Материалдар / Массаж тәсілдері.Уқалау және вибрация

Массаж тәсілдері.Уқалау және вибрация

Материал туралы қысқаша түсінік

Масажды меңгеру үшін оның негізін түсіну керек, сырына тереңірек үңілу керек. Онсыз жасалған массаж керісінше әсер етуі ықтимал. Ұстаздың айтқан сөзін жадыңа ұстап, қол қимылдарын есте сақтау керек. Массаж техникасынан басқа, ауру адамның психологиясын түсіну керек.

Нағашбеков Ерлан Байғабылұлы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

07 Маусым 2018

7497

3 рет жүктелген

Басқа Ашық сабақ 12 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

ОҚО, Түркістан қаласы«Түркістан» көпсалалы жоғары медицина колледжі«Медициналық реабилитологиядағы массаж» пәнінің оқытушысы Нағашбеков Ерлан Байғабылұлы

Тақырыбы: Массаж тәсілдері.Уқалау және вибрацияСабақтың түрі:тәжірибелік

Сабақ барысында қолданылатын педагогикалық технологиялар:

Дамыта оқыту техналогиясы

Бақылау және бағалау

Ақпараттық оқыту

Интерақтифті түсіндіру

Small group learning (SGL) - шағын топпен оқыту

Team-based learning (TBL) - топта жұмыс істеуге негізделген оқыту

Берілген технологияны іске асыру әдістері:

Иллюстратифті түсіндіру

Жалпы топпен жұмыс

Шағын топпен жұмыс

Oral asking (OA)- ауызша сұрау

Студенттердің өзіндік жұмысы

Direct observation on procedural(DOPS)- процедуралық дағдыны тікелей бақылау

Сабақтың әдісі:көрсетіп-түсіндіру,мәселелі,форнтальды сұрау және т.б

ІІ. Сабақтың мақсаттары:Оқыту:

білімді қалыптастыру;

пән бойынша білім-білік дағдыларын қалыптастыру;

оқушылардың өздерінің жетістіктерін өздеріне талдатып, өздік бағалау әрекеттерін ұйымдастыру;

мамандығына, пәнге қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелік:

адамгершілік тәрбиесін дамыту;

еңбек тәрбиесі – еңбекке баулу, еңбек адамдарына сый құрмет.

сұлулық тәрбиесі

Дамыту:

жеке тұлғаны дамыту;

жалпы қабілеттікті дамыту;

еріктілікті дамыту;

танымдық қызығушылықты дамыту;

сезімді дамыту;

клиникалық ойлау қабілеттерін дамыту;

тәжірибелік дағдыларын арттыру .

VІІ. Пән аралық байланыс:

Адамның қалыпты және топографиялық анатомиясы – ағзалардың орналасуы және тірек-қимыл аппаратының маңызы.

Неврология – аймақтың жүйкеленуі және оның бұзылуы.

Травматология және ортопедия – түрлі жарақаттар.

Хирургия – операциядан кейінгі жағдайлар.

Физиотерапия – гальванизация және электрофорез.

VІІІ. Пән ішілік байланыс:

Классикалық массаж тәсілдері – сипау және ысқылау.

Сегментарлы-рефлекторлы массаж әдістері.

Нүктелі массаж.

Дене аймақтарына массаж – арқа, іш, мойын және бас, қол және аяқтарға массаж.

Гидромассаж - су мен массаж жасау түрлері.

Өзіндік және гигиеналық массаж.

Студент білу керек:- ұқалаудың организмге тигізетің әсерін;- негізгі және қосымша әдістердің орындалу техникасын;- вибрацияның организмге тигізетің әсерін;- негізгі және қосымша әдістердің орындалу техникасын;- әдістер жүргізілуінде жие кездесетің қателіктер.

Студент істей алу керек:- науқастармен дұрыс қарым-қатынас жасау- массажистке қойылған талаптарды орындау- оқытушының нұсқауын дұрыс орындау- массаж бөлмесінде тазалык сақтау- әдістердің техникасын дұрыс орындау.

