Мақала

«Заманауи мұғалімнің келбеті»

Заманауи мұғалімнің келбеті қандай болу керек деген кезде, ой елегінен өткізе отырып, әрқайсымыздың санамызда заманауи ұстаздың өзіндік бейнесі еріксіз пайда болады. Заманауи мұғалімнің келбетіне мынадай анықтама беруге болады: бұл, ең алдымен, сапалы еңбекке, шығармашылыққа ынталы, рухани, кәсіби, әлеуметтік, мәдени дамуға ынталы адам. Заманауи мұғалім шығармашыл тұлға болып, өз саласында сауатты, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана білуі, өзін-өзі тәрбиелеумен үнемі айналысуы қажет. Көптеген мұғалімдер қазіргі заманғы білім беру технологияларына қызығушылық танытпайды, олардың әлеуметтік мәдениет деңгейі көбінесе уақыт талабына сәйкес келмейді. Мұндай мұғалімдер, әдетте, кәсіби ортада жұмыс істеуге және шығармашылыққа ынталары нашар. Сондықтан кейде министрліктер мен мекемелердің әрекеті мұғалімнің не болып жатқанын түсінбестен жүзеге асып жатқандай көрінеді. Жағдайды өзгертуге деген ұмтылыс қазіргі қоғамда жайлы және лайықты болуды қамтамасыз ететін қажеттілік пен қажеттілік ретінде мұғалімнің өзінде қалыптасуы керек. Міне, осылайша ғана өзін-өзі құрметтеуді қамтамасыз етіп, қоғамдағы кәсіптің беделін көтеруге болады.

Қазіргі мұғалімнің танымдық, реттеушілік, коммуникативті қабілеттері дамыған болуы сөзсіз. Үнемі оқуға қабілеттілік пен ынта – бұл мамандықтың ерекшелігін барынша көрсететін сапа. Өзін-өзі ұйымдастыру және өзін-өзі бақылау дағдылары 21 ғасыр мұғалімі онсыз жасай алмайтын қасиеттер. Мұғалім әріптестерімен, оқушылармен және олардың ата-аналарымен тиімді қарым-қатынас орната білуі керек. Біздің елімізде педагогикалық университетті бітірген адам үшін ең бастысы оның қандай адам екені емес, қандай маман екені маңызды деген пікір жеткілікті түрде кең тараған. Ұстаз балаларға білім әкелетіні сөзсіз. Бірақ мұғалім қаншалықты кәсіби дайын болғанымен, ол өзінің жеке қасиеттерін үнемі жетілдіріп отыруға міндетті, бұл оның жұмысында табысқа жетуге көп ықпал етеді.

Қазіргі мұғалімнің бойында жауапкершілік, тектілік, мейірімділік, шыншылдық, ұқыптылық, еңбексүйгіштік, ұқыптылық, ізденімпаздық, тапқырлық, зерделілік, ұстамдылық, ұйымшылдық, алғырлық, талапшылдық, сыпайылық, әдептілік, қиялдау сияқты қасиеттер болуы керек деп есептеймін. өнертапқыштық, сезімталдық, өзін-өзі сынау, төзімділік. Жағымды мінез-құлық, оның ішінде мимика, ым-ишара, қарым-қатынас дағдылары бар мұғалім адамдарды жаулап алады. Мұғалімнің барлық әдептерінің бір ортақ ерекшелігі болуы керек - педагогикалық тактіні ұстану, оған басқаларға сезімталдықтың жоғарылауы және басқа адаммен жеке қадір-қасиетін сақтауға мүмкіндік беретін қарым-қатынас формасын таба білу.

Мұғалім оқушыны тыңдай, түсініп, жанашырлық танытып, жігерлендіріп, кешіре білуі керек. Қазіргі жас мұғалім оқушылардың пікірін құрметтеуге тиіс. Ұстаздық қызметтегі тұлғалық қасиеттер кәсіби қасиеттерден бөлінбейді. Заманауи мұғалім шығармашыл тұлға болып, өз саласында сауатты, ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалана білуі, өзін-өзі тәрбиелеумен үнемі айналысуы қажет.

Қазіргі жас мұғалімдердің сабағы қызықты болуы керек деп есептеймін. Мұғалім оқушыны қызықтыра білуі, ақпаратты іздеуге, оны түсінуге үйретуі керек, сондықтан оқу материалын мұғалім әрбір оқушы түсіне алатындай қолжетімді формада беруі керек. Қорытындылай келе, заманауи, білікті, білікті ұстаз – ел дамуының орталық тұлғасы екенін атап өткім келеді.