|
Мектеп: Тоқжігітов жом 5.2А Ежелгі көшпелілер өмірі Мұғалімнің аты-жөні: Кариева. Б Күні: Қатысқандар: Қатыспағандар: Сынып: 5 |
|
|
Сабақтың тақырыбы |
Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы |
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
5.2.2.6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқа үлесін білу |
|
Сабақтың мақсаты |
Барлық оқушылар: Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуын біледі Оқушылардың басым бөлігі: Көшпелілердің маусымдық жайылым түрлері мен шаруашылықтың дамыған аймақтарын картадан көрсете алады Кейбір оқушылар: Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін талдайды |
|
Бағалау критерийі |
1. Көшпелілердің негізгі шаруашылық түрлерін сипаттайды 2. Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін анықтайды |
|
Тілдік мақсаттар |
Пәндік лексика мен терминология: Көшпелі мал шаруашылығы, отырықшылық, егіншілік, тебіндеу, жайлау, күзеу, қыстау, көктеу, киіз басу, арқан есу, жіп иіру, ауыздық, ер тоқым, үзеңгі. Талқылауға арналған тармақтар:
Жазылым бойынша ұсыныстар: Мәтінді оқып, жыл мезгілдерін суретке қарап, сәйкестендіреді |
|
Құндылықтарға баулу |
Құрмет ынтымақтастық, ашықтық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік |
|
Пәнаралық байланыс |
География, дүние тарихы |
|
Алдыңғы білім |
Темір өндірісінің Қазақстан жерінде дамуын біледі |
|
Сабақ барысы |
|||||||||||||
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақта жоспарланған жаттығу түрлері |
Ресурстар |
|||||||||||
|
Сабақтың басы 5 мин |
Серпілмелі сауал әдісі Ой қозғау әдісі Тақырыпты ашу мақсатында көшпелі мал шаруашылығы бейнеленген сурет бойынша сыныпта талқылау жүргіземін: - Не көріп отырсыздар? - Қандай шаруашылық түрі бейнеленген? - Мал шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты? - Егін шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты? М Сабақ тақырыбымен, оқу мақсаттарымен, бағалау критерийлерімен таныстырамын. |
|
|||||||||||
|
Сабақтың ортасы 30 мин |
Тапсырма 1 Ойлан-Жұптас-Бөліс әдісі Мәтінмен жұмыс Ғылымда Орта Азия көшпелілері ат әбзелдерін жетілдірген деген пікір бар. Олар үзеңгіні ойлап тауып, ауыздық пен ер-тоқымды қолданыста одан әрі жақсартқан. Көшпелілер әскери өнері мен қару-жарақ жасау ісінде де тамаша жетістіктерге жетті. Нәтижесінде көшпелілер адамзат тарихындағы алғашқы ірі мемлекеттік құрылымдарды құрды. Көшпелілердің үзеңгіні ойлап табуыәскери істің тактикасы стратегиясында төңкеріс туғызды. Үзеңгі атты жауынгерлерге қарсыласына қылыш соққысын нақты сілтеуге және оны жебемен дәл көздеп атуға мүмкіндік берді. Көшпелілер бірқатар халықтардың қалыптасуына да елеулі ықпал жасады. Мемлекеттік белгілері, тұрақты сауда, мәдени және саяси байланыстары бар, ортақ идеологиясы дамыған көшпелілердің далалық өркениеті әлемдік өркениеттің дамуына зор үлес қосты. Көшпелілер өркениеті бүкіл адамзаттың ортақ қазынасына айналды. Дескриптор: 1. Көшпелілердің ат әбзелдерін жетілдіргенін анықтайды . 2. Көшпелілердің сол замандағы озық әскери өнер жетістіктерін сипаттайды 3. Көшпелілердің экономикалық және саясм жетістіктерін анықтайды Кері байланыс ;«Бағдаршам» әдісі Қызыл түс -өте жоғары деңгейде орындалған жағдай Жасыл түс –толық қамтылмаған жағдайда Сары түс –ешқандай мәлімет айта алмаған жағдайда қойылады Тапсырма 2 Мәтінді оқып, жыл мезгілдері көрсетілген суреттермен кестеге сәйкестендіріңдер Жайлау- жаз мезгілінде малды алысқа ұзатып жаятын жайылым. Бұл уақытта ру-тайпалар жиналып, аса маңызды мәселелерді шешкен. Жаз мезгілі көшпелілерге түрлі ойын-сауықтар өткізуге қолайлы болды. Көшпелілер қысқа азық-түлік дайындап, қар түскенге дейін күзеуде отырған. Күзеу-қыстауға жақын орналасқан жайылым. Күзгі жұмысқа қой мен түйе қырқу да қосылады. Аязды суық қысты малшылар қыстауда өткізген. Мұнда жылы қоралар салынды. Көшпелілер арнайы жем-шөп дайындап, ерте төлдеген малдарды осында бақты. Мал төлдеген соң, малшылар көктеуге көшкен. Көктемде жұмыс қызып, қой мен түйе жүні қырқылды. Осы кезде қыстан жүдеу шыққан мал қалпына келіп, күй жайнаған.
