Мәтінмен жұмыс

Қалыптастырушы бағалауға арналған
тапсырмалар жинағы
Ақпараттық коммуникациялық
технология (АКТ)
3-сынып

Құрметті мұғалім!
Аталған тапсырмалар жинағы білім беру мазмұнын жаңарту аясында мұғалімдерге
көмек құралы ретінде құрастырылды. Бұл мұғалімдердің ұжымдық жұмысының нәтижесі.
Бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар қалыптастырушы бағалауды
өткізуге, сабақты жоспарлауға, ұқсас тапсырмаларды құрастыруға және іріктеп алуға, оқу
мақсатына жетуге қатысты сындарлы кері байланыс беруге көмектесетін үлгі болып
табылады.
Жинақтың ұсынылған сипаты сізге білім алушының қажеттілігі мен мүмкіндігін
есепке ала отырып, тапсырмаларға толықтырулар мен өзгерістер енгізуіңізге, бейімдеуіңізге
мүмкіндік береді.
Қосымша материалдарды (нұсқаулықтар, таныстырылымдар, жоспарлар және т.б.),
форумдағы талқылауларды және бейне нұсқауларды сіз «Назарбаев Зияткерлік мектептері»
ДББҰ smk.edu.kz ресми сайтынан таба аласыз.
Жемісті жұмыс пен шығармашылық табыс тілейміз!
Жинақ негізгі мектеп мұғалімдеріне, әдіскерлерге, критериалды бағалау бойынша
өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне, басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Жинақты дайындау барысында ресурстар (суреттер, мәтіндер, бейне және аудио
материалдар, т.б.) қолжетімді ресми интернет-сайттардан алынды. Жинақ коммерциялық
емес мақсатта құрастырылған.

2

МАЗМҰНЫ
1 тоқсан .......................................................................................................................... 4
Бөлім «Компьютер және программалар» ......................................................................... 4
Бөлім «Сөз артында сөз» .............................................................................................. 15
2 тоқсан ........................................................................................................................ 23
Бөлім «Компьютер және дыбыстар» .......................................................................................... 23
Бөлім «Компьютерлік суреттер» ................................................................................................ 32
3 тоқсан ........................................................................................................................ 40
Бөлім «Шығармашылық және компьютер» ............................................................................... 40
Бөлім «Әлемнің барлығы Интернетте» ...................................................................................... 50
4 тоқсан ........................................................................................................................ 63
Бөлім «Презентацияны безендіру» ............................................................................................. 63
Бөлім «Мәтін, дыбыс және презентация» .................................................................................. 73

3

1 тоқсан

«Компьютер және программалар» бөлімі
Тақырыбы «Компьютердің құрылғылары»
Оқу мақсаттары
Бағалау критерийлері
Ойлау дағдыларының
деңгейі

3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату
Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады
Білу және түсіну

Тапсырма
1. Компьютер құрастыру үшін негізгі бөліктерін (✓) белгіле.

2. Кестеде берілген құрылғыларды топтарға бөліп жаз.
Пернетақта

Микрофон

Монитор

Тінтуір

Дыбыс колонкалары

Принтер

Шығару құрылғысы

Дескриптор

Енгізу құрылғысы

Білім алушы
- компьютердің негізгі бөліктерін көрсетеді;
- енгізу құрылғыларын бөліп жаза алады;
- шығару құрылғыларын ажырата алады.
4

3. Құрылғыларды атқаратын қызметімен сәйкестендір.
Құрылғы

Міндеті
Сандық және мәтіндік
ақпарартты компьютерге
енгізеді
Ақпаратты экранға шығарады

Графикалық ақпаратты
компьютерге енгізеді

Ақпаратты қағазға шығарады

Дескриптор

Білім алушы
- монитордың қызметін көрсетеді;
- перенетақта қыметін көрсетеді;
- принтердің қыметін көрсетеді;
- сканердің қыметін көрсетеді;

5

Тақырыбы «Компьютердің құрылғылары»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерлік
анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

бағдарламалардың

айырмашылығын

Тапсырма
1. Компьютер құрылғылары мен орындайтын командаларын тілсызық арқылы қос.
Енгізу
Сақтау
Шығару
Өңдеу
Дескриптор

Процессор
Веб камера
Жад
Баспа құрылғы

Білім алушы
- енгізу құралын сәйкестендіреді;
- шығару құралын сәйкестендіреді;
- ақпаратты өңдеу құралын дұрыс сәйкестендіре алады;
- ақпаратты сақтау құралын дұрыс сәйкестендіре алады.

