Бекітемін:

Мектеп директоры: А.Б. Жолдасов

– сынып күні: 23.01.2018 ж

Сабақтың тақырыбы: Кулон заңы. Электр өрісінің кернеулігі тақырыбында есеп шығару.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Электр өрісіндегі шамаларды біле отырып , формула түрінде өрнектеп, есептерде қолдана білу.

2. Дамытушылық: Оқушылардың ой-өрісін дамыта отырып, кернеулік пен кернеу жөніндегі түсінігін, танымын, қызығушылығын арттыру.

3. Тәрбиелілік: Оқушының сабақ барысында пәнге деген қызығушылығын арттыру және өз бетінше ізденуге тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Ашық сабақ

Сабақтың көрнекілігі: Слайдтар, корточкалар, шеңбер сызылған парақшалар .

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі.

• 2. Үй тапсырмасын сұрау(Кім жылдам? ойыны)

• 3. «Шеңберден өтіп шығу».

• 4. «Бөгеттерден өту».(Деңгейлік есептер шығару)

• 5. «Сиқырлы текше» тәжірибе көрсету.

• 6. Сабақты қорытындылау.

• 7. Үйге тапсырма беру.

• 8. Оқушыларды бағалау

Ел президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан » атты халыққа жолдауынан. «Қазақстан әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына енуі үшін: білімді де зерделі, жан-жақты дамыған дарынды, қабілетті ұрпақ тәрбиелеу» .

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Амандасу. Сыныпты 3топқа бөлеміз.

Кернеулік,потенциал,электр.

Оқушыларды түгелдеп, сабаққа дайындығын тексеремін.

II. Үй тапсырмасын сұрау:(Кім жылдам? ойыны арқылы үй тапсырмасын сұрау.)

І топ:

1. Кез-келген зарядталған бөлшектің айналасында ----------болады? Электр өрісі

2. Электрлік қасиеттері бойынша заттарды қандай екі топқа бөлеміз ? (Электр өткізгіштер Электр өткізбейтіндер )

3. Атом құрылысын ашқан ғалым ? ( Резерфорд )

4. Кулон заңы формуласын жаз?( )

ІІ топ:

1. Кулон заңын тұжырымда ?

( Қозғалмайтын екі нүктелік заряд вакуумде зарядтардың көбейтіндісіне тура , олардың арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен әрекеттеседі )

2. Электростатикалық өріс деген не? (Тыныштықтағы зарядтардың электр өрісі.)

3. Электр өрісінің кернеулігінің формуласын жаз. ( )

4. Өріс кернеуі мен кернеулік арасындағы байланыс ( )

ІІІ топ:

1. -тұйық беттен өтетін электр өрісі кернеулік векторының ағыны сол бет ішіндегі толық зарядқа пропорционал. Бұл теореманы не деп аталады?( Гаусс теоремасы)

2. Электр өріс нүктесінің потенциалының формуласын жаз? ( )

3. Қандай беттер эквипотенциал деп аталады?(барлық нүктелерінің потенциалдары бірдей болатын бет)

4. СИ жүйесінде кернеуліктің бірлігі ретінде немен өлшенеді? ( В ̸м)

III. «Шеңберден өтіп шығу» ойын. 6мин

Ұлттық ойын. Бірінің ішіне бірі орналасқан шеңберлер сызылады. Әр шеңбердің ішіндегі тапсырмаларды ретімен орындап шеңберден шығуы керек. Шеңбердің ішінде физикалық шамалардың латын әріптерімен белгіленуі жазылған. Қандай физикалық шама екені және өлшем бірліктерін айтады?

1 топ: 2 топ:

3-топ:

IY. «Бөгеттерден өту» ойыны.

Мәзірге жету үшін алдындағы бөгеттерді жеңіп өтуі керек. Ол бөгеттерде есептер бар. Есептерді шығарсақ белгіленген мәзірге жетеміз.Есептер деңгейлеп беріледі.

І топ:

1-деңгей: Зарядтан 9 см және 18 см қашықтықтағы нүктелерде орналасқан 36 нКл заряд өрісінің кернеулігін тап.

r₁=9см=0,09м, r₂=18см=0,18 см;

q=36нКл=36*10^-9Кл

Е-?

Е= = Е=

2 - деңгей:1мкКл және 10нКл екі заряд 9мН күшпен бір-біріне қандай күшпен әсер етеді?

3- деңгей:Біртекті электр өрісінің бір күш сызығында орналасқан 2 нүктенің арасындағы кернеуді 6есе кемітсе, ал ара қашықтығын 2 есе арттырса, өрістің кернеулігі қалай өзгереді?

ІІ топ:

1-деңгей: Біртекті шар бетіне 6 нКл заряд орналастырылған.Егер шар радиусы 60 см болса,онда шар бетінің өріс кернеулігі қанша болады?

Е=

2-деңгей: Электр өрісінің кернеулігі 2 В/м-ге тең нүктеде орналасқан 12 нКл зарядқа қандай күш әсер етеді?

E= , F=Eq=12*10^-9*2*10³=24*10^-6H

3-деңгей: Екі нүктелік электр зарядының ара қашықтығын 4есе артқанда, олардың Кулондық күші қалай өзгереді?

ІІІ топ:

1-деңгей: Заряд бір нүктеден екінші нүктеге орнын ауыстырған кезде потенциалдар айырымы 1кВ өрісте 40мкДж жұмыс атқарады. Заряд неге тең?

2-деңгей: Электр өрісінің қайсыбір нүктесіне енгізілген 0,33*10^-7Кл зарядқа 1*10^-5Н күш әсер етеді.Өрістің осы нүктедегі кернеулігін тап.

E= =3*10^-2 H/Кл

3-деңгей: Өрістің 5*10^-9Кл зарядқа 3*10^-4Н күш әсер ететіндей нүктесіндегі кернеулігін тап.Егер қарастырып отырған нүкте зарядтан 100мм қашықтықта болса,өрістің тудыратын зарядтың шамасы қандай болады?

E= =0,6*10⁵ В/м

Е= ,q= = =7*10⁴Кл

Y. «Сиқырлы текше» тәжірибе көрсету.

Электростатикалық машинамен жасалған тәжірибесін көрсетіп, түсіндіру.

1-жағдайда: екі денені үйкеген кезде, біз мына бірінші тәжірибені байқамаймыз.Себебі ондағы мына темірлер түйіспеген.

2-жағдайда: дененің зарядталғанын көріп тұрмыз. Мұндағы Лейден банкасына жиналған зарядталған бөлшектер металл арқылы беріліп, дененің арасында екі дененің зарядталу әрекетінен разрядттың байқағанын көрдік.

YІ.Сабақты қорытындылау.

Материалды топтау.

YII.Үйге тапсырма.§ 8.1-.§ 8.7 тақырыптарды оқу.

YIII. Оқушыларды бағалау.

Бағалау парағы:

ІХ. Рефлексия

Сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы стикерге «Екі жұлдыз,бір тілек» әдісі бойынша оқушылар өз пікірін білдіріп, ұсыныстарын жазып кетеді.

Бағалау парағы: