«Педагогикалық мәдениет - бұл адам әлемі»

«Педагогикалық мәдениет - бұл адам әлемі»

Әскерова Әсел Кәрімханқызы

Қазіргі таңда білім беру жүйесінде кәсіби мәдениетті қалыптастыру мәселесі өте өзекті. Өйткені, педагогикалық теория мен тәжірибеде болып жатқан инновациялық үдерістер болашақ мұғалімді дайындауға үлкен талаптар қояды. Білім беруді адамдардың көпшілігі өмірдегі ең жоғары басымдықтардың бірі ретінде қабылдаған кезде педагогикалық қызметтің маңызы күрт артып, ұстаздық саланы саналы түрде таңдайтын адамдарға деген қажеттілік артып келеді. Шығармашылық даралық және педагогикалық жұмыс мәдениеті – мұғалім тұлғасының ең маңызды аспектілері болