Мерекелік іс- шара. "Наурыз және оның достары жайлы ертегі"

«Наурыз және оның достары жайлы ертегі»

«Сказка о Наурызе и его друзьях»

Мақсаты: Ұлы Наурыз мейрамы туралы түсінік қалыптастыру.

Міндеттері:

Білімділік: ұлттық мәдениет және мерекелер мен салт- дәстүрлер туралы білімдерін толықтыру.

Түзету- дамытушылық: танымдық қабілеттерін (зейінін, есте сақтау, логикалық ойлау элементтерін, қиялын), шығармашылық қабілеттерін, сөйлеу тілдерін дамыту, сөздік қорын кеңейту.

Тәрбиелік: Отанын, қазақ халқының салт – дәстүрі мен әдет – ғұрпын құрметтеуге, сүйіспеншілікке, татулыққа тәрбиелеу.

Безендіру: презентация, қар Ханшайымының орындығы, саз- балшық , орман, Дию қамалы декорациясы, 6 кілт, сурет салуға арналған ватман, шарлар, асықтар, т.б.

Кейіпкерлер:

Жүргізушілер, Наурыз, Қар Ханшайымы, Көктем, Кикимора, Алдар Көсе, Ходжа Насреддин, Қызыл телпек, Дию, Ер Төстік, Қыдыр ата.

Іс – шара барысы:

Ұлттық әуенмен балалар залға кіріп, орындарына отырады.

1 жүргізуші: Армысыздар, құрметті қонақтар! Бүгін біз Ұлыстың ұлы күні — Наурыз мейрамын тойлағалы отырмыз. Наурыз — бұл тек көктемнің ғана емес, ең әуелі ізгілік пен жақсылықтың мейрамы. Ұлыстың осы бір ұлы күні адамдар бір-біріне деген өкпе- реніштерін ұмытып, кешірімге келіп татуласып, табысқан.

2жүргізуші: Сегодня замечательный день — праздник пробуждения новой жизни, праздник мира и весны. Наурыз — праздник весеннего равноденствия, день увеличивается, становится равным ночи. Этот день у восточных народов считают началом нового года. Этот праздник олицетворяет собой начало начал, возрождение природы, торжество светлых сил добра над темными силами зла.

1жүргізуші: Құрметті қонақтар, оқушыларымыздың Наурыз мейрамына арнаған өлең шумақтарын тыңдауға шақырамыз.

Өлең шумақтарын оқу.

1оқушы: Уа, ағайын халайық,

Мұнда назар салайық!

Мерекесі халықтың

Наурыз тойын бастайық!

2оқушы: Мы здесь сегодня собрались,

Чтоб встретить праздник Наурыз!

Улыбки, игры, шутки, звонкий смех

Пусть радуют сегодня всех!

3оқушы: Кең болсын қазағымның керегесі,
Кетпесін Алла берген берекесі,
Алаштың баласына нәсіп болған,
Кұтты болсын НАУРЫЗ мерекесі!

4оқушы: Открыта дверь для всех гостей —
Для пожилых и для детей.
Весна навстречу нам идет,
Весна на праздник всех зовет,
Народы самых разных стран
Шлют поздравленья в Казахстан

5 оқушы: Наурыз тойы тамаша,

Қарсы алайық жаңаша.

Шат – күлкімен қуаныш

Еліме сыйлар жұбаныш.

Бүршік жарып ағаштар

Асық ойнап балалар,

Наурызды жүр қарсы алып

Жасы үлкен аталар.

6 оқушы: Играй, баян, звени, домбра:
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения,
Чтобы мечты у всех сбылись –
Здравствуй, праздник Наурыз!

Наурыз: Жақсы, онда менің достарымның орындауындағы әнді тыңда.

(барлық оқушылардың орындауында ән)

Ән: «Наурыз-Көктем»

Кикимора: Вот благодарю, порадовал. На, бери свой ключ волшебный, а теперь я хочу поиграть с твоими друзьями .

Игра с Кикиморой «Асики».

(Участвует ученики .)

1жүргізуші: Көп жүрдіме, аз жүрдіме Наурыз бір кезде Алдар Көсеге жолықты.

Наурыз: Жолың болсын, Алдар Көсе. Менің естуімше сен сиқырлы кілт тауып алыпсың. Ол кілт маған өте қажет. Мен сенен өтінемін кілтті маған бер.

Алдар Көсе: Жақсы, саған берейін кілтті, бірақ сен мен туралы бір ертегі айтып бересіңбе?

Наурыз: Мен сенің өтінішіңді қуана орындаймын.

«Алдар Көсенің сиқырлы тоны» ертегісінің қойылымы.

(Выступление учащихся 8б класса)

Алдар Көсе: балалар, сендер менің қандай қу екенімді білесіңдер, мен тек қана қу емес, сонымен қатар мықтымын, Сендердің араларыңда мықтылар барма, оны қазір көрейік.

Ойын : «Қол күрес» (армрестлинг)

(Учащиеся 8а, 8б, 9а,9б, 10 кл. по одному участнику)

2жүргізуші: Привела дорога Наурыза в далекую Францию, в лес, где разыскал он Красную Шапочку.

Наурыз: Как рад я нашей встрече, милая Красная Шапочка. Дошли до меня слухи, что ключик волшебный ты нашла. Очень уж он мне нужен. Дай мне его, пожалуйста.

Красная Шапочка: Конечно же. Друзьям я всегда рада помочь, но прежде чем ты уйдешь, расскажи мне про ваши обычаи. Ведь ты пришел из далекого Казахстана! Ваш край богат обычаями и преданиями. Мне очень хочется поближе познакомиться с ними.

Наурыз: Я с удовольствием исполню твою просьбу,

Обряд «Тұсау кесу »

(Выступление учащихся 10 класса)

Красная Шапочка: ой, спасибо, какой красивый обряд.

Наурыз: еще мы хотим подарить тебе казахский национальный головной убор, тюбетейку.

Красная Шапочка: какая красивая тюбетейка.

Наурыз: ребята давайте вместе с Красной Шапочкой поиграем в игру «Тюбетейка»

Ойын: «Тақия тастамақ» (әр сыныптан бір оқушыдан шығу)

1жүргізуші: Міне, Наурыз 3-ші кілтті тауып, туған жеріміз Қазақстанға жолға шығады. Сөйтіп Наурыз жолда Ер Төстікті кездестіреді.

Наурыз: Сәлем бердік, Ер Төстік батыр. Менің естуімше сен сиқырлы кілт тауып алыпсың, сол кілт маған өте қажет. Сене өтінерім сол кілтті маған берсең.

Ер Төстік: Кілт мына сиқырлы суреттің артына түсіп кетті, осы суретті аяқтамай ол орнынан жылжымайды.

Наурыз: Онда мен көмекке достарымды шақырайын.

Конкурс «Суретті аяқта» (ЗҚОБ бар баламен жұмыс) (9а сын, 8а сын)

1 жүргізуші: Қазақ жігіттері бала кезден садақ атуды жақсы меңгерген. Ал біздің балалардың мерген екендерін білу үшін Ер Төстік, сені «Жамбы ату» ойынын ойнауға шақырамыз. ( 8а,8б,9а,9б,10сын оқушылары қатысады)

(Из- за кулис выкатывается стенд навешанными шарами). У каждого игрока есть право на 2 выстрела. Задача игроков: сбить шары дротиками. Кто больше шаров собьет, тот и победитель. Бросать дротики надо по команде.

2жүргізуші: Только распрощался с Ер Тостиком Наурыз, как встречает своего давнего знакомого Ходжу Насреддина.

Наурыз: Как я рад приветствовать тебя, возмутитель спокойствия. Дошли до меня слухи, что ключик волшебный ты нашел. Очень уж он мне нужен. Дай мне его, пожалуйста.

Ходжа Насреддин: Степь слухи далеко разносит, и я знаю, для чего он тебе нужен. Когда я хотел поднять ключ, он ко мне прилип. Колдунья сказала, что ключ от меня отстанет, если я прочитаю казахские народные пословицы. А они у меня все разбросаны я не могу их собрать. (учащиеся собирают пословицы про весну)

Наурыз: Ходжа Нассреддин а, хочешь посмотреть как танцуют наши Батыры?

Ходжа Насреддин: Конечно, с удовольствием. (маленький ковер)

Танец: «Батыры»

Ходжа Насреддин: ой, спасибо. Вот возьми ключ (отдает ключ и уходит)

2 жүргізуші: И вот собрал Наурыз все ключи и подошел к замку злого Дива. А сорока давно уже ему весточку принесла, что Наурыз идет. Тогда Див приготовил каверзу.

Наурыз: Зұлым Дию кілтті бер!

Дию: Беремін, бірақ сенің достарың менімен «Сиқырлы сандық» ойынын ойнасын. Бұл сиқырлы сандықтың ішінде кілт жатыр, кілтті сендер менің сұрақтарыма дұрыс жауап берсеңдер ғана аласыңдар, ал дұрыс жауап бере алмасаңдар Көктемді құтқара алмайсыңдар. Сол кезде жер бетін зұлымдық жайлап, мен оны басқаратын боламын. Ха-ха-ха.

