жанынан өткізген
Іргеден басталып,алысқа жеткізген.(Жол)
Б) Жоқ өзінде бас та,ауыз да,құлақ та,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (Бағдаршам).
В) Бір көзім:„Кідір”, - дейді,
Бір көзім: „Жүгір”, - дейді,
Бір көзім: „Абайла”, - дейді,
„Қарап ал маңайға”,- дейді, (Бағдаршам)
Г) Үлкен – үлкен қалаларда жүреді,
Табаны темір,төбесінде жүрегі (Трамвай)
Жол белгілеріне байланысты сұрақ – жауап сайысы:
-
Бағдаршам туралы не білесің?
-
Жүруге болмайтын белгіні көрсет?
-
Жаяу адам жүретін белгіні көрсет?
-
Үйден мектепке дейін қай жолмен барасың?
-
Машина жүретін жолда ойнауға бола ма?
-
Үлкен жолдан қалай өтеміз?
Қорытындылау.
Құрметті оқушылар! Осымен сіздерге арналған ”Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?атты тәрбие сағатымызды аяқтаймыз.
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Жолда жүру ережелері бойынша білім

Жакипова Б.
Тақырыбы: Жолда жүру ережелері бойынша білім
Мақсаты: Оқушыларды жолда дұрыс жүріп-тұруға тәрбиелеу. Қоғамдық мекемелердің күнделікті тұрмыста алатын орны , онда көптеген адам жұмыс істейтінін айтып түсіндіру. Олардың қандай көліктермен жұмысқа баратынын анықтау.
Қалалық және ауылдық жерлерде жолда жүру ережесінің айырмашылығын анықтау. Жол белгілерін ажырата білуге баулу. Жол жүру ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Үй макеті , бағдаршам , жол белгілері.
Барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Сынып сағаты.
-Балалар біз бүгін «Жолда жүру ережелері бойынша білім» тақырыбында сынып сағаты өткіземіз.
Мұғалім: Жолда жүру ережелеріне арналған сынып сағатымызды Шөмішбай Сариевтің мына өлең жолдарымен бастаймыз.
Арманға алдан күткен асығамыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген.
Бүгінгі бізге келген қонақтарға,
Алдымен беріледі сәлем деген.
Оқушы: Жол тәртібі кімге керек – бірге ойланып көрелік,
Әрқайсыңның қылығыңа әділ баға берелік.
Ережені жақсы білген ортаға шық, жас ұлан,
Біліміңді сарапқа сал, біз етейік төрелік.
Оқушы: Қызыл көзін ашқанда,
Сынық сүйем баспа алға.
Оқушы: Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға.
Оқушы: Жасыл көзін ашқанда,
Өте бергін жасқанба.
Ескерту белгі:
Өзі қызыл, үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті, оң сапарды жолдаған.
Тыйым салу:
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қауіп болса алда тұрған, жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемеймін, барма тағы сұрағың?
Анықтама: Белгімен көрсетер жылдамдық пен бағытты
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын да анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
Оқушы: Баратын сапардың қашығын, тұрағын,
Үн-түнсіз жол сілтеп, көрсетіп тұрамын.
Төрт топтан құрылған белгілер туыстай,
Жөн сілтеп тұрамыз у-шусыз ұрыспай.
Мұғалім: Жол белгілерін, міндеттеріңізді жақсы біледі екенсіңдер. Сендерге көп рахмет. Ал енді, балалар, олай болса , қазір жұмбақ шешіп, викториналық сұрақтарға жауап беріп көрелік.
1-жұмбақ: Арқаным бар тым ұзын,
Ала алмайсың бір үзім.
Ақылға салып ойланып,
Тапшы мұны пысығым. ( жол)
2-жұмбақ: Бір тұлпар, су ішпейді, жем жемейді,
Ескеріп ешбір адам емдемейді.
Жүк емес жануарға жүз адам да,
Шылбырын сымға байлап тез жөндейді. (трамвай)
3-жұмбақ: Бұйырмапты бас та, ауыз да, құлақта,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (бағдаршам)
Викториналық сұрақтар.
1-сұрақ . Жолаушылар дегеніміз кімдер ?
Жауап: Кез-келген көлік түрін пайдаланатын адамдар.
2-сұрақ. Бағдаршам дегеніміз не ?
Жауап: Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап. Жол қозғалысын реттейді.
3-сұрақ. Велосипедпен неше жастан бастап жолмен жүруге болады ?
Жауап: жол бойына 14 жасқа толған балаларға ғана рұқсат.
4-сұрақ. Жиекжол жоқ жерде қалай жүру керек ?
Жауап: Ауылдық жерлерде жиекжол болмау мүмкін, ондай жағдайда жолдың бір шетімен келе жатқан көлікке қарама-қарсы бағытта жүрген жөн
Көрнекіліктермен жұмыс.
А) жолда жүру ережесінің сақталуы
Ә) көлік түрлері
Б) жол белгілері
Қорытынды. Ән.«Әрқашан күн сөбесін» аяқтау.
Көшеде тек жүрелік,
Өзінше бұл да бір ерлік.
Ата-ана қынжылмасын,
Түсіріп ұнжырғасын.
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Ескерту белгілері

Жакипова Б.
Тақырыбы: Ескерту белгілері
Мақсаты: Оқушыларды жолда дұрыс жүріп-тұруға тәрбиелеу. Қоғамдық мекемелердің күнделікті тұрмыста алатын орны , онда көптеген адам жұмыс істейтінін айтып түсіндіру. Олардың қандай көліктермен жұмысқа баратынын анықтау.
Қалалық және ауылдық жерлерде жолда жүру ережесінің айырмашылығын анықтау. Жол белгілерін ажырата білуге баулу. Жол жүру ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілік: Үй макеті , бағдаршам , жол белгілері.
Сабақ барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Сынып сағаты.
-Балалар біз бүгін « Жол тәртібін жадыңда ұста » тақырыбында сынып сағаты өткіземіз.
Мұғалім: Жолда жүру ережелеріне арналған сынып сағатымызды Шөмішбай Сариевтің мына өлең жолдарымен бастаймыз.
Арманға алдан күткен асығамыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген.
Бүгінгі бізге келген қонақтарға,
Алдымен беріледі сәлем деген.
Нұршат: Жол тәртібі кімге керек – бірге ойланып көрелік,
Әрқайсыңның қылығыңа әділ баға берелік.
Ережені жақсы білген ортаға шық, жас ұлан,
Біліміңді сарапқа сал, біз етейік төрелік.
Ленмар: Қызыл көзін ашқанда,
Сынық сүйем баспа алға.
Қуаныш: Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға.
Ербол: Жасыл көзін ашқанда,
Өте бергін жасқанба.
Ескерту белгі:
Өзі қызыл, үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті, оң сапарды жолдаған.
Тыйым салу:
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қауіп болса алда тұрған, жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемеймін, барма тағы сұрағың?
Анықтама: Белгімен көрсетер жылдамдық пен бағытты
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын да анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
Нұршат: Баратын сапардың қашығын, тұрағын,
Үн-түнсіз жол сілтеп, көрсетіп тұрамын.
Төрт топтан құрылған белгілер туыстай,
Жөн сілтеп тұрамыз у-шусыз ұрыспай.
Мұғалім: Жол белгілерін, міндеттеріңізді жақсы біледі екенсіңдер. Сендерге көп рахмет. Ал енді, балалар, олай болса , қазір жұмбақ шешіп, викториналық сұрақтарға жауап беріп көрелік.
1-жұмбақ: Арқаным бар тым ұзын,
Ала алмайсың бір үзім.
Ақылға салып ойланып,
Тапшы мұны пысығым. ( жол)
2-жұмбақ: Бір тұлпар, су ішпейді, жем жемейді,
Ескеріп ешбір адам емдемейді.
Жүк емес жануарға жүз адам да,
Шылбырын сымға байлап тез жөндейді. (трамвай)
3-жұмбақ: Бұйырмапты бас та, ауыз да, құлақта,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (бағдаршам)
Викториналық сұрақтар.
1-сұрақ . Жолаушылар дегеніміз кімдер ?
Жауап: Кез-келген көлік түрін пайдаланатын адамдар.
2-сұрақ. Бағдаршам дегеніміз не ?
Жауап: Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап. Жол қоғалысын реттейді.
3-сұрақ. Велосипедпен неше жастан бастап жолмен жүруге болады ?
Жауап: жол бойына 14 жасқа толған балаларға ғана рұқсат.
4-сұрақ. Жиекжол жоқ жерде қалай жүру керек ?
Жауап: Ауылдық жерлерде жиекжол болмау мүмкін, ондай жағдайда жолдың бір шетімен келе жатқан көлікке қарама-қарсы бағытта жүрген жөн
Көрнекіліктермен жұмыс.
А) жолда жүру ережесінің сақталуы
Ә) көлік түрлері
Б) жол белгілері
Қорытынды. Ән.«Әрқашан күн сөбесін» аяқтау.
Көшеде тек жүрелік,
Өзінше бұл да бір ерлік.
Ата-ана қынжылмасын,
Түсіріп ұнжырғасын.
Новоселовка ОМ тәрбие ісінің меңгерушісі: Анис М.
Сабақтың тақырыбы: «Жолда жүру ережесін сақтаймыз!»
Сабақтың мақсаты: 1.Оқушыларды жолда жүру ережесімен таныстыру .
2. Жол қауіпсіздігін есте сақтауға, білуге жол ережесінің
белгілерімен таныстыру
3.Оқушыларды көшеде дұрыс жүріп, жол ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Бағдаршам , жол белгілері салынған суреттер , интерактивті тақта, жол
ережесіне арналған кітаптар.
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі :
Кіріспе : «Жол травматизмінің алдын алу» атты тәрбие сағатын бастағалы отырмыз.
Жол заңы дұрыс жүріп , абай болуды талап етеді. Жол тәртібін бұзба , ол қатер тудырады. Жолдың қалыпты қозғалысы көбінесе балалардың жол бойында қалай болса солай жүріп, доп қуалайтыны , шаңғы тебетіні , жүріп бара жатқан машинаға жабысатыны ,қалтарыстан жолға шығып келетін салдарынан бұзылады. Жол тәртібін бұзғандықтан кейбіреулер машина дөңгелегіне ілініп қаза тауып , кейбіреулері жарақат алады . Ал кейбіреулері өмірлік мүгедек болып қалады.
Сондықтан әрбір оқушы мектепте оқылатын » Жолда жүру ережесі » тақырыбындағы сабақты мұқият тыңдап, әр сабақтан қорытынды жасап отыруға міндетті .Үлгілі , тәртіпті оқушы көшеде, жолда жүру ережесін ,заңын бұзбайды.
Сонымен қандай бала жол ережесін бұзбайды ?
Балалар : Үлгілі , тәртіпті бала .
Мұғалім : Ал енді » Жолда жүру ережесін сақтаймыз! » атты тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймын .
ІІ. Негізгі бөлім:
Тақтадағы жұмбақтарды шешу:
Жұмбақтар
1. Ала таяқ ұстаған, 2. Көше бойлап аяңдайды,
Жол тәртібін нұсқаған. Адам тасып аялайды.
Өміріңді күзеткен, (Автобус) Ысқырықпен түзеткен. (Милиционер)
3. Көліктің қаншасын үстінен өткізген ,
Іргеден басталып , алысқа жеткізген. (Жол)
4. Жоқ өзінде бас та , ауызда да , құлақ та ,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (Бағдаршам)
5. Арқаным бар тым ұзын,
Ала-алмайсың бір үзім.
Табыңдаршы, балалар,
Бұл жұмбақтың шешуін. (Жол)
6. Өзі сөйлей білмейді,
Бірақ «Тоқта, жүр !» дейді. «Бағдаршам»
Мұғалім : Бағдаршам өмірімізді жазымнан сақтандыратын көмекшіміз . Оның сырын біліп , тіліп алу баршамызға керек.
1. Неге ?
Біздің қаламызда , сол сияқты біздің еліміздің қала , ауылдарына бәріне ортақ көше қатынас ережесі енгізілген. Бұл ережені оқушылар да , үлкендер де , яғни барлық жүргізушілер , көлік жүргізетін жүргізушілер де бұлжытпай орындауы керек.
2. Балалар, сендер көшеде жүру ережесін білесіңдер ме екен , көрейік . Мынадай сұрақтарға жауап беріңдерші.
