Алгебра.
|
9
сынып
|
I
тоқсан.
|
21.10.2020ж
|
Сабақтың
тақырыбы: Комбинаторика
элементтері. Комбинаториканың негізгі үғымдары мен
ережелері
Мақсаты: 9.3.1.3 –
қайталанбайтын орналастыру, алмастыру және теру анықтамасын
білу;
Конспект
Х жиыны n элементтен
құралған жиын болсын. Онда Х-тің элементтерінен құралған, ұзындығы
k-ға тең және элементтері қайталанбайтын әрбір шеруді n –нен k
бойынша алынған қайталанбайтын орналастыру деп атайды.
Қайталанбайтын орналастыруда n≥k болуы қажет және кез келген
натурал сандар болуы мүмкін. Мына формула
орындалады:
немесе .
Алмастырулар
— бұл айырмашылығы тек
орналасу ретінде ғана болатын бірдей элементтерден құрылған
комбинациялар. Элементтердің мүмкін алмастырулардың саны
Pn арқылы белгіленеді. болады.
1-мысал. 4 оқушыны 7 орындыққа
неше тәсілмен отырғызуға болады?
Шешуі: 5⦁4=840
2-мысал. Неше тәсілмен 5 оқушы асханада кезекте тұра
алады?
n элементтен құрылған мүмкін алмаструлар саны келесі формула
арқылы есептеледі: Рn = n!
3-мысал.
Неше
тәсілмен 5 оқушының екеуі асханада кезектің бастапқы екі орнында
тұра алады?
n элементтен m бойынша жасалған барлық орналастырулардың саны келесі
формула арқылы есептеледі:
немесе
Терулер —
бұл n әр
түрлі объектілерден таңдалған m объектілердің орналасу реті ескерілмегендегі
комбинациялары. Элементтердің мүмкін терулердің саны
Cmn арқылы белгіленеді.
4-мысал
Неше
тәсілмен 5 оқушыдан екі оқушыны асханада кезекшілікке таңдауға
болады?
n элементтен m бойынша жасалған барлық терулердің саны келесі формула
арқылы есептеледі:
немесе
|
Тапсырмалар
-
Ұштары шеңбер бойынан
алынған 10 нүктеде болатындай неше хорда жүргізуге
болады?
-
Жәшікте 15 шар бар, оның
5 көк,10 қызыл; Қалай болса солай алты шар
алынды. Осы шарлардың 2-і көк болу ықтималдығын
тап.
-
Құны әр түрлі 7 тиынды
екі қалтаға неше тәсілмен салуға
болады?
-
Екінші, төртінші және
алтыншы орындарда дауысты дыбыстар тұратындай етіп, логарифм
сөзіндегі дыбыстарды неше тәсілмен алмастыруға
болады?
-
5 тапсырмадан тұратын
тесттің әрбір тапсырмасына Аружан жауаптардың 4 нұсқасын
құрастырған болатын. Аружан тесттің неше нұсқасын құрастыра алады,
егер тапсырмалардың және жауаптардың орналасу реті әр түрлі тесттер
әр түрлі деп саналса?