Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Бөлімі: 3-бөлім. «Мен балаң жарық күнде сәуле қуған...»

Мектеп: Қ.Сәтбаев атындағы мектеп-гимназиясы

Күні: 13.02.2025

Мұғалімнің ТАӘ: Гайнуллина Мерейім Талғатқызы

Сынып: 6

Қатысқандар саны: 17

Қатыспағандар саны: 1

Сабақтың тақырыбы

О. Бөкей «Тортай мінер ақбоз ат» композициялық құрылымы

Оқу мақсаттары

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау.

Сабақтың мақсаты

• Әдеби шығарманы оқу арқылы жанрын, фабуласын, сюжетін анықтайды.

Бағалау критерийлері

• Әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтайды.

• Шығарманың жаңашылдығын ізденіп айтады.

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика және терминология: 

Жазылым мен айтылымға қажетті сөз тіркестер:

Менің ойымша,.... Мен оны былайша ойлаймын,.... Өйткені,.... Себебі,... Демек,... Қорытындылай келе,....

Тірек сөздер: ымырт, лайсаң, зауқы болмау, мыңқиып отыру

Құндылықтар

Жасампаздық пен жаңашылдық

Осыған дейін меңгерілген білім

Шығармада көтерілген әлеуметтік мәселе

Сабақтың барысы

Сабақтың басы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

• Оқушылармен амандасу, түгендеу;

• Оқу мақсаты, сабақ мақсаты, бағалау критерийлерін таныстыру;

Қызығушылықты ояту: «Суреттер сөйлейді» әдісі

-Бұл суреттен не көріп тұрмыз?

-Бүгінгі тақырыпқа қандай байланысы бар деп ойлайсыздар?

Презентация

Сабақтың

ортасы

15 минут

20 минут

Терминдерді оқы.

Әңгіме дегеніміз - оқиғаны қарасөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.

Әңгімеге тән белгілер:

1) Көлемі жағынан шағын.

2) Кейіпкерлер саны аз.

3) Автордың шеберлігін талап етеді, онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәтпіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.

4) Сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады.

5) Оқиға көбіне бірінші жақтан баяндалып, әңгімешінің оқиғаға тікелей қатыстылығын көрсетеді.

Мағынаны тану

О. Бөкей

Оралхан Бөкей 1943 жылы 28 қыркүйекте Шығыс Қазақстан облысы Қатон-Қарағай ауданына қарасты Шыңғыстай ауылында туған. 1963 жылы қазіргі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетіне сырттай оқуға түседі де, оны 1969 жылы тамамдайды. 1970 жылы Алматы қаласындағы «Жазушы» баспасынан шыққан «Қамшыгер» атты алғашқы жинағы қаламгер ретінде танытты. Осы баспадан оның «Үркер» (1971), «Қайдасың, қасқа құлыным?» (1973), «Мұзтау» (1975) әңгімелері мен повестері шығарылды. Оралхан Бөкейдің «Ән салады шағылдар» (1978), «Үркер ауып барады» (1981), «Біздің жақта қыс ұзақ» (1984) әңгімелері мен повестері «Жалын» баспасынан жарық көрді. 1986 жылы оның «Құлыным менің» драмалық шығармасы «Өнер», ал 1987 жылы «Ұйқым келмейді» деп аталатын әңгімелері «Жазушы» баспасынан шықты. «Құлыным менің» (1974), «Текетірес» (1976), «Қар қызы» (1982), «Çымырайды поездар» (1984), «Жау тылындағы бала» (1985), «Мен сізден қорқамын» (1987) пьесалары қазақ және орыс тілдерінде республикалық, облыстық, сондай-ақ бұрынғы одақтас республикалар театрларында қойылған.

