Материалдар / КМЖ 5 сынып жаратылыстану

КМЖ 5 сынып жаратылыстану

Материал туралы қысқаша түсінік
Жаратылыстану КМЖ 5сынып
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
06 Қырқүйек 2024
303
6 рет жүктелген
450 ₸
Бүгін алсаңыз
+23 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +23 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады


Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Ғылымның рөлі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.1.1 ғылымның қызметтерін адам іс-әрекетінің түрі ретінде анықтау

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:

Ғылым рөлінің не\гізі жүйесі туралы біледі.Өзойларын жетік пайдалануға дағдыландыру

Оқушылардың басым бөлігі:

Тақырыптың мазмұнын талдайды,пікірлерін дәлелдейді, тапсырмаларды орындайды.

Ғылым туралы біледі, топтық жұмыс орындауда қатесіз тапсырмалар орындайды

Кейбір оқушылар:

Логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену, белсенділіктерін арттыру, пәнге қызығушылығыг ояту, оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыр

Бағалау критерииі

Оқушылар:

Тапсырманы түсінеді оның негізгі қасйеттерін меңгереді

Топтық жұмыстар арқылы материалды меңгереді;

Қасиеттерін пайдалана отырып маңыздылығын түрлендіреді;

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

  1. Мұғалімнің кіріспе сөзі. (Сабаққа психологиялық көңіл-күй)

  2. Үй жұмысын тексеру (бақылау, өзін-өзі тексеру, өзара тексеру)

Мақсаты: оқу материалының игерілу деңгейін тексеру, проблемалар проблемалады анықтау және оларды түзету.

А)Тірек білімдер актуалдау

Формасы: ұжымдық

Әдісі: жеке

Тәсілі: сұрақ-жауап

Оқушылармен бірлесіп сабақтың/оқу мақсатын анықтайды.

Өткенді қайталау

Сұрақ жауап

  1. «Табиғат» деген сөздің мағынасын қалай түсінесіңдер? 


  2. Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін қандай нақыл сөздерді, мақалдар мен мәтелдерді білесіңдер? 


  3. Табиғат құбылыстары деп нені айтамыз? 


Мұғалімменбіргеқайталайды.

Бір-бірінежақсытілектерайтады.

Қайырлыкүн, достым! Әркүнің

сәттіліккетолсын!

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

5. Практикалық бөлім

Формасы: жұптық

Әдісі: проблемалық-ізденушілік-

Жаратылыстану» сөзі екі ұғымнан тұрады: «Жаратылыс- табиғат және оны тану». Жаратылыстану ғылымының бірнеше саласы бар. Мәселен, астрономия ғылымы- аспан денелерін, физика-табиғат құбылыстарын зерттейді. Химия-бір заттың екінші затқа айналуы туралы ғылым. География – біздің ғаламшарымыз туралы, биология –тірі табиғатты , экология-тірі ағзалардың бір-бірімен  және қоршаған ортамен , сондай-ақ адам мен табиғаттың  қарым-қатынасы арқылы қоршаан ортаны сақтаудың ғылыми негізі.

Біз өсімдіктерді , жануарларды, жәндіктерді, құстарды көре аламыз.

Макро— грек тілінен  аударғанда «ұзын, үлкен»деген ұғымды білдіреді. Бұл сөз күрделі ғылыми терминнің бір бөлігі ретінде жиі қолданылады.табиғаттағы үлкен құбылыс пен үдерістерді, сондай-ақ адамдарды да макродүниеге жатқызамыз.

Микро- «өте ұсақ, майда» деген  мағынаны  білдіреді. Микродүние –макродүниенің негізі. Оны үйге немесе құрылыс ғимаратына ұқсатуға болады. Ғимарат тек бір заттан тұрмайды.оны қалау үшін цемент ерітіндісі мен кірпіш, т.б нәрселер қолданылады. Микродүниені микроскоп көмегімен көре аламыз. Қазіргі уақытта ғылымдар микродүниеден де ұсақ денелердің бар екеніне көз жеткізді. Мұндай «микромикродүниеге» жаңадан «нанодүние» деген атау берді.

Мега—  грек тілінен  аударғанда  «үлкен» деген  ұғымды білдіреді. Оған Жер шары, Ғарыштық кеңістік жатады. «Макро», «мега» т.б. тәрізді ғылымда өзіндік атауы бар сөздер  термин ретінде қабылданған.

Термин— (лат. –шек, шеті, шекарасы ) деген мағынада айтылады.

2. Топтастыру.

        Топтастыру арқылы оқушыларға жаратылыстану ғылымдары түсіндіріледі.

Кестемен жұмыс.

        Оқушыларға Жаратылыстану пәні зерттейтін табиғат құбылыстарын түсіндіру.

Астрономия

Аспан әлемі.

География

Жер

Биология

Тіршілік

Химия

бір заттың екінші затқа айналуы

Физика

табиғат құбылыстары



Өзара бағалау ( дескриптор бойынша)

Бағалау СГ 3. Тапсырманы орындау нәтижелерін көрсету

Оқытудың мақсаты бойынша.

Бағалау кртитериі

Дескриптор

Табиғаттағы ғылымның негізгі рөлін түсіненді арнай материалдарды және тәсілдерін мен анықтамаларды пайдаланады

Ғылымның рөлін деген не оны жақсы менгерген

Қосымша ақпарат көздерін пайдалана отырып тексереді

Орындалған тапсырманың дұрыстығын бақылайды

Тапсырмалардың нәтижесін тексеру

Орындалған тапсырмалардың жақсы үлгілерін көрсетеді


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды






Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау



















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам




Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Сабақ соңында білім алушылар демді қалыпқа келтіру жаттығуларын орындап, рефлексия жүргізеді:

Кері байланыс

« .

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)


































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Зерттеу сұрағы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.2.1 зерттеу сұрағы мен болжамды тұжырымдау



Сабақтың мақсаты


зерттеу сұрағын және болжамдарды тұжырымдайды

зерттеу сұрағының мәнін түсіндіру

зерттеу болжамын ұсыну жодарын талдау

зерттеу сұрағы негізінде болжамдарды тұжырымдау

Бағалау критерииі

Оқушылар оқу мақсатына жетеді, егер:

  • Зерттеу сұрағын анықтайды

  • Зерттеудің болжамын тұжырымдайды

  • Зерттеу сұрағы негізінде қорытынды жасайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сабақты ұйымдастыру

«Алма бағы» жағымды психологиялық ахуал қалыптастыру (тақтаға алма ағашының суретін және оған түрлі түсті стикерлер (алма) жапсыру, сабақ басталғанда оқушыларға өзіне ұнаған алманы алуды тапсырыңыз. Сол арқылы оқушының сол сәттегі көңіл күйін білуге болады, сонымен қатар топқа бөлінеді).

Балалар, алдарыңызда сумен толтырылған екі стақан берілген. Біреуіне - қабығы ашылмаған, ал екіншісіне - қабығы ашылған лимонды салсақ не болады, қалай ойлайсыздар? (Оқушылар әр түрлі болжамдар ұсынады және тәжірибені жасап көру арқылы болжам расталады немесе расталмайды)

Picture 12

Осы қарапайым тәжірибе негізінде оқушыларда зерттеу сұрағын тұжырымдау және осы зерттеу сұрағы негізінде болжам жасау және тәжірибені жасап көру арқылы болжамның расталатын немесе расталмайтындығын тексеруге болатындығы туралы түсінік қалыптастыруға болады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ









Power Point презентациясы, алма ағашының суреті, түрлі-түсті стикерлер

Екі стақан, су, қабығы ашылған лимон, қабығы ашылмаған лимон



http://www.7ya.ru/article/Opyty-dlya-detej-zanimatelnaya-nauka-v-domashnih-usloviyah/


Ортасы

Оқушылар сабақтың басында алма ағашынан алған стикерлері бойынша 3 топқа бөлінеді:

1-топ. Диффузияның жылдамдығын зерттейді

2-топ. Ұшу алыстығының соғу күшіне және зат салмағына тәуелділігін зерттейді

3-топ. Физикалық жаттығуларға байланысты жүрек соғысы жиілігінің өзгеруін зерттейді


Топтық жұмысқа қойылатын критерий:

  • Тәжірибені жүзеге асыру алдында зерттеу сұрағын қою

  • Тәжірибеге байланысты болжамдар (гипотеза) тұжырымдау

  • Нұсқаулыққа сәйкес тәжірибені жасау

  • Тәжірибе нәтижесі бойынша қорытынды жасау


1 топқа ыстық және суық суы бар екі стақан беріледі. Екі стақанға қара шай қалташасын салып, олар судың қоңыр түске боялу уақытын анықтайды.

2 топқа әр түрлі өлшемді өшіргіштің үш түрі ұсынылады. Оқушылар үстел үстінде жатқан өшіргішті саусақтарымен әр түрлі: көп, орташа және аз күшпен соғады.

3 топ оқушылары 10 рет отырып-тұрғанға дейін және одан кейін тамыр бойынша жүрек соғысының санын өлшейді


Әр топ тәжірибені жасап болған соң өзара ақпарат алмасады.

Алдын –ала таратылған китерий бойынша «Екі жұлдыз, бір тілек» арқылы бірін –бірі бағалайды.

Бағалау критерийлері.

  • Зерттеу сұрағының ғылымилығы;

  • Болжамның түсінікті әрі тексеруге мүмкін болуы;

  • Зерттеу кезінде қауіпсіздік шараларының қадағалануы;

  • Әрекет ретінің сақталуы;

  • Деректердің нақты әрі шынайы жинақталуы;

  • Зерттеу бойынша қорытындының дұрыс, сауатты тұжырымдалуы.


Осы тапсырма арқылы оқушылардың болжамды тұжырымдау және оны тәжірибе жүзінде тексере білу дағдысы бағаланады.


Сабақты бекіту


Суретке қарап отырып:

А деңгей. Берілген құбылысты анықтаңыздар

В деңгей. Суреттегі берілген құбылысқа байланысты сұрақ қойыңыздар

С деңгей. Зерттеу сұрағына болжам жасаңыздар

«Табиғат деген не? »  туралы білімдерін тексеру

  • Табиғаттың ерекшеліктері қандай?

Қоршаған ортаны қалай  қабылдаймыз?

  • Табиғаттағы негізгі әрекеттерді ата?

Осы аталған сұрақтар төңірегінде 3 топ жұмыс атқарып, өз ойларын, пікірлерін ортаға салып жұмыс атқарады.

Өзара бағалау ( дескриптор бойынша)

Бағалау СГ 3.Орындалған тапсырмалардың нәтижелерін көрсету

Оқытудың мақсаты бойынша.

Бағалау критериі

Дескриптор

Негізгі түсініктерін берілген тәсілдер ақылы көрсетеді.


Алған білімдерінің нәтижелерін тиянақты түрде салыстырады


Мәліметтер мен тапсырмалардың дұрыс шешімдері арнайы мәліметтермен анықталды;



-Арнайы тапсырмалар мен салыстыру арқылы натурал сандардың мағанасын түснді.




Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау


Оқулық, дәптер, үлестірмелі парақшалар, флипчарт.













Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Үйге тапсырма:

Көп нүктенің орнына керекті сөзді қойып жазады.

Керекті сөздер: табиғатқа, Ай, өсімдіктер, өседі, жанды, өзгермейді

1.Адамдар, жануарлар, құстар ... табиғатқа жатады. 2. ... жанды табиғатқа жатады. 3. Жансыз ... су, тас, тау, Күн жатады. 4... қандай табиғатқа жатады? 5.Жанды табиғат өзгереді, ... . 6.Ал жансыз табиғат ... .

Рефлексия

Shape2 Сұрақтарым көп. Белсенді бола алмадым.


Shape3 Сұрақтарым жоқ. Белсенді болдым.


Shape4

Маған бәрі түсінікті болды. Өте белсенді болдым.


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)

































Педагогтың аты-жөні



Күні



Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны


Сабақтың тақырыбы


Зерттеуді жоспарлау


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.3.1 зерттеу жоспарын құрастыру

5.1.3.2 зерттеу жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін тұжырымдау


Сабақтың мақсаты


зерттеу жүргізу кезіндегі әрекеттер ретін білу

зерттеу жоспарын құрастыруды түсіндіру

зерттеу кезіндегі әр әрекеттер маңызын талдау

зерттеу жоспарын құрастыру


Бағалау критерииі

Оқушылар оқу мақсатына жетеді, егер:

  • зерттеу жүргізу кезіндегі әрекеттер ретін біледі

  • зерттеу жоспарын құрастырады

  • зерттеу кезіндегі әр әрекеттер маңызын сипаттайды


Педагогтың аты-жөні



Сабақтың барысы


Уақыт

(минут секунд)

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Тапсырманы орындау қадамдары (дескрипторлар)

Қалыптастырушы бағалау

Ресурстар


Сабақты ұйымдастыру

Ынтымақтастыру атмосферасын құру

«Шаттық шеңбері» оқушылар бір-бірімен қол ұстасып, шеңбер бойымен тұрады. Бір – біріне қарап, жақсы тілек айтады.


Оқушыларға түрлі іс-әрекеттер бейнеленген карточкаларды беріп, оларды рет-ретімен орналастыруды сұрау.



Жетелеуші сұрақтар арқылы оқушыларды жоспарлау туралы ұғымға әкелу

Мысалы:

  • Кейіпкерге ат қойыңыздар

  • Бұл суретті қалай атауға болады?

  • Ол не істеп жатыр?

  • Осы әрекеттер ретін сақтау маңызды ма?

  • Әрекеттер реті сақталмаса не болар еді?

Оқушыларға сабақтың тақырыбы хабарланады.

Оқушылармен бірлесе отырып, сабақтың мақсаты мен жетістік критерийін құрастыру.

Оқушылар шеңберге тұрып, сабаққа сәттілік тілейді

Бейнефильмді қарайды, ойланады, өзара ойларымен бөліседі...

Мұғалім мадақтауы

https://www.youtube.com/watch?v=rM88hC-Gy6s


Power Point презентациясы, карточкалар


Оқушыларды әр түрлі геометриялық фигуралар арқылы 5 топқа бөлу.

Әр топ оқушылары сынып бөлмесінің қабырғаларына жапсырылған тақырыптық суреттерді таңдайды.

Суреттер мазмұны:

  • Демалыс күні

  • Теңізге саяхат

  • Таудағы ауа райы

  • Қарт адамдарға көмек көрсету

  • Үй-жайды жинау

Оқушыларға тапсырма:

  • Суретке ат қою;

  • Тақырып бойынша әркеттердің жоспарын құру;

  • Мүмкіндігінше көрініс (инсценировка) көрсету

Оқушыларға тапсырманы түсіндіргеннен кейін бағалау критерийін бірлесе отырып құрастыру.

Оқушылар берілген тақырыптар аясында жоспарлау жүргізеді:

Жоспарлауды аяқтағаннан кейін оқушылар өздерінің жоспарлау кезеңдерін атайды, сыныппен талдайды.

Өздері құрастырған критерийлер бойынша бірін –бірі бағалайды.

Осы тапсырма оқушыларға өз қызметін жоспарлай білу дағдысын бағалауға мүмкіндік береді

Күнделікті тұрмыста қолданылатын қарапайым заттарды пайдалана отырып, оқушылардың зерттеу жүргізу дағдысын қалыптастыру мақсатында тәжірибелер орындау (оқушылар бастапқы топтарында жұмыс жасайды)

Алдарыңызда өсімдік майы, су, стақан, ыдыс жуатын құрал берілген. Осы заттарды пайдалана отырып, қандай тәжірибе орындауға болады, ойланыңыз? Келесі кезеңдер бойынша зерттеу жүргізіңіз:

  • Бақылау жүргізіңіз;

  • Гипотеза жасаңыз;

  • Кітаптарды зерттеңіз;

  • Тәжірибені орындаңыз;

  • Деректерді талдаңыз;

  • Өз жаңалықтарың туралы хабарлаңыз

Алдын ала таратылған критерийлер негізінде топтар бірін-бірі өзара бағалайды. Бағалау критерийлері:

  • Зерттеу сұрағының ғылымилығы;

  • Болжамның түсінікті әрі тексеруге мүмкін болуы;

  • Зерттеу кезінде қауіпсіздік шараларының қадағалануы;

  • Әрекет ретінің сақталуы;

  • Деректердің нақты әрі шынайы жинақталуы;

  • Зерттеу бойынша қорытындының дұрыс, сауатты тұжырымдалуы.


Критериилер бойынша өзара жұппен бағалау іске асырылады

«Екі жұлдық, бір тілек» әдісі арқылы қалыптастырушы бағалау іске асырылады.











«Бас бармақ» әдісі арқылы қалыптастырушы бағалау іске асырылады.

Оқулық құралы,.


Википедия парақшасын жасауға арналған қысқаша нұсқаулық:


немесе



Кері байланыс. «Сұрақ конверті» әдісі. Мұғалім конверт сыртына бір сұрақ жазады, мысалы:

Сабақ соңында оқушылар «Аргумент» әдісі арқылы

рефлексия жүргізеді:


Менің бүгінгі сабақтағы көңіл күйім................болды, себебі...................

Мен сабақта ......................жұмыс жасадым, себебі..............

Тақырып мен үшін.................болды, себебі

Оқушылар конвертті бір-біріне беріп, әрқайсысы жеке өз жауаптарын парақтарға жазып, конвертке салады. Мұғалім сабақтан соң жазуларды қарап шығып, қорытынды жасайды

Жазбаша сындарлы кері байланыс береді

Конверт, түрлі-түсті стикерлер

Рефлексия

Сабақ / оқу мақсаттары шынайы ма?

Бүгін оқушылар не білді?

Сыныптағы ахуал қандай болды?

Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?


Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.


Қорытынды бағамдау

Сабақта қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

Қандай екі нәрсе Сіздің сабағыңызды жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?


Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?



