VІ. Сабақтың материалдық жабдықталуы:А. Плакаттар: 1. Ұқалау әдісінің орындалуы. 2. Вибрацияәдісінің орындалуы. 3. Массаж әдістердің ерекшеліктері.В. В. Фокин массаж мектебінің DVD курсы және массаж түрлерінен дискілер, компьютер.С. Массажда қолданылатын дәрмектер – майлар.Д. Екі массаж столы ( кушетка ), жастықшалар және бірнеше шүберек.Е. Оқу материалдары: - оқулық, - оқу-әдістемелік құрал,

ХІ. Сабақ өту жоспары:Сабақтың уақыты-180минСабақтың жабдықталуы: ОӘК материалдары:оқу құралдар,видео материал,тақырып бойынша слайдтар,микроплакаттар, түрлі майлар және мазьдер.

Сабақуақытынбөлукартасы

№	Сабақбөлімініңаты	Тәжірибеліксабақ 4- сағ
1	Ұйымдастырукезеңі	5-мин
2	Тақырыптың мотивациялық сипаттама беру	5-мин
3	Үйтапсырмасынсұрау	15-мин
4	Тәжірибежұмыстарын, манипуляциялардыорындаутехникасынтүсіндіружәнекөрсету	40-мин
5	Оқушылардыңөзіндікжұмысынаәдістемелікнұсқау беру	10-мин
6	Оқушылардыңөзіндікжұмысы	90-мин
7	Сабақтықорыту	10-мин
8	Үйгетапсырма беру	5-мин
	Барлығы:	180-мин

3.Сабақтың барысы

1.Ұйымдастыру кезеңі-5 мин.Аудиторияның,топтың сабаққа дайындылығы тексеріліп,студенттер түгелденеді.Сабаққа дайын емес студенттер болса оларға сабақтың соңында сұралатындығы туралы ескертіледі.Бүгінгі сабақтың жоспарымен,мақсатымен таныстырып,бұл тақырыпты меңгерудің болашақ мамандығы үшін қандай маңызы бар екендігі түсіндіріледі.І. Тақырыптың мотивациялық сипаттамасы – 3 минМасажды меңгеру үшін оның негізін түсіну керек, сырына тереңірек үңілу керек. Онсыз жасалған массаж керісінше әсер етуі ықтимал. Ұстаздың айтқан сөзін жадыңа ұстап, қол қимылдарын есте сақтау керек. Массаж техникасынан басқа, ауру адамның психологиясын түсіну керек. Ұқалау – бұл техникалық орындалу бойынша ең қиын және массаждың негізгі әдісі болып келеді. Ұқалаудың маңыздылығы бұл бұлшык еттерді үздіксіз қысып алып, кішкене көтеріп, оларды тарту, мыжу, сығу, басу, домалату. Бұл механикалық әсерінен ұлпаларда зат алмасу, тотығу-тотықсыздану процесстер жылдамдайды, ұлпалардың жағдайы және бұлшық еттерінің жиырлу қасиеті жақсарады. Массаж жасау бұл ұқалау. Себебі, жалпы массаж емшарсының уақытысынан ұқалау 60-75% уақыт алады.Вибрация – бұл амплитудасы мен жылдамдығы әр түрлі толқынды қимылдарды науқас денесіне өткізу массаж әдісі. Вибрация терең әсер етіп, күрделі өзгерістерге әкеледі. Егер 50 Гц вибрация жиілігімен әсер ететін болсак, шеткі қан тамырлар кеңейіп, қан қысымының төмендеуне әкеледі, ал 100 Гц аса толқындар керісінше әсер етіп, қан қысымын жоғарлатады. Бұл науқастын гипо- немесе гипертониялық жағдайларда маңызды.

2.Білім денгейін бақылау(актуализациялау)-15минБақылау сұрақтары:

1. Ұқалау (разминание) туралы жалпы түсінік және организмге тигізетін физиологиялық әсері.Массаждың ең күрделі тәсілі — ұқалау. Басқа тәсілдерге қарағанда бүл күшті әсер етеді. Әсіресе, бүлшық еттер мен қоң еттерге өте қажет. Ел арасында, массаж жасау деген сөз денені ұқалау дегенді білдіреді. Ол тегін емес, өйткені айтылып отырған тәсіл еттен өтіп сүйекке жетеді. Массаж жасаушының қолы соншалықты күшті болуға тиіс, сол сияқты оның техникасын жете білу керек.Денедегі барлық бүлшық еттерді (үлкенді-кішілі) ұқалау үшін оның талай тәсілі бар, соны іске асыру керек.Сонымен орындалу тәртібі: массаж жасаушы алақанымен бұлшық етті қапсыра ұстайды, оны жоғары созады, саусақтар мен бармақтың ара-сында қатты қысады. Бұл кезде бұшық ет сүйектен бөлініп көтерілгендей болады. Сол кезде алақанмен езіп жұмсартады және әрі қарай жылжытады. Денедегі барлық ет дәл осылай уысты толтыра ұсталмайды. Жабысып жатқан жалпақ еттер де бар. Мәселен, жіліншіктің алдыңғы жағы, арқаңың ұзын еті, білезіктің сырты. Олар көтерілмейді, сондыңтан әр түрлі әдістермен сүйекке басып жаншиды.Осы тәсілді қолданғанда бұлшық еттегі қан-лимфа айналымы күшейіп, тканьдердің қоректенуі артады, бұлшық еттердің талшықтары созылып, серпімділігі жақсарады, зат алмасудың зиянды қалдықтары денеден щығып, тотығу-тотықсыздану процесстері жылдамдайды. Осының бәрі бүлшық еттің талшықтарын босатып, қопсытып, жұмсартады. Сондықтан ол бүлшық еттерге арнайы гимнастика тәрізді пайда тигізеді.Бүл тәсіл тек бұлшық ет емес, денедегі сіңір, тарамыс, шеміршек, буын қабы, шандыр, сүйек қабы — барлығына әсер етеді. Сондықтан жоғары нерв жүйесінің қызметін, нерв бүлшық ет аппаратын өзгертіп жібереді.Ұқалау тәсілін байыппен, ақырын, асықпай жасағанда ми қабығының қозу процесі бәсеңдеп, бұлшық еттер босаңсиды. Керісінше қысқа, қарңынды жасағанда тежеу процесі шегініп, қайраттанып, жігерленіп кетеді. Бүлшық еттің тонусы артады.

2. Ұқалаудың түрлері және үш фазалы орындалу техникасы.Ұқалау тәсілі әр бағытта жүргізіледі: ұзыннан-үзақ, көлденең, жарты шеңбер, шиыр-шықты т. б.Емдік массажда бұл тәсілді кідірмелі (үзік-үзік) және кідірмесіз (тоқтаусыз) деп екі түрге бөледі.Екеуінің айырмашылығы — массаж жасаған қолдың бұлшық етінің бойымен тоқтаусыз қозғалуында және тоқталып жұлқылай қимылдауында.Ал спорттық массажда осы екеуіне кіретін ұқалаудың түрлерін басқа атпен бөлектейді. Мәселен, бір қолмен, қос қолмен (қоскүшіген), қос шеңбер, шымшу, бас бармақтың басымен т. б. ұқалау деп бөледі.Бүл аталған емдік және спорттық массаждардың қайсысы болса да жүмсарту тәсілі бірдей, тек кейбір әдістерінде ғана айырмашылық бар.Орындалу техникасы шартты түрде үш фазадан тұрады:

Бұлшық етке алақанды көлденең салып, екінші-төртінші саусаққа қарай қатты қысып көтеру.

Бұлшық етті қапсыра қысып ұстап, бас бармаққа қарай жаншу.

Одан соң еттерді алақанның білезік түбі мен сүйкке батыру және қайта қалпына келтіру. Бір фазадан екіншісіне үзіліссіз өтіп отырады.

3. Негізгі әдістер және орындалу техникасы:Бір қолмен ұқалау (ординарное разминание). Жоғарыда көрсеткендей, бұлшық етті алақанмен қапсыра ұстайды. Мұнда бас бармақ бір жағында, ал төрт саусақ екінші жағында. Ұстаған етті түзу саусақтармен жоғары көтеріп, одан соң бас бармақ пен төрт саусақтың арасына қысып, артынан сүйекке жаншиды. Бұлшық етті қолдан шығармай шеттен орталыққа қарай үздіксіз жылжиды. Мұнда қолмен суланған жөкені сыққандай қимыл жасайды. Тек алақан мен терінің арасында саңылау болмау керек. Саусақтарды мейлінше түзу ұстаған жөн.Айтылған тәсіл екі фазадан құрастырылған сияқты. Біреуі — массаж жасаушының оң қолымен көтерген бүлшық етті бас бармаққа қарай мыжуы; екінші фаза — бас бармақтың төрт саусаққа қарай салмақ сала мыжуы. Қалай болғанда да бұлшық еттер алақанда, саусақтардың арасында, қысылып-мыжылады.Қос қолдап ұқалау (ординарное с отягощением).Оң қолдың алақанын жоғарыда көрсеткендей көлденең салады, ал сол қолды оның үстінен бастырады. Мұнда бас бар-мақты екінші қолдың бас бармағының үстіне, ал төрт саусақты сол аттас саусақтардың үстіне салып, салмағын арттырады. Мұны қалың еттерге, күшті көп керек ететін жерге (бөксе, сан, арқа т. б.) қолданады.Қос шеңберлі жұмсарту (двойное кольцевое).Екі қолды бұлшық етке көлденең бағытта қатарластырып орналастырады (45 градус бұрыш жасап). Мұнда сұқ қолдар бір жағында, бас бармақтар екінші жағында бір-біріне тиіп жатады. Алақанмен ұстап бүлшық етті қысып алып, нан илегендей екі қолды да алға қарай итереді. Бұл — бір түрі. Екінші түрінде — бір қол уысындағы толған бұлшық етпен ілгері, өзінен әрі қарай итерілсе, екінші қол керісінше өзіне қарай тартылады. Бұлшық еттің ұзына бойына ілгерінді-кейінді осындай қимыл жасап шығады. Сонда бұлшық еттің өзі шеңбер жасап бұралаңдап, жоғары өрлеп бара жатқандай болады. Бұл тәсілді аяқ-қолдың, арқаның, іштің бұлшық еттеріне пайдаланады.Үзыннан-ұзақ ұқалау (бойлай) (продольное разминание). Бүл тәсіл бүлшық еттің ұзына бойын бойлай, оның талшықтарының таралу бағытымен жасалады. Массаж жасаушы екі қолмен аяқтың не қолдың бұлшық етін екі жағынан қапсыра ұстайды. Бір қол екіншіден 2—3 см алда тұрады. Содан соң алма-кезек екі қолмен уысындағы бұлшық етті мейлінше қысып, жоғары көтеріп, сүйектен бөліп алып, илей отырып ұзына бойына үздіксіз қимыл жасайды.Мұндай тәсіл орындағанда әр қол өзінше жарты шеңбер жасағандай болады және бірінің қимылын екіншісі қайталап жоғары өрмелейді. Ұқалаудың бұл тәсілін аяқ не қолдың бұлшық еттеріне жиі қолданады. Оны орындаған кезде массаж жасаушының өз қолы шынтақтан бүгілмей түзу ұсталу керек. Сонда түсірілетін күштің мөлшері артады. Қолдардың қимылы бір қалыпты, байсалды, жатық болғаны жөн.Шымшу (щипцевидное).Бұл тәсіл жалпақ, сүйекке жабысқан еттерге қолданылады. Оларды ұстап жоғары көтеруге болмайды. Сондықтан қолдың сыртын, жіліншіктің алдын, омыртқаның маңын осындай тәсілмен жұмсартады. Ол үшін саусақтарды бүгіп бұлшық етке көлденең қояды да, бас бармақ пен төрт саусақтың арасына қысып, сүйекке қарай батырып жаншиды, яғни қысқышпен қысып шымшығандай қимыл жасайды.Екі еселеп ұқалау (двойное ординарное разминание).Санның не тоқпақ жіліктің қалың етін жұмсартуға қолданылады. Массаж жасататын адам шалқасынан ағаш төсекке жатады, бір аяғын көтеріп массаж жасаушының тізесіне қояды. Сонда бұлшық ет толығымен босаңсиды. Ал массаж жасаушы екі алақанмен санның астынан және үстінен қапсыра ұстап бұлшық етті алма-кезек қысып-созып, жоғары шаптың иініне дейін жетеді. Бұл өте ыңғайлы және нәтижелі тәсіл. Әсіресе, көп жүріп аяқтың бұлшық еті шаршағанда, осылай екі қолмен бірдей жақсылап ұқаласа, жиналған сүт қышқылы сыртқа шығып, бірсыпыра жеңілдеп қалады. Иықтың етің де осылай жұмсартады. Тек онда қолды маманның иығына салып қойса, тоқпақ жіліктің еті ұстауға жеңіл, босап қалады.Бас бармақпен ұқалау (разминание большим пальцем).Бас бармақ астындағы етті ұқалап, сүйекке жаншып, шеңбер сияқты қозғалыс жасай отырып жылжиды. Қалған төрт саусақ еш қимылсыз соның артынан қозғалып отырады. Бас бармақтың күшін арттыру үшін екінші қолды массаж жасаған қолдың үстіне бастыра қойып бірге жылжытады.