Наурыз: Задавай свои вопросы, только я в помощь друзей позову. Достар сендер маған көмектесесіңдерме?

Дию:

1.Знаете ли вы, как называется старинная казахская игра - состязание для сильных юношей на лошадях? (Байга)

2.Как называется песенное соревнование 2-х акынов? (Айтыс)

3.Сәукеле деген не? (ұзатылған қыз киетін, аса бағалы, биік төбелі салтанатты бас киім.)

5. Что означает слово "Наурыз”? ("Новый день”).

6. Наурыз мейрамында қандай ас дайындалады? (Наурыз коже).

8. "Наурыз коже” құрамы неше түрден жасалады? (7).

9. Қазақтың қандай ұлттық ойындарын білесіңдер? (Алтыбакан, Кыз куу, Кокпар, Аударыспак, Теңге алу, Такия тастамак!)

10. Какие вы знаете традиции и обычаи казахского народа? (Тусау кесер, кыркынан шыгару, бесикке салу, атқа отырғызу и другие)

Дию: Ай - ай - ай! Бәрі бітті! Мен жеңілдім. Мені ешкім естімейтін, көрмейтін жаққа кетемін, ай-ай-ай!

(Дию кетеді)

1жүргізуші: Наурыз барлық кілтті тауып, қамалды ашып, Көктемді құтқарады. Міне, олар кең даламен қол ұстасып келеді, олар басқан жер тіріліп, қар еріп, көк шөп шығады, қызғалдақтар шығады.

(Көктем мен Наурыз Қар Ханшайымының сарайына келеді)

Танец «Көктем»

Қар Ханшайымы: Наконец- то, Коктем пришла, значит, праздник объявляем! А нам пора в свои владения, до свидание ребята! (Қар Ханшайымы кетеді)

Көктем: Мені зұлым Диюдан құтқарған сіздерге, Наурыз саған көп рахмет. Барлықтарыңызды Наурыз мейрамымен құттықтаймын! Желаю всем счастья, радости, здоровья. Уважаемая, әже, донеси до всей земли Казахстана радостную весть. Наступил великий праздник Наурыз. Зови всех в гости.

(Поздравление бабушки)

«Шашу».

1жүргізуші: 22 наурызға қараған түні бүкіл халық Қыдыр атаның келуін күтеді. Ол Ұлыстың Ұлы күнінде әр елге келіп, әр шаңыраққа соғып бата береді. Міне, сондықтан әр үй Қыдыр атаның жолын күтіп өздерінің жанын да, тәнін де, киер киім, ыдысы мен бұйымдарын да таза ұстауға тырысады.

2жүргізуші: Именно он воздаст по заслугам честным и добрым, трудолюбивым и благородным людям. Өзімен бірге Қыдыр ата баршаңызға денсаулық, бақыт, достық,, мейірімділік, байлық әкелсін. И получить его благослоение, бата – считается счастливой приметой. Видят его не все, но вам посчастливилось увидеть Қыдыр ата. Слышите шаги и удары посоха по земле?

(Қыдыр ата келіп жүргізушілердің қасына тұрады).

1жүргізуші: Наурыз – қалың қыстан аман-есен шығып, күн нұрына бөленіп, жаңа жылды қарсы алу мерекесі. Наурыз мерекесінде көріскен жандар бір-бірін құшақ жая қарсы алып, игі тілектер айтады, ескі ренішті ұмытып, кешірімді болады. Бұл күні тек алғыс пен бата алған дұрыс. Қыдыр ата бізге тілегіңізді айтып, батаңызды беріңіз.

Кыдыр-ата:

Армысыңдар, жамағат!

Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын,
Қайда барсақ, жол болсын!
Ұлыс бақты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Ұлыс береке берсін,
Бәле-жала жерге енсін!
Ұлы халқым тоқ болсын,
Көйлектерің көк болсын,
Қайғы-уайым жоқ болсын,
Қуаныштарың көқ болсын! (Әумин)

Қыдыр ата: - Мне надо поторопится, чтобы успеть всем дать бата, многие люди ждут моего благословления в этот день. Аман – сау болыңдар! (Қыдыр ата уходит)

1жүргізуші: Міне, осылайша 22 Наурыз күні Ұлы Наурыз мейрамы аталып өтілетін болған.

2 жүргізуші: Наурыз – великий праздник нашего народа, уходящий корнями в глубину веков, праздник единства и благополучия. Давайте все вместе споем песню о Наурызе.

Все ученики встают и начинают петь песню «Лети, лети, лепесток»