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Деректерді жинау және жазу

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.4.1 нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтау

5.1.4.2 бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркеу

Сабақтың мақсаты


нысандар параметрлерін өлшем бірліктермен анықтайды

бақылаулар мен өлшеу деректерін тіркейді

Бағалау критерииі

өлшеу құралдарының атауларын жазып, аспаппен өлшенетін шаманы және оның өлшем бірлігін жаза алады

аспап (термометр, сызғыш, таразы және т.б.) көрсеткіштерін анықтаудың қадамдық жоспарын құрастырады.

Өлшеу құралдарымен бақылаулар мен өлшемдер жасай алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Оқушылармен амандасу. Cабақта ынтымақтастық атмосферасын құру. Сұрақ қою арқылы оқушылардың көңіл күйлерін сұрау.

1-тапсырма. Оқушыларға термометрдің, рулеткаланың, амперметрдің, спидометрдің, секундомердің, таразының суреттері беріледі. Дайын суреттер қолданып, өлшеу құралдарының атауларын жазып, аспаппен өлшенетін шаманы және оның өлшем бірлігін жазып плакаттарды дайындайды Оқушылар осы суреттерге қысқаша сипаттама береді. Бұл қандай құрал? Бұл құрал арқылы нені өлшеуге болады?

Бүгінгі сабақтың тақырыбы осы құралдарға сәйкес қандай болатынын оқушылардан сұрау.

Сабақтың мақсаты оқушылармен бірге анықталады, бағалау критерийлері презентацияда көрсетіледі.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Термометрдің, рулеткаланың, амперметрдің, спидометрдің, секундомердің, таразының суреттері




Ортасы

Оқушыларға сұрақтар беріледі: «Сізге күнделікті өмірде өлшеулер жасау қажет болды ма? Қандай? Мысал келтіріңіз» сұрақтарын талқылайды. Оқушылардың ойлары тыңдалады.

2-тапсырма. Оқушылар жұптасып сұрақтарға жауаптарды схема түрінде көрсетеді:

Келесі мысалдарда қандай өлшемдер туралы сөз қозғалады:

  1. сабақ 45 минут жүреді;

  1. бөтелкеде 5 л су бар;

  2. мұз 0 °С кезінде ериді;

d) автобус 40 км жүріп өтті.

Оқушылар мұғалімнің түсіндіргенін тыңдап, аспап (термометр, сызғыш, таразы және т.б.) көрсеткіштерін анықтаудың қадамдық жоспарын құрастырады. Жоспарды плакатқа жазады және «Әткеншек» әдістемелік тәсілінің көмегімен белгілер жасайды, бір-бірінен сұрайды.

«Әткеншек» - әдістемелік тәсілі:

  • Оқушылар жұмысты топта, мысалы бір нәрсенің тізбесін құрастыра отырып орындайды.

  • Кейін белгілі бір тәртіп бойынша сыныпта жылжи отырып, басқа топтардың постерлерінде белгілер немесе толықтырулар жасайды.

  • Аяқтағаннан кейін жалпы жұмыс қорытындысы талқыланады.

3-тапсырма. Топқа түрлі тапсырмалар беріледі.

Оқушылар әр түрлі аспаптармен өлшеу жөніндегі тәжірибелік тапсырманы орындайды

  1. Сызғышпен (ағаш, темір, алюминий кесектің ұзындығы, ені, биіктігі) өлшеу

  1. Термометрмен (сыныптағы ауа температурасы, бір рет қолданылатын стақандардағы суық және жылы судың температурасы) өлшеу

  2. Өлшеу цилиндрімен (су мөлшері) өлшеу

  3. Секундомермен (оқушының 10 рет отырып-тұруы) өлшеу.

Топтар өздерінің тәжірибелерінің нәтижелерін талқылап, өз жұмыстарын қорғайды.

4-тапсырма. Оқушыларға таза парақ пен сызғыш алып, ұзындығы 10-11 см түзу сызуын сұрау қажет – олар қалаған ұзындықты таңдауы мүмкін, бірақ ешкімге айтпауы тиіс. Оқушылардан қасындағы адаммен парақтарын ауыстырып, олардың түзулерін өлшеп, қағазға жазып алуы керек. Парақтарды кері қайтарып, қанша оқушының дұрыс жауап алғанын тексеріңіз.

5-тапсырма.

Оқушылар бейнефильмді көру арқылы берілген сұрақтарға жауап береді. Ол үшін алдымен сұрақтар таратылып, оқушылар сұрақты оқығаннан кейін ғана бейнефильм көрсетіледі.

Сұрақ

  1. Ұзындықтың негізгі өлшем бірлігі қандай?

  2. Алғашында ұзындық қалай өлшенген?

  3. Метр өлшемі қалай анықталды?

  4. Алғашқы ресми метр өлшегіш қай жылы және қай қалада пайда болды?

Дұрыс жауаптар:

        1. Метр.

        2. Алғашында ұзындық адамның дене мүшелеріне негізделіп өлшенген.

        3. Солтүстік полюстен Экваторға дейінгі қашықтықтың он миллионнан бір бөлігі метр деп анықталды.

        4. Алғашқы ресми метр өлшегіш 1795 жылы Парижде пайда болды.

Оқушылар жұпқа бірігіп жауаптарын тексерді.

Оқушыларға аспаптың бөлік құны деген не екенін түсіндіру. Аспап көрсеткіштерін анықтау тәртібін қарастыру.


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау




































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.


ҚБ Бағдаршам


Презентация

Презентация

Қосымша 2

Ағаш, темір, алюминий кесектер, термометрлер, жылы және салқын суы бар стақандар, өлшеу цилиндрлері, секундомерлер немесе секунд көрсететін тілі бар сағаттар

таза парақтар, сызғыштар

Қосымша 3

https://twig-bilim.kz/film/how-long-is-a-metre-5958/

«Бөлік құны» суреті Презентация


Сабақтыңсоңы


Бес бармақ» тәсілі арқылы төмендегі сұрақтарға ойланып жауап бер

Бас бармақ- басты мәселе. Бүгін сабақта ең құнды мәселе қандай болды?

Балалы үйрек – бірлесу. Мен топта/жұпта қалай жұмыс жасадым? Кімге көмек бердім?

Ортан терек –ойлану. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым?

Шылдыр шүмек – шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен?

Кішкентай бөбек –көңіл-күй ахуалы. Мен сабақта өзімді қалайша сезіндім?


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)

















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Деректерді талдау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.5.1 қайталанған өлшеулер кезіндегі арифметикалық орташа шаманы есептейді және

тенденцияларын анықтау

Сабақтың мақсаты


Сабақ барысында оқушылардың топтық жұмысын ұйымдастыру

Теорияда алған білімдерін практикада қолдануға үйрету

Зертханалалық құралдармен жұмыс жасау дағдыларын одан ары дамытады

Бағалау критерииі

Өлшеу аспаптары көмегімен өлшеулер жүргізе алады

Арифметикалық орташа мән ұғымын біледі

Алынған мәліметтерді пайдаланып, арифметикалық орташа мәнді анықтай алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

«Комплимент»

Бейнематериалды тыңдар алдында сұрақтарды таратыңыз.

  • Сынып ішіндегі тазалық пен сынып оқушыларының сабаққа қатысымын қадағалау

  • Ынтымақтастықты қалыптастыру

  • Сабақтың тақырыбы мен оқыту мақсаттарын таныстыру

  • Оқушылармен бірге күтілетін нәтижені анықтау

Сыныпты 4 топқа бөлу (суреттер арқылы Сабақтың тақырыбы мен мақсаттары

Сабақ мақсатымен таныстыру

Тыңдаған мәтіннің мазмұнын түсінемін.

Тақырып бойынша диалогқа қатысамын.

Сөздерді дұрыс байланыстырамын.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ғаламтор материалы


Көңілді әуен қосып қою.


Ортасы

Эксперименттік тапсырмалар орындау

Қауіпсіздік ережелерімен таныстыру

«38 тотықұс» мультфильміндегі кейіпкерлер бойынша 4 топқа бөліну (маймыл, піл, тотықұс және айдаһар жылан).

Оқушылар топтарда өлшеулермен айналысады, нәтижелерін естелерге енгізеді.

1 топ(маймыл)– Топтың барлық қатысушыларының бойын өлшеу

2 топ (піл) – Топтың барлық қатысушылары үшін минутына жүрек соғысының жиілігін өлшеу

3 топ(тотықұс) – Топтың барлық қатысушылары үшін минутына дем алу санын өлшеу.

4 топ (айдаһар жылан)– Сынып бөлмесінің ұзындығын қадаммен өлшеу.


Мәліметтер кестесі

Тәжірибе №

Өлшеудің атауы

Өлшеудің нәтижесі

1



2



3



4




Топ жұмысын келесі критерийлер бойынша өзара бағалау:


1. Топ мүшелері барлық өлшеулерді дұрыс өлшеді

2. Өлшеу мәліметтерін кестеге енгізді

3. Топтың барлық мүшелерінің қатысуы


Тапсырманы орындағаннан кейін әр топ зерттеу сұрағының жауабын бір-біріне айтады.

Өлшеулер аяқталғаннан кейін топтар нәтижелері туралы жариялайды және «Өлшем нәтижелері неге әр түрлі болады?» деген сұрақққа жауап береді.

Берілген тапсырмалар келесі дағдыларды дамытады: білімді қолдану және зерттеу.

Материалдыбекіту

Адеңгейі.

Осы құралдарменненіөлшеугеболады?

Вдеңгейі.

Өлшеукестесіндегімәліметтердіқолданаотырып, жазылыпалынғанмәндердіңсанынабөлінгенбарлықжазылыпалынғанмәндердіңсомасыретіндеорташаарифметикалықөлшемдіесептеңіз.

Сдеңгейі.

Өлшеукестесіндегімәліметтердіқолданаотырыпқайтаөлшеулербарысындағытенденциянытүсіндіріңіз.

Бағалаукритерийі:

  • өлшеуіш құралдардың мағынасын білу;

  • аталған өлшеулердің орташа арифметикалық өлшемін есептеу;

  • қайтаөлшеулербарысындатенденциянытүсіндіружәнеалынғанмәліметтердіңталдауынжасау.


Жазбашаформативтікбағалау


Мұғалімбағалайды


Оқушыларзерттеусұрақтарынажауап береді


Осы тапсырмамұғалімгеоқушыларалынғанөлшеулердіқалайталдайалатынынтексеругемүмкіндікбереді.

Оқушылардыңқызметінбағалау


Топтық жұмыс

1 топ – Топтың барлық қатысушыларының бойын өлшеу

2 топ – Топтың барлық қатысушылары үшін минутына жүрек соғысының жиілігін өлшеу

3 топ – Топтың барлық қатысушылары үшін минутына дем алу санын өлшеу.

4 топ – Сынып бөлмесінің ұзындығын қадаммен өлшеу.


Оқушылардың нәтижерелін тыңдау.

«Ой қозғау» «Өлшем нәтижелері неге әр түрлі болады?»

Жетелеуші сұрақтар арқылы оқушыларды нәтижені орташаландыру қажеттілігіне әкелу


Арифметикалық орта туралы мәлімет беру



«Сергіту сәті» Жұптық жұмыс

Оқушылар 10 рет секіру уақытын өлшеп, кезек-кезекпен бір аяқпен секіреді. Секіру уақытының орташа арифметикалық мәнін есептейді.


Үйжұмысы

Талдауға арналған шығармашылық тапсырма:

1.«Жеті лақ» ертегісінде ана-ешкі қандай амалды жеткіліксіз жақсы жүзеге асырды және лақтар жазым бола жаздады? Ана-ешкі кетпестен бұрын не істеу керек еді?

2. Қарама-қайшылықтарды құрастыруды аяқтаңыз.

Егер қолшатыр үлкен болса, онда …, бірақ…. Егер қолшатыр кішкентай болса, онда …, бірақ

3. Сіз кез-келген затты жетілдіруге болады дегенмен келісесіз бе? Осыдан, біз негізінде жетілмеген әлемде өмір сүретініміз шығады. Бұл жақсы ма әлде жаман ба?



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі






Оқушылардың ойы жоғары болса,таудың шыңына, төмен болса, таудың етегіне стикер жапсырады.

ады

ҚБ:«Cерпілген сауал»Тақырыптың түсіну деңгейін арттыру, қол жеткізу үшін сыныптағы оқушылардың арасында сұрақтар қойылады.

ҚБ: «Плюс,минус,қызықты » әдісі (кестеге ойыңды жаз)













графикалық органайзер















Постер


Ресурс


Интернет ақпараты


Тастағы жазба ескерткіштері (суреттер)









Оқулық

28-30 беттер


Сабақтыңсоңы


Бес саусақ

Кері байланыс «Бәрі сенің қолыңда» . бойыншы хабарлама

Бас бармақ - мен үшін маңызды және

қызықты болды.

Сұқ саусақ - осы сұрақ

бойынша мен

өзіме қажетті мәлімет алдым.

Ортаңғы саусақ - бұл маған қиынға

соқты...(маған ұнамады)...

Шылдырлы саусақ - менің психологиялық ортаны бағалауым.

Кішкене саусақ - мен үшін

Жеткіліксіз болды...


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)



































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Қорытынды және талқылау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.1.6.1 зерттеу сұрағы бойынша қорытынды тұжырымдайды



Сабақтың мақсаты


1.Тұрақты магнит қасиеттерін түсіндіру

2.Магнит полюстерін анықтау

3.Магниттік қасиеті бар заттармен таныстыру
4. эксперименттер арқылы магниттік қасиеті бар заттарды анықтау.

Бағалау критерииі

Магниттердің түрлерін біледі;

Магнит өрісі туралы түсінік қалыптасады;

Заттардың магниттік қасиеттерін біледі

-Магниттің полюстерін ажырата алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

  1. Ұйымдастыру бөлімі

Сәлемдесу. Оқушы назарын аудару

Екі тәжірибе жасалады. (эксмеримент)

1. Суы бар ыдыстан монетаны, түйреуішті, скрепканы қалай қолымызды су қылмай аламыз?

2. Қара моншақ лабиринт бойымен қалай қозғалып жүр?

(Сыни тұрғыдын ойлауға үйрету)


Осы эксперимент туралы оқушылар өз ойларын ортаға салады. Берілген тапсырмаларды қалай орындауға болатынын тұжырымдайды.

Мүғалім: Бүгінгі сабақта магниттермен эксперимент жасап, олардың қасиеттерін және заттардың магниттік қасиеттерін тұжырымдаулары және қорытындылаулары керек екеніне бағдар береді

Мұғаліммен амандасады. Қойылған сұрақтарға смайликтер көрсету арқылы жауап береді.

Тапсырманы айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Қол шапалақ








Суы бар шұңғыл ыдыс, скрепка,тиреуіш, монета, магнит


2.Қара моншақ (метеллдан жасалған), ақ қағаз бетіне лабиринт сызып аламыз, магнит шайқасы»


Ортасы

  1. Түртіп алу бөлімі:

Слайд бойынша оқушылар магнит туралы мәлімет алады


  1. Тәжірибе жасап өз тобымен тұжырымдайды

3 түсті қағаздан жасалған фигура бойынша балаларға таңдату арқылы 3 топқа бөлінеді.

Топпен жұмыс жасағанда қарым-қатынас, сыйластық ұстанымын сақтауды ескеру керек екендігін оқушыларға айта кету.

Үш топқа тапсырмалар бөлініп беріледі

  • Магнит дегеніміз не?

  • Кестені толтыр

  • 1 тәжірибе: 1 топ пластмасса, шыны, темір, алтын, алюминий, мыс, болат, тб заттардан жасалған заттар, магнит

Тартылатын заттар

Тартылмайтын заттар







2 тәжірибе : 2 топ Жолақ магнитті стерженге іліп қойып, басқа жолақ магниттерді жақынтата отырып, эксперимент жасайды.

3.тәжірибе: 3 топ

Магнит тілшелерінің бағытын магнит жоқ және магнит бар кездегі орналасуларын бақылайды.












4.Әр бір топ жасаған тәжірибелері бойынша кезекпен келесі топқа өз тәжірибелерінің тұжырымын айтып, талқылайды шығарады.


Орындарынан тұрып,сергіту жаттығуын жасайды,мұғаліммен бірге қайталайды.

Тапсырманың шартын орындайды.

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау















ҚБ От шашу



ҚБ Бағдаршам




Слайдар





Сабақтыңсоңы


Рефлексия– «Төрт шаршы»:

Мен бәрін жақсы түсіндім, өте қызықты болды…

Мен бәрін түсіндім, дегенмен материалдың барлығы қызықты дей алмаймын

Мен бәрін түсінбедім, бірақ қызықты болды…

Мен ештеңе түсінбедім, сабақта зеріктім…

Үй тапсырмасы: Қосымша ақпарат оқып келу

Сабақты қорытындылау

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)




















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Жер және өмір


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.2.1.1 макро- және микроәлем нысандарын ажырата білу және мысалдар келтіру

5.2.2.1 Жер ғаламшарының пайда болуын түсіндіру

5.2.2.2 Жердің құрылысы мен құрамын атау



Сабақтың мақсаты


жердің адам өміріндегі маңыздылығын түсіндіру;
жерге қамқорлық жасау қарым - қатынастарын дамыт

Бағалау критерииі

Оқушы оқу мақсатына жетеді, егер:

Жермен өмір туралы өз ойларына тура анықтама береді;

Жер туралы тапсырмаларды құрастырып анықтап жазады

Топпен дұрыс баға бере алады


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

  1. Мұғалімнің кіріспе сөзі. (Сабаққа психологиялық көңіл-күй)

  2. Үй жұмысын тексеру (бақылау, өзін-өзі тексеру, өзара тексеру)

Мақсаты: оқу материалының игерілу деңгейін тексеру, проблемалар Проверить уровень усвоения учебного материала, выявить проблемалады анықтау және оларды түзету.

