Пәннің аты : әдебиеттік

оқу

Уақыты: 02.03.16ж

Кабинет:129

Мұғалім

Сейдикеримова А.Қ

Сабақтың атауы

Нұрқасым Қазыбеков. Наурыз көже

Мақсаты

1. Білімділік: Оқушыларға қазақ халқының тұрмыс
тіршілігінде, әдет-ғұрпында ерекше орын алған «Наурыз» тойының ерекшелігін, табиғат пен адамның байланысын, Наурыз көже туралы түсініктерін кеңейту.
2.Дамытушылық: Тілдерін дамыту, сөздік қорын байыту.

3.Тәрбиелік: имандылыққа, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: суреттер, оқулық, наурыз көже.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Пәнаралық байланыс: математика, дүниетану, ән- күй.

+Психологиялық ахуал

Ақ пейілді тілекпен .

Адал таза жүрекпен,

Амандасып алайық.

Еңбек етіп ерінбей ,

Жақсы баға алайық.

Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.

Қызығушылықты ояту

I.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен

сәлемдесу, түгендеу, оқу құралдарын дайындату.

II.Үй тапсырмасын сұрау, сұрақтар арқылы пысықтау.

Қ.Жұмаділов. Ұзынсары оқып , түсінік айту.

Сонымен ұзынсары деген не?

Мәтінде қандай тағам түрі айтылған?

Топшала дегеніміз не?

III.Ой қозғау:

а) Суретпен жұмыс

Қазір қай мезгіл?

Көктем айларын ата?

Наурыз айында қандай мерекелер бар?

Наурыз мерекесінде қандай тағамдар пісіреді?

Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.

Жаңа сабақ

Оқулықпен жұмыс:

Нұрқасым Қазыбеков. Наурыз көже

Наурыз мерекесінің танымдық мәні мол, жұмбақ сырлы өзіндік рәсімдері мен шартты талаптары баршылық. Ұлыстың ұлы күні дайындалатын Наурыз көже « Ұлыс күні қазан толса, ол жылы ақ мол болар» деп тоя ішу ғұрпы сақталған. Сондықтан болар наурыз көжені «көп көже», «тоқ көже» деп те атайды. Тіпті алаңсыз тойғанынша ішсін деген ниеттен болар, қаласа әркімнің өзі құйып алу еркі де болған. Мұның бәрі наурыз мерекесінің теңдік күні, еріктілік, имандылық мерекесі деген түсініктен туса керек. 7 санын қасиетті дейтіні белгілі. Тіпті санағанның өзінде біреу, екеу, үшеу, төртеу, бесеу, алтау, жетеу деп атаймыз. Ешқашан сегізеу, тоғызеу демеген. Ұлттық таным бойынша 7 қазына, 7 ата, 7 күн, 7 музыкалық дыбыс.

Табиғат пен тағам арасындағы байланысты ашу арқылы Наурыз көженің қасиеттерін көрсету үшін, халқымыз даналықпен тағам түрлерін топтап, белгілі бір түстерге балап айтады екен. Олар:
1. Көк – көктемде тасыған су жер-дүниені көк толқын етеді.
2. Қызыл – қарындары тойғанда қазы-қартаға да қарамай қалатын халқымыз 3 күн ет жемесе тістері қышып, қызылсырайтыны тағы бар. Ендеше барлық ет тағамын қызылға балайды.
3. Жасыл – жерден өсетін өнімдердің бәрін жасыл өсімдіктің дәні деп түсінеміз.
4. Ақ – барлық сүт тағамдарын ақ сүтке теңеу орынды.
5. Сары – май өзінің түсінің сарылығымен бірге ең асылын «сары майдай» сақтаған.
6.Қоңыр – бидайдың, тарының талқанын көжеге умаждап қосатын ұнды, кеспені қоңыр түске теңейді.
7.Қара – тұзды қасиетті қара дәм, қара бас тұз дейді.
Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жаңа жыл келді. Әр адам келер жылдан үміт күтіп, оны ақ ниетпен қарсы алады. Дәстүрімізге айналған Ұлыстың Ұлы күні – Наурыз мерекелеріңіз құтты болсын!

Наурыз – жаңа күн деген сөз. Наурыз сөзінің түп мағынасы иран тілінің «нау» - «жаңа», «руз» - «күн» деген сөзінен алынып жаңа жылдың бірінші күні деген ұғымды білдірген. Наурыз келген уақыт бір керемет мезгіл екен. Малдар төлдеп, қой қоздап, малға мал қосылып, ырыс-несібенің артқан күні екен.

V.Дәптермен жұмыс:

Наурыз көжеге қосылатын заттар: май, ет, тұз, пияз, картоп, сәбіз, маш, күріш, тары, бидай, жүгері т.б.

Сергіту сәті

Топ-топ басайық,

Жаттығулар жасайық.

VII.“ Қара жорға ” әуеніне билеу.

Ой толғаныс

1.Көктем айларын ата?

2. Наурыз қандай мейрам?

3. Наурыз көже қалай жасалады?

Баршамыз бірге наурыз көже жасайық. Оған қандай дақылдар қосылады?

VIII.Үйге тапсырма.

Үйге тапсырма

«Наурыз көже» дайындап , ізденіп келу

Күнделіктеріне жазып алады

Бағалау

IX.Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау

Бағалау парақшасын толтырады.