2. Төмендегі сұрақтарға жауап жаз.
2.1. Сурет салу бағдарламасының атауы: _____________________
2.2. Компьютердегі суреттерді қандай бағдарламамен ашуға болады, атауын жаз
______________________
Дескриптор

Білім алушы
- графикалық редакторды атайды;
- суреттерді көретін бағдарламаны көрсетеді .

6

Тақырыбы «Компьютердің құрылғылары»
Оқу мақсаттары

3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
ережелерін пайдаланады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Төмендегі суреттерді қарастыр және әрекеттерді информатика кабинетінде «РҰҚСАТ
ЕТІЛЕДІ» және «РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ» топтарына жинақта және түсіндір.
Ескерту* бұл тапсырманы компьютер арқылы немесе интербелсенді тақта арқылы
орындауға болады.

РҰҚСАТ ЕТІЛЕДІ

Дескриптор

РҰҚСАТ ЕТІЛМЕЙДІ

Білім алушы
- қауіпсіздік техникасы ережесін дұрыс ұстаған оқушыны белгілейді;
- компьютермен жұмыс жасау кезінде қалай дұрыс отыруды
түсіндіреді;
- компьютер алдында дұрыс отырмау салдарларын түсіндіреді;
- компьютердің электр өткізгіш құралдарын ұстау салдарларын
түсіндіреді.

7

Тақырыбы «Файлдар мен бумалар»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Файлды сақтау жолын ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма
1. Суретті дұрыс сақтау жолын сандар арқылы көрсет.
Буманың атын
«Сурет» деп
жазу

Жұмыс
үстелінде жаңа
бума құру
.

Браузерде іздеу
жүйелерін
пайдалана
отырып, «Тірі
табиғат» суретін
табу

Дескриптор

Тапқан суретті
«Сохранить картинку
как» командасын
пайдаланып өз
бумаңды сақтау

Браузерді ашу

Білім алушы
- суретті сақтау әрекеттерінің тізбегін көрсетеді.

8

Тақырыбы «Файлдар мен бумалар»
Оқу мақсаттары

3.1.2.3 Файл және бума ұғымдарын түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Файл және бума ұғымдарының ережелерін анықтайды
• Белгішесі бойынша файл және бума түрін анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Төмендегі терминдерді олардың қызметімен сәйкестендір.
Файлдың аты

Файл

Компьютерде сақталған ақпарат
Файлдар мен басқа бумаларды
сақтауға арналған орын

Бума

Дескриптор

Білім алушы
- файл ұғымын көрсетеді;
- бума ұғымын көрсетеді.

2. Мазмұнына қарай бума мен файлға түсініктеме бер.

Дескриптор

Білім алушы
- файл мазмұнын көрсетеді;
- бума мазмұнын көрсетеді.

9

3. Суретке қарай отырып, файлға атау бер және буманың мазмұнына сәйкес атауын жаз.

___________.bmp

___________.bmp

_________________

_________________

Дескриптор

___________.bmp

Білім алушы
- суретке сәйкес файлдың атауын жазады;
- суретке сәйкес буманың атауын жазады.

10

Тақырыбы «Файлдар мен бумалар»
Оқу мақсаттары

3.2.4.2 Арнайы тақырыпқа сай фотосуреттерді қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Арнайы тақырыпқа арналған фотосуреттерді бейнесі
бойынша анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Алуаның компьютерінде әр түрлі фотосуреттер бар. Алуаға су туралы фотосуреттерін
таңдауға көмектес. Су туралы фотосуреттерді қызыл түсті қарындашпен белгіле.

Дескриптор

Білім алушы
- тақырыпқа сай фотосуреті қолданады.

11

Тақырыбы «Программалар терезесі»
Оқу мақсаттары

3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма
1. Сұрақтарды оқып, жауаптарын жаз.
1.1. Фотосуретті компьютерде жасау үшін қандай құрылғылар пайдалануға болады?
________________________________________________________________________
1.2. Фотосуретті ашу және шығару үшін, қандай шығару құрылғысын пайдаланамыз?
________________________________________________________________________
1.3. Фотосуретті түсіру, үлкейту және бұру үшін қандай енгізу құрылғысын пайдаланамыз?
________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- кескіндер және фотосуреттермен жұмыс жасайтын құрылғыларды
анықтайды.