А)Тірек білімдер актуалдау

Формасы: ұжымдық

Әдісі: жеке

Тәсілі: сұрақ-жауап


  • Жалпылама сұрақ:

  1. Кинетикалық энергия

  2. Потенциалдық энергия


оқушылардың жақын арада даму аймағын анықтау.

Оқушылармен бірлесіп сабақтың/оқу мақсатын анықтайды.


Мұғалім үнтаспадан құстың, судың, ағаш жапырақтарының сыбдырын естіртеді. Оқушылар сол дауыстар бойынша иелерін атап шығады.
Балалардың жауаптары тыңдалып, сабақтың тақырыбын шығарады.
Балалар барлығы қосылып С. Қалиевтің өлеңін оқиды.
Бұлбұл қалай сайрамас,
Жайнап тұрса жер – аспан.
Ел - жұрт қалай жайнамас
Ынтымағы жарасқан.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ








Топқa бөлуге aрнaлғaн кaртaлaр




Ортасы

5. Жаңа тақырыпты түсіндіру


Модуль СТО әдісі: ЖИГСО 1, 2
Мәтінмен жұмыс. Мәтінді екі бөлікке бөліп, ЖИГСО әдісі арқылы оқытады. Әр топтың көшбасшысы басқа топтарға оқығандарын түсіндіреді.
1- тапсырма. Модуль. Диалогтық оқыту ( топтық жұмыс). Топқа «жер», «табиғат» болып бөлінеді. Екі шардың ішінде қағазға жазылған сұраққа жауап береді.
«Жер» тобы
1. Жер туралы не ойлайсыңдар?
«Табиғат» тобы
2. «Табиғат пен жер тығыз байланыста» деген ұғымды сендер қалай түсінесіңдер?
2 - тапсырма. Модуль СТО, әдісі: миға шабуыл
Дәйексөз «Баптағанға – жер жомарт» деген халық даналығының мәнін оқушылар түсіндіреді:
- Жерді күтіп, баптап, таза ұстау керек. Өйткені Жер - ана жомарт та дархан көңілімен адамға барын бергісі келеді. Тіпті қазба байлықтар да жерден алынады. Түрлі жеміс - жидектер де, әсем гүлдер де, тіпті дәнді дақылдар да ұдайы суарып, күтіп баптағаннан кейін көбейе түседі.
3 - тапсырма. Модуль оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, (2 топ жеке орындайды)
Балалар, қазір мен тақтаға дөңгелек жасыл қағаз ілемін. Бұл біздің жеріміз. Ал сендер жердің көркейіп, сұлуланып, тіршілікке енуі үшін жұмыла жұмыс жасаңдар. Алдарыңда жатқан қағаздардан жерде тіршілік ететін жерге көрік беретін тіршілік иелерінің суретін салып, коллаж дайындаңдар.
(Балалар әрқайсысы жеке - жеке түрлі түсті қағаздан гүлді, ағашты, суды, тауды, жан - жануарларды жасап, іледі.)
4 - тапсырма. Модуль Диалог (топпен жұмыс) Ассоциация
Айтылған ойларды бекіту үшін тапсырма орындалады. Тапсырма бойынша оқушылар суретті пайдаланып, төмендегі тақырыптар бойынша өз ойларын білдіреді. Тапсырма топқа бөлініп орындалады.
Балалар екі топқа бөлінеді. Бір топ – «Жердің қасиетін» жазып, топтастыру жасайды, екінші топ – «Жерге қамқорлық» туралы жазып топтастыру жасайды. Тапсырмаларын плакатқа маркермен орындайды, тақтаға іліп, жария етеді.
1. «Жердің қасиеті»
---------------------------------
2. «Жерге қамқорлық»

Топтағы жұмыс критерийі мен топ жұмысын бағалау критерийі ұсынылады:

  1. Топтағы ынтымақтастық сақталған

  2. Барлық топ мүшелерінің белсенділігі

  3. Тақырыптың жаңа идеямен ашылуы

  4. Уақыттың сақталуы


(Ж, Т, Б) Оқушыларға ғылымдағы зерттеулердің дамуы бойынша жасаған жорамалдарын талқылауға уақыт беріңіз. Оқушыларға өздерінің қызығушылықтары туралы ой шертулерін және олар зерттеулер жүргізгілері келетін аймақты анықтауларын ұсыныңыз.

(Т) Топтың постерді қорғауы және басқа топтардың бағалауы


Мәтінмен жұмыс

Сабақтың тақырыбын баяндау. «Адам әрекетінен жер бетінің өзгеруі»«Бағыттап оқу» арқылы,мәтінді бөлімдерге бөліп оқыту

Табиғаттың экологиялық проблемалары туралы жазып, өз пікірлерін ортаға салады.Қорытындылау. 

1. Сұрақ-жауап:

-Сонымен бұл мәтінді оқи отырып, қандай ой түйдіңдер?

-Адам үшін жердің қандай маңызы бар?

-Адам мен жер бірге өмір сүре ме?

-Жерді қалай қорғау керек? 



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі








Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау



















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам




Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Қортынды тапсырма

Тапсырма: Дәптерде берілген аяқталмаған ойды оқушылар өз ойларымен жалғастырып эссе жазуы тиіс.
Жер – бәріміздің анамыз. Онсыз тіршілік жоқ. Өйткені,...
Жер – бәріміздің асыраушымыз. Өйткені,...

Рефлексия

Мақсаты: Оқушылардың өз тәртіптеріне рефлексия жасауды мобильдендіру (мотивация, әрекет тәсілдері, қарым-қатынас).

Рефлексия. Оқушылар стикерге мына сұрақтарға жауап жазады: Учащиеся, предварительно подписав стикеры, записывают: 1. Маған сабақта не ұнады. 2. Маған немен жұмыс істеу керек? 3. Смайл арқылы өзінің көңіл-күйін бейнелейді және стикерді күн бейнесіндегі тақтаға жапсырады.

2. Үй тапсырмасы.

Жаттығу


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Жер бетін бейнелеу тәсілдері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.2.5.1 «жоспар» және «шартты белгілер» ұғымдарын түсіндіру

5.2.5.2 шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын оқу




Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:

Жер бетін бейнелеу тақырыбы мен қасиеттері туралы білім беру.Өз ойларын жетік пайдалануға дағдыландыру

Оқушылардың басым бөлігі:

Тақырыптың мазмұнын талдайды,пікірлерін дәлелдейді, тапсырмаларды орындайды.

Жер бетін бейнелеу туралы біледі, тапсырмаларды орындауда пайдаланады

Кейбір оқушылар:

Логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену, белсенділіктерін арттыру, пәнге қызығушылығыг ояту, оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыр

Бағалау критерииі

жер бетін бейнелеу тәсілдері, жер бетіндегі заттардың көріну қашықтықтары, масштаб және олардың түрлері туралы мағлұматты меңгереді

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі:

«Күлкі сыйлау»әдісі арқылы жағымды атмосфера қалыптастыру

Топқа бөлу: «Түстер » арқылы 3 топқа бөлу

Топ ережесін анықтау

Топ басшыны сайлау

Бағалау парағын тарату,түсіндіру

Интерактивті тақтаға «Қайталау–оқу айнасы» әр түрлі деңгейдегі сұрақтар беріледі,

Интерактивті тақтадағы сұрақтар арқылы оқушылардың кезекпен жауап беруі сұралады.

Үй тапсырмасын тексеру:

Бір бірімен дәптер алмасу арқылы


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













ЦБР№140 бейнеролигі

https://www.youtube.com/watch?v=0CP2MpB17-I&t=15s

Ортасы


Постер арқылы жаңа тақырыпты өткен тақырыппен байланыстыру

Мұғалім оқушыларға тапсырмалар береді олар түсініктерін қағазға салу керек , постер арқылы қорғайды

Жер бетінің немесе оның жеке бөлшектерінің кішірейтіліп, арнаулы деректері толық көрсетіліп, жазықтық бетке кескінделуін карта дейді. Ал, шағын аймақтың дәл осындай кескінін, яғни ірі масштабтағы картаны план деп атайды. План мен карталардың біздің халық шаруашылығымыздың қай саласында болсын атқаратын рөлі зор. Жерге байланысты ғылыми және практикалық жұмыстар ең алдымен карта арқылы сол территорияны жете зерттеу яғни зерттеу объектісін белгілеп, жұретін маршруттарды, солдарды, т.б. кағаз бетіне (планға) түсіру керек. Жергілікті жердің территориясын зерттеп, көптеген жаңалықтар енгізіліп, бұрынғы карта мен план толықтырылады.

Демек, барлық жүргізілген жұмыстар картадан, планнан шығады және картаға (планға) түседі, картадан (планнан) басталады да, картаман (планмен) аяқталады.


План мен картаның негізгі ерекшеліктері:

1. Планда жердің шағын аймақтары үлкен масштабпен алынса, 1:500, 1:1000, 1:2000, 1:5000 карталарда үлкен аймақтар ұсак масштабпен 1:50000, 1:100000 алынады.

2. Картада меридиандар мен параллельдер міндетті түрде сызылады, ал план бетінде тік бұрышы координаталык тордың кескіні ғана болады.

3. Планда жердің дөңестігі ескерілмейді. Кескіндеу масштабы планның барлық бағытында тұракты болса, картада ол тек меридиандар мен параллельдер бағытында ғана сақталады. Жер бетін план мен картадан басқа профиль деп атапатын жердің вертикаль бағыттағы кесіндісі аркылы бейнелеп көрсетуге де болады .

Жалпы алғанда, профиль көлденең кескіннің (қиманың) дербес(жеке) түрі болып есептелінеді. Жер қыртысының бетінен оның терең қабаттарына дейінгі аралығының тік бағыттағы (вертикаль) көрінісін қима немесе көлденең кесінді дейді. Қималар әркашанда горизонталь және вертикаль масштабтарда сызылады. Жол және әртүрлі кұрылыс салуда, сол жердің рельефі мен геологиялык кұрылысы арасындағы байланысты анықтау қажет болғанда, қиманың вертикаль масштабы горизонталь масштабпен ондаған, кейде жүздеген есе үлкейтіліп (іріленіп) сызылады. Мәселен, горизонталь масштаб 1:5000 болса, оның вертикаль масштабы 1:500 болып келеді.

Қималар геологияда маркшейдер және тау-кен ісінде пайдалы қазбалардың орналасуын аныктауға, ізденіс және барлау, сумен қамтамасыз ету жұмыстарын жобалауға мүмкіндік береді. [1]



Сұрақтар мен тапсырмалар:

  1. Жер бетіндегі қандай тәсілдермен белгілейді?

  2. Қадамның орта мөлшерін қалай табуға болады?



Өзара бағалау ( дескриптор бойынша)

Бағалау СГ 3. Есептердің шығару нәтижелерін көрсету

Оқытудың мақсаты бойынша.

Бағалау кртитериі

Дескриптор

Кез келген есептерді шығару тәсілдерін мен анықтамаларды пайдаланады

Қосымша ақпарат көздерін пайдалана отырып тексереді

Шығарылған есептердің дұрыстығын бақылайды

Тапсырмалардың нәтижесін тексеру

Шығарылған есептердің жақсы үлгілерін көрсетеді



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады



Бас бармақ










































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам





А4 кесте сызылған қағаз








Стикер, «Т» кестесі сызылған кесте

Сабақтыңсоңы


«Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек» көмегімен сабақты қорытындылаңыз. Оқушылар өткен сабақ бойынша рефлексия жасайды.

Үй тапсырмасы:

Оқушыларға «Қазақстан тарихындағы Оғыз мемлекетінің орны» тақырыбындағы баяндама дайындауды ұсыныңыз. Баяндама үшін критерилер:

  • 400 сөзден артық емес

  • Басты идеяларды анықтау

  • Дәлелдермен бекіту

Қорытынды жасау



Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)



























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Материктер мен мұхиттар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.2.6.1 материктер мен дүние бөліктерін игеру және зерттеу тарихын сипаттау

5.2.6.2 мұхиттарды зерттеу тарихын сипаттау



Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:

  • Материктердің зерттелу тарихы мен зерттеушілерді біледі;

  • Оқушылар материктер мен мұхиттарға байланысты түрлі бөліктерінің игерілуін оқып түсінеді;

Оқушылардың кейбір бөлігі:

  • Материктерді және мұхиттардың тарихын зерттеген саяхатшыларды жіктейді және оларға салыстырмалы талдау жасайды;

Кейбір оқушылар:

  • Мұхиттық зерттеушілер туралы шағын жоба зерттеу жасайды.

Бағалау критерииі

  1. Материктер мен дүние бөліктерінің игерілуі зерттеу тарихы жайлы түсінік қалыптасады.

  2. Материктер мен мұхит зерттеушілері саяхатының маңызын түсінеді,зерттеу аймақтарын талдайды.

  3. Мұхиттық зерттеушілер туралы өз ойын нақтылайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру шаралары (сәлемдесу, оқушыларды түгендеу).

Үй тапсырмасын тексеру: Материктердің аттарын жазу

Топтастыру. Шағын топтар отыратын үстелдерге «Тынық», «Атлант», «Үнді», «Солтүстік» атауларының астында( сынып оқушылары білім деңгейіне қарай сараланып), тізімдері жазылған парақтар қойылады.

Тапсырма 1.«Суреттер көрсетілім » әдісі. Зертеушілер, д.ж мұхит бөліктері сурет көрсетілімі (бейне фильм)

  • Суретте не көрсетілген?
    Бүгінгі сабағымыздың тақырыбымыз не туралы деп болжайсындар?

Жаңа тақырыптың мазмұны ашылады.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ






«Тынық», «Атлант», «Үнді», «Солтүстік» атауларының астында топ тізімі жазылған парақтар

Мұхиттардың суреті бес бармақ

Ортасы

Өткен тақырыпты меңгере отырып жаңа тақырыптқа қадам басу үшін «Друзья по часам» техникасын қолданып, оқушылар жұптаса жұмыс жасайды.

- Әр оқушы әр топтағы хұрбысымен кездесу үшін жұптарын іздейді,


  • Әр түрлі уақыттарда оқушылар әр түрлі тапсырмалар алады. Ойларымен бөлісіп, тапсырманы орындайды.

  • Әр оқушы бірнеше оқушымен жұптасып шығады, бірге тапсырма орындайды.

. Жер шары бетінің жалпы ауданы 510,2 млн.км-ге тең. Ол материктер мен мұхиттарға бөлінген. Құрлықты құрайтын материктер мен аралдар үлесіне шамамен 149,1 млн км немесе бүкіл Жер бетінің 29,2%-ы келеді.
Жер шарында барлығы алты материк бар. Материктер қалыптасуы мен қазіргі табиғат ерекшеліктеріне сәйкес, солтүстік және оңтүстік жарты шар материктеріне топтастырылып, мынадай тәртіппен қарастырылады: Еуразия (54 млн км астам), Солтүстік Америка (24,2 млн км), Оңтүстік Америка (18,3 млн км), Африка (30,3 млн км), Аустралия мен Мұхит аралдары (9,0 млн км-ге жуық), Антарктика (14 млн км). Материктерге таяу жағалаудағы қайраңдар мен материктік беткейлерде материктік аралдар орналасқан. Олар – жер қыртысындағы қозғалыстар әсерінен құрлықтың кейіннен бөлініп қалған бөліктері, көбінесе ауданы ауқымды келеді (Гренландия, Мадагаскар, Британ аралдары және т.б.). Мұхиттардың қозғалмалы бөліктерінде жанартаулық аралдар (Исландия, Гавай, Азор аралдары), ал судың беткі температурасы +25С-тан жоғары аймақтарында маржандық аралдар (Үлкен Аустрия Тосқауыл рифі, Маржан теңізінің аралдары) орналасқан. Аралдар жеке-дара және топ болып кездеседі, аралдар тобын архипелаг деп атайды. Жер шарындағы ірі архипелагтар қатарына Канаданың Арктикалық архипелагы, Малайя архипелагы, Шпицберген архипелагы жатады.
Құрлық материктерге бөлінумен қатар, дүние бөліктеріне де жіктеледі. Дүние бөліктері дегеніміз құрлықтың ашылуы мен қоныстану ерекшеліктеріне сәйкес шартты түрде ажыратылатын тарихи-географиялық ірі аймақтар. Дүние бөліктері де алтау: Еуропа, Азия, Африка, («Ескі дүние»), Америка, Аустралия, Антарктика («Жаңа Дүние»).
Жер шарының аса ірі материгі Еуразияны ежелгі грек географтары екі дүние бөлігіне ажыратқан. Бұл дүние бөліктері Месопотамияны мекендеген ежелгі халықтар – финикиялықтардың «эреб»-батыс, «асу»-шығыс деген сөздерінің негізінде Еуропа және Азия деп аталған. Кейінірек ашылған Солтүстік және Оңтүстік Америка материктері табиғат жағдайларының айырмашылықтарына қарамастан, біртұтас Америка дүние бөлігіне біріктірілген. Дүние бөліктерінің құрамына көршілес жатқан аралдар да енеді.
Дүниежүзілік мұхит. Дүниежүзілік мұхиттың жалпы ауданы 316 млн км, бұл Жер беті ауданының 70,8%-ын құрайды. Ол материктер арқылы төрт мұхит айдынына бөлінеді: Тынық, Атлант, Үнді және Солтүстік Мұзды мұхиттары.
Дүниежүзілік мұхиттың ең терең жері – Тынық мұхиттағы Мариана шұңғымасы (11 022м). Мұхиттар құрлықтың бөліктерімен тығыз байланыста бола отырып, ондағы табиғат жағдайларының қалыптасуына зор ықпал жасайды.

Топтық тапсырма

« Ең ерекше»


Өзіндік ерекшелігі

Мұхиттың аты

Ең үлкен

Тынық мұхиты

Ең суық

Солтүстік мұзды мұхиты

Ең жылы

Тынық мұхиты

Ең ұзын

Атлант мұхиты

Ең кіші

Солтүстік мұзды мұхиты

Ең аралы көп

Тынық мұхиты



Өзара бағалау ( дескриптор бойынша)

Бағалау СГ 3. Есептердің шығару нәтижелерін көрсету

Оқытудың мақсаты бойынша.