3. Жиек жол деген не ? Адамдар жаяу жүретін көше жиегіндегі тар жол .
4. Жаяу адамға қай жермен жүруге болмайды ? Көлік жүретін көшенің ортасымен жүруге рұқсат етілмейді.
Тақтада
Қызыл – Тоқта !
Сары – Сақтан !
Жасыл – Жол ашық!
Құндызай : Қызыл көзін ашқанда ,
Сынық сүйем баспа алға !
Диана : Сары көзін ашқанда ,
Қарап қалма аспанға !
Сұлупан: Жасыл көзін ашқанда ,
Өте бергін , жасқанба !
Оқушылар бағдаршам сигналдарын қолдарына ұстап , кезегі келгенде көрсетіп тұрады.
Ән: Бағдаршам
1. Көшеде біз сақ болайық ,
Қаймықпасын ата – ана .
Жолда сен бол лайық,
Жас ұлан деген атқа
Қ- сы :
Әрқашан күн сөнбесін,
Аспаннан бұлт төнбесін .
Қасымда болсын анам,
Болайын мен де аман !
2. Жолда жүру әліппесін
Білген жөн бес саусақтай.
Сонда ғана жүре аласың ,
Сен өзіңді сау сақтап
Сахналық көрініс: «Маймақ аюдың достары»
Инспектор :
Медбике апамыз бәрімізді емдейді ,
Ауырса адамды, аңды да емдейді .
Отырған мынау Медбике апаға
Айтыңдаршы , кане кімдер келмейді ?
(Осы кезде басын ақ шүберекпен таңған , сыртынан қан шып – шып шыққан аю өкіріп келе жатады)
Инспектор :
Апа, қараңыз мына сұмдықты ,
Маймақты кім қыңжылтты ?
Мед.бике:
Маймағым, не болған өзіңе,
Көкпеңбек ісінген бас – көзіңде ?
Аю:
Айтайын мен жасырмай шынымды – ай,
Сақтап қал , апа жанымды шыбындай.
Жармасып бал тасыр машина үстіне
Домалап түсіп шыңғырдым құлындай.
Мед.бике:
Бір асар тәтті бал үшін,
Тәртіпті бұздың қарынның қамы үшін.
Міне, енді еңіреп тұрғаның ұят – ақ,
Тәртіп керек , біліп ал , жан үшін !
Аю.
Медбике апа, инспектор жолдас , енді тәртіпті бұзбаймын.Кешіріңіздер мені!
Мұғалім : – Бағдаршам жоқ көшелерден қалай өтеміз ?
Егер өтетін жерде бағдаршам болмаса көшеден өте бере әуелі сол жаққа қараймыз. Көшенің орта тұсына жеткенде , оң жағымызға көз саламыз. Егер ол жақтан машина келе жатса , өтіп кеткенше , сол орында күте тұрамыз. Ендеше, мына жолдармен бағдаршамсыз, бағдаршам барда қалай жүретінімізді көрейік.\
Оқушы қалай өтетінін көр сетеді.
Инспектор Рақымжан:
Көреген, дәу қырағы.
Көшемізде тұрады.
Оның аты – бағдаршам,
Жол сілтейді әрқашан.
Ол бергенде команда,
Бағынамыз әмәнда.
Бағдаршам Қалдымұрат:
Тұрамын көшенің қиылысын тұрақтап,
Қашпаймын мүдіріп , ешқандай сұрақтан.
Белгісі жолдардың төрт топтан тұрады,
Жарқырап көрінер түнде де жырақтан.
Бағдаршам Дәурен:
Ашса кезек үш көзін,
Айтты деп ұқ үш сөзін.
«Тоқта, сақтан, жол ашық!»
Жүрме жолға таласып.
Диана:
Төрт топтан құралған,
Белгілер туыстай.
Жол сілтеп тұрады.
У-шусыз ұрыспай.
Сақтандыру , ескерту белгісі Манар :
Қып – қызыл үшбұрыш,
Қауіптен сақ бол деп сәт – сапар жолдаған.
Аман – сау жүреді жаяу да , көлік те ,
Мен берген белгіні сақтаған , қолдаған.
Тыйым салу белгісі Қасымхан:
Қызылмен боялған , шеңбермін аумақты,
Тыйымшыл белгімін , қаталмын салмақты .
Мен тұрған жерлерде хақың жоқ жүруге,
Қауіп бар , бағдарла көз салып жан – жақты.
Міндеттеу белгісі Томирис :
Белгімін көрсетер жылдамдық бағытты,
Міндетті бұрылыс , әйтпесе қауіпті.
Барлығын анықтап тұрамын жолыңда,
Абай бол , шартыңды міндетті орында !
Ңұсқау белгісі Ислам:
Баратын жеріңнің бағытын , тұрағын,
Үн – түнсіз жол сілтеп , жол нұсқап тұрамын.
Күндіз де , түнде де от болып жанады,
Көк түске боялған төрт бұрыш шырағым.
Мұғалім: Балалар, біз әр белгінің не мақсатта қолданылатынын білдік.
Қорытындылау :
Мұғалім : Балалар, бүгінгі сабақты қорыта келе «Жас дәуірдің балалары» әнін айтайық. Деніміз сау, еліміз тыныш, жол тәртібін сақтап, аман – есен жүрелік. Қорыта келе:
Ирек – ирек көшелер,
Көше деген мың ирек.
Қиындыққа әйтсе де,
Үйренесің біртіндеп.
Барар жерге асықпа,
Бәйге алмайсың бұрын кеп.
Тақырыбы: Реттелмейтiн көше қиылыстары.
Мақсаты: Жолда жүру ережесі жайлы әңгімелеу.
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Негізгі бөлім.
ҚР Үкiметiнiң 2005.12.10. № 1021 қаулысымен 13.11.-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
13.11. Тең емес мәндегi жолдардың қиылысында, екiншi дәрежелi жолдың бойымен қозғалушы көлiк құралының жүргiзушiсi олардың әрi қарайғы қозғалыс бағытына байланыссыз, басты жолмен жақындап қалған, оның iшiнде кейiн қарай бұрылуды жүзеге асыратын көлiк құралына жол беруге мiндеттi. Бөлу жол жолағы бар басты жолмен қозғалатын жүргiзушi көше қиылысында керi айналуды жүзеге асырмас бұрын екiншi дәрежелi жолмен көше қиылысына жақындаған көлiк құралының оған жол беретiндiгiне көз жеткiзуi тиiс.
13.12. Басты жол көше қиылысында бағытын өзгерткен жағдайда басты жолмен қозғалатын жүргiзушiлер бiрдей маңызы бар жолдардың қиылысын өту ережесiн өзара басшылыққа алуға мiндеттi. Екiншi дәрежелi жолмен қозғалып келе жатқан жүргiзушiлер де осы ереженi басшылыққа алуға мiндеттi.
13.13. Бiрдей маңызы бар жолдардың қиылысында рельссiз көлiк құралдарының жүргiзушiсi оң жақтан жақындап қалған көлiк құралына жол беруге мiндеттi. Трамвайлардың жүргiзушiлерi де өзара осы ережелердi басшылыққа алуға мiндеттi.
Мұндай көше қиылыстарында, оның қозғалыс бағытына қарамастан, рельссiз көлiк құралдарының алдында трамвай артықшылыққа ие болады.
13.14. Солға немесе керi бұрылған кезде рельссiз көлiк құралының жүргiзушiсi қарама-қарсы бағытта бiрдей маңызды жол бойымен тiке немесе оңға қозғалып келе жатқан көлiк құралдарына жол беруге мiндеттi. Трамвайлардың жүргiзушiлерi де өзара осы ережелердi басшылыққа алуға мiндеттi.
13.15. Егер жүргiзушi жолдың төсенiшi бар-жоғын айқындай алмаса (тәулiктiң қараңғы кезi, балшық, қар және сол сияқты), басылымдылық белгiлерi болмаса, ол екiншi дәрежелi жолдамын деп есептеуi керек.

жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Жол ережелері
Жол ережелері
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Жүргіншілер қауіпсіздігі

Жакипова Б.
Тақырыбы: Жүргіншілер қауіпсіздігі.
Мақсаты: Жолда жүру ережесі жайлы әңгімелеу.
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Негізгі бөлім.
Жаяу жүргіншілер тротуармен немесе жаяу жүгішілерге арналған
жолдармен, ал олар болмаған жағдайда, жолды жағалай қозғалуы
тиіс.
Көлемі үлкен заттарды көтеріп немесе алып келе жатқан жаяу
жүргіншілер, сондай-ақ двигателі жоқ мүгедектер арбасымен келе
жатқан адамдар, егер олар тротуармен немесе жолды жағалай жүргенде
басқа жаяу жүргіншілер үшін кедергі келтіретін болса, жолдың жүргін
бөлігінің жиегімен ( көлік жүретін бөліктің ішкі шетін бойлай-бөлу
жол жолақтары бар жолдарда) қозғалуына болады.
Тротуарлар, жаяу жүргіншілерге арналған жол немесе жолдың жағалауы
болмағанда, сондай-ақ олармен қозғалу мүмкін болмаған жағдайда,
жаяу жүргіншілер велосипед жолымен немесе көлік жүретін бөліктің
шетімен ( көлік жүретін бөліктің ішкі шетін бойлай-бөлу жол
жолақтары бар жолдарда) бір қатарда қозғалуларына болады.
Елді мекендерден тыс жерлерде жаяу жүргіншілер көлік жүретін
бөлігімен қозғалған кезде көлік құралдарының қозғалысына қарсы
бағытта жүруі тиіс.
Көлік жүретін бөліктің шетімен двигателі жоқ мүгедектер арбасында
келе жатқан, мотоцикл, мопед, велосипед жүргізуші адамдар көлік
құралдары қозғалысының бағытында, жолдың оң жағымен жүруі тиіс.
Көлік жүретін бөлікпен қозғалатын ұйымдасқан жаяу жүргіншілер
колоннасына көлік құралдарының қозғалысы бағытында оң жақпен,
қатарда төрт адамнан артық емес, қозғалуға рұқсат етіледі.
Колоннаның алдынан және артынан сол жағымен қызыл жалауша ұстаған
жүруші, тәуліктің қараңғы уақытында және жеткіліксіз көріну
жағдайында- алдында ақ түсті, артта қызыл түсті жағулы фонарьмен
жүруі тиіс.
Балалар тобын тек қана тротуармен және жаяуларға арналған жолмен,
ал олар жоқ болған жағдайда — жол жағасымен, бірақ тәуліктің жарық
уақытында және ерексектердің бастауымен алып жүруге рұқсат
етіледі.
Жаяу жүргіншілер көлік жүретін бөлікті жаяу жүргіншілерге арналған,
оның ішінде жерасты және жерүсті өтпелерінен, ал олар болмағанда —
қиылыстардан тротуарлар мен жол жағалауы сызығы бойымен кесіп өтуі
тиіс.
Көру аймағында өтпе немесе жол қиылысы болмағанда көлік жүретін
бөліктің шетіне, екі жақтан да жақсы көрінетін жерден тік бұрыш
жасап жолды кесіп өтуге болады. Көлік жүретін бөлікті елді мекенде
бөлу жол жолағы болған кезде, сондай-ақ жаяу жүргіншілерге немесе
жол қоршаулары орнатылған жерлерде кесіп өтуге тыйым салынады.
Қозғалыс реттеліп тұратын жерлерде, жаяу жүргінші, реттеушінің
сигналын, ал ол болмағанда – көлік бағдаршамын басшылыққа
алады.
Реттелмейтін жаяу жүргіншілер өтпелерінен, жаяу жүргіншілер көлік
жүретін бөліке жақындап қалған көлік құралымен арақашықтықты, оның
жылдамдығын бағалап және кесіп өту олар үшін қауіпсіз екендігіне
көз жеткізгеннен кейін шығуына болады. Көлік жүретін бөлікті жаяу
жүргіншіге арналған өтпеден тыс жерлерден кесіп өтү кезінде жаяу
жүргіншілер, бұдан басқа көлік құралдары үшін кедергі келтірмеүі
және жақындап қалған көлік құралының үшін кедергі келтірмеуі және
жақындап қалған көлік құралының жоқтығына көз жеткізбейінше тоқтап
тұрған көлік құралының немесе көрінуді шектейтін өзге кедергінің
тасасынан шықпауы тиіс.