А В
С Д
Дескриптор: 1. Суреке қарап көшпелілердің жайлау мерзімді көшін анықтайды. 2. Суретке қарап көшпелілердің көктеу мерзімді көшін анықтайды. 3. Суретке қарап көшпелілердің қыстау мерзімді көшін анықтайды.
Дескриптор: 1. Жартылай көшпелі шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. 2.Көшпелі шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. 3. Отырықшы шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. |
Қазақстан тарихы. Жалпы білім беретін мектептің 5-сыныбына арналған оқулық/С.Р Ахметова, А.М . Ибраева, А.А. Құлымбетова Назарбаев Зияткерлік мектептері ДББҰ, 2017
|
|||||||||||
|
Сабақтың соңы 5 мин |
Кері байланыс:«Сұрақ қорытынды» стратегиясы 1.Бүгінгі сабақтағы басты оқиға? 2.Не қызықты болды? 3.Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіздер, қандажаңалық алдыңыздар? |
|
|||||||||||
|
Саралау- Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? |
Бағалау- Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? |
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау |
|||||||||||
|
Ой қозғау әдісі арқылы қабілеті жоғары оқушылар ашық деңгейлі сұрақтар қою мүмкіндігіне ие болады. Серпілмелі сауал әдісін қолдану арқылы оқушыларға қолдау көрсетемін. Ойлан-Жұптас-Бөліс әдісі арқылы оқушылар жеке жұмыс жасауға, жұппен жұмыс жасай отырып басқаның пікірін білумен қатар, топта бірлескен жұмыс жүру мүмкіндігі болады.
|
Жоғарыда тізбектелген барлық әрекеттер қалыптастырушы бағалау мүмкіндіктерін береді, өйткені мұғалім әрбір оқушы және топты қолдауға мүмкіндігі бар. Мысалы: Мәтінмен жұмыс кезінде алдымен құрылған дескриптор негізінде бағалан1. Көшпелілердің ат әбзелдерін жетілдіргенін анықтайды 2.Көшпелілердің экономикалық және саяси жетістіктерін анықтайды
|
Қауіпсіздік ережелерін сақтау
|
|||||||||||
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма? Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Cабақта саралау дұрыс жүргізілді ме |
|
||||||||||||
|
|
|||||||||||||
|
Жалпы бағалау Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2: Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2: Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқу жетістіктері мен/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда неге назар аудару қажет?
|
|||||||||||||
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы
Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы
|
Мектеп: Тоқжігітов жом 5.2А Ежелгі көшпелілер өмірі Мұғалімнің аты-жөні: Кариева. Б Күні: Қатысқандар: Қатыспағандар: Сынып: 5 |
|
|
Сабақтың тақырыбы |
Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы |
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме) |
5.2.2.6 көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқа үлесін білу |
|
Сабақтың мақсаты |
Барлық оқушылар: Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуын біледі Оқушылардың басым бөлігі: Көшпелілердің маусымдық жайылым түрлері мен шаруашылықтың дамыған аймақтарын картадан көрсете алады Кейбір оқушылар: Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін талдайды |
|
Бағалау критерийі |
1. Көшпелілердің негізгі шаруашылық түрлерін сипаттайды 2. Көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесін анықтайды |
|
Тілдік мақсаттар |
Пәндік лексика мен терминология: Көшпелі мал шаруашылығы, отырықшылық, егіншілік, тебіндеу, жайлау, күзеу, қыстау, көктеу, киіз басу, арқан есу, жіп иіру, ауыздық, ер тоқым, үзеңгі. Талқылауға арналған тармақтар:
Жазылым бойынша ұсыныстар: Мәтінді оқып, жыл мезгілдерін суретке қарап, сәйкестендіреді |
|
Құндылықтарға баулу |
Құрмет ынтымақтастық, ашықтық, Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік |
|
Пәнаралық байланыс |
География, дүние тарихы |
|
Алдыңғы білім |
Темір өндірісінің Қазақстан жерінде дамуын біледі |
|
Сабақ барысы |
|||||||||||||
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері |
Сабақта жоспарланған жаттығу түрлері |
Ресурстар |
|||||||||||
|
Сабақтың басы 5 мин |
Серпілмелі сауал әдісі Ой қозғау әдісі Тақырыпты ашу мақсатында көшпелі мал шаруашылығы бейнеленген сурет бойынша сыныпта талқылау жүргіземін: - Не көріп отырсыздар? - Қандай шаруашылық түрі бейнеленген? - Мал шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты? - Егін шаруашылығы қандай кәсіптен бөлініп шықты? М Сабақ тақырыбымен, оқу мақсаттарымен, бағалау критерийлерімен таныстырамын. |
|
|||||||||||
|