Бағалау критериі

Дескриптор

Негізгі түсініктерін берілген тәсілдер ақылы көрсетеді.


Алған білімдерінің нәтижелерін тиянақты түрде салыстырады


Мәліметтер мен тапсырмалардың дұрыс шешімдері арнайы мәліметтермен анықталды;



-Арнайы тапсырмалар мен салыстыру арқылы натурал сандардың мағанасын түснді.

Тапсырма 1. Кестені толтыр.(Жұптық жұмыс)


Суреттегі зерттеуші кім?

Зерттеу жасаған жерлері (саяхаттар)

Picture 2



Picture 3



Picture 4



Picture 5



Дайын үлгі жауап арқылы жұптардың өзара формативті бағалауы жүзеге асырылады.

Тапсырма 2. (Топтық жұмыс)

Оқушылар оқулықтағы мәтінмен танысып саяхатшылардың жүріп өткен жолдарын сәйкестендіреді

1

Викингтер

А

Қытай

2

Афанасий Никитин

Б

Орталық Америка

3

Васко да Гама

В

Үндістан

4

Марко Поло

Г

Тынық мұхиты

5

Христофор Колумб

Д

Гренландия

6

Фернан Магеллан

Ж

Үндістанның батыс жағалауына жетті

7

Ф.Ф.Беллинсгаузен мен М.П.Лазарев

З

Австралия

8

Джеймс Кук

Е

Антарктида

Жауаптарды кестеге жаз:

1

2

3

4

5

6

7

8



















Тапсырма 3. Кестені толтыр.(жұптық жұмыс)

Сурет пен Әлемнің қазіргі кездегі географиялық картасын салыстыр. Picture 1

Тапсырма

Сенің жауабың

Ежелгі Гректерге белгілі материктерді анықта


Сол кездегі белгілі таулар мен жазықтардың атауын жаз


Өзендерді көлдерді аралдарды тап






Тапсырма 4. Жоба жұмысын орындау.

«Мұхиттық зерттеушілер» тақырыбы бойынша (Дербес жұмыс)


Бағалау кретерийлері

Дескриптор

  • Материктер мен дүние бөліктерінің игерілуі зерттеу тарихы жайлы түсінік қалыптасады.




  • Зерттеушілерді танып біледі.


  • Зерттеушілердің зерттеу объектілерін анықтайды.

  • Материктер мен мұхит зерттеушілері саяхатының маңызын түсінеді,зерттеу аймақтарын талдайды

  • Саяхатшылардың еңбегін біледі


  • Саяхатшылардың жүріп өткен жолдарына талдау жасайды.

  • Мұхиттық зерттеушілер туралы өз ойын нақтылайды.

  • Ежелгі географиялық карталардың ерекшеліктерін түсінеді

  • Мүхит зерттеушілері туралы

жоба барысында тың ақпарат айтады





Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі








Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады



Бейнеролик

5-сыныпқа арналған оқулық.



фотосуреттер



Интербелсенді тақта,

https://youtu.be/lvA71KoeMv4

(видеоролик).


оқулық





Карталар,

суреттер.


Сабақтыңсоңы


Үйге тапсырма:

Сұрақтарды пайдаланып , диалог құрайды.

  • Саған қандай құс ұнайды?

  • Оның балапаны қандай?

  • Ол ұясын қайда салады?

  • Ол құстың адамға қандай пайдасы бар?

Рефлексия «Табыс сатысы»

  • 1-ші баспалдағы «Мен.... БІЛЕМІН»

  • 2-ші баспалдағы «Мен.....ТҮСІНЕМІН»

  • 3-ші баспалдағы «Мен .....ЖАСАЙ АЛАМЫН»


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)




























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Халық географиясы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.2.7.1 дүниежүзі халқының нәсілдік құрамын, негізгі нәсілдер мен нәсіларалық топтардың таралу аймақтарын анықтау

5.2.7.2 нәсілдік белгілердің қалыптасу факторларын анықтау

5.2.7.3 нәсілдер теңдігін дәлелдеу



Сабақтың мақсаты


Тақырыптың  себеп-салдарлы  байланыстарын табу, басты мәселені  ажырата білу және өз пікірін дәлелдей алу дағдыларын қалыптастыруға жағдай жасау.

Жаңа тақырып  туралы түсініктер қалыптастыру, тақырып жүйесін түсніу


Бағалау критерииі

оқушылар сыни тұрғыдан ойлана алады;

тақырып мазмұнын өздігінен ізденіп, топ жұмысына белсене араласып, өзін өзі реттеуді қалыптастырады;

оқушылар алған білімдерін тиянақтауға, пысықтауға, өздіктерінен жұмыс жасай білуге үйренеді;

Халық географиясы туралы біледі

Қосымша ізденуге, картамен жұмыс істеуге, қорытынды жасауға дағдыланды.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Амандасу, оқушыларды түгендеу


«Қалаларға саяхат» әдісі арқылы оқушылардан ортағасырлық қалалардың атауларын сұрау

ІІ. Өткен тақырыптар бойынша білімдерін пысықтау

«5 сұрақ » әдісі арқылы оқушылар топ болып 5 сұрақ дайындап, келесі топқа сұрақтар қояды

Бір-бірін «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды

. Өткенді пысықтау топпен

М Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері хабарланады.


Оқушылар «шаттық шеңберіне» тұрып, мұғаліммен бірге қайталайды. Өлең сөздеріне қатысты бір-біріне жақсы тілектер айтады. Қайырлы күн,достым! Әр бір күнін сәттілікке толсын! Бүгінгі алған баған, кілең бестік болсын!

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Қол шапалақ














Стикер





Сөздер жазылған қима қағаздар



АКТ



Ортасы

Топтық жұмыс

Қосымша материалдар

. Халықтар географиясы халықтарды орналастыру құрамын, халықтарды тұрғылықты жерге орналастыру динамикасын зерттейді. Бұл – экономикалық және әлеуметтік ғылымдардың бір бөлігі.

Халықтар географиясы адамдардың жиынтығымен айналысады, ал экономикалық география негізінен әр түрлі аймақтың түрлері мен экономикалық қызмет-процесімен және осы қызметтің нәтижелерімен айналысады. Сондықтан бірқатар шетелдік және отандық ғалымдар физикалық және экономикалық географиямен қатар, халықтар географиясын географияның үшінші бөлімі ретінде қарады. Халықтар географиясы мен экономикалық географияның жақындасуына кейінгі кезде экономикалық географияны экономикалық және әлеуметтік география деп атайтын жайғай себеп болады. Біз түсіне бастағанымыздай адамдар, халық бұл тек қана бүкіл адамзаттың бірінші өндіруші күші емес, тек қана «алтын қолдар емес», экономик-географ Баранскийдің айтуы бойынша, халықтар өндіруші және тұтынушы екенін ұмытпау керек. Сондықтан экономика халықтарымен басынан аяғына дейін байланыста деп айтуға болады.

Халықтар географиясы экономикалық географияның дербес тармағы ретінде біздің елімізде тек 40-жылдардың басында дами бастады, бұл ең алдымен Н.Н. Баранскиймен, Р.М.Кабоның еңбегі нәтижесінде. Қазіргі жағдайда халықтар географиясы георафияны бүтіндей қарайтындардың бірі ретінде қарастырыла алады: бірінші бөлімде халықтар географиясы немесе физикалық географияны алады, екінші бөлімде адам географиясы, антропогеография немесе адамдардың қызметі менөмірі арқылы жер шарына енгізуді қарастыратын әлеуметтік география.

Методиялық жоспарда халықтар географиясы жоғарғы теориялық курстарда талданған барлық географиялық, экономикалық және әлеуметтік әдістемелер мен тәсілдерді қолданады. Халықтар географиясының зерттеудің ортақ объектісі бар басқа гуманитарлық ғылымдармен тығыз байланысы бұл тақырыптың 3-ші бөлімінде қарастырылады.

Халықтар мен тұрғылықты жерлерге орналастыруы, құрамы, динамикасы келесі категорияларды бекітеді:

1. Халықтарды қайта құру географиясы

2. Адам нәсілдерінің географиясы

3. Әлем халықтарының этникалық құрамы

4. Әлем дінінің географиясы

5. Әлеуметтік құүрылым және еңбек ресурстары (қорлары)

6. Халықтардың көшіп-қонуы

7. Әлем халықтарының орналастыру және мекендеудің географиялық түрлері.

Отандық халықтар географиясының негізгі міндеттерінің бірі халықтар географиясын әлемдік деңгеймен және логикасымен одан әрі дамуын оқытудың қажеттілігі болып табылады. Осыдан барып нақты міндеттершығады.

Отандық ғылым саласында міндетті түрде халықтарын географиясын оқытудың экономикалық географиясындағы деңгейін көтеруді қажет етеді. Бұл, ең алдымен экологиялық тұрақсыздықтың басты факторы болып, әлемдегі халықтар санының өсуімен байланысты. Сонымен қатар, бұл оқытудың қажеттілігі керісінше Ресейдегі туудың қысқаруымен орыс ұлтының депопуляцияға ұшырауымен тығыз байланысты болып отыр.

Қазіргі кезде географиялық аспектілерде халықтарды жоспарлау, болжау саласында өзгерістер енгізу қажет. Жеке тұрғын жерлердің, фирмалардың, кәсіпорындардың деңгейіне дейін. Халықтар географиясында экологиялық әдістемені, әлеуметтік экология, антропоэк Ғылым жүйесіндегі халық географиясы.

Классиктердің айтқан сөздерін қайталауға болады: әр ғылымдардың классификациясы шартты, және олар бір-бірімен ғылымда тығыз байланысты. Халық географиясымен пән аралық байланыстары мынандай: шаруашылық географиясы және экономикалық, әлеуметтанумен, табиғи ресурстар географиясымен, физикалық географиямен, картография байланысты. Халық географиясының сонымен қатар, мынандай ғылымдармен байланысы бар:



Антропология. (гр.тілінен anthropos - адам ) – адамзаттың пайда болған заңдылығын анықтайтын ғылым саласы. 

Демография (гр. тілінен demos - халық) – халықтың ұдайы өсуін зерттейді. 

Этнография (гр.тілінен ethnos – тайпа, халық) – бір топ халықтың пайда болғанын зерттейді: тайпа, ұлт, этнос, сонымен қатар, мәдениеттің пайда болғанын. 

Социология (лат.тілінен societas - қоғам) – қоғамның дамуын және пайда болуымен қарым-қатынасын зерттейді. 

Экология (гр.тілінен oikos – үй, қоныстану жері) – қоршаған ортамен байланысын анықтау. Ластанған қоршаған ортаның адамдарға тигізетін әсері, зияны. 

Рекреациялық география (лат.тілінен recreation – қалпына келуі) – халық географиясымен, қызмет көрсету орталығымен, медицина және физикалық географиямен байланысын зерттейді. Демалу орталығын және түрін қарастырады.

Халық географиясымен тығыз байланыста:



Еңбек экономикасы – еңбек ресурстарын және оны пайдалану. 

Медицина географиясы – табиғаттың адам ағзасына әсері, жеке ауру түрлерінің географиялық таралуы. 

Әлеуметтік гигиена – халық денсаулығының жалпы жағдайы, бұған әлеуметтік-экономикалық факторлардың әсерін, қорғану және денсаулықты нығайту үшін шаралар ұйымдастыру. 

Қала құрылысы және аймақтық жобалау – бұл ғылым әр типтегі және әр көлемдегі адам тұратын мекендер салу. Тұрғындар үшін арнайы архитектуралық үйлер салып, жағдайын жақсарту.

Демография пәні бұл өмір бойы үздіксіз деп санауға болады. Бір ұрпақтың келесі ұрпақ жалғасын береді және бұл заңдылық.

ологияны дамытуды күшейтуді талап етеді. 


. Жаңа тақырыпты оқушыларға түсіндіруде дайын материалдар тарату, картаға кескіндеу, картамен жұмыс жасау.

Жаңа сабақты  толық  меңгерту үшін сыни тұрғыдан ойлаудың «Спираль» әдісін алу. Бұл әдістің тиімділігі, топтағы оқушылардың барлығы да мәтінмен жұмыс жасайды. Оқушыларға уақыт беріп, тапсырма бойынша жұмыс жасауын тапсырдым.



Тірек сөздермен байланысты өз ойларын айтады..

Тыңдалым. Оқылым. Жаңа сөздерді тыңдайды, қайталайды.




Бас бармақ








ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам





А4 кесте сызылған қағаз








Стикер, «Т» кестесі сызылған кесте

Сабақтыңсоңы


Үй тапсырмасы:

Көп нүктенің орнына жақшаның ішінен тиісті қосымшаны қойып жазады.Күз (-да, -де) күн суытады. Жапырақ (-тар,-тер,-дар) сарғаяды. Құстар ұшып кете (-ді, -сің, -ды). Құстар-адамның дос (-тары, -ымыз,-сы). Біз құстар (-мыз,-ды, -ді) шығарып саламыз. Олар жылы жақта мекендей (-ды, -ді, -ты)

Рефлексия

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)










Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Заттардың құрылысы мен қасиеттері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.3.1.1 бөлшектердің сұйық және газтектес заттарда таралуын түсіндіру

5.3.1.2 заттардың қатты, сұйық және газ күйіндегі құрылымын бөлшектер теориясына сәйкес түсіндіру



Сабақтың мақсаты


Оқушылар:

- Заттың жалпы агрегаттық күйі бойынша білімді бөлшектер теориясы тұрғысынан қайталауға тапсырмаларды орындайды.

- Топтық талқылау кезінде заттың негізгі физикалық қасиеттері бойынша ақпарат алмасады.

- Презентацияда негізінде берілген ақпаратты талдайды және жаңа білімді бекіту тапсырмаларын орындайды.

Бағалау критерииі

- Заттың физикалық қасиеттерін- тығыздығын, аққыштығын, электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін біледі және түсінеді.

- заттың физикалық қасиеттерін бөлшектер теориясы тұрғысынан түсіндіреді.

- Аталмыш физикалық қасиеттерін негізінде техникада және күнделікті өмірдегі қолданылу мүмкіндіктерін айтады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Тапсырма1

Суреттегі заттың агрегаттық күйін анықтаңдар, егер футбол алаңындағы адардарды бөлшектер ретінде елестетер болсақ:

1.Алаңдағы; 2. Әдеттегі трибунадағы; 3. В VIP трибунадағы.

Жауабы: 1) газ тектес; 2) сұйықтықтар; 3)қатты зат

Тапсырма2

Ақпараттық парақты қолданып "Өрмекші" диаграммасын құрастыру тапсырма орындау. Ол үшін сізге слайд 2 көрсетілген дей етіп карточкаларды үш топқа жинау қажет.

Picture 2


Жауабы: Слайд 3

Мұғаліммен сәлемдеседі.

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Сабақтың мақсатына шығу

Жетелеуші сұрақтар қою арқылы оқушылармен бірге сабақ мақсаттарын анықтау (слайд-1)

Ауызша жұмыстар жүргізу арқылы оқушылардың дайындық деңгейін анықтау. Ол үшін мұғалім заттар мен заттардың топтарын (пішіні, түсі, мөлшері бойынша бірдей және әртүрлі) таңдап алады. Мысалы, көлемі бірдей, бірақ түсі әртүрлі бірнеше доп және текше, т.б.

Ø Мына заттың түсі қандай?

Ø Ол неден жасалған?

Ø Оның көлемі қандай?

Ø Үлкен доп нешеу? т.с.с

Оқулықпен жұмыс. Оқулықпен және дәптермен таныстыру. Олардың атқаратын қызметтеріне түсінік беру.

1 суреттің мазмұны бойынша әңгіме жүргізу.

Ø Суретте кім бейнеленген?

Ø Балалардың төменгі жағында бейнеленген заттарға мұқият қараңдар. Оқушы өзінің портфеліне қандай заттарды, ал бала өзінің арқа сумкасына қандай заттарды салады?


1-ші слайдтардағы суреттерді көрсету.

Осы суреттерді көрген кезде оқушыларда қандай ассоциациялар туындайтынын сұрап, ой қозғау.


1. Табиғатта барлығы материядан құралады. Ал олай болса материя неден тұрады? ( зат)


2. Заттың бірнеше агрегаттық күйі болады ма?

Сұйық затты бір ыдыстан басқа бір ыдысқа құйып алуға болады ма? Заттың осы қасиеттері атады - ... (заттың аққыштығы).


3. Ыстық шайға қасықты салып қойып біраздан кейін ауызға салғанда қасықта температурасы қалай өзгереді? Заттың осы қасиетін ... деп атайды (Электр жəне жылуөткізгіштігі)


Егер оқушылар жауапқа шыға алмаса, қосымша

(С,Б) Оқушылардың бөлшектер және олардың қалпы туралы білімдеріне шолу және олардан қатты бөлшектер, сұйықтықтар мен газдар үшін нені білдіретінін ойлануды сұраңыз.


Сабақтың тақырыбын түсіндіру:

Заттардың физикалық қасиеттері: тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін сипаттау.

Оқушыларды төрт топқа бөлу:

ақпараттық парақшалар таратылады. Оқушылар ақпаратты оқып теориялық материалдарды меңгереді және талдайды.

Әрбір топ А4 парағына мини-постер жасауға дайындалады.

Топта оқушылар спикерлерді салайды, спикерлер басқаларға ақпаратты (жеткізеді) түсіндіреді.


Басқа қатысушылар белгілі реттілікпен (сағат тілі бағыты бойынша) жылжып отырады, спикерлер бір топқа ақпаратты түсіндіріп болғанға дейін, басқа топ оқушылары күте тұрады, да ең соңында өз топтарына қайта оралады.


Олар басқа топ спикерлерінің түсіндірген ақпараттарын өз тобының спикерлеріне жеткізеді.