12

Тақырыбы «Программалар терезесі»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерлік
түсіндіреді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

бағдарламалардың

міндеттерін

Тапсырма
1. Сурет салуға арналған бағдарлама атауын және қандай қызықты қызметтері бар екенін жаз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
2. Компьютердегі фотосуреттерді қандай бағдарламаның көмегімен ашуға болады? Неліктен
осы бағдарламаның қажет екенін түсіндір.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- графикалық редактор қызметі мен міндетін жазады;
- фотосуретті ашу бағдарламасының қызметі мен міндетін жазады.

13

Тақырыбы «Программалар терезесі»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Бағдарламаның мәзір командаларын қолданады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Сурет көруге арналған бағдарламаның құралдар қызметін жаз.

Дескриптор

Білім алушы
- сурет көруге арналған бағдарламаның құралдар қызметін анықтайды;
- суретті оңға және солға бұру командасын жазады;
- суретті үлкейту және кішірейту құралдар қызметін жазады.

2. Берілген тұжырымдамамен келісесінбе? «Иә» немесе «Жоқ» деп жауап бер.
Тұжырымдама
Бас мәзір бастау батырмасымен ашылады
Тек бас мәзір ғана болады
Бағдарламаны қосқанда есік ашылады
Терезенің негізгі элементтері: мәзір қатары, жұмыс
алаңы және қалып күй қатары
Дескриптор

Жауап

Білім алушы
- тұжырымның ақиқаттығын немесе жалғандығын анықтайды.

14

«Сөз артында сөз» бөлімі
Тақырыбы «Мәтінді теру және өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1
Компьютерлік
программалар
қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерлік бағдарламаның міндетін түсіндіреді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Мәтінмен жұмыс жасауға болатын бағдарламалар түрін таңда. Мәтіндік редактор не үшін
қажет екендігін түсіндір.

Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторды түрі бойынша белгілейді;
- мәтін редакторының міндетін түсіндіреді.

15

Тақырыбы «Мәтінді теру және өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерде мәтінді ашу және сақтау командасын
пайдаланады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Аслан мәтіндік редакторда ертегі жазды да, оны сақтады. Оған құжатты ашу үшін қандай
әрекеттер орындау қажеттігін жаз.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторда құжат ашу жолын жазады.

1. Аслан ертегі жазылған құжатты өзгертті. Өзгерген файлды қалай сақтауға болады?
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторда құжатты сақтау жолын жазады.

16

Тақырыбы «Мәтінді теру және өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Мәтіндік редактормен пернетақта айырмашылығын
көрсетеді
• Мәтіндік редакторда қандай әрекет қолдануға ұсыныс
береді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Берілген суретте мәтіндік редактор мен пернетақта элементтері берілген.
• Көк түсті қарындашпен пернетақта элементтерін дөңгелектеңіз.
• Қызыл түсті қарындашпен мәтіндік редактор элементтерін дөңгелектеңіз.

Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редактор құралдарын белгілейді;
- пернетақта құралдарын белгілейді.

2. Алуа мәтіндік редакторда мақал жазды. Қандай әрекет жасауды ұмытып кетті?

Қатені дұрыстау жолын көрсет:
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторда тілдік панельді қолданады;
- берілген ақпарат бойынша жіберген қатені анықтайды.
17

Тақырыбы «Мәтінді пішімдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу
және сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерде мәтінді іске қосу және сақтау
алгоритімін жазады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Мәтіндік редакторды іске қосу командасын сандармен белгіле.
Барлық бағдарламалар (Все программы)
Мәтіндік редактор
Бастау (Пуск)
«MS OFFICE»
2. Мәтінді сақтаудың дұрыс ретін сандармен белгіле.
Файлды сақта
Мәтінді тер
Файл атын жаз
Мәтін құрастыр
Файлды жап
Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторды ашу жолын ретімен белгілейді;
- мәтіндік редакторды сақтау жолын ретімен белгілейді.

18

Тақырыбы «Мәтінді пішімдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Мәзір қатарының форматтау панелін көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Мәзір командаларының атауын анықта, сызба арқылы бір-бірімен байланыстырыңыз.

Дескриптор

Білім алушы
- мәтіндік редакторда форматтау мәзір панелінің атауын
сәйкестендіреді.

19

Тақырыбы «Мәтінді пішімдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.1.1 Мәтіндік редакторда қарапайым сөйлемдерді теруді
жүзеге асыру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Мәтіндік редакторда
анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

қарапайым

сөздерді

Тәжірибелік жұмыс
1. Мәтінді теріп жаз.

Әрқашан күн сөнбесін
Әрқашан күн сөнбесін
Әрқашан күн сөнбесін

2. Қаріпті форматтау параметрлерін орнат:
а) бірінші қатарды Курсивпен белгіле және каріп түсін қызыл түске боя;
б) екінші қатарды Асты сызылған түрде белгіле;
в) үшінші қатарды Қоюлатылған етіп белгіле.
3. Мәтінге Times New Roman қаріпін, ал қаріп өлшемін 12пт етіп орнат.

Дескриптор

Білім алушы
- мәтінге курсив және түс орнатады;
- мәтіннің астын сызып көрсетеді;
- мәтінді қоюлатылған етіп көрсетеді;
- мәтін қарпін және өлшемін орнатады.

20

теруді

Тақырыбы «Мәтінді пішімдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.1.2 Қаріпті пішімдеу (қаріптің жазылу стилі, түсі, түзету)

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Мәтіндік редакторда қаріпті пішімдеу тәсілін ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Мәтінді оқы. Мәтінде қандай сөздерге пішімдеу түрі пайдаланылды?

Адам адамға жақсылық жасау үшін жаралған. Жақсылық пен игілікті
іс жасау-үлкен адамгершіліктің белгісі. Басқа адамдарға көмектесіп
жүрген көптеген абзал жандар бар.
Егер адам басқаларға жақсылық жасап,қиын кезеңде жақсылық
көрсетсе, ол да оған жанашырлық танытады. Жақсылық жасау әрбір
адамның міндеті.
Қоюлатылған сөздер ___________________________________________________
Курсивпен берілген сөздер _______________________________________________
Асты сызылған сөздер __________________________________________________
Қызыл түспен жазылған сөздер ___________________________________________
Бірінші сөйлемге қандай түзету пайдаланды ________________________________
Екінші сөйлемге қандай түзету пайдаланды ________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- мәтінге пайдаланған форматтау тәсілін жазады;
- қаріптің жазылу стилін жазады;
- қаріпке қандай түс пайдаланғанын анықтайды;
- мәтінге түзету тәсілі пайдаланғанын көрсетеді.

21

Тақырыбы «Мәтінді пішімдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.1.3 Құжаттағы ерекшеленген мәтінді қиып алу, көшіру,
қою

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Мәтіндік
көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

редакторда

қарапайым

командаларды

Тапсырма
1. Пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын анықта.
Сақтау

Қиып алу

Көшіру

Буферден қою

Болдырмау

Дескриптор

Білім алушы
- пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын сәйкестендіреді;
- қиып алу құралын сәйкестендіреді;
- сақтау құралын сәйкестендіреді;
- көшіру құралын сәйкестендіреді;
- болдырмау құралын сәйкестендіреді;
- қою құралын сәйкестендіреді.

22

2 тоқсан

«Компьютер және дыбыстар» бөлімі
Тақырыбы «Дыбысты жазу және ойнату»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1
Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбыстық ақпаратты
қызметін ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

ойнату

бағдарламалардың

Тапсырма
1. Компьютерде плеер бағдарламасының қызметін жаз.
________________________________________________________________________________
2. Медиа плеер құралдарының қызметін жаз.

Дескриптор

Білім алушы
− компьютерге дыбыстық ақпаратты ойнату бағдарлама қызметін жазады;
− ойнату құрылғыларының қызметін жазады.

23

Тақырыбы «Дыбысты жазу және ойнату»
Оқу мақсаттары

3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасау қауіпсіздік
техникасының ережесін ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасағанда қандай ережелерді сақтау қажет?
Мысал келтір.

________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауға мысал келтіреді;
- цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік ережесін
жазады.