Сабақтың ортасы 30 мин |
Тапсырма 1 Ойлан-Жұптас-Бөліс әдісі Мәтінмен жұмыс Ғылымда Орта Азия көшпелілері ат әбзелдерін жетілдірген деген пікір бар. Олар үзеңгіні ойлап тауып, ауыздық пен ер-тоқымды қолданыста одан әрі жақсартқан. Көшпелілер әскери өнері мен қару-жарақ жасау ісінде де тамаша жетістіктерге жетті. Нәтижесінде көшпелілер адамзат тарихындағы алғашқы ірі мемлекеттік құрылымдарды құрды. Көшпелілердің үзеңгіні ойлап табуыәскери істің тактикасы стратегиясында төңкеріс туғызды. Үзеңгі атты жауынгерлерге қарсыласына қылыш соққысын нақты сілтеуге және оны жебемен дәл көздеп атуға мүмкіндік берді. Көшпелілер бірқатар халықтардың қалыптасуына да елеулі ықпал жасады. Мемлекеттік белгілері, тұрақты сауда, мәдени және саяси байланыстары бар, ортақ идеологиясы дамыған көшпелілердің далалық өркениеті әлемдік өркениеттің дамуына зор үлес қосты. Көшпелілер өркениеті бүкіл адамзаттың ортақ қазынасына айналды. Дескриптор: 1. Көшпелілердің ат әбзелдерін жетілдіргенін анықтайды . 2. Көшпелілердің сол замандағы озық әскери өнер жетістіктерін сипаттайды 3. Көшпелілердің экономикалық және саясм жетістіктерін анықтайды Кері байланыс ;«Бағдаршам» әдісі Қызыл түс -өте жоғары деңгейде орындалған жағдай Жасыл түс –толық қамтылмаған жағдайда Сары түс –ешқандай мәлімет айта алмаған жағдайда қойылады Тапсырма 2 Мәтінді оқып, жыл мезгілдері көрсетілген суреттермен кестеге сәйкестендіріңдер Жайлау- жаз мезгілінде малды алысқа ұзатып жаятын жайылым. Бұл уақытта ру-тайпалар жиналып, аса маңызды мәселелерді шешкен. Жаз мезгілі көшпелілерге түрлі ойын-сауықтар өткізуге қолайлы болды. Көшпелілер қысқа азық-түлік дайындап, қар түскенге дейін күзеуде отырған. Күзеу-қыстауға жақын орналасқан жайылым. Күзгі жұмысқа қой мен түйе қырқу да қосылады. Аязды суық қысты малшылар қыстауда өткізген. Мұнда жылы қоралар салынды. Көшпелілер арнайы жем-шөп дайындап, ерте төлдеген малдарды осында бақты. Мал төлдеген соң, малшылар көктеуге көшкен. Көктемде жұмыс қызып, қой мен түйе жүні қырқылды. Осы кезде қыстан жүдеу шыққан мал қалпына келіп, күй жайнаған.
А В
С Д
Дескриптор: 1. Суреке қарап көшпелілердің жайлау мерзімді көшін анықтайды. 2. Суретке қарап көшпелілердің көктеу мерзімді көшін анықтайды. 3. Суретке қарап көшпелілердің қыстау мерзімді көшін анықтайды.
Дескриптор: 1. Жартылай көшпелі шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. 2.Көшпелі шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. 3. Отырықшы шаруашылық дамыған аймақты картаға белгілейді. |
Қазақстан тарихы. Жалпы білім беретін мектептің 5-сыныбына арналған оқулық/С.Р Ахметова, А.М . Ибраева, А.А. Құлымбетова Назарбаев Зияткерлік мектептері ДББҰ, 2017
|
|||||||||||
|
Сабақтың соңы 5 мин |
Кері байланыс:«Сұрақ қорытынды» стратегиясы 1.Бүгінгі сабақтағы басты оқиға? 2.Не қызықты болды? 3.Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіздер, қандажаңалық алдыңыздар? |
|
|||||||||||
|
Саралау- Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз? |
Бағалау- Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз? |
Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау |
|||||||||||
|
Ой қозғау әдісі арқылы қабілеті жоғары оқушылар ашық деңгейлі сұрақтар қою мүмкіндігіне ие болады. Серпілмелі сауал әдісін қолдану арқылы оқушыларға қолдау көрсетемін. Ойлан-Жұптас-Бөліс әдісі арқылы оқушылар жеке жұмыс жасауға, жұппен жұмыс жасай отырып басқаның пікірін білумен қатар, топта бірлескен жұмыс жүру мүмкіндігі болады.
|
Жоғарыда тізбектелген барлық әрекеттер қалыптастырушы бағалау мүмкіндіктерін береді, өйткені мұғалім әрбір оқушы және топты қолдауға мүмкіндігі бар. Мысалы: Мәтінмен жұмыс кезінде алдымен құрылған дескриптор негізінде бағалан1. Көшпелілердің ат әбзелдерін жетілдіргенін анықтайды 2.Көшпелілердің экономикалық және саяси жетістіктерін анықтайды
|
Қауіпсіздік ережелерін сақтау
|
|||||||||||
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма? Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Cабақта саралау дұрыс жүргізілді ме |
|
||||||||||||
|
|
|||||||||||||
|
Жалпы бағалау Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2: Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)? 1: 2: Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқу жетістіктері мен/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда неге назар аудару қажет?
|
|||||||||||||
шағым қалдыра аласыз
















