Нейрондық жүйенің әрекет ету қағидалары

НЕЙРОНДЫҚ ЖЕЛІЛЕРДІҢ ӘРЕКЕТ ЕТУ

ҚАҒИДАЛАРЫ

Бүгінгі сабақта:

нейрондық желілердің негізгі әрекет ету қағидаларын;

«белсендіру функциясы» деген не және оның не үшін керек екендігін;

ЖНЖ-да қандай негізгі белсендіру функциялары қолданылатынын

білесің.

Негізгі ұғымдар:

Синапс – синапс – sinaps

Өлшенген сома – взвешенная сумма – weighted sum

Белсендіру функциясы – функция активации – activation function

Бірреттік секіру функциясы – функция единичного скачка – unit step

function

Сигмоидті функция – сигмоидальная функция – sigmoid function

Логистикалық функция – логистическая функция – logistic function

Оқыту іріктелімі – обучающая выборка – training set

Орташа квадраттық қате – cреднеквадратичная ошибка – mean squared

Error (MSE)

Орташа квадраттық ауытқу – cреднеквадратичное отклонение – root MSE

Жасанды нейрондық желілерді биологиялық нейрондық желінің

моделі ретінде қарастыруға болады

елінің негізгі буыны – синапстар, себебі олар сигналды күшейтеді немесе әлсіретеді. Әрбір синапс осы байланыстың салмағы деп

аталатын белгілі бір санды сипаттайды. Осы байланыс арқылы өтетін

сигнал тиісті байланыс салмағына көбейтіледі

ЖНЖ схемасын қарастырамыз.

Мысалы, ақпаратты

келесіге беретін 3 нейрон

бар делік. Сонда бізде

осы нейрондардың әрқайсысына сәйкес келетін

3 салмақ бар. Салмағы

көп болатын нейрондағы

ақпарат келесі нейронда

басым болады (1-сурет)

Нейрондық желі салмақтарының немесе салмақ матрицасының

жиынтығы – бүкіл жүйенің өзіне тән миы. Осы салмақтардың

арқасында кіріс ақпарат өңделеді де, нәтижеге айналады.

Нейрондық желі жүктелген кезде салмақ кездейсоқ ретпен

қойылады.

Екі кіріс нейроны бар нейрондық желіні

қарастырайық (2-сурет).

I1

, I2, w1 және w2 – тиісті салмақтар,

H – жасырын нейрон, φ – белсендіру функциясы

деп белгілейік.

net1 =I1

· w1

+ I2· w2

out1 =φ(net1

)

net1 кіріс ақпараты – барлық кіріс деректерінің өз салмақтарына

көбейтілген қосындысы. Кірісті 1 мен 0 деп белгілейік. w1

= 0,4,

w2 = 0,7 болса, нейронның Н1 кіріс деректері келесідей болмақ:

1 · 0,4 + 0 · 0,7 = 0,4. Енді кіріс деректері болған кезде кіріс мәнін

белсендіру функциясына қойып, шығыс деректерін алуға болады.

Шығыс мәліметтері белгілі болған соң, оларды әрі қарай жібереміз.

Бұл процесс шығыс нейронға жеткенше барлық қабаттар үшін

қайталанады. Мұндай желіні бірінші рет іске қосып, жауаптың қате

екенін көруге болады. Нәтижені жақсарту үшін, желіні жаттықтыру

қажет.

Кіріс сигналдарының барлық көбейтінділерін тиісті салмақтарға

қосу сумматорда жүргізіледі. Сумматор жұмысының нәтижесі –

«өлшенген сома» деп аталатын сан