Мектепалды даярлық тобы балалаларында кездесетін
қиындықтар
Ш.Жаркенова
Ақыл-ой тәрбиесі әр заманда балаларға білім
берудің негізгі құралы болып саналады. Білім алуға және ғылымға
ұмтылыс халық санасының тереңінен әрдайым орын алады. Халық табиғат
пен қоғам дамуының заңдылықтары бейнеленген ғылымның деректерін,
түсініктерін және заңдарын мақсатты игерудің нәтижесі деп біледі.
Тек, ақылды адам ғана терең білімдерді меңгере алатынын түсінеді.
Білімнің мәнін «Ақылдан қымбат байлық жоқ», «Адам көркі - ақыл»,
«Асыл- тастан, ақыл-жастан», «Ақыл-тозбайтын тон,
Білім-таусылмайтын кен», «Ақыл – білімге бастар жол» деген
халқымыздың даналық сөздерінен-ақ, байқауға болады. Ақыл-ойдың
дамуы – бұл, баланың жасына, тәжірбиесінің молаюуы мен тәрбиелік
ықпалдардың әсеріне байланысты ойлау әрекетінде пайда болатын сан
және сапалық өзгерістердің жиынтығы. Мектеп жасына дейінгі баланың
білімінің дамуы жылдам қарқынмен жүргізіледі, тіпті қалыптасады.
Таным процесстері жетіледі, бала ақыл-ой әрекеттің қарапайым
әдістерін меңгереді. Мектеп жасына дейінгі баланың ақыл-ойының
дамуын қамтамасыз етуін оның барлық кейінгі іс-әрекеті үшін зор
маңызы бар. Баланың ақыл-ойын дамыту әлеуметтік ортаның ықпалымен
жүзеге асырылады. Ол айналадағылармен араласу процессінде тілді
сонымен бірге қалыптасқан ұғымдар жүйесін игереді. Соның
нәтижесінде мектеп жасына дейінгі бала тілді меңгеріп алатындығы
сондай, оны қарым-қатынас құралы ретінде еркін пайдаланады. Мектеп
жасына дейінгі баланың ақыл-ойының дамуы алғашында қарым-қатынаста,
заттық әрекеттерде, ойындарда ал сонан соң оқу, еңбек, өнімді жұмыс
(сурет салу, мүсін жасау, аппликация, құрастыру) процесінде жүзеге
асырылады. Ақыл-ойдың неғұрлым тиімді дамуы оқыту және тәрбиенің
ықпалымен жүргізіледі.