24

Тақырыбы «Дыбысты жазу және ойнату»
Оқу мақсаттары

3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбысты жазу құралдарын атауын көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Берілген кілттік сөздер бойынша пиктограмманың атауын анықта.
дыбыстық файл, дыбысты жазу,
тоқтату, дыбысты тыңдау.

............................................................

.............................................................

.............................................................

…………………..............………..…..

Дескриптор

Білім алушы
- дыбысты жазу үшін пайдаланатын құралдардың атауын жазады;
- пиктограмма бойынша файл түрін дұрыс жазады.

25

Тақырыбы «Дыбыстық әсерлер»
Оқу мақсаттары

3.1.1.1 Енгізу (мысалы, тінтуір пернетақта) және шығару
құрылғыларын (мысалы, монитор мен принтер) ажырату

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Енгізу және шығару құрылғыларын ажыратады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Цифрлық құрылғыларда қандай ортақ енгізу және шығару құрылғылары бар?

Енгізу ______________________________
Шығару ____________________________
Дескриптор

Білім алушы
− енгізу құрылғыларын анықтайды;
− шығару құрылғыларын жазады.

26

Тақырыбы «Дыбыстық әсерлер»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбыстық редактор интерфейсін анықтайды
• Дыбыстық редактордың құралдарын ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Берілген бағдарлама бөліктерінің атауын жаз.

Дескриптор

Білім алушы
- дыбыстық редактор интерфейсінің аспаптар тобын жазады;
- дыбыстық редактор интерфейсінің дыбыстар тобын жазады;
- дыбыстық редактор интерфейсінің трек тобын жазады;
- дыбыстық редактор интерфейсінің дыбыс микшері тобын жазады.

2. Пиктограмма бойынша құрал-саймандар атауын анықта.

Дескриптор

Білім алушы
- дыбыстық редактордың дыбысты жазу құралдарының атауын жазады;
- дыбыстық редактордың дыбысты өңдеу құралдарының атауын
жазады.
27

Тақырыбы «Дыбыстық әсерлер»
Оқу мақсаттары

3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбысты жазуға арналған құрылғыны ұсынады
• Дыбыс жазу бағдарламасында орындау әрекеттерді
ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Дыбыс жазуға көмектесетін бағдарламаны белгіле.

2. Дыбыс жазу бағдарламасында орындалатын әрекеттерді белгіле.
Дыбысты
жазу
Дескриптор

Сурет салу

Дыбысты
сақтау

Мәтін жазу

Дыбысты
өзгертуге

Білім алушы
- дыбысты жазуға арналған құрылғыны белгілейді;
- дыбыс жазу бағдарламасында орындайтын әрекеттерді көрсетеді.

28

Тақырыбы «Дыбысты өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбысты жазуға арналған бағдарламаны ашуды
ретімен көрсетеді
• Дыбысты өңдеуге арналған бағдарламада дыбысты
сақтаудың жолын ретімен көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Дыбыс жазу бағдарламасын ашу жолын сандар ретімен жаз.

Барлық бағдарламалар (Все программы)
Бастау (Пуск)
1.2. Дыбысты өңдеу бағдарламасында әуенді сақтау жолын сандармен белгіле.
Сақтау
жерін
таңдаймыз

Файл атын
жазамыз

Дескриптор

Сақтау
сөзін
басамыз

Файл

Экспорт
аудио

Білім алушы
− дыбыс жазуға арналған бағдарламаны ашу жолын
көрсетеді;
− дыбыс өңдеу бағдарламасында әуенді сақтау жолын
көрсетеді.

29

ретімен
ретімен

Тақырыбы «Дыбысты өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Техникалық қауіпсіздік ережелерін ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Суретке қарап «Болады» немесе «Болмайды» деп жаз.

Дескриптор

Білім алушы
− суретте техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзған жағдайды
болмайды деп жазады;
− суретте техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзбаған
жағдайды болады деп жазады.

30

Тақырыбы «Дыбысты өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.4.1 Арнайы программаны пайдалана отырып дыбысты
жазу, өңдеу және шығару

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Дыбыс өңдеу бағдарламасында әуенді жазу, өңдеу
әрекеттерін көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Дыбысты өңдеу бағдарламасына әуенді жазу жолын ретімен белгіле.

Дескриптор

Білім алушы
- дыбыс өңдеу бағдарламасына әуенді салу ретін жазады.