Оқушылардың жаңа түсінікті талқылап түсіну:

Заттардың негізгі физикалық айырмашылығы –тығыздығын, аққыштығын, жылу және электрөткізгіштігін, тапталғыштығын, иілімділігін мен сипаттайды

Металл аққыштығы– жүктеме берілу кезінде металдың пластикалық пішінсіздену қасиеті. Металл аққыштығы – жартылай өңделген өнімдерден дайындамалардың сырт пішінін құру кезінде, қысыммен өңдеуге қабілеттігінің барлығын анықтайтын металдардың қажетті технологиялық қасиеті. Суықтай созу кезінде металл аққыштығын анықтау үшін технологиялық сынама түріндегі сынақтардан (бүгу, сығу, жаншу, т.б. сынақтар) өткізеді. Металл аққыштығы балқытылған металдың құйма қалыпты толтыру қабілеттілігі болып табылады. Ол құйма қорытпалардың ең маңызды технологиялық қасиеттерінің бірі.

Беріктік — материалдардың белгілі бір жағдайлар (күйлер) мен шектерде қандай да бір әсерлерді (салмақ түсу, температураның өзгерісі, магнит, электр, т.б. өрістері, кебу немесе ісіну, т.б.) қабылдай отырып, бүлінбей сақталу қасиеті; сыртқы күштердің әсерінен қалпының өзгеруіне және бұзылуына қарсыласатын қатты дененің касиеті.

Иілімділігі (пластикалығы) - Металдарды соққанда, ұсақ түйіршіктерге бөлініп шашырап қалмайды, небəрі пішінін өзгертіп тапталады не жанашылады, яғни соғуға төзімді пластикалық қасиетін, иілімділігін көрсетеді. Созымды деформация деп – жүктеу аяқталғаннан кейін қалпына келмейтін деформация түрін айтамыз. Созымды деформация металдардың құрылымы мен қасиеттерінде қалдық өзгерістер қалдырады.

Электр жəне жылуөткізгіштігі- Электр өрісінің əсерінен электрондар бағытты қозғалысқа ие болады, сөйтіп, электр тогя пайда болады. Электрөткізгіштігі ең жоғары металдар күміс пен мыс, одан кейін алтын, алюминий, темір болып келеді. Ең аз электрөткізгіштік сынапқа тəн.

Жаңа білімді бекіту.

тапсырмалар парағындағы ҚБ тапсырмаларды орындау.

Дағдылар

бағалау критерийлеріне:

Оқу мақсатына оқушы жетеді, егер

Білу түсіну

  • бақылауы;

  • топтық жұмыс кезіндегі белсенділігі;

Бекітуге арналған қалыптастырушы бағалау тапсырмаларын орындау кезінде


Жоғарыдағы "бағалау критерийлері" арқылы оқушылар өз жұмыстарын бағалайды.

Бейнебаянды көреді,ойыншық түрлерін атайды, сипаттайды.

Тыңдалым. Оқылым. Жаңа сөздерді тыңдайды, қайталайды, оқиды


ҚБ. «Жұлдызша» арқылы бағалау


«Ішкі және сыртқы шеңбер» техникасы бойынша өзара бір-бірін бағалайды.



































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам




Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия

Сабақты «5 саусақ» стратегиясының көмегімен қорытындылаңыз.

Үй жұмысы:

Дәйекті эссе жазады (Қосымша 3 қараңыз):

  1. Мәселені анықтау.

  2. Эссе мазмұнын анықтау. Қажет жағдайда бөлімдерге бөліп тастау.

  3. Тұжырымдарды анықтау.

  4. Сәйкесінше дәлелдерді келтіру (дәйектер, мысалдар, тарихи фактілер).

Қорытынды жасайды.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Заттардың жіктелуі


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.3.2.1 қоспалар мен таза заттарды ажырату

5.3.2.2 қоспалардың түрлерін сипаттайды және бөлу әдістерін ұсыну

Сабақтың мақсаты


қоспалардың түрлерін сипаттап, бөлу әдістерін ұсыну

заттардың жалпы сипатттамалары, жіктелуі және олардың арасындағы генетикалық байланысты қарастыру, оны түсіндіру;


Бағалау критерииі

- қарапайым затты ажыратады, қоспа

- химия таза заттармен жұмыс істеу қажет екенін біледі

- көп заттар химияда таза емес екендігін түсінеді

- қарапайым эксперементті қоспаларды бөліп алу мысалында жүзеге асыру

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. «Еске түсіру сәтін орындау» әдісі. Суреттерді көру арқылы алдыңғы білімді бекіту, пысықтау.

Оқушыларға әртүрлі суреттер ұсынылады. Оқушылар осы суреттерді таңдау арқылы топқа және тақырыпты ашады.

Қоспа заттар (бор, ауа, торт,балмұздақ, сок)

Таза заттар (су, мұз, тас, тау, қар)

Мақсаты: оқушылардың зейін сабаққа аудару, қоспа және таза заттар суреттерін көру арқылы қызығушылықтарын арттыру, суреттерды алу арқылы тақырыпты ашу.


Үй жұмысын тексеру

Зейін шоғырландыру.

«Сен білесің бе?» Топпен жұмыс. 1-тапсырма. Еритін ерімейтін заттарды кестеге толтырыңыз .

ерігіш зат

Ерімейтін зат









Дискриптор:

1.Еритін заттарды толтырады.

2.Ерімейтін заттарды толтырады.

ҚБ.Жарайсын , тамаша.


Мұғалліммен бірге өлең жолдарын қайталайды. Сәлемдеседі, бір – біріне жақсы тілектер айтып, сәттілік тілейді.

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Қол шапалақ













Жаратылыстану_5сынып_Заттардың жіктелуі_

Қоспаларды бөлу. Презентация

Ортасы

Демонстрация көрсету.

Екі стаканға су құю. Біреуіне қант салып, екіншісіне құм салып, араластыру. Студенттер бұл қоспа екенін айтады.

Мүғалім бұл қоспалардың айырмашылығын сұрайды. Оқушылар өздерінін гипотезаларын айтады.

Сұрақ: қоспалардың әр тобына 2-3 мысал келтіру

- қалай ойлайсыңдар бұл қоспаларды бөлуге болады ма?

- әртекті және біртеткті қоспаларды бөлу әдістері бірдей ме?

Мұғалім оқушылардың жауаптарын тыңдап, әртекті және біртекті қоспалардың бөлу әдістерін тақтада көрсетеді.

Бейнекөрініс (Жаратылыстану_5сынып_Заттардың жіктелуі_Қоспаларды бөлу. Видеоматериал).

«Қоспалардың бөлінуі» практикалық жұмысын жасайды. (Жаратылыстану_ 5сынып_Заттардың жіктелуі_Қоспаларды бөлу. Дидактикалық материал). Осыған дейін мұғалім зертханалық құралдармен бойынша қауіпсіздік ережесін сақтау үшін нұсқау өткізеді.

Жұмыс басында мұғалімге эксперимент туралы видео-нұсқаулықты көрсетуге болады

Оқушылар сабақты бекіту үшін тапсырма орындайды. (Жаратылыстану_5сынып_Заттардың жіктелуі_Қоспаларды бөлу. Дидактикалық материал 2)



Жұппен жұмыс 2.тапсырма.Ассоцасия құру .Металдар мен метал еместер жайлы мәтінді пайдаланып тапсырманы орындаңыз.

Метал Мелал емес

Дескриптор

1.Металға не жаттатынын ашып айта алады;

2.Метал емеске не жататынын ұсына алады.

ҚБ Қолдау көрсету сенім арту.

3 тапсырма Биологиялық диктант Өзін-өзі тексер. Тапсырманы тиісті анықтамасын тауып толтыр.

Табиғаттағы қарапайым заттар ---- және ------ емес деп бөлінеді. ------- – өте жоғары жылу және элек трөткізгіш, иілгіш, жылтыр және басқа да қасиеттері бар заттар жатады. ------------ – металемес тік қасиеті бар химиялық элементтер

Дескритор:

1.Берілген сөйлемдегі тастап кеткен анықтамасын біледі

ҚБ жапондық бағалау әлісі.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Бейнебаянды көреді, ойыншық түрлерін атайды, сипатайды.

Тыңдалым. Оқылым. Жаңа сөздерді тыңдайды, қайталайды



Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау




































Рисунок 21



ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.




http:// sabag.kz/ сән туралы түсінік)



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Сабақты қорытындылау:

Бүгін біз не білдік:

Таза зат дегеніміз қоспасыз зат;

Таза заттың тұрақты қаситтері бар. Осы қасиеттері бойынша басқа заттардан айыруға болады;

Әртекті және біртекті қоспалар бар;

Әртекті қоспаны тұндыру және сүзу үрдістері арқылы бөлуге болады;

Біртекті қоспаны булану және айдау үрдістері арқылы бөлуге болады.

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

Рефлексия

«Пайыздық көрсеткіш»

  • 25 % 50% 75% 100%


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)



































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Заттардың түзілуі және алынуы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.3.3.1 кейбір табиғатта түзілген және жасанды жолмен алынған заттарға мысалдар келтіру

5.3.3.2 зертханалық жағдайда заттарды бөліп ала алу

Сабақтың мақсаты


өлшеуіш құралдардың мағынасын білу;өлшеуді жүзеге асыру және мәліметтерді кестеге енгізу;

барлық өлшеулердің орташа арифметикалық өлшемін есептеу;

алынған мәліметтерді талдау;

өлшеу үрдісін түсіндіру

Бағалау критерииі

заттардың түзілуі мен алынуы туралы біледі;

Заттардың мағанасын түсінеді

Заттардың түзілуі туралы түсініктер қалыптасады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сабақтын түрі: жаңа тақырыпты зерттеу


Мультфильм көру «38 тотықұс»: https://www.youtube.com/watch?v=WmhtNS1oC6Q


  1. Кейіпкерлер не істегісі келді?

  2. Мультфильм кейіпкерлері айдаһар жыланның ұзындығын өлшеу үшін өлшеудің қандай әдістерін пайдаланды?


Осы тапсырма мұғалімге осы тақырып бойынша оқушылардың бастапқы білімдерін тексеруге мүмкіндік береді.


Мұғалім оқушыларды сабақтың тақырыбына – «Мәліметтерді талдау» итермелейді. Оқушыларға сабақта не туралы айтылады екенін болжау ұсынылады.


Сабақтың зерттеу сұрағы

Слайдқа назар аударыңыз

Карточкалар тарату арқылы үй тапсырмасын тексеру.

( карточкаларды жарты оқушылар орындап жатқан кезде интерактивті тақтада берілген сұрақтарға, басқа оқушылар жауап береді ).


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













word/ulttyq_kiim-66081.html



Ортасы

Тапсырманы орындағаннан кейін әр топ зерттеу сұрағының жауабын бір-біріне айтады.

Өлшеулер аяқталғаннан кейін топтар нәтижелері туралы жариялайды және «Өлшем нәтижелері неге әр түрлі болады?» деген сұрақққа жауап береді.

Берілген тапсырмалар келесі дағдыларды дамытады: білімді қолдану және зерттеу.

Зат алмасу – ағзаның өсуін, дамуын,  тіршілік әрекетін, қоршаған ортамен тұрақты қатынас жасалуын реттейтін барлық химиялық процестердің жиынтығы. Ол бір-біріне қарама қарсы (анаболизм) энергия қабылдап, реакция синтезі жүретін және бір-бірімен өзара байланысты (катабализм) реакция ыдырап энергия босап шығатын 2 процестен тұрады. Әрбір жасушадағы цитоплазма жаңа заттарды өзіне сіңіріп, оны түрлі химиялық өзгерістерге ұшыратады, жаңа цитоплазма түзеді. Ол нәруыз, май, көмірсулардың ірі молекулаларындағы потенциалдық энергияны жылу энергиясына айналдырып, үздіксіз өзгертіп отырады. Энергияның жұмсалуы тірі ағзалардың ерекшелігін білдіреді. Ағзалардың түріне байланысты цитоплазмадағы  алмасу жылдам немесе керісінше баяу жүретінін байқауға болады.

«Зат алмасу – ағзаның айналадағы ортамен қарым-қатынас жасауы, оның нәтижесінде, біріншіден ағза өз тіршілігіне қажетті заттар алады». Олар қандай заттар? Ағза айналадағы ортадан қорек, ауадан оттегін алады. «Қорек пен оттегі(ауа) ағзаны энергиямен қамтамасыз ететінін білесіңдер ме? Қоректегі энергия оттегінің әсерінен астың қорытылуы кезінде босап шығады да ағзаның үздіксіз жұмыс істеуіне жұмсалып жатады». Екіншіден, ағза өз денесінде түзіліп жатқан қалдық қажетсіз заттарды сыртқа – айналадағы ортаға шығарады, яғни ол заттардан тазарады. Міне, осылайша ағза мен сыртқы орта арасында зат алмасу жүріп жатады.

Қозғалу – тірі ағзалардың бәріне (өсімдіктер, жануарлар) тән қасиет. Жануарлардың қозғалысы (жорғлау, жүгіру, ұшу, жүзу) көзге анық байқалса, өсімдіктерде, бір орынға бекініп тұратындықтан тіпті қозғалмайтындай көрінеді.

Материалды бекіту

Жазбаша формативтік бағалау


Мұғалім бағалайды


Оқушылар зерттеу сұрақтарына жауап береді


Осы тапсырма мұғалімге оқушылар алынған өлшеулерді қалай талдай алатынын тексеруге мүмкіндік береді.

Оқушылардың қызметін бағалау

Талдауға арналған шығармашылық тапсырма:

1. «Жеті лақ» ертегісінде ана-ешкі қандай амалды жеткіліксіз жақсы жүзеге асырды және лақтар жазым бола жаздады? Ана-ешкі кетпестен бұрын не істеу керек еді?

2. Қарама-қайшылықтарды құрастыруды аяқтаңыз.

Егер қолшатыр үлкен болса, онда …, бірақ…. Егер қолшатыр кішкентай болса, онда …, бірақ

3. Сіз кез-келген затты жетілдіруге болады дегенмен келісесіз бе? Осыдан, біз негізінде жетілмеген әлемде өмір сүретініміз шығады. Бұл жақсы ма әлде жаман ба?



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағалау.







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам










«Ойлан, жұптас, пікірлес» әдісі




«Сұрақ – жауаппен қатынас» әдісі









«Жаңалық ашамын» әдісі



«Сиқырлы қобдиша» әдісі


«ПОПС» әдісі





Сабақтыңсоңы


Үйге тапсырма

Қоян туралы тақпақ жаттау



Рефлексия




Өз көңіл күйлерін  бейнелеген стикерге сабақтан алған әсерлері бояу тапсырылады


Осымен сабақ аяқталды.

Сау болыңдар!


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Өлі табиғаттағы үдерістер.


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.4.1.1 өлі табиғатта болатын үдерістерді атау (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер)

5.4.1.2 өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түсіндіру



Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Өлі табиғатта болатын үдерістерді атайды (табиғатта заттардың айналымы, тау түзілу, үгілу, климаттық үдерістер);

Оқушылардың көбі: Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түсіндіреді;

Кейбір оқушылар: Өлі табиғатта болатын үдерістерінің байланысын анықтайды, қорытынды жасайды.

Бағалау критерииі

Өлі табиғатта болатын үдерістерді атайды;

Өлі табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түсіндіреді.

Табиғаттағы заттардың айналымын түсінеді;

Тау түзілу, үгілу процесстерін анықтайды;

Климаттық үдерістерді сипаттайды;

Табиғаттағы үдерістердің байланысын қорытындылайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ынтымақтастыру атмосферасын құру. Оқушылармен амандасып, көңіл – күйлерін қалыптастыру.


Бүгінгі сабақтың тақырыбын және мақсатын анықтау үшін өткен тақырыпты еске салу мақсатында жалпылама сұрақтар қою.

Өлі табиғат үдерістерінің себептерін болжап көруге оқушыларға мүмкіндік беру.

Ой қозғау» әдісі

Оқушылар табиғатта болатын үдерістер туралы білімдерін ортаға салады. Ол үшін «Түрткі сұрақтар» қойылады:

  • Табиғатта қандай өзгерістер болады?

  • Қандай табиғат құбылыстарын білесіздер?

  • Жер сілкінісі, су тасқыны туралы білесің бе?

  • Олардың табиғатқа зардабы қандай?

  • Таулар қалай пайда болады?


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Оқушылар табиғатта заттардың айналымы туралы бейнеақпаратпен танысып, олардың бір-бірімен байланысын ашады:

1Shape5





видео

) топ -тау түзілу,

2) топ -тау үгілу,

3) топ - климаттық үдерістер.


Оқушылар табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түрлі суреттер арқылы анықтайды:

1.Жердің орбитасы

2. Күн мен түн/жыл маусымдары

3. Климаттық құбылыстар(жауын-шашын, дауыл мен құмды желдер, қар, мұз)

4. Жер бедерлерінің суреттері(таулар, каньондар, жанартаулар,жазықтықтар, шөлдер)

Видео бойынша оқушылардың табиғат үдерістерінің себептері мен салдарын дұрыс түсінетіндігін анықтау.

(Табиғат үдерістері туралы мәтіндер таратып берілсе де болады)

Сергіту сәті. https://www.youtube.com/watch?v=mxSdpn3KHbI


Тапсырма 1:

3Shape6 топ жоғарыда аталған үдерістердің қандай табиғат заңдылықтарымен байланысты екенін айтып, не болмаса графиктік әдіспен сызып көрсетуі қажет. Мысалы:




Тапсырманы аяқтаған соң, оқушылар табиғаттағы үдерістердің өзара байланысы туралы ой қорытындылайды.

Мұғалім оқушыларға түрлі табиғат үдерістерін бейнелейтін суреттер таратып береді .

Picture 4 Picture 3 Picture 3

Оқушылар табиғат көріністері жайлы әңгімелейді

Презентация арқылы түсіндіру

Өлі табиғат – табиғаттың жансыз бөлігі, мысалы, жер қыртысын құрайтын ауа, су және тау жыныстары. Өлі табиғат өзгеріссіз тұрғандай көрінеді. Алайда, зер салып қарасаңыз, онда үнемі өзгерістер болып тұратынын байқай аласыз. Мәселен, су мен ауа қозғалады, қыста су мұзға айналады, тастар түйіршіктеліп үгітіліп жатады.

Видео және суреттер бойынша оқушылардың табиғат үдерістерінің себептері мен салдарын дұрыс түсінетіндігін анықтау.

Тапсырма 2:

Оқушылар табиғаттағы болып жатқан үдерістердің себеп-салдарларын түрлі суреттер арқылы анықтайды:

1.Жердің орбитасы

2. Күн мен түн/жыл маусымдары

3. Климаттық құбылыстар(жауын-шашын, дауыл мен құмды желдер, қар, мұз)

4. Жер бедерлерінің суреттері(таулар, каньондар, жанартаулар,жазықтықтар, шөлдер)


Тапсырма 3:

Ж Кесте толтыру:

Табиғат үдерісі

Себебі

Салдары






Тапсырманы орындау критерийлері:

  1. Табиғат үдерісінің пайда болуының негізгі себебі

  2. Ол үдерістің қоршаған орта мен адам өміріне әсері

  3. Жұптық жұмысты орындаудағы әр оқушының тапсырманы орындау үлесі.

Оқушылардың кесте толтыруын бақылап кері байланыс жасайды

Топтық жұмыс. Сыныпты топтарға бөліп «Джигсо» әдісі бойынша кесте толтыруға болады. Бірінші топ табиғат үдерістерін еске түсіреді, екінші топ себептерін түсіндіреді, үшінші топ салдарын атайды.

Тапсырманы орындау критерийлері:

  1. Табиғат үдерісінің пайда болуының негізгі себебі

  2. Ол үдерістің қоршаған орта мен адам өміріне әсері

  3. Жұптық жұмысты орындаудағы әр оқушының тапсырманы орындау үлесі.

Кесте толтыру:

Табиғат үдерісі

Себебі

Салдары







Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



 

 

 

 

 

 

 

 

 

А-3 форматты қағаздар, карточкалар, стикер, контурлы карталар.

 

: «Атамұра», 2010 ж. 

 

Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Үйге тапсырма:

Қазақ әдебиеті» оқулығының хрестоматиясынан немесе балалар энциклопедияларынан ұлттық киім атауы бар мәтін тауып, ондағы зат есімдерге көптік, тәуелдік жалғауларын жалғаңдар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)
















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Тірі табиғаттағы үдерістер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.4.2.1 тірі ағзалардың ортақ қасиеттерін сипаттау

5.4.2.2 тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерін сипаттау

5.4.2.3 микроскоппен жұмыс істеу ережелерін қолдану

Сабақтың мақсаты


Оқушылар орындай алады:

  • тірі ағзалардың негізгі ерекшеліктерін ауызша тұжырымдайды

  • тірі ағзаларды бес дүниеге олардың ерекшеліктері бойынша жіктейді, жазбалар және қорытынды жазады

  • ағзалардың ерекшелік белгілерін атайды және олардың белгілі бір дүниеге жататындығын анықтайды

Бағалау критерииі

  • Тірі ағзаларды ерекшеліктеріне қарай топтай алады

  • Ағза топтарындағы кем дегенде екі ерекшелік белгілерін атай алады

  • Олардың белгілі бір дүниеге жататындығын түсіндіре алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Оқушылармен «Құпия дорба» ойыны өткізіледі. Алдын ала мұғалім дорбаға ойыншық ағзалардың мүсіндерін салып қояды. Оқушылар дорбаның ішіндегі ағзаларды (жануар, өсімдік немесе жеміс муляждары, саңырауқұлақ, біржасушалы ағзалардың муляждары) анықтаулары қажет. Ол үшін оқушылар бір-бірден шығып, дорбадан бір жануарды сипап сезу арқылы, қандай ағза екенін анықтап көреді. Енді дорбадағы ағзаларды столға шығарып, оқушылар тақырып не туралы екенін анықтап көреді. Анықтау кезінде көрсетілген ағзаларды толық пайдалануын сұрау.

  1. Үй тапсырмасы сұралады.

Оқушыларға өзін сынап көру тапсырмалары беріліді беріледі , слайдта бірнеше суреттер беріледі , оқушылар тірі ағзаны ажыратады. және себебін түсіндіреді.


( 4 мин)

Т ірі организімдердің зат алмасу туралы ейне материял ( 2 мин )



Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Дорбаға салынған жануар, өсімдік, саңырауқұлақ, амеба мүсіндері мен бактериялар суреттері) мүсіндерінің ойыншықтары


Ортасы

Енді сол ағзаларды топтауын сұрау және неге олай топтағанын түсіндіру. Кейбір оқушылар омыртқалы және омыртқасыз жануарлардың, өсімдіктер ерекшелігін, өздері көрген ағзалар туралы айтуы мүмкін.

Сыныппен нәтижені талқылау. Барлығы бірдей шешім қабылдады ма? Бұл жаттығу оқушыларға ағзаларды жеке топтарға белгілі бір ерекшеліктері бойынша топтастыруға болатындығын түсінуге көмектеседі.

Оқушыларды бес топқа бөліп, «Артығын тап» ойынын ойнау ұсынылады. Әр топқа бір дүниенің өкілінің суретін ұсыну. Тақырып бойынша кілт сөздер жазылған карточкалар таратылып беріледі. Оқушылар берілген кілт сөздерді пайдаланып, берілген суреттегі ағзаға қатысты деген сөздерді топтастырады.

Әр топ өз таңдауларын неге бұлай топтастырғанын түсіндіреді.

Мұғалім оқушыларға тірі ағзалардың бес дүниесі туралы теориялық ақпараттармен танысуды ұсынады.

Оқушыларға бес дүниеге тән ағза суреті беріледі. Сол ағзаның ерекшелік белгілерін сипаттайды.

Жаңа сабаққа кіру

Оқушылар тірі және өлі табиғат нысандарының бейнелерін екі топқа: өлі және тірі денелер деп бөледі. Тірі және өлі табиғат денелерін салыстырады және ерекшелік белгілерін тұжырымдайды. Оқушылар айтқан ойларды флипчартқа жазуға болады.



Оқушылар тақтада жазған тірі ағзалардың қасиеттері(қозғалыс, тыныс алу, сезімталдық, өсу, көбею, бөліп шығару және қоректену) көрсетілген өз жазбалары мен мұғалім жазбаларымен салыстырады.

Мұғалім ойы мен оқушы ойы арасындағы ұқсастықтар немесе айырмашылықтар жайлы пікірталас ұйымдастырылады.

Оқушыларға табиғаттың тірі және өлі нысандарына тән қасиеттер тізімін қарастыруды ұсыныңыз.

Ағаш пен тасты салыстырыңыз. Арасындағы айырмашылықтарды анықтаңыз. Сіздің ойыңызша, тірі ағзалардың қасиеттеріне не жатады?

Сыныпқа тірі ағзалардың қасиеттерін (қозғалыс, тынысалу, сезімталдық, өсу және даму, көбею, бөліп шығару, қоректену) түсіндіру және сыныппен бірге оқушылардың ойларын талдау.

Суретті қолдана отырып, кестені толтыру


(С) «Өз жұбыңды тап» ойыны

Сынып екіге бөлініп, оқушылардың жартысына тірі ағзалардың қасиеті, екіншісіне оның сипаттамасы беріледі. Оқушылар қолдарындағы карточкаларлы арқылы өз жұптарын табуы тиіс.

«Ақиқат пен жалған» ойыны

Экранда тірі ағзалардың мысалдары көрсетіледі, оқушылар тиісінше сары және жасыл карточкаларды көтереді

Сыныпқа жылқы туралы бейнероликті көруді ұсыныңыз. Видеоролик көріп болған соң, оқушыларға жылқының ойыншық фигурасымен танысуларына мүмкіндік беріңіз. Жұптасқан оқушылар жылқының тірі ағза ретіндегі қасиеттерін бейнеролик бойынша анықтай отырып, тірі жылқы мен ойыншық жылқы фигурасын салыстыру қажет.

Микроскоппен жұмыс істеу тәртібі (Қосымшада көрсетілген).

Содан кейін оқушылар пияз өңінің дайын микропрепаратын көру үшін микроскопты қолданады немесе екі заттық шыны арасына шаш салуына болады. Оқушылар үлкейте отырып сурет салулары тиіс. 2 Мәтін. Микропрепарат дайындау (Қосымшада көрсетілген).

Оқушылар микроскоп схемасына белгі қойып, микроскоппен жұмыс жасау ережесін атайды

( Оқушылар пияз өңінің жасушасының суретін А4 парағына үлкейтіп салып, ядро, цитоплазма, жасуша қабықшасын көрсетіп, белгілейді.

( Оқушыларға дайын және уақытша микропрепараттарды көрсетіп, айырмашылықтарын табуды сұраңыз.

Оқушылардың жауаптарын толықтырыңыз.

Оқушыларға тоған суы үлгісінен микропрепаратты қалай дайындауды көрсетіңіз.


  1. Жұптық жұмыс

Оқушылар шағын екі топқа бөлінеді , топқа бөлінген оқушыларға тірі организімдерге қандай қасиеттер тән екендігі тапсырмаға беріледі , топтар бірігіп кем дегенде 4 түрлі барлық тірі организімдерге тән қандай қасиеттер бар екендігін зерттеп ойларын ортаға салады. Топтар тапсырманы орындауға 5 мин уақыт беріледі , ойларын жеткізуге 3 мин уақыт беріледі.

( 8 мин )

3. Балалардың жауаптары негізінде сабақ бөлімі қысқаша түсіндіріледі ( 5 мин )

4. Жұптық жұмыс

Оқушылар жұбына суреттер таратылып беріледі , оқушылар өздерінің түсініктеріне сүйене отырып тірі организім деңгейлерін ретімен орналастырады.



Жұптардың жұмысы тексеріліп , тақтада бір жұп өз жұмыстарын көрсетіп себебін түсіндіреді , критерий арқылы жұптардың жұмысы бағаланады , тақтада тапсырманың дұрыс реттілігі көрсетіледі. ( 5 мин )

5. Балалар жауабы негізінде сабақ түсіндіріледі ( 5 мин )



Сипаттау үшін критерий

  • Ағзаның қай дүниеге тиесілі екендігін дұрыс анықтайды

  • Ағзаны қандай белгісіне қарап анықтағанын түсіндіреді

  • Ерекшелік белгілерін атады (екіжұп аяқ, қанаттары, құйыршық, тұмсық т.б.)



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау














































ҚБ «Бағдаршам»








ҚБ «От шашу»






кілт сөздер жазылған карточкалар (дидактикалық материалдар)



Ағзаларды жіктеу PowerPoint таныстырылымы,

мәтін


критерий













Сабақтыңсоңы


Рефлексия:

Нысана бойынша оқушылар өз аттарын жазып жапсырма қағаздарды нысанаға орнатады.


Үй жұмысы:


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.





Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)














Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Энергия түрлері мен көздері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.5.1.1 энергия түрлерін ажырату

5.5.1.2 температура мен жылу энергиясын ажырату

5.5.1.3 термометрді пайдалана отырып температураны өлшеу



Сабақтың мақсаты


Энергия түрлері мен көздері жөнінде білімдерін

энергия түрлерін ажыратады;

- температура мен жылу энергиясын ажыратады;

- термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді;

- энергияның өзара айналымына мысалдар келтіреді.

Бағалау критерииі

энергия түрлерін температура мен жылу энергиясын ажырата алады, термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді, энергияның өзара айналымына мысалдар келтіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

  • Ұйымдастыру кезеңі. Сынып оқушыларымен сәлемдесу, түгендеу. Топтарға бөлу(үш белсенді оқушы ортаға шақырылады, олар кезекпен өз топтарына оқушыларды атап бөліп алады).

Тапсырма 1. « Өрмекші торы» әдісі арқылы үй тапсырмасынан оқушылар бір-біріне сұрақтар қойып, жауаптарын береді

Оқушыларға бірнеше жатығуларды жасату, соңында алақандарын бір- бірімен ысқылау. Нәтижесінде болған өзгерісті сипаттау (жылудың бөлінуі).ҚБ Жақсы» сұрақ деп нені айтады? ( 2 аспект) Мұғалім оқушылармен бірге сәтті сұрақтарды тауып, айта кетіп, басқаларын тағы қалай жетілдіруге болатынын бірлесе табады?


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ














ИТ презентация


Ортасы

І Жана тақырыпқа шығу жолы. Ой қозғау.

Оқушылар тақтада суреттерді қарайды:

қозғалыстағы автомобиль, ұшақ (механикалық энергия), жанып тұрған үстел шамы, зарядталып тұрған ұялы телефон (электр энергиясы), балауыз, Күн (жарық энергиясы), газ пеші, үй жылытқыш (жылу энергиясы), гальвани элементі (химиялық энергия).

Оқушылар осы суреттерді топтар ішінде талқылағаннан кейін келесі сұрақтарға жауап береді:

Автомобиль мен ұшақ не себептен қозғалады?

Электр шамы мен ұялы телефон қалай жұмыс жасап тұр?

Балауыз бен Күн бізге не беріп тұр?

Газ пеші мен үй жылытқыш бізге не үшін керек?

Гальваникалық элементінің қызметі қандай?

Оқушыларға «Энергия» ұғымы барлық мысалдар үшін ортақ ұғым болуы тиіс. Мұғалім «энергия» ұғымы және энергияның өлшем бірлігі («калория») туралы жасаған таныстырылымын оқушыларымен бірге талдайды. .

Жеке жұмыс. Оқушылар «Менің энергия көздерім» деп аталатын оңтайлы ас мәзірін дәптерлеріне құрастырады. Оқушыларға кесте ұсынылады. Талқылау.

Топтық жұмыс. Оқушылар «Балық сүйегі» (Фишбоун) әдісін қолданып, энергия түрлерін жіктейді.

Әрбір топ өз ақпаратын алады. Мәтінді меңгеру жеке жүргізіледі, ал талқылауы топта жүзеге асырылады. Фишбоун тізбегі топтың ортақ тұжырымымен толтырылады. Мына ақпарат көздерінің қарастырылуы назарға алынады: жарық, механикалық, жылу, химиялық және электрлік энергияларға ортақ не екенін көрсетуді, күнделікті өмірден мысалдар келтіріп, энергияның өзара айналымын жазу ұсынылады.

Топтық жұмыс критерийлері оқушылармен тақтада талқыланып, жазылады.

Бекіту. Қалыптастырушы бағалау жұмысы.

Оқушылар электр тогымен қыздыратын құралдың көмегімен суды қыздыру кезіндегі жылу энергиясын өлшейді.

Әдіс оқушылар үшін түсінікті болуы керек: алюминий контейнерді таразыға қою, таразыны нөлге келтіру, 0,2 кг су қосу керек.

қауіпсіздікті сақтау бойынша нұсқаулық өткізіледі.

Дифференциация: Оқушылар температураны Цельсиймен өлшейді. Кейбір қабілеті жоғарырақ оқушылар өлшеген температураны Кельвин шкаласына аударады.

Оқушылар 5 минутта суды қыздыру үшін электрқыздырғыш құрал пайдаланады. Олар алдымен судың бастапқы температурасын өлшеп, қайнатқышты қосқан кезде секундомер қосады. Оқушылар тәжірибе бойы суды араластырып отырып, әр минуттағы температураны жазып отырад. Содан кейін қайнатқышты ажыратып, суды салқындатуы керек. Тапсырманы жылдам орындаған кейбір оқушылар 0,1 кг су сияқты сол бастапқы температурасымен 0,2 кг су пайдаланып тәжірибені қайталай алады.

Энергияның сақталу заңын еске түсіру:

Энергия жоқтан пайда болмайды және ізсіз жоғалмайды. Энергия бір түрінен екіншіге түрленеді.

Сурет бойынша энергияның түрленуін анықтау.

Суреттерде көрсетілген физикалық денелер қандай энергияға ие?

1 слайд.

  1. Бұлшық еттердің энергиясы

  2. Күн энергиясы

  3. Жел энергиясы

  4. Атом энергиясы

  5. Судың кинетикалық энергиясы

  6. Оттың жылу энергиясы

2 слайд.

  1. Тағамның химиялық энергиясы

  2. Электр энергиясы

  3. Қозғалыстағы көліктің кинетикалық энергиясы

Тау басындағы қардың потенциалдық энергиясы

Оқушылар шағын демонстрацияларды жасайды.

1. Термометр көрсеткіші көтеріледі

2. Колбадағы ауа қызады



3. Колбадан ауа көпіршіктері шығады

Топтық жұмыс

1. Қандай энергия есебінен бала секіреді?

Қозғалыстың кинетикалық энергиясының есебінен.

Сығылған бұлшық еттердің потенциалдық энергиясының есебінен.

Энергияның түрленулерін атаңдар.

Балалардың потенциалдық энергиясы Қозғалыстың кинетикалық энергиясы Балалардың потенциалдық энергиясы.

Энергияның түрленулерін атаңдар.

Қозғалыстың кинетикалық энергиясы Сығылған шесттің потенциалдық энергиясы Спортшының потенциалдық энергиясы Спортшының кинетикалық энергиясы Сығылған батуттың потенциалдық энергиясы

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау










ҚБ «Бағдаршам»








ҚБ «От шашу»










Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Аралдар әдісі» оқушылардың көңіл-күй, эмоция-сезімдік жай күйін көрсетеді. Өз қайығын аралдарға апарып салады.

Shape7



Рефлексия:

«Чемодандар»

Тақтаға чемоданның суреті ілінеді. Әр оқушыдан кезекпен өзімен бірге бүгінгі сабақтан қандай білім, білік, дағдыны алып кеткісі келетінін айтуларын сұрайды. Бұл сабақты қорытындылауға жақсы көмектеседі.




Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Қозғалыс

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.5.2.1 тірі және өлі табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіреді және түсіндіру

5.5.2.2 әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін зерттеу

5.5.2.3 денелер қозғалысының себебін анықтау

Сабақтың мақсаты


денелер қозғалысының себебін анықтайды

әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін біліп, түсіндіре алады

әр түрлі ортада тіршілік ету түріне байланысты қаңқа түрлерін анықтайды

Бағалау критерииі

Қозғалыстың маңызын біледі. Қозғалыстың себебін түсіндіреді. Өлі және тірі табиғаттағы қозғалысты ажыратады. Қаңқа түрлерін ажыратады. Қаңқа түрлерін сипаттауда ағза өкілдерін атайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сыныпты ұйымдастыру

Ұжымда сұрау:

  1. Тіршілікте не қозғалысқа ие?

Қозғалуға бейім заттардың тізімін жаз.

Оқушылар жазуы мүмкін: тірі табиғат және өлі табиғат денелері, су, өсімдік, жан-жануар.

Мұғалім өсімдіктер мен су қалай қозғалуы мүмкін, бұл үдеріске не себеп болады деп сұрақтар қою арқылы оқушылардың қызығушылықтарын арттыруы қажет.

Оқушыларшаттықшеңберінқұрады.Мұғалімніңқойған

сұрағынажауапбереді.Бір-бірінеәдемісөздерайтады.

Біз тату-тәттіміз.

Бізбақыттымыз!

Әркүнімізқуанышқа

толы.

«Алдығы оқуда» күлегештер арқылы бағалаймын.



Ортасы

Мұғалім өсімдіктер мен су қалай қозғалуы мүмкін, бұл үдеріске не себеп болады деп сұрақтар қою арқылы оқушылардың қызығушылықтарын арттыруы қажет. Тамыр суды қалай сіңіреді, ол қалай басқа мүшелерге таралады?


  1. Қандай қозғалысқа келтіретін мүшелерді білесіңдер? Мүшелерді қозғалыспен қамтамасыз ету үшін нені білу қажет деп ойлайсың?


Оқушылар табиғи құбылыстар туралы білімдерін қолдана отырып талдап көрседі.


Демонстрация: Шарды сумен толтырып, судың бетіне орналастыр. Шарды бір жағынан итер. Оның пішіні қалай өзгерді?

Жұпта талдау: Шарды қозғалысқа келтірген не? Ол қандай құбылыс? Осы сұрақтарды сұрай отырып күш деген терминге әкеледі.

Жұптарға бөлу үшін оқушылардың өзіне таңдауды беріңіз, немесе сағат стратегиясы бойынша.

Сағат стратегиясы: сыныптағы оқушылардың саны он екі болған жағдайда оларды сағат үлгісіне сәйкес тұрғызып, түзу сызық бойындағы оқушылардан жұп құраңыз.

Қозғалыс болу үшін күш болмаса жан жануарларға не керек? Қаңқа және бұлшықет терминдеріне келеді.

Қанқаның қандай түрлері болады?

Мәтін немесе суреттерді қолданып, төмендегі кестені толтырады.

Мекен ортасы

Тірек – қимыл мүшелері

Қозғалыс тәсілдері

Мысалдары

Құрлық




Ауа




Су




Бейнеақпарат көру (тірі ағзалардағы қозғалыс)

Талқылау жүргізу.

Қаңқа түрлерімен таныстыру мақсатында оқушылар 3 топқа бірігеді.

  1. Топ гидрокаңқаны зерттейді.

  2. Топ ішкі қаңқаны зерттейді.

  3. Топ сыртқы қаңқаны зерттейді.


Жеке жұмыс.

Оқушыларға таратпалар таратылады. Әр таратпада кез келген қозғалыс бейнелену немесе жазылуы тиіс, мысалы, доптың құлауы, шардын тегіс және бұдыр жерде қозғалысы, тығынның судың бетінде қалқуы және т.б.. Оқушы таратпада көрсетілген қозғалыстың себебін түсіндіруі қажет

Талқылай келе оқушылар әрбір дененің қозғалуына ауырлық күші себеп болатынын түсінуі қажет.

Топтық жұмыс.

Оқушылар 3 топқа бірігіп, қозғалыстың маңызын анықтауда Венн диаграммасын толтырады

Бағалау

Жаңа тақырып бойынша ашық сұрақтар қою

Сабақтың қорытындысын шығару

. Тақырыпты оқи отырып тірек сызба арқылы тақырыпты түсінеді

Сабақтың басында оқушылар әр топты «Басбармақ» әдісі арқылы бағалайды



«Жеке әңгіме» үлгісібойынша

өзінбағалайды






Тапсырмалар жазылған үлестірме қағаздар


Сабақтыңсоңы


Рефлексия: «Ой бұлты» әдісі.

- Ал балалар осы сабақтан не үйрендік? - Өздеріңе қандай ой түйдіңдер? - Кімнен үлгі алар едіңдер?Топқа ақ парақ беріледі. Топ мүшелері бірлесіп, сабақта өткен тақырып бойынша сөздер мен сөз орамдарын қағазға түсіреді.


Үй жұмысы (деңгейлеріне қарай):

1. Оқулық, 45 бет, 2-тапсырма. Жазбаша орындау.

2. Өлең жаттау

Мен ұқыпты баламын,

Орнында кітап, қаламым.

Салып алып сөмкеме,

Мектебіме барамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)



















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Экожүйеле

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.6.1.1 экожүйенің құрамдас бөліктерін анықтау

5.6.1.2 экожүйе түрлерін жіктеу



Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар үйренеді: экожүйелердің құрамдас бөліктерін біледі;

Көптеген оқушылар үйренеді: экожүйенің құрамдас бөліктерін түрлерін сипаттай алады;

Кейбір оқушылар үйренеді: қосымша ақпаратты қолдану арқылы экожүйенің құрамдас бөліктерінің тірі ағзаларға әсерін талдай алады.

Бағалау критерииі

  1. «Экожүйе» терминінің анықтамасын біледі.

  2. Экожүйе құрылымын біледі.

  3. Экожүйелер мысалдарын келтіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сабақты көтеріңкі, жақсы көңіл күймен ұйымдастырылады.Оқушылар құрған шеңбердебір-бірімен еркін қарым-қатынас жасайды, жақсы тілектер айтады.

Ынтымақтастық атмосферасын құру мақсатында «Қол шапалақтау» әдісін пайдалану. Оқушылардың біреуі қол шапалақтауды бастап, бір-бір оқушыдан барлық сынып оған қосылады.

Сабақ тақырыбы, мақсаты, критерийлерімен таныстыру.

-.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ














Ортасы

Білім актуализациясы. Оқушылар «Экожүйе дегеніміз не» бейнематериалын қарайды. Бейнематериалдағы ақпаратты талқыға салу. Сұрақтар:

  1. Экожүйе дегеніміз не?

  2. Экожүйені қандай компоненттер құрайды?

  3. Экожүйелердің мысалдарын келтіріңіз.

  4. Биом дегеніміз не?

  5. Экожүйе дамуы үшін қандай жағдай қажет?

Оқушылар ақпараттық парақпен танысып, «Инсерт» әдісі арқылы белгілеп отырып, оқиды.

Дескрипторлар:

  1. Тақырып бойынша ақпаратты оқиды.

  2. «Инсерт» кестесіне экожүйе туралы білгендерін толтырады.

  3. Ақпаратты оқып отырып, экожүйе туралы жаңа білімдерін 2-ші бағанға толтырып жазады.

  4. Ақпартты оқып отырып, экожүйе туралы алғашқы білімдеріне қарсы болса, 3-ші бағанды толтырады.

  5. Ақпаратты оқып отырып, түсініксіз тұстарын 4-ші бағанға толтырады.

Білдім

Мен үшін жаңа

Ойлағанымнан өзгеше

Сұрақ







Мұғаліммен оқыған мәтінді талдау. Терминдерді айтып, олардың мағынасын түсіндіру.

) Оқушылар флипчарттағы экожүйе компоненттерін тиісті фигураға жинау қажет.

Дескрипторлар:

  1. Экожүйенің компоненттерін біледі.

  2. Экожүйенің компоненттерін абиотикалық факторларын біледі.

  3. Экожүйенің компоненттерін биотикалық факторларын біледі.

  4. Экожүйенің компоненттерін атропогендік факторларын біледі.



(Ж) Оқушылар «Экожүйе» тапсырмалар жинағындағы тапсырмаларды орындайды. Өзара бағалайды.

Дескрипторлар:

1. Экожүйенің компоненттерін біледі.

2. Шалғындық экожүйенің тірі ағзаларындың түрлерін біледі.

3. Шалғындық экожүйесінің биотоп құрылымын дұрыс жазады.

4. Шалғындық экожүйесіне абиотикалық факторлар әсерін біледі.

5. Шалғындық экожүйесіндегі компоненттер бір-бірімен байланысуына бір мысал жазады.

Дескрипторлар:

1. Көл экожүйесінің биоценозын біледі.

2. Көл экожүйесінің биотоп құрылымын дұрыс анықтайды.

3. Көл экожүйесіне әсер ететін абиотикалық факторларын біледі.

4. Көл экожүйесіндегі компоненттер бір-бірімен байланысуына бір мысал жазады.


(С) Оқушылар «Экожүйелердің бұзылуы» атты бейнематериалды көріп, адамның экожүйелерге тигізетін әсері туралы қорытынды шығарады.

Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

















: «Бас бармақ» арқылы бағалайды

















ҚБ «Бағдаршам»








ҚБ «От шашу»




Видео «Экожүйе дегеніміз не»








Ақпараттық парақ





Флипчарт



Тапсырмалар жинағы


Сабақтыңсоңы


Кері байланыс

1.Сіз үшін жаңа ақпарат...

2.Не қиын болды?

3.Не оңай болды?

4.Нені ескеруім керек?

«Менің ең жақсы көретін сәнді киімім» тақырыбында диалог құрастыру. Дыбыс үндестігіне талдау

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)





















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


. Экологиялық факторлар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.6.1.3 экологиялық факторлардың экожүйе қызметіне ықпал етуін түсіндіру

5.6.1.4 табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру

Сабақтың мақсаты


  • Экологиялық факторларды жіктеу

  • Экожүйеге экологиялық факторлардың әсерін анықтау

  • Биотикалық, абиотикалық, антропогенді факторларға мысал келтіру.

Бағалау критерииі

  • Экологиялық факторларды ажырата алады;

  • Экожүйенің қызметіндегі экологиялық факторлардың маңызын бағалайды;

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Starter

1. тапсырма. Келесі ағзалар қандай ортада тіршілік етеді: 1. Қоңыр аю 2.Акула 3. Жауынқұрт 4.Қарға 5. Көртышқан 6. Қастауыш саңырауқұлағы 7. Таспалы құрт 8. Дельфин

Сұрақ : Бұл ағзалардың мекен ету ортасына бейімделу түрлерін анықтаңыз?

Жұмбақты шешіңіз

Терезеде кірпі отыр –

Терезеден қарайды, жүре алмайды

Табаны мен беті оның қайда екен

Мүмкін ол қалпақсыз тоңып жаурайды?

Сұрақтар

- Неліктен кактусты жұмбақта кірпі деп атайды?

- Кактусқа инелер не үшін қажет?

- Кактустың сыртқы ерекшелігі бойынша оның мекен ету жағдайын анықтауға болады ма?

- кактуста тікенектердің пайда болуына қандай факторлар әсер етті?

Кері байланыс: оқушы – оқушы, мұғалім - оқушы

Оқушылар жауабын қорытындылап, сабақ тақырыбы мен мақсатын ашу


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Таныстырылым



Ортасы

Терминдермен жұмыс

Оқушылар терминдерді ауызша атап, дәптерге жазады

Экологические факторы

Экологиялық факторлар

Environmental factors

Абиотические факторы

Абиотикалық факторлар

Abiotic factors

Биотические факторы

Биотикалық факторлар

Biotic factors

Антропогенные факторы

Антропогендік факторлар

Anthropogenic factors


Сыныпқа бейнебаян көрсету арқылы бейне баян бойынша талқылау жүргізу.

(Т) Оқушылармен келесі анықтамаларды олардың қаншалықты түсінетіндігін талқылау: тірі табиғат факторлары, өлі табиғат факторлары, антропогенді факторлар.

  • Экологиялық факторлар дегеніміз не?

  • Барлық факторлар қандай түрлерге бөлінеді?

  • Биотикалық факторларға мысал келтіріңіз

  • Абиотикалық факторларға мысал келтіріңіз

  • Антропогенді факторларға мысал келтіріңіз

Кері байланыс: мұғалім – оқушы

(Ж) Оқушыларға табиғаттың «тірі» факторларының сызбасын құруды ұсыну. Ол үшін әр оқушы А4 форматында өзі таңдаған экологиялық фактор мысалының суретін салады.

«Тірі сызбада» болуы мүмкін мысалдар: жел, жаңбыр, қар, өрт, ормандарды кесу, жыртқыштардың құрбандарды жеуі.

Оқушыларды мысалды таңдауда қиындық туындаса мұғалім көмек көрсетеді.

(С) Оқушылар плакатта үш бағыт бойынша суреттерден «тірі сызбасын» құрайды: тірі, өлі, антропогенді факторлар.

Кері байланыс: оқушы - оқушы.


Оқушылар жұпта карточкалармен жұмыс жасайды. Сұрақтарға жауап беріп, олар басқа жұптармен бірігіп, жауаптарын тексереді.Мұғалім ұсынған критерий бойынша бірі – бірін бағалайды.

Бағалау критерийлері:

 Экологиялық факторларды ажырата алады

Экожүйенің қызметі үшін экологиялық фактордың маңыздылығын бағалайды.


Суретте табиғи экожүйенің компоненттері көрсетілген.

1. Анықтаңыз:

a) А суретіндегі экологиялық фактор.

b) В суретіндегі экологиялық фактор.


2. Әр түрлі қалдықтармен суқоймалардың ластануы қоршаған орта табиғатына қандай зиян әкелетінін түсіндіріңіз. Бұл мәселені шешу жолдарын ұсыныңыз.

Кері байланыс: оқушы - оқушы.



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау














































ҚБ «Бағдаршам»








ҚБ «От шашу»






Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)














Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Тірі ағзалардың сан алуандығы?

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.6.2.1 ағзаларды тірі табиғат дүниелеріне жіктеу

5.6.2.2 біржасушалы және көпжасушалы ағзаларды сипаттау

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар үйренеді: тірі ағзалардың бес патшалықтардың негізгі ерекшеліктерін біледі;

Көптеген оқушылар үйренеді: әрбір патшалықтың өкілдерін және оларға тән белгілерді сипаттай алады;

Кейбір оқушылар үйренеді: қосымша ақпаратты қолдану арқылы қыныларды, археи және т.б. тірі ағзалар топтарының ерекшеліктерін зерттей алады.

Бағалау критерииі

  1. Тірі ағзалардың бес патшалығын атайды;

  2. Бес патшалықтың 5-тен кем емес өкілдерін атайды;

  3. Әр патшалыққа тән белгілерді сипаттайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сыныпқа 1-сабақ басында қойылған сұрақты қайта ұсыныңыз: «Найман, керейіт және жалайырлардың Орталық Азиядан Қазақстан аумағына қоныс аударуына қандай себептер әсер етуі мүмкін?»

Үй тапсырмасы. «Кім жылдам» әдісі арқылы үй тапсырмасын тексеру.

  • 1.

Сабақ тақырыбы, мақсаты, критерийлерімен таныстыру.Оқушылар дәйек келтіре отырып, өз жауаптарын ұсынады.

Оқу мақсаты мен бағалау критерийін таныстырыңызСуретке қарап жаңа тақырыпты ашу

Жағымды атмосфералық ахуал құра отырып, сұрақтар қою:

Сабақ мақсатымен және бағалау критерийлерімен танысу.

Оқушылар «Шаттық шеңбері» тренингігің негізінде сәлемдеседі, бір-біріне жақсы тілектер айтып, сәттілік тілейді.

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.


Қалыптастырушы бағалау жүргізіледі. (күлкілі езулер, жұлдызша, бағалау парақшалары, қималар, бағдаршам арқылы)


Ортасы

Білім актуализациясы. Оқушылар назарына «Биоалуандылық деген не» қысқа бейнематериал ұсынылады. Мұғалім Жер ғаламшарындағы ағзалардың сан алуандылығы туралы айтып кетіп, Жер шары біздің үйіміз, ал барлық тірі ағзалар оның тұрғындары туралы ойға әкеледі. Жер шарындағы барлық ағза ол үшін маңызды.

Жердегі ағзалар көп болғаннан кейін, оларды анықтау үшін белгілі бір тәртіпке келтіріп, топқа жіктеген тиімді. Бұл міндетті систематика ғылым саласы жүзеге асырады.

Оқушылар «Үлкеннен кішіге» жаттығуын орындайды.







Оқушыларға Жер ғаламшарының, тірі ағзалары бар орман, қасқырлар тобы, жалғыз қасқыр, мүше (жүрек), бұлшықет, бұлшықет жасушалары суреттерін беріледі.

Оқушылар сызбаға суреттерді жоғарғы деңгейден төменгі деңгейге дейін орналастырады.


Кітапхананы аналогия ретінде мысалға келтіруге болады. Сіздер кітапханаға келіп, белгілі бір кітапты тапқыңыз келеді. Кітапханадағы мыңдаған кітаптың арасынан табу қиын болар еді, алайда егер Сіз кітаптың жанрын, авторын, жазылған тілін білсеңіз, керекті кітапты табу минуттық іс болады. Тірі ағзалар да белгілі бір критерийлерге байланысты түрлер туыстарға, олар үлкенірек топқа жіктеліп, ең жоғары, ірі топ – патшалық болып табылады.

Бүгін біз тірі ағзалардың қандай патшалықтарға жіктелетінін білеміз.

) Оқушылар 5 топқа бөлінеді. Әр топ ребус шешеді. Ребустың жауабы патшалықтың атауы болып табылады. Ребусты шешіп болғаннан кейін жауабын айтып, тақтадағы сызбаға толтыру қажет болады.

Оқушылар өз жұмыстарын тексеру және бағалау үшін, «Деректер: Классификация» қысқа бейнематериалын қарайды.

Оқушылар топта ақпараттық параққа сүйеніп, әр патшалық туралы постер дайындайды. 5 топ, әрбір топ 1 патшалықты алады.

Тапсырманың критерийлері:

  • Патшалықтың атауы аталу қажет;

  • Патшалыққа жататын 5 өкілін мысалға келтіру;

  • Патшалыққа тән ерекше белгілерін сипаттау қажет.


Оқушылар өз постерлерін қорғайды. Тыңдап отырған оқушылар постерді критерий бойынша бағалап, кері байланыс ұсынады. «Сэндвич» әдісін пайдалануға болады.

Сергіту сәті. Оқушыларға презентацияда патшалықтар өкілдерінің суреттері көрсетіледі, олар орындарынан тұрып:

- егер бактерия болса – екі қолын көтереді;

- егер протист болса – бір қадам алға жасайды;

- егер саңырауқұлақ – екі рет шапалақтау;

- егер өсімдік болса – бір қадам артқа жасайды;

- егер жануар болса – парталас көршісімен орынмен алмасады.

Оқушылар жұпта патшалықтар туралы жұмбақ ойлап тауып, оны сыныпқа жасырады.

Тапсырма критерийі: жұмбақта белгілі 1 патшалыққа тән белгі аталу қажет.

Дескрипторлар:

1. Патшалықтың атауын береді

2. Патшалықтың өкілдеріне мысал келтіре алады.

3. Патшалыққа тән ерекше белгілерді біледі, тізіп жазады.


Өзара бағалау, қате берілсе кері байланыс беру.

Тіршіліктің жаратылу деңгейі. Тірі табиғат құрылымының жаратылу деңгейі біркелкі қалыппен баспалдакты бейімделу аркылы кұрылатын қатармен сипатталады.

) Сыныппен тірі ағзалардың құрылымдық деңгейлерін талдау. Барлық ағзалар көп жасушалы ма екеніне көз жеткізу; өсімдіктер мен жануарларда қандай мүшелер болады;

Тіршілік деңгейлері:

  • молекулалық;

  • жасушалық (клеткалық);

  • ұлпалық, мүшелік;

  • ағзалык;

  • популяциялық- түрлік;

  • биогеоценоздық;

  • биосфералық деп бөлінеді.



Мәтінді және бейне материалды көру арқылы әр топ тапсырмаларын орындайды

Shape8



видео


«Жеті маймыл» әдісімен тапсырма беру
(оқушыларға мәтінді таратып беру)

Әр топ тапсырманы орындап болған соң жұмыстарын таныстырады. 7 топ бағалайды.


Қалыптастырушы бағалау:

Тапсырма 1 (Қабілеті жоғары оқушыларға)

Тапсырма 2 (Қабілеті орта оқушыларға)



Қ.Б. «От шашу» әдісі




Қ.Б.


Бірін-бірі бағалау

«Бағдаршам» (жақсы – жасыл, орташа – сары, қанағаттанарлық – қызыл)



Қ.Б.

Бас бармақ әдісі




Б «От шашу»




www.nci.kz Ақпараттық білім ресурстары орталығы.


Сабақтыңсоңы


Рефлексия: «Бағдаршам»

Сабақтан алған әсерлерін төмендегі түстер арқылы көрсету:

Жасыл түс – сабақтан жаңа идеялар байқадым.

Сары түс – жаңа сабаққа көңілім толды.

Қызыл түс – бүгінгі сабақ сезіміме ерекше әсер етті.


Үй жұмысы:

1. Еріншектік, жалқаулық туралы 3 мақал-мәтел жаттап келу

2. «Есте сақта!» айдарын оқу

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)









Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Табиғатты қорғау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.6.3.1 ҚР экологиялық мәселелерін атау

5.6.3.2 өз аймағының экологиялық мәселелерін зерттеу

Сабақтың мақсаты


Оқушылар жасай алады:

  • ҚР негізгі ғаламдық мәселелерін талқылау

  • Өз жұмысының нәтижелерін талдау

  • ҚР негізгі экологиялық мәселері бойынша зерттелген мәлімметті талдау

  • Берілген тапсырма бойынша коллаж құру

Бағалау критерииі

Оқушы оқу мақсатына жетеді, егер:

  • Қазақстан Республикасының негізгі экологиялық мәселелерін анықтаса

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Starter: Бейнебаян көрсету «Твиг Билим»

«Экожүйедегі абиотикалық факторлар»

Мұғалім сынып оқушыларымен әңгімелесу жүргізеді:

  • Абиотикалық факторлар дегеніміз не?

  • Абиотикалық факторларға нені жатқызуға болады?

  • Неліктен Колорада өзені өлшемі жағынан кішірейді және өзенге ағуын тоқтатты?

  • Қандай ластанулар экожүйеге әсер ете алады?

) Кері байланыс: оқушы – оқушы, мұғалім - оқушы

Сабақ тақырыбы мен мақсатын оқушылармен бірлесе айқындау.


Мұғаліммен бірге қайталап,бір-біріне жақсы тілектер айтады: «Бүгін мен саған сәттілік тілеймін,бес ал,жақсы жауап бер.

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Қол шапалақ













https://twig-bilim.kz/mindmap/1533/changing-ecosystems/





сабаққа арналған презентация

Ортасы

Оқушыларға топтарда жеті ғаламдық экологиялық мәселелерді талдады ұсыну:

  • Ғаламдық жылыну

  • Ормандарды кесу

  • Жерлердің шөлейттенуі

  • Тұрмыстық қалдық

  • Атмосфераның ластануы

  • Ауыз суыңың сапасы

  • Тірі ағзалар түрілерінің азаюуы (биоалуандылық)

Кері байланыс: мұғалім - оқушы

Оқушылар ғаламдық экологиялық мәселелер бойынша бейнебаян қарайды. Мұғалім оқушыларға бейнебаян қарау барысында ғаламдық мәселелер туындау себептерін анықтауды ұсынады.

Оқушылар топтарда еліміздегі ғаламдық экологиялық мәселерді анықтап, өз жұмыстарының нәтижелерін дәлелдеп түсіндіреді.

Кері байланыс: оқушы – оқушы, мұғалім - оқушы

Оқушыларға Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелері бойынша коллаж жасау ұсынылады.

Кері байланыс: оқушы – оқушы, мұғалім - оқушы

Оқушылар Қазақстан Республикасының экологиялық мәселелерінің бірін қамтитын ақпарат көздерінен алынған мақалаларды талдайды. Зерттелген мәліметтер бойынша оқушылар кесте құрады. Кестеде мәселені, себебін, шешу жолын ұсынады.

Кері байланыс: мұғалім - оқушы

Оқушыларға ҚР экологиялық мәселелерін өз дәлелдемелерін келтіре отырып, маңыздылығы бойынша реттілікпен орналастыру тапсырмасын орындату. Мәселелер ретінде оқушыларға келесі тізім берілді :

  • Атмосфераның ластануы;

  • Тұрмыстық қалдықтар;

  • Судың ластануы;

  • Жерлердің шөлейттенуі;

  • Ауыз суының жетіспеушілігі;

  • Климаттың өзгеруі;

  • Ормандардың азаюуы;

  • Жабайы жануарлардың жойылуы;

  • Жиі кездесетін және эндемиялық өсімдіктердің жойылуы.

Кері байланыс: оқушы – оқушы, мұғалім – оқушы

Презентацияда келесі бөліктер болуы шарт:

  • Ағзаның мекен ету ортасы

  • Жойылу қаупінің себебі

  • Оларды қорғау бойынша іске асырылатын ұсыныстар, идеялар

Презентацияны қорғау.

Кері байланыс: Оқушы – оқушы (топтағы оқушылар өздері ұсынған критерийлер бойынша бір – біріне өзара бағалау жүргізеді)

(С) ҚР Қызыл Кітабының Маңызын ауызша сынып ішінде талқылау жүргізе отырып түсіндіреді:

- ҚР Қызыл Кітабының мақсаты;

- Ағзаларды Қызыл Кітапқа енгізу себептері;

- Ағзаларды Қызыл Кітапқа енгізуге қандай факторлар әсер етеді;

- ҚР Қызыл Кітабының маңызы

(С) Мұғалім оқушылармен бірге сабақты қорытындылайды.




Оқушылар кезек-кезек тақтаға шығады. Маркерлерді пайдаланып,ассоциаграмма құрайды.

Тыңдалым.

Тіре сөздерді пайдаланып,мәтін құрайды.

Айтылым.Бір-біріне сұрақ қойып,диалог құрады.

Сөйлемдерді оқиды, талдайды.

Тақырып аясында өзінің есінде қалған сөздерін, сөйлемдерін параққа жазады.

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бағдаршам»








ҚБ «От шашу»




Электронды ресурс «Зеленый пакет» http://education.rec.org/ru/main.php?lang=ru









Ғаламдық экологиялық мәселелер бойынша бейне баян: https://www.youtube.com/watch?v=1pe-KV6J-uE

флипчарттар, газет, журналдардан тақырыптық кесінділер, қайшы, желім

Сайт «Зеленое спасение»: http://www.greensalvation.org/

Электронды ресурс «Зеленый пакет» http://education.rec.org/ru/main.php?lang=ru

Мақалалар: http://www.greensalvation.org/index.php?page=publikatsii

Электронды ресурс: www.classtools.net


Сабақтыңсоңы


Рефлексия: Жетістік баспалдағы

Жақсы түсіндім

Түсіндім

Сұрағым бар

Мүлдем түсінбедім



Үй жұмысы:

1. «Есте сақта!» айдарын оқу

2. «Еңбектің наны тәтті» шағын эссе жазып келу. (деңгейлеріне қарай)

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)





























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Әлемді өзгертетін жаңалықтар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

5.7.1.1 әлемді өзгерткен ғылыми жаңалықтарға мысалдар келтіру

5.7.2.1 болашақ ғылыми зерттеулер үшін зерттеу идеяларын ұсыну

Сабақтың мақсаты


  • Ғылыми жаңалықтар мен өнертабыстардың не екенін

  • Жаңалықтардың әлемді қалай өзгертетінін біліп, түсінетін болады.

Бағалау критерииі

Оқушылар ғылыми жаңалықтар мен өнертабыстардың не екенін және әлемді өзгерткен жаңалықтарды біледі.

Жаңа технологиялардың не екенін түсінеді.

Ғылыми жаңалықтарға ауызша мысал келтіре алады және олардың маңызын түсіндіре алады

Жаңа ғылыми ашылулар әлемді қалай өзгерткеніне талдау жасайды.

Болашақтағы ғылыми жаңалықтарға өз ойын қоса алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушыларға бейнероликті көрсетіп, болжау сұрақтарын қойыңыз:

  • «Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлерін таныстырыңыз.

Әлемді өзгерткен жаңалықтарға жатады ….

ашылуы адамзатқа … берді.

Алғашқы әлемді қалай суреттер едіңіздер?

  • Қандай ашылулар әлемді өзгертуге ықпалы болды?

Үй тапсырмасын айтады, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.

Әр оқушы шығып тақтаға түрлі түсті бормен жазады

Қол шапалақ







Бейнеролик

http://www.youtube.com/watch?v=0FPB_-4i7U4


Ортасы

Оқушыларды суреттердің көмегімен 3 топқа біріктіруге болады, мысалы, техника, табиғат және жасуша бөліктері.

ДНҚ туралы мультфильмді көрсетіңіз, оқушылар мультфильмді мұқият көруі және ДНҚ ашылуының маңызы туралы қорытынды жасаулары үшін оның мазмұны бойынша алдын-ала дайындалған сұрақтарды ұсыныңыз.

Мультфильмді көріп болған соң топта талқылау үшін сұрақтар беріледі және өз ойларын ортаға салады.

Балаларға Нобель сыйлығы туралы әңгімелеп беріңіз, себебі бұл аса көрнекті ғылыми зерттеулер, төңкерістік ашылымдар немесе мәдениет пен қоғамның дамуына қомақты үлес қосқаны үшін жыл сайын берілетін беделді халықаралық жүлде.

Телефон дайындау кезіндегі қауіпсіздік ережелерін оқушылармен бірге анықтау

) «Телефон» атты физика бойынша өнертапқыштық тәжірибесі. Ұсынылған ресурстарды қолданып, оқушыларды телефонды құрастыруларын өтініңіз. Оқушылар телефонды дайындап болған соң оны тексеріп көрулері қажет. 

Топтық жұмыс кезіндегі критерий

  • Топ мүшелері толықтай іс-әрекетке қатысу

  • Қауіпсіздіктің сақталуы

  • Топта бірін-бірі сыйлау, құрметтеу

  • Берілген уақытты сақтау

Оқушыларға сөздер мен сөз тіркестерін таратып беріп, солардың арасынан әлемді өзгерткен ашылымдар мен жаңалықтарды таңдауларын сұраңыз. Оларды келесі бағыттар бойынша бөлулері керек: «Жер және ғарыш», «Заттар мен материалдар», «Энергия және қозғалыс», «Адам және табиғат». Мысалы, электр тоғы мен телеарна, болат, силикон, вакцина, жеке компьютер, пенициллин, динамит, ұялы телефон, ғаламтор, пластмасса, тефлон, фотография, резеңке, заманауи көлік, ғарыш кемелерін ұшыру, наркоз, компас, мұнай, протез, трансплантант, батарейка, телескоп, ДНҚ және т.б. жаңалықтар.

Әрбір топ өздерінің жіктеуін көрсетеді және өздерінің таңдауларына негіздеме берулері керек. Оқушыларды олардың өздері білетін немесе бұл тізімге жатқызуға болатын ғылыми жаңалықтар мен өнертабыстарды атап, тізімді толықтыруларын ұсыныңыз.

.

Әр оқушы бір сөзден таңдап алады. Сұрақтарға жауап береді

Айтылым. Ойынның шартын орындайды.


Сөйлемді оқиды, талдайды.

Тақырып аясында өзінің есте қалған сөздерін, сөйлемдерін параққа жазады.

Екі жұлдыз бір тілек»



Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау

































Топқа бөлу үшін суреттер

ДНҚ туралы мультфильм:

https://www.youtube.com/watch?v=sWwpAn4pN80

Нобель сыйлығы туралы мәліметтер:

http://nobeliat.ru/

http://n-t.ru/nl/hm/

http://www.nobelprize.org/

Әлемді өзгерткен жаңалықтар: https://www.youtube.com/watch?v=6yM0egDhqXA

пластикалық стақандардан жасалған тефлон:

http://allforchildren.ru/sci/sci015.php

Ресурстар:

қағаз, желім, тескіш, ермексаз,

2 пластикалық стақан, 5-6 м жіп, қайшылар, жабысқақ таспа,



Сабақтыңсоңы


Жинақтау тапсырмасы (саралау)

Мақсаты: Алған білімдерін жинақтау, ой қорыту.

Тапсырмаға нұсқау: «Әдеп сақтау-ізгілік» деген тақырыпта ой толғау жаз. Ой толғаудың кіріспесі етіп төмендегі үзіндіні ал.

Үлкен болсын, кіші болсын, әдеп сақтау-халықтық тәлім тәрбиеннің аса үлгілі, тәрбие ісіндегі берік қалыптасқан заңы. Үлкеннің кіші алдындағы, кішінің үлкен алдындағы әдеп сақтауының тамаша үлгілері өте көп. Мысалы, үлкеннің жолын кеспеу, бұрын сөйлемеу...

«Екі жұлдыз бір тілек»

Кері байланыс

1.Сіз үшін жаңа ақпарат...

2.Не қиын болды?

3.Не оңай болды?

4.Нені ескеруім керек?

«Менің ең жақсы көретін сәнді киімім» тақырыбында диалог құрастыру. Дыбыс үндестігіне талдау

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы


Үйге тапсырма


Саралау-оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз: бір оқушыдан күтілетін нәтиже, дербес қолдау көрсету, уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез-келген кезеңінде қолданыла алады.

Жұптық және топтық жаттығуларды, сонымен қатар қозғалыстың құрамдас элементтеріне сараптау жүргізу, көрсету, талқылау және мәлімдеу

Бағалау-оқушылардың сабақ барысында үйренгенің бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдер арқылы бағалай алады. Мадақтама, марапаттау

Осы бөлімде оқушылар жеңіл атлетика бойынша түрлі жаттығулар орындайды, жүгіру жаттығуларын танып біледі, сонымен қатар өз денсаулықтарын жаттығулар арқылы бекітеді.

Денсаулық және қауіпсіздік ережелерінің сақталуы. Денсаулық сақтау әдістері, сергіту сәттері мен белсенді

іс-әрекет түрлері.

Оқушылар басқа оқушылардың жаттығуларының реттілігін оқиды және кері байланыстың құрамдылығын көрсетеді. Оқушылар секіру қабілеттерін құрамдас жаттығулардың дамуына себепкер болатын топтық жұмыстарды орындау кезінде біріктіріп жібереді.

Сабақ бойынша рефлекия:

1.Сабақ мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылар нені үйренді?


2.Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?


3. Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?


4. Сабақта уақыт кезеңдері сақталды ма ?


Жалпы оқушыларды бағалау:

ма?

Сабақтың жақсы екі аспектісі (оқытуға, үйренуге қатысты.)


Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту және үйрену)

Сабақты жақсартуға оқушылардың сол сабаққа берген кері байланысы. Сол арқылы оқушылардың қажеттілігіне қарай келесі сабақты жүйелі жоспарлау.


Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістігі (қиындықтары туралы нені

білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?)























Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Осы аптаның ең үздік материалдары
Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары
Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз
Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз
Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады
Толығырақ