4. Қосымша әдістер және орындалу техникасы.Жүмсартудың қосымша түрлері: олар тек емдік массажда жиі қолданылады. Қазақша аттары төмендегідей: аунату, домалату, жылжыту, шымшылау, керу, қысу, басу.Аунату (валяние)— бұл ұқалаудың өте нәзік түрі. Екі алақанның арасында бұлшық етті аунатып жұмарлайды. Мәселен, қолдың етіне массаж жа-салатын болса, науқастың қолын массаж жасаушының иығына салып босаңсытады, содан соң алақанына уыстап ұстап бір қолдан екінші қолға тез-тез тербеп аунатады.Домалату (накатывание)— мұнда арқа, қол, аяқ бұлшық еттерін бас бармақпен итере отырып, алдында төртсаусақ домалатып орағандай қимыл жасайды.Жылжыту (сдвигание)— бас бармақтармен орындалады, кейде барлық саусақтармен немесе алақанмен де жасалады. Тканьді көтеріңкіреп жиыра ұстап, бір жаққа қарай жылжытады. Бұл арқаның жалпақ еттеріне, қолдың сыртына, аяқтың үстіне қолданылады. Сондай-ақ терідегі тыртық жазылу үшін де өте пайдалы. Бас ауырған кезде, оның терісін жылжыту үшін бір қолды маңдайға, екіншісін шүйдеге қойып жәймен сығымдайды. Осы бағытта бірнеше рет жылжытқан соң қолдарды оң және сол құлақтың тұсында ұстап жоғарыдағы қимылды қайталайды.Массаждың бұл тәсілі тканьдердің тез арада қанмен толығуына, зат алмасуына ықпал жасайды.Шымшылау (пощипывание)— 1-2-саусақтардың ұшымен тканьді шымшып ұстап жоғары көтеріп, қайта босатады. Егер дене майлы болса не арнайы май жақса, онда ол қысып ұсталмайды. Сондықтан терінің құрғақ болғаны дұрыс. Шымшылаған кезде ткань бір қысылып, бір босап, қозғалысқа түседі. Соның нәтижесінде тонусы көтеріледі. Тереңде жатқан тыртықтарды қалпына келтіру үшін де өте пайдалы тәсіл.Созу (растяжение) - бас бармақтарды қатар қойып тканьді екі жаққа созады. Үлкен бұлшық еттерді алақанмен созуға болады. Ол операциядан кейін дұрыс бітпей қалған жараның орнын созуға, бұлшық еттегі түйіндерді жазуға, тыртық жерді таратуға қолданылады. Қозғалыс сырнайда ойнаған қимылды еске түсіреді.Қысу (сжатие)— саусақтардың ұшымен жасалады. Жидектердің ішінен сүйегің ытқытып шығаратын қимыл сияқты, саусақтарды тканьға батырып жылдам жоғары көтереді. Бұл тәсіл тез-тез қимылды қажет етеді. Көбінесе косметикалық массажда бетті безеуден тазалағанда қолданылады.Басу (надавливание)— саусақтардың ұшымен немесе алақанмен салмақ сала басу.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!