Оралхан Бөкей – есімі дүниежүзіне танымал жазушы. Оның шығармалары әлемнің көптеген тілдеріне (орыс, ағылшын, француз, неміс, жапон, араб, қытай) аударылған. Оралхан Бөкейдің туын дыларынан «Кісікиік» (1985, режиссері М. Смағұлов), «Сайтан көпір» (1986, режиссері Д. Манабаев) көркем фильмдері қойылды.

Оқылым. Шығарманы оқушылармен бірлесе оқимыз. Әңгіменің желісі бойынша жоспар құрамыз.

Дескриптор: 1 балл

Білім алушы:

Әңгімені түсініп оқып, сұраққа жауап береді. 1 балл

Жоспар:

1. Салықсалған ауылы

2. Соғыстан кейінгі бейбіт өмір

3. Тортай

4. Ертегіші Тортай

5. Тортай мінер ақ боз ат...

1-тапсырма. Әңгіме мазмұнын талдау(кестемен жазбаша жұмыс)

Дескриптор: 3 балл

Білім алушы:

Әңгіменің композициялық құрылысына талдай отырып, сәйкестендіреді. 3 балл

Жауабы:

Әңгіменің аталуы: «Тортай мінер ақ боз ат»

Авторы:Оралхан Бөкей

Тақырыбы:Жетім өмірі

Идеясы:Жас бозбаланың биік арманының соғыс салдарынан орындалмай қалуы.

Кейіпкерлер: Тортай, фермер баласы

Қай кезеңді суреттейді? Соғыстан кейінгі жылдарды

Әңгіме немен аяқталды? Тортай арманына жете алмады

2-тапсырма. Сәйкестендіру. Әңгіменің композициялық құрылысына талдай отырып, сәйкестендіріңіздер.

Дескриптор: 3 балл

Білім алушы:

• Әңгіменің композициялық құрылысына талдай отырып, сәйкестендіреді. 3 балл

Жауабы:

Сюжеттің басталуы

Тортай мінер ақ боз ат... Менің тақымымда кеткендей еді...

Сюжеттің байланысы

Тортай мен Ораштың достығы

Сюжеттің шиеленісуі

Тортайдың түсі

Сюжеттің шегі

Салықсалған ауылының көрінісі

Сюжеттің шешімі

Тортайдың үйінен кетуі

Жаңа сабақты қорытындылау кезеңі:

Проблемалық сұрақтарға жауап беру арқылы, тақырып бойынша талдау жүргізу.

1. Салықсалғанда соғыстан кейінгі жағдай қандай?

2. Әңгімеші бала мен Тортайдың достығы қалай сипатталған?

3.. Тортайдың жеке басының арманы не? Сол үзіндіні әңгімеден тауып оқы.

4. Тортайдың автор үйіне келудегі мақсаты не?

5. Автор неге орнынан тұрып амандаса алмады?

6. Тортай кітап туралы қандай пікірде ? Кітапты неге пір тұтты?

7. Кітаптың адам өмірі, мінез құлқы үшін қандай маңызы бар?

8. Ол таскүркеде қандай кітап оқыды ?

9. Әңгіменің соңында лирикалық кейіпкер қандай шындық айтады?

10.Тортай неге арманына жете алмады?

Дескриптор: 2 балл

Білім алушы:

Бекіту мақсатында қойылған толық, дұрыс сұрақтарға жауап береді. 2 балл

Оқулықпен жұмыс

Жарайсың!

«Үш шапалақ»

Презентация

«Үш шапалақ»

«Жүйрік жауап»

«Бас бармақ»

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс.

«Мен білген үш мәлімет». «Мені қызықтырған үш ақпарат».

Өтілген тақырыпты қорытындылап, қайталайды.

Бағалау

«Бағдаршам» әдісі арқылы оқушылар өзін-өзі бағалайды;

Сабақтың соңында мұғалім бағалау критерийлері мен сабақ мақсаттарына қайта оралады. Бағалау критерийлеріне қаншалықты қол жеткізгендері туралы бірге талқылайды.

Тамаша! Керемет!

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?