Көлік жүретін бөлікке шыққаннан кейін жаяу жүргінші, егер бұл,
қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты болмаса,
кідірмеуі немесе аялдамауы тиіс. Жолды кесіп өтуге үлгермеген жаяу
жүргінші қарама-қарсы бағыттағы көлік легін бөлетін сызықта аялдауы
керек. Әрі қарай қозғалыстың қауіпсізекендігіне көз жеткізгеннен
кейін реттеушінің сигналын ескеріп, жолдан өтуді жалғастыруға
болады.
Жарқылдайтын көк маягі бар және арнайы дыбыс сигналы іске қосулы
көлік құралы жақындаған кезде жаяу жүргіншілер жолдан өтпей тұра
тұрады, ал жол үстіндегілер осы көлік құралдарына жол беруі және
мүмкіндігіне қарай көлік жүретін бөлікті босатуы тиіс.
Маршруттық көлік құралы мен таксиді көлік жүретін бөлікке қарағанда
биігірек тұрған отырғызу аоаңдарында, ал жоқ болған жағдайда –
тротуарда немесе жол жағасында тұрып күтуге рұқсат етіледі.
Биігірек отырғызу алаңдарымен жабдықталмаған аялдама пунктерінде
көлік құралына отыру үшін көлік кідірместен босату
керек!
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?

Жакипова Б.
Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?
Мақсаты: Оқушылардың жолда жүру ережелерімен, жол
белгілерімен таныстыру.Бағдаршам туралы түсінік
беру. Жол ережесін,белгілерін есте ұстай білуге үйрету.
Жолда жүргенде жол ережесін сақтап, оң жақпен жүруге
тәрбиелеу.
Әдісі: Түсіндіру,сұрақ – жауап,үйрету.
Көрнекіліктер: Бағдаршам, жол белгілері,жұмбақтар,жол
белгілері туралы өлендер.
Барысы: 1. Кіріспе сөз.
Арманға алда күткен асығармыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген
Бүгінгі бізге келген қонақтарға
Басталсын жолда жүру ертеңгілік.
Оқушы: Ал,қанекей, үйренейік біз де жүру тәртібін
Ережені жақсы білер бар кімің?
Кім айтады жол білгісі неше түрде тұрады?
Өздеріңе қойылатын бұл алғашқы сұрағым.
Бағдаршам: Тұрамын көшенің қиылысын тұрақтап,
Қашпаймын мүдіріп,ешқандай сұрақтан.
Белгісі жолдардың төрт топтан тұрады,
Жарқырап көрінер түнде де жырақтан.
Сақтандыру белгісі:
Қып – қызыл үшбұрыш –
Ескерту белгісі мен болам.
Қауіптен сақ бол деп,
Сәт сапар жолдаған,
Аман –сау жүреді жаяу да,көлікте,
Мен берген белгіні сақтаған,қолдаған.
Тыйым салу белгісі:
Қызылмен боялған шеңберім аумақты,
Тыймшыл белгімен,қаталмын, салмақты.
Мен тұрған жерлерде хақың жоқ жүруге,
Қауып бар,бағдарла,көз салып жан –жақты.
Міндеттеу белгісі:
Белгімен көрсетер,жылдамдық, бағытты,
Міндетті бұрылыс,әйтпесе қауіпті.
Барлығын анықтап тұрамын жолында,
Абай бол,шартымды міндетті орында!
Нұсқау белгісі:
Баратын жеріңнің бағытын, тұрағын,
Үн – түнсіз жол сілтеп, жол нұсқап тұрамын.
Күндіз де түнде де от болып жанады.
Көк түске боялған,төртбұрыш шырағым.
- Балалар,енді сабағымызды жолда жүру
ережелеріне қатысты жұмбақтарды шешеміз.
А) Көліктің қаншасын жанынан өткізген
Іргеден басталып,алысқа жеткізген.(Жол)
Б) Жоқ өзінде бас та,ауыз да,құлақ та,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (Бағдаршам).
В) Бір көзім:„Кідір”, - дейді,
Бір көзім: „Жүгір”, - дейді,
Бір көзім: „Абайла”, - дейді,
„Қарап ал маңайға”,- дейді, (Бағдаршам)
Г) Үлкен – үлкен қалаларда жүреді,
Табаны темір,төбесінде жүрегі (Трамвай)
Жол белгілеріне байланысты сұрақ – жауап сайысы:
-
Бағдаршам туралы не білесің?
-
Жүруге болмайтын белгіні көрсет?
-
Жаяу адам жүретін белгіні көрсет?
-
Үйден мектепке дейін қай жолмен барасың?
-
Машина жүретін жолда ойнауға бола ма?
-
Үлкен жолдан қалай өтеміз?
Қорытындылау.
Құрметті оқушылар! Осымен сіздерге арналған ”Біз жолда жүру ережесін білеміз бе?атты тәрбие сағатымызды аяқтаймыз.
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Жолда жүру ережелері бойынша білім

Жакипова Б.
Тақырыбы: Жолда жүру ережелері бойынша білім
Мақсаты: Оқушыларды жолда дұрыс жүріп-тұруға тәрбиелеу. Қоғамдық мекемелердің күнделікті тұрмыста алатын орны , онда көптеген адам жұмыс істейтінін айтып түсіндіру. Олардың қандай көліктермен жұмысқа баратынын анықтау.
Қалалық және ауылдық жерлерде жолда жүру ережесінің айырмашылығын анықтау. Жол белгілерін ажырата білуге баулу. Жол жүру ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Үй макеті , бағдаршам , жол белгілері.
Барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Сынып сағаты.
-Балалар біз бүгін «Жолда жүру ережелері бойынша білім» тақырыбында сынып сағаты өткіземіз.
Мұғалім: Жолда жүру ережелеріне арналған сынып сағатымызды Шөмішбай Сариевтің мына өлең жолдарымен бастаймыз.
Арманға алдан күткен асығамыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген.
Бүгінгі бізге келген қонақтарға,
Алдымен беріледі сәлем деген.
Оқушы: Жол тәртібі кімге керек – бірге ойланып көрелік,
Әрқайсыңның қылығыңа әділ баға берелік.
Ережені жақсы білген ортаға шық, жас ұлан,
Біліміңді сарапқа сал, біз етейік төрелік.
Оқушы: Қызыл көзін ашқанда,
Сынық сүйем баспа алға.
Оқушы: Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға.
Оқушы: Жасыл көзін ашқанда,
Өте бергін жасқанба.
Ескерту белгі:
Өзі қызыл, үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті, оң сапарды жолдаған.
Тыйым салу:
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қауіп болса алда тұрған, жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемеймін, барма тағы сұрағың?
Анықтама: Белгімен көрсетер жылдамдық пен бағытты
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын да анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
Оқушы: Баратын сапардың қашығын, тұрағын,
Үн-түнсіз жол сілтеп, көрсетіп тұрамын.
Төрт топтан құрылған белгілер туыстай,
Жөн сілтеп тұрамыз у-шусыз ұрыспай.
Мұғалім: Жол белгілерін, міндеттеріңізді жақсы біледі екенсіңдер. Сендерге көп рахмет. Ал енді, балалар, олай болса , қазір жұмбақ шешіп, викториналық сұрақтарға жауап беріп көрелік.
1-жұмбақ: Арқаным бар тым ұзын,
Ала алмайсың бір үзім.
Ақылға салып ойланып,
Тапшы мұны пысығым. ( жол)
2-жұмбақ: Бір тұлпар, су ішпейді, жем жемейді,
Ескеріп ешбір адам емдемейді.
Жүк емес жануарға жүз адам да,
Шылбырын сымға байлап тез жөндейді. (трамвай)
3-жұмбақ: Бұйырмапты бас та, ауыз да, құлақта,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (бағдаршам)
Викториналық сұрақтар.
1-сұрақ . Жолаушылар дегеніміз кімдер ?
Жауап: Кез-келген көлік түрін пайдаланатын адамдар.
2-сұрақ. Бағдаршам дегеніміз не ?
Жауап: Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап. Жол қозғалысын реттейді.
3-сұрақ. Велосипедпен неше жастан бастап жолмен жүруге болады ?
Жауап: жол бойына 14 жасқа толған балаларға ғана рұқсат.
4-сұрақ. Жиекжол жоқ жерде қалай жүру керек ?
Жауап: Ауылдық жерлерде жиекжол болмау мүмкін, ондай жағдайда жолдың бір шетімен келе жатқан көлікке қарама-қарсы бағытта жүрген жөн
Көрнекіліктермен жұмыс.
А) жолда жүру ережесінің сақталуы
Ә) көлік түрлері
Б) жол белгілері
Қорытынды. Ән.«Әрқашан күн сөбесін» аяқтау.
Көшеде тек жүрелік,
Өзінше бұл да бір ерлік.
Ата-ана қынжылмасын,
Түсіріп ұнжырғасын.
Мақтарал ауданы білім бөлімінің
„№25 Г. Титов атындағы жалпы орта мектебі”
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
Тақырыбы:
Ескерту белгілері

Жакипова Б.
Тақырыбы: Ескерту белгілері
Мақсаты: Оқушыларды жолда дұрыс жүріп-тұруға тәрбиелеу. Қоғамдық мекемелердің күнделікті тұрмыста алатын орны , онда көптеген адам жұмыс істейтінін айтып түсіндіру. Олардың қандай көліктермен жұмысқа баратынын анықтау.
Қалалық және ауылдық жерлерде жолда жүру ережесінің айырмашылығын анықтау. Жол белгілерін ажырата білуге баулу. Жол жүру ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілік: Үй макеті , бағдаршам , жол белгілері.
Сабақ барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Сынып сағаты.
-Балалар біз бүгін « Жол тәртібін жадыңда ұста » тақырыбында сынып сағаты өткіземіз.
Мұғалім: Жолда жүру ережелеріне арналған сынып сағатымызды Шөмішбай Сариевтің мына өлең жолдарымен бастаймыз.
Арманға алдан күткен асығамыз,
Біз қалай толқын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтықта тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен,
Жолдардан тұрады ғой әлем деген.
Бүгінгі бізге келген қонақтарға,
Алдымен беріледі сәлем деген.
Нұршат: Жол тәртібі кімге керек – бірге ойланып көрелік,
Әрқайсыңның қылығыңа әділ баға берелік.
Ережені жақсы білген ортаға шық, жас ұлан,
Біліміңді сарапқа сал, біз етейік төрелік.
Ленмар: Қызыл көзін ашқанда,
Сынық сүйем баспа алға.
Қуаныш: Сары көзін ашқанда,
Қарап қалма аспанға.
Ербол: Жасыл көзін ашқанда,
Өте бергін жасқанба.
Ескерту белгі:
Өзі қызыл, үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті, оң сапарды жолдаған.
Тыйым салу:
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қауіп болса алда тұрған, жібермеймін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемеймін, барма тағы сұрағың?
Анықтама: Белгімен көрсетер жылдамдық пен бағытты
Ой, шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын да анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
Нұршат: Баратын сапардың қашығын, тұрағын,
Үн-түнсіз жол сілтеп, көрсетіп тұрамын.
Төрт топтан құрылған белгілер туыстай,
Жөн сілтеп тұрамыз у-шусыз ұрыспай.
Мұғалім: Жол белгілерін, міндеттеріңізді жақсы біледі екенсіңдер. Сендерге көп рахмет. Ал енді, балалар, олай болса , қазір жұмбақ шешіп, викториналық сұрақтарға жауап беріп көрелік.
1-жұмбақ: Арқаным бар тым ұзын,
Ала алмайсың бір үзім.
Ақылға салып ойланып,
Тапшы мұны пысығым. ( жол)
2-жұмбақ: Бір тұлпар, су ішпейді, жем жемейді,
Ескеріп ешбір адам емдемейді.
Жүк емес жануарға жүз адам да,
Шылбырын сымға байлап тез жөндейді. (трамвай)
3-жұмбақ: Бұйырмапты бас та, ауыз да, құлақта,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (бағдаршам)
Викториналық сұрақтар.
1-сұрақ . Жолаушылар дегеніміз кімдер ?
Жауап: Кез-келген көлік түрін пайдаланатын адамдар.
2-сұрақ. Бағдаршам дегеніміз не ?