2. Дыбысты өңдеу бағдарламасында әр түрлі мүмкіндік беретін батырмалар бар. Берілген
батырмалардың атқаратын жұмыстарын сипатта.

2.1.

_____________________________ 2.2.

_______________________

2.3.

_____________________________ 2.4.

______________________

2.3.

_____________________________

Дескриптор

Білім алушы
− дыбысты жазу бағдарламасында әуенді өңдеуге арналған
батырмалардың міндетін көрсетеді.

31

«Компьютерлік суреттер» бөлімі
Тақырыбы «Графикалық редактордың құрал жабдықтары»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1 Компьютерлік программалар қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Сурет салуға арналған редактордың қызметін ұсынады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

Тапсырма
1. Берілген суреттерден графикалық редакторды көрсет.

2. Графикалық редактордың қызметін түсіндір.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- графикалық редакторды белгішесі бойынша белгілейді;
- графикалық редактордың атқаратын қызметін жазады.

32

Тақырыбы «Графикалық редактордың құрал жабдықтары»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редакторды ашу және сақтау командасын
көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Графикалық редактор бағдарламасының ашу жолын сандармен белгіле.
Барлық бағдарламалар (Все программы)

Графикалық редактор
Бастау (Пуск)

2. Аслан графикалық редакторда сурет салды. Оған салған суретін сақтау жолын көрсет.

Дескриптор

Білім алушы
- сурет салуға арналған құрылғыны ашу жолының ретімен белгілейді;
- суретті сақтау жолын көрсетеді.

33

Тақырыбы «Графикалық редактордың құрал жабдықтары»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық
редактор
сәйкестендіреді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

терезесінің

элементерін

Тапсырма
1. Графикалық редактордың терезе элементтерінің атауын белгішесімен тілсызық арқылы
сәйкестендір.
Тақырып жолы

Меню жолы

Құралдар жиыны

Сурет салу алаңы

Түстер палитрасы

Фигуралар жиыны

Дескриптор

Білім алушы
- графикалық редактор терезесінің элементтерін анықтайды;
- графикалық редактор терезесінің элементтерін сәйкестендіреді.

34

Тақырыбы «Графикалық редактордың құрал жабдықтары»
Оқу мақсаттары

3.1.3.1 Цифрлық құрылғылармен жұмыс жасауда қауіпсіздік
техникасының негізгі ережелерін сақтау

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Құрылғылармен
жұмыс
жасауда
техникасының ережелерін сақтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

қауіпсіздік

Тапсырма
1. Берілген суреттен техникалық қауіпсіздік ережесін бұзған роботтарды белгіле.

Дескриптор

Білім алушы
- суреттен техникалық қауіпсіздік ережелерін бұзған роботтарды
көрсетеді.

35

Тақырыбы «Графикалық редактордың құрал жабдықтары»
Оқу мақсаттары

3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редактордың құрылғыларын көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Суреттерді қандай құралдың көмегімен жасауға болады? Тілсызық арқылы сәйкестендір.

Бүріккіш

Жазу

Қарындаш

Өшіргіш

Қылқалам

Дескриптор

Білім алушы
- сурет салу құрылғыларын анықтайды;
- құрылғылардың міндетін сәйкестендіреді.

36

Тақырыбы «Суретті өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редактордың фигура құралдарын жазады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Төмендегі суреттен фигуралардың атын анықтап, жаз.
ТІКТӨРТБҰРЫШ, ДӨҢЕС ТІКТӨРТБҰРЫШ, ЭЛЛИПС,
ТҮЗУ СЫЗЫҚ, ҚИСЫҚ СЫЗЫҚ, ҮШБҰРЫШ

Дескриптор

Білім алушы
- сурет салу құралдарының атын жазады.

37

Тақырыбы «Суретті өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.2 Компьютерлік программаларда файлдарды ашу және
сақтау командаларын пайдалану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редакторда суретті ашу және өңделген
суретті сақтау командасын көрсетеді

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма
1. Асланның салған суретінде қате бар. Асланға сурет салу бағдарламасымен суретті ашуға,
қатені түзеуге және оны басқа атпен сақтауға көмектес. Орындалу әрекетін санмен көрсет.

