Материалдар / М.Әуезов " Жетім"

М.Әуезов " Жетім"

Материал туралы қысқаша түсінік
оқушының байқағыштық , тапқырлық , сөз астарын түсіну, өз ойын жазбаша да, ауызша да жүйелі айту қабілеттерін дамыту. Шығармашылыққа баулу және сөздік қорын молайту;
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
21 Қырқүйек 2018
460
0 рет жүктелген
770 ₸
Бүгін алсаңыз
+39 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Мақсаты: Білімділік: оқушыларға М.Әуезовтың өмірі мен шығармашылығы туралы түсіндіру және мәтін мазмұнымен таныстыру; оқушылардың мәтін мазмұнын толық меңгергендіктерін тексере отырып, әңгімедегі кейіпкерлер, олардың іс-әркеттері туралы өзіндік пікірлерін қалыптастыру, жетім балаға деген жанашырлық сезімін ояту; Дамытушылық: оқушының байқағыштық , тапқырлық , сөз астарын түсіну, өз ойын жазбаша да, ауызша да жүйелі айту қабілеттерін дамыту. Шығармашылыққа баулу және сөздік қорын молайту; Тәрбиелік: шығарма идеясы негізінде оқушыларды адамгершілікке, бір-біріне қамқоршы болуға, мейірімділікке, имандылыққа және ата – аналарды құрметтеуге тәрбиелеу. Көрнекілігі: интерактивті тақта, портрет, сызба, деректер көзі, статистикалық мәліметтерӘдісі: талдау, баяндау,сипаттау,түсіндіру,топтау, бағалауСабақтың типі: аралас сабақСабақтың түрі: шығармашылық ізденіс сабақБарысы:І. Ұйымдастыру бөліміПсихологиялық дайындықКүліп қағып қолымды,1,2,3 – деп соғайын.Қарап тұрып көршіме,Қолымды мен бұлғайынЖылы-жылы жүзбененМаңдайынан сипайынЫстық алақанымменҚолыңды бер қысайын.ІІ.Үй тапсырмасын сұрауА) С.Торайғыров. Арыстан мен тышқан (рөлге бөліп сахналау)Ә) Автор туралы мәліметтерБ) Сөздік жұмысВ) Қорытынды талдауКүпшек – дөңгелектің білік кигізілетін шабақтар қондырылатын ұңғы тесіктері бар ортаңғы бөлігі.Зиян – залал, зақым. Азат – еркін, өз еркі өзінде, ерікті. ІІІ. Жаңа сабақА) М. Әуезов туралы түсінік беру. М. Әуезов 1897-1961 жж. Жазушының балалық шағы Абай туған жерде Шыңғыс тауында өтті. Ауыл мектебінен білім алған соң 1908 жылы Семейге келеді. Басында 5 жылдық орыс мектебінде мұғалімдер семинариясында білім алады. Әр түрлі жұмыстар істеп жүріп, Ленинград мемлекеттік университетін бітірді. М.Әуезов қазақ жазба әдебиетінің классикалық үлгісін жазған ұлы жазушы. Жазушының « Көксерек » , « Жетім » , «Қилы заман» тағы басқа шығармалары қазақ әдебиетінің еш қайталанбайтын , сипаты сұлу, бағасы қымбат мұралары.Ә) «Жетім» сөзіне түсінік беру. Жетім - ата-анасының екеуi де немесе жалғыз басты ата-анасы қайтыс болған бала болып табылады. Сондай - ата-ана құқықтарының шектелуiне немесе олардан айырылуына, ата-анасы хабар-ошарсыз кеттi деп танылуына, олар өлдi деп жариялануына, әрекетке қабiлетсiз (әрекет қабiлетi шектеулi) деп танылуына, ата-анасының бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеуiне, ата-анасының баласын тәрбиелеуден немесе оның құқықтары мен мүдделерiн қорғаудан жалтаруына, оның iшiнде ата-анасының өз баласын тәрбиелеу немесе емдеу мекемелерiнен алудан бас тартуына байланысты, сондай-ақ ата-анасы қамқорлық жасамаған өзге де жағдайларда жалғызбасты ата-анасының немесе екеуiнiң де қамқорлығынсыз қалған бала.Жетімдік – баланың психикалық дамуына қатты әсер етеді. Ата-анадан айрылған және интернат жағдайына түскен балалардың жалпы психикалық жағдайы төмендейді, өзін-өзі реттеп-бағыттауы бұзылады, көңіл күйі жабырқау болады. Балалардың басым көпшілігінің өмірге құштарлығы жоға-лады, өзіне-өзінің сенімсіздігі күшейіп, бойын үрей билей бастайды. Жетімдіктің түрлері Әлеуметтік жетім - ата-анасы бар , бірақ ата -ана өз келісімдерімен баладан бас тарту, сондай-ақ ата-ананың түрлі сол қылықтарға бару арқылы олардың құқықтарын шектеп баланы айырып алу. Тұл ж - ата-анасының екеуіде қайтыс болуы тұл жетім деп аталады. Қазіргі таңда әлеуметтік жетім тұл жетімге қарағанда 80 пайызды құрап отыр. Қалған пайызы ғана тұл жетімдер. Х - ХХ ғасыр аралығындағы «жетім» ұғымының анықтамасы - толық жанұялық тәрбие көрмеген. Ресми ақпараттарға сүйенсек Республикамызда 75000 жетім бала бар екен, олардың 660 интернат ұйымдарында тәрбиеленуде, олардың ішінде: жалпы және санаторий түріндегі мектеп-интернаттарда - 37 541 бала, мектеп жанындағы интернаттарда - 15 096 бала, балалар үйлері мен жетім балаларға және ата анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған мектеп–интернаттарда - 12 574 бала, кемтар балаларға арналған түзеу мекемелерінде - 12 599 бала, ерекше тәрбиелену жағдайларына мұқтаж балалар мен жасөспірімдерге, мінез құлқы девиантты балаларға арналған мектеп-интернаттарда - 884 бала, отбасы үлгісіндегі балалар ауылдарында – 281 бала, отбасы үлгісіндегі балалар үйлерде тәрбиеленуде. Он жыл ішінде жәудіркөз жетімдер әлемнің 30 еліне әкетілген. Біздің жетімдерімізді асырап алудан бірінші орында – АҚШ (6406 бала), екінші орында – Испания (600), үшінші орында Бельгия (343) тұр. Одан әріде немістер – 173, канадалықтар – 167, ирландықтар – 140, француздар 131 жетімімізді асырап алған.Б) «Жетім» мәтінін оқу.Оқушылар өздері оқып, мына бөліммен топ бойынша түсінгендерін айтады.І топ.Қасымның әжесінен айырылуы.Иса мен Қадишадан көрген қорлығы. ІІ топТау ішіндегі қорқыныш.Ағашқа сүйеніп қатып қалған бала.В) Иса мен Қасымға мінездеме беруІҮ. Сөздік жұмысҚиянат – әділетсіздік, зорлық, өктемдік.Қаға беріс – шеттеу, бұрылыс, тасалау жер.Шығармашылық тапсырма:А)«Менің анам» немесе «Менің әкем» тақырыбында өлең жолдарын жазуӘ) Мақал-мәтелдің жалғасын табу1. Жаңбыр жаумаса – жер жетімҮйрек,қаз кетсе – көл жетім2. Ері жоқ ел – жетім Елі жоқ ер жетімПарықсыз болса, сөз жетім3. Жерде жетім жыласа,Көкте періште қайғырады.4. Жетім көрсең , жебей жүрҮ. Дәптермен жұмыс1-тапсырма. Топтық жұмыс ретінде орындалады.1 - топ2-топ
Табиғаттағы өзгерісБаланың көңіл күйі
Қалың қара бұлтЖалғыз жаяу бала
Қап-қараңғы түнБаланың шошынған жүрегі
Қараңғы түннің қара желіБала бойындағы қорқыныш