Жауап: Бағдаршам автомат жүйесіне қосылған үш көзді аспап. Жол қоғалысын реттейді.
3-сұрақ. Велосипедпен неше жастан бастап жолмен жүруге болады ?
Жауап: жол бойына 14 жасқа толған балаларға ғана рұқсат.
4-сұрақ. Жиекжол жоқ жерде қалай жүру керек ?
Жауап: Ауылдық жерлерде жиекжол болмау мүмкін, ондай жағдайда жолдың бір шетімен келе жатқан көлікке қарама-қарсы бағытта жүрген жөн
Көрнекіліктермен жұмыс.
А) жолда жүру ережесінің сақталуы
Ә) көлік түрлері
Б) жол белгілері
Қорытынды. Ән.«Әрқашан күн сөбесін» аяқтау.
Көшеде тек жүрелік,
Өзінше бұл да бір ерлік.
Ата-ана қынжылмасын,
Түсіріп ұнжырғасын.
Новоселовка ОМ тәрбие ісінің меңгерушісі: Анис М.
Сабақтың тақырыбы: «Жолда жүру ережесін сақтаймыз!»
Сабақтың мақсаты: 1.Оқушыларды жолда жүру ережесімен таныстыру .
2. Жол қауіпсіздігін есте сақтауға, білуге жол ережесінің
белгілерімен таныстыру
3.Оқушыларды көшеде дұрыс жүріп, жол ережесін сақтауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Бағдаршам , жол белгілері салынған суреттер , интерактивті тақта, жол
ережесіне арналған кітаптар.
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі :
Кіріспе : «Жол травматизмінің алдын алу» атты тәрбие сағатын бастағалы отырмыз.
Жол заңы дұрыс жүріп , абай болуды талап етеді. Жол тәртібін бұзба , ол қатер тудырады. Жолдың қалыпты қозғалысы көбінесе балалардың жол бойында қалай болса солай жүріп, доп қуалайтыны , шаңғы тебетіні , жүріп бара жатқан машинаға жабысатыны ,қалтарыстан жолға шығып келетін салдарынан бұзылады. Жол тәртібін бұзғандықтан кейбіреулер машина дөңгелегіне ілініп қаза тауып , кейбіреулері жарақат алады . Ал кейбіреулері өмірлік мүгедек болып қалады.
Сондықтан әрбір оқушы мектепте оқылатын » Жолда жүру ережесі » тақырыбындағы сабақты мұқият тыңдап, әр сабақтан қорытынды жасап отыруға міндетті .Үлгілі , тәртіпті оқушы көшеде, жолда жүру ережесін ,заңын бұзбайды.
Сонымен қандай бала жол ережесін бұзбайды ?
Балалар : Үлгілі , тәртіпті бала .
Мұғалім : Ал енді » Жолда жүру ережесін сақтаймыз! » атты тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймын .
ІІ. Негізгі бөлім:
Тақтадағы жұмбақтарды шешу:
Жұмбақтар
1. Ала таяқ ұстаған, 2. Көше бойлап аяңдайды,
Жол тәртібін нұсқаған. Адам тасып аялайды.
Өміріңді күзеткен, (Автобус) Ысқырықпен түзеткен. (Милиционер)
3. Көліктің қаншасын үстінен өткізген ,
Іргеден басталып , алысқа жеткізген. (Жол)
4. Жоқ өзінде бас та , ауызда да , құлақ та ,
Бақырайған үш көзі бар бірақ та. (Бағдаршам)
5. Арқаным бар тым ұзын,
Ала-алмайсың бір үзім.
Табыңдаршы, балалар,
Бұл жұмбақтың шешуін. (Жол)
6. Өзі сөйлей білмейді,
Бірақ «Тоқта, жүр !» дейді. «Бағдаршам»
Мұғалім : Бағдаршам өмірімізді жазымнан сақтандыратын көмекшіміз . Оның сырын біліп , тіліп алу баршамызға керек.
1. Неге ?
Біздің қаламызда , сол сияқты біздің еліміздің қала , ауылдарына бәріне ортақ көше қатынас ережесі енгізілген. Бұл ережені оқушылар да , үлкендер де , яғни барлық жүргізушілер , көлік жүргізетін жүргізушілер де бұлжытпай орындауы керек.
2. Балалар, сендер көшеде жүру ережесін білесіңдер ме екен , көрейік . Мынадай сұрақтарға жауап беріңдерші.
3. Жиек жол деген не ? Адамдар жаяу жүретін көше жиегіндегі тар жол .
4. Жаяу адамға қай жермен жүруге болмайды ? Көлік жүретін көшенің ортасымен жүруге рұқсат етілмейді.
Тақтада
Қызыл – Тоқта !
Сары – Сақтан !
Жасыл – Жол ашық!
Құндызай : Қызыл көзін ашқанда ,
Сынық сүйем баспа алға !
Диана : Сары көзін ашқанда ,
Қарап қалма аспанға !
Сұлупан: Жасыл көзін ашқанда ,
Өте бергін , жасқанба !
Оқушылар бағдаршам сигналдарын қолдарына ұстап , кезегі келгенде көрсетіп тұрады.
Ән: Бағдаршам
1. Көшеде біз сақ болайық ,
Қаймықпасын ата – ана .
Жолда сен бол лайық,
Жас ұлан деген атқа
Қ- сы :
Әрқашан күн сөнбесін,
Аспаннан бұлт төнбесін .
Қасымда болсын анам,
Болайын мен де аман !
2. Жолда жүру әліппесін
Білген жөн бес саусақтай.
Сонда ғана жүре аласың ,
Сен өзіңді сау сақтап
Сахналық көрініс: «Маймақ аюдың достары»
Инспектор :
Медбике апамыз бәрімізді емдейді ,
Ауырса адамды, аңды да емдейді .
Отырған мынау Медбике апаға
Айтыңдаршы , кане кімдер келмейді ?
(Осы кезде басын ақ шүберекпен таңған , сыртынан қан шып – шып шыққан аю өкіріп келе жатады)
Инспектор :
Апа, қараңыз мына сұмдықты ,
Маймақты кім қыңжылтты ?
Мед.бике:
Маймағым, не болған өзіңе,
Көкпеңбек ісінген бас – көзіңде ?