Экранда диалог терезесі пайда
болады онда қажетті файл атына
орналастырып, бір рет шертіп
файлды белгілейміз

Ашу командасын басамыз

Берілген форматты
таңдап «Сақтау»
командасын басамыз

Өзгерген суретті басқаша
сақтау керек. Ол үшін
«Файл» «Сохранит как»
командасын басамыз

Белгіленген сурет
графикалық
редактордың сурет салу
алаңына түседі

Белгіленген суреттің
қате болған
жерлерін өшіргіш
құралымен өзгертеді

Файл
Дескриптор

Ашу командасы

Білім алушы
- суретті графикалық редакторда ашу ретін көрсетеді;
- өңделген суретті басқаша атпен сақтау командасын қолдану ретін
жазады.

38

Тақырыбы «Суретті өңдеу»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1
Компьютерлік
программалар
қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редактордың мүмкіндіктері мен міндетін
анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Төменде графикалық редактордың мүмкіндіктері берілген. Тұжырымдама рас болса «Ия»,
жалған болса «Жоқ» деп жаз.
Тұжырым
Есептеулер жүргізуге
Сурет салуға
Мәтіндік құжаттармен жұмыс жасауға
Суретке мәтін енгізуге
Кесте құруға
Суретті түрлендіруге
Суретке музыка қоюға
Суретті көшіріп қоюға
Фигуралар көмегімен сурет салуға
Дескриптор

Білім алушы
- тұжырымның ақиқаттығын анықтайды;
- тұжырымның жалғандығын анықтайды.

39

Жауап

3 тоқсан
«Шығармашылық және компьютер» бөлімі
Тақырыбы «Графикалық редактордағы фигуралар»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолданады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

Тапсырма
1. Берілген терезе элементтері мәзір қатарының қай тобында орналасқанын анықта.
Тілсызықпен біріктір.

Негізгі (Главная)

Дескриптор

Түр (Вид)

Білім алушы
- «Негізгі» мәзір қатарының элементтерін көрсетеді;
- «Түр» мәзір қатарының элементтерін көрсетеді.

40

Тақырыбы «Графикалық редактордағы фигуралар»
Оқу мақсаттары

3.1.2.1
Компьютерлік
программалар
қолданушының
міндеттерін шешу үшін қажет екенін түсіндіру

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық
анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Білу және түсіну

редактордың

атқаратын

Тапсырма
Төмендегі сұрақтарға жауап бер.
Графикалық редактордың атқаратын қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Графикалық редакторды қалай іске қосамыз?
______________________________________________________________________
Графикалық редактор терезесінің бөліктерін ата.
______________________________________________________________________
Түстер палитрасының қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Фигура құралының қызметі қандай?
______________________________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- графикалық редактор міндетін анықтайды;
- графикалық редактор құралдарының қызметін сипаттайды.

41

міндетін

Тақырыбы «Графикалық редактордағы фигуралар»
Оқу мақсаттары

3.2.2.1 Қарапайым графикалық редактор құралдарын қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық
редакторда
пайдаланғанын анықтайды

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Қолдану

қандай

құралдарды

Тапсырма
1. Берілген ою-өрнектерді салу үшін қандай құралдар пайдаланылатынын жаз.
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________

_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________
Дескриптор

Білім алушы
- геометриалық фигураларды анықтайды;
- түстер палитрасын анықтайды.

42

Тақырыбы «Қайталанатын үлгілер»
Оқу мақсаттары

3.1.2.4 Компьютерлік программаларда меню командаларын
қолдану

Бағалау критерийлері

Білім алушы
• Графикалық редакторда қолданылатын құралдар мен
командаларды ажырата алады

Ойлау дағдыларының
деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Тапсырма
1. Берілген құралдар мен командаларды топтарға бөліп жаз.
ҚАЛАЙ САҚТАУ, ҚҰРУ, БАСПАДАН ШЫҒАРУ, ӨШІРГІШ,
МАСШТАБ, ЖАЗУ, САҚТАУ, АШУ, ОРЫНДАТПАУ, ҚАРЫНДАШ,
ҚҰЮ, СЫЗЫҚ
Құралдар

Дескриптор

Командалар

Білім алушы
- графикалық редакторда қолданылатын құралдарды анықтайды;
- графикалық редакторда қолданылатын командаларды анықтайды.

43

Тақырыбы «Қайталанатын үлгілер»
Оқу мақсаттары