ҮІ. Сергіту сәтіҮІІ. Егер де мен...
  • Егер сен Исаның орнында болсаң не істер едің?
  • Егер сен Қадишаның орнында болсаң не істер едің?
ҮІІІ. Жетім монологы Монолог дегеніміз - кейіпкерлердің ішкі сезімін білдіру үшін өзімен-өзі сөйлескен сөзі. Анашым, міне, сенсіз тағы бір күннің таңын атырдым. Анашым, әкешім, сіздер қандай жан екенсіздер? Бет-әлпеттеріңіз қандай екен? Маған қиын. Биыл туғаныма 10 жыл болмақшы. Ата – анасыз 10 жыл өтіп кетіпті. Әлі қанша жыл сіздерді көрмей өмір сүрер екем? Бұл тек аллаға ғана аян. Бірақ мен сіздерді бәрібір жақсы көремін. Мүмкін мені тастап кетулеріңіздің себебі бар щығар. Дегенмен мен сіздерді әлі де күтемін. Алаңдаулымын. Бұл үйдің есігінен адамдар кіріп шығып жатқан сайын үмітім оянып, менің ата – анам болар деген ой келеді. Бірақ өз жөндерімен кете барады. Сол сәтте үмітім қайта үзіліп, терезеге телміріп, сіздерді сарғая күтемін. Анашым, мені дүниеге әкелгеніңіз рас болса, неге бауырыңызға баспадыңыз? Ана деген сыйлы есімді иелену бар әйел затының арманы еді ғой. Сіз орындалып тұрған арманнан оңай бас тарттыңыз да менің өміріме балта шаптыңыз. Бала деген жаратқаннан берілетін ең үлкен сый. Мені тастар алдында болашағымның қандай болатынын ойладыңыз ба? Мен не жаздым сіздерге? Егер сіздер келсеңіздер бұл сұрақты қойып мазаламаймын. Жай ғана құшақтап жата берер едім.Әр таңды өзіңізбен бірге атырар едім. Маған тым болмаса естелік ретінде суреттеріңізді қалдырсаңыздар етті. Мені тұл жетім деген атаққа қалдырдырып кете бардыңыздар. Біз неге ата – анасы бар балалардан төмен тұрамыз. Өйткені біздің ата – анамыз жоқ. Әрине , туған ата – анасы керек қылмаған баланы, басқалар қайдан керек етсін. Мен сіздерді тапсам табармын, таппасам «баяғы жартас бір жартас», шыққан жеріміз балалар үйі, анамыз тәрбиешілер, ал тегіміз, затымыз тұл жетім болып қала береді. ІХ. ҚорытындыА) М.Әуезов туралы білімдерін тексеруӘ) Л.Жолдасовтың « Сәби бақыты » атты бейнебаяныны көру, тыңдауБағалау Шалқар ауданы Сарысай негізгі мектебіЗейнелғабдинова Айшат ЗейнелғабдинқызыБастауыш сынып мұғалімі
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Осы аптаның ең үздік материалдары
Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары
Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз
Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз
Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады
Толығырақ