Аю:
Айтайын мен жасырмай шынымды – ай,
Сақтап қал , апа жанымды шыбындай.
Жармасып бал тасыр машина үстіне
Домалап түсіп шыңғырдым құлындай.
Мед.бике:
Бір асар тәтті бал үшін,
Тәртіпті бұздың қарынның қамы үшін.
Міне, енді еңіреп тұрғаның ұят – ақ,
Тәртіп керек , біліп ал , жан үшін !
Аю.
Медбике апа, инспектор жолдас , енді тәртіпті бұзбаймын.Кешіріңіздер мені!
Мұғалім : – Бағдаршам жоқ көшелерден қалай өтеміз ?
Егер өтетін жерде бағдаршам болмаса көшеден өте бере әуелі сол жаққа қараймыз. Көшенің орта тұсына жеткенде , оң жағымызға көз саламыз. Егер ол жақтан машина келе жатса , өтіп кеткенше , сол орында күте тұрамыз. Ендеше, мына жолдармен бағдаршамсыз, бағдаршам барда қалай жүретінімізді көрейік.\
Оқушы қалай өтетінін көр сетеді.
Инспектор Рақымжан:
Көреген, дәу қырағы.
Көшемізде тұрады.
Оның аты – бағдаршам,
Жол сілтейді әрқашан.
Ол бергенде команда,
Бағынамыз әмәнда.
Бағдаршам Қалдымұрат:
Тұрамын көшенің қиылысын тұрақтап,
Қашпаймын мүдіріп , ешқандай сұрақтан.
Белгісі жолдардың төрт топтан тұрады,
Жарқырап көрінер түнде де жырақтан.
Бағдаршам Дәурен:
Ашса кезек үш көзін,
Айтты деп ұқ үш сөзін.
«Тоқта, сақтан, жол ашық!»
Жүрме жолға таласып.
Диана:
Төрт топтан құралған,
Белгілер туыстай.
Жол сілтеп тұрады.
У-шусыз ұрыспай.
Сақтандыру , ескерту белгісі Манар :
Қып – қызыл үшбұрыш,
Қауіптен сақ бол деп сәт – сапар жолдаған.
Аман – сау жүреді жаяу да , көлік те ,
Мен берген белгіні сақтаған , қолдаған.
Тыйым салу белгісі Қасымхан:
Қызылмен боялған , шеңбермін аумақты,
Тыйымшыл белгімін , қаталмын салмақты .
Мен тұрған жерлерде хақың жоқ жүруге,
Қауіп бар , бағдарла көз салып жан – жақты.
Міндеттеу белгісі Томирис :
Белгімін көрсетер жылдамдық бағытты,
Міндетті бұрылыс , әйтпесе қауіпті.
Барлығын анықтап тұрамын жолыңда,
Абай бол , шартыңды міндетті орында !
Ңұсқау белгісі Ислам:
Баратын жеріңнің бағытын , тұрағын,
Үн – түнсіз жол сілтеп , жол нұсқап тұрамын.
Күндіз де , түнде де от болып жанады,
Көк түске боялған төрт бұрыш шырағым.
Мұғалім: Балалар, біз әр белгінің не мақсатта қолданылатынын білдік.
Қорытындылау :
Мұғалім : Балалар, бүгінгі сабақты қорыта келе «Жас дәуірдің балалары» әнін айтайық. Деніміз сау, еліміз тыныш, жол тәртібін сақтап, аман – есен жүрелік. Қорыта келе:
Ирек – ирек көшелер,
Көше деген мың ирек.
Қиындыққа әйтсе де,
Үйренесің біртіндеп.
Барар жерге асықпа,
Бәйге алмайсың бұрын кеп.
Тақырыбы: Реттелмейтiн көше қиылыстары.
Мақсаты: Жолда жүру ережесі жайлы әңгімелеу.
Барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Негізгі бөлім.
ҚР Үкiметiнiң 2005.12.10. № 1021 қаулысымен 13.11.-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
13.11. Тең емес мәндегi жолдардың қиылысында, екiншi дәрежелi жолдың бойымен қозғалушы көлiк құралының жүргiзушiсi олардың әрi қарайғы қозғалыс бағытына байланыссыз, басты жолмен жақындап қалған, оның iшiнде кейiн қарай бұрылуды жүзеге асыратын көлiк құралына жол беруге мiндеттi. Бөлу жол жолағы бар басты жолмен қозғалатын жүргiзушi көше қиылысында керi айналуды жүзеге асырмас бұрын екiншi дәрежелi жолмен көше қиылысына жақындаған көлiк құралының оған жол беретiндiгiне көз жеткiзуi тиiс.
13.12. Басты жол көше қиылысында бағытын өзгерткен жағдайда басты жолмен қозғалатын жүргiзушiлер бiрдей маңызы бар жолдардың қиылысын өту ережесiн өзара басшылыққа алуға мiндеттi. Екiншi дәрежелi жолмен қозғалып келе жатқан жүргiзушiлер де осы ереженi басшылыққа алуға мiндеттi.
13.13. Бiрдей маңызы бар жолдардың қиылысында рельссiз көлiк құралдарының жүргiзушiсi оң жақтан жақындап қалған көлiк құралына жол беруге мiндеттi. Трамвайлардың жүргiзушiлерi де өзара осы ережелердi басшылыққа алуға мiндеттi.
Мұндай көше қиылыстарында, оның қозғалыс бағытына қарамастан, рельссiз көлiк құралдарының алдында трамвай артықшылыққа ие болады.
13.14. Солға немесе керi бұрылған кезде рельссiз көлiк құралының жүргiзушiсi қарама-қарсы бағытта бiрдей маңызды жол бойымен тiке немесе оңға қозғалып келе жатқан көлiк құралдарына жол беруге мiндеттi. Трамвайлардың жүргiзушiлерi де өзара осы ережелердi басшылыққа алуға мiндеттi.
13.15. Егер жүргiзушi жолдың төсенiшi бар-жоғын айқындай алмаса (тәулiктiң қараңғы кезi, балшық, қар және сол сияқты), басылымдылық белгiлерi болмаса, ол екiншi дәрежелi жолдамын деп есептеуi керек.

шағым қалдыра аласыз













