Материалдар / Орта шама. Дисперсия. Вариация коэффициентті
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Орта шама. Дисперсия. Вариация коэффициентті

Материал туралы қысқаша түсінік
колледж студенттеріне
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
12 Ақпан 2019
467
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Орта шама. Дисперсия. Вариация коэффициенттіӨлшеулерді n рет жүргізгеннен кейін пайда болған

Мәндерінің ортасы деп арифметикалық ортаны айтады. Ортаны (оқығанда: икс сызықшалы) арқылы белгілейді:.Таңдама элементтері үлкен болған жағдайда шартты ортаны (қалауымызша аланған) енгізіп, ортасын

есептеген тиімді.Мысалы. Бірінші кесте (§1) бойынша ортаны табалық. Шартты орта үшін деп алып, (2.3) формуланы қолдансақ:.Таңдама элементтерінің орта шамадан қаншалықты шашырағанын сипаттау үшін дисперсия ұғымы енгізіледі. Таңдаманың дисперсиясын арқылы белгілейді, ол

формуласы арқылы есептеледі.Шашырау мөлшері үшін орнына s орта квадраттық ауытқуын қолданады, өйткені мен s шамаларының өлшемділігі бірдей:.Түрлендірулерді жүргізе отырып, (2.4) теңдікпен таңдама дисперсиясы үшін мына формула шығады:.Шартты ортасын пайдаланып, дисперсиясы есептеуді жеңілдетуге болады. Бұл әдісті екінші кестедегі (§1) мәліметтер бойынша түсіндірелік.Кестені арқылы түрлендіреміз, мұндағы h- интервалдардың қадамы: біздің жағдайымызда h=2.Енді деп алып, шамаларына қатысты есептеулері (2.2) және (2.4) формулалары бойынша жүргіземіз. Сөйтіп, ақырында, және формулалары ізделінді мен мәндерін береді.












27,5-29,5328,5-4-1248
29,5-31,5930,5-3-2781
31,5-33,52332,5-2-4694
33,5-35,53334,5-1-3333
35,5-37,53836,5000
37,5-39,53438,513434
39,5-41,52140,524284
41,5-43,5842,532472
43,5-45,5144,54416
БарлығыH=170



-14462


Есептеулер жүргізсек:







Демек, Варияция қатарындағы жеке мәндерінің арифметикалық орта төңірегендегі салыстырмалы тербелісін тексеру үшін вариация коэффициентін қолданады. Оның белгілеуі – V.Вариация коэффициенті. Бұл – пайызбен есептелген, орта квадрат ауытқудың арифметикалық ортаға қатынасы:.V коэффициентінің өлшемсіз болуы орта мен квадраттық ортаны салыстыруды жүргізуге ыңғайлы екендігін көрсетеді.Жоғарыдағы мысал бойынша вариация коэффициентін есептесек:.Біз кездейсоқ шама жайында алынған статистикалық мәліметтер бойынша орта мен дисперсияны есептеу әдістерін үйрендік. Практикада басқа да сипаттамалар қолданылады, солардың бір қатарын атап өтелік.
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!