Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
Сіздің сұранысыңыз сәтті жіберілді!
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
Материалдар / Орта шама. Дисперсия. Вариация коэффициентті
2023-2024 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып көруге болады
Орта шама. Дисперсия. Вариация коэффициенттіӨлшеулерді n рет жүргізгеннен кейін пайда болған
Мәндерінің ортасы деп арифметикалық ортаны айтады. Ортаны (оқығанда: икс сызықшалы) арқылы белгілейді:.Таңдама элементтері үлкен болған жағдайда шартты ортаны (қалауымызша аланған) енгізіп, ортасын
есептеген тиімді.Мысалы. Бірінші кесте (§1) бойынша ортаны табалық. Шартты орта үшін деп алып, (2.3) формуланы қолдансақ:.Таңдама элементтерінің орта шамадан қаншалықты шашырағанын сипаттау үшін дисперсия ұғымы енгізіледі. Таңдаманың дисперсиясын арқылы белгілейді, ол
формуласы арқылы есептеледі.Шашырау мөлшері үшін орнына s орта квадраттық ауытқуын қолданады, өйткені мен s шамаларының өлшемділігі бірдей:.Түрлендірулерді жүргізе отырып, (2.4) теңдікпен таңдама дисперсиясы үшін мына формула шығады:.Шартты ортасын пайдаланып, дисперсиясы есептеуді жеңілдетуге болады. Бұл әдісті екінші кестедегі (§1) мәліметтер бойынша түсіндірелік.Кестені арқылы түрлендіреміз, мұндағы h- интервалдардың қадамы: біздің жағдайымызда h=2.Енді деп алып, шамаларына қатысты есептеулері (2.2) және (2.4) формулалары бойынша жүргіземіз. Сөйтіп, ақырында, және формулалары ізделінді мен мәндерін береді.
27,5-29,5
3
28,5
-4
-12
48
29,5-31,5
9
30,5
-3
-27
81
31,5-33,5
23
32,5
-2
-46
94
33,5-35,5
33
34,5
-1
-33
33
35,5-37,5
38
36,5
0
0
0
37,5-39,5
34
38,5
1
34
34
39,5-41,5
21
40,5
2
42
84
41,5-43,5
8
42,5
3
24
72
43,5-45,5
1
44,5
4
4
16
Барлығы
H=170
-14
462
Есептеулер жүргізсек:
Демек, Варияция қатарындағы жеке мәндерінің арифметикалық орта төңірегендегі салыстырмалы тербелісін тексеру үшін вариация коэффициентін қолданады. Оның белгілеуі – V.Вариация коэффициенті. Бұл – пайызбен есептелген, орта квадрат ауытқудың арифметикалық ортаға қатынасы:.V коэффициентінің өлшемсіз болуы орта мен квадраттық ортаны салыстыруды жүргізуге ыңғайлы екендігін көрсетеді.Жоғарыдағы мысал бойынша вариация коэффициентін есептесек:.Біз кездейсоқ шама жайында алынған статистикалық мәліметтер бойынша орта мен дисперсияны есептеу әдістерін үйрендік. Практикада басқа да сипаттамалар қолданылады, солардың бір қатарын атап өтелік.
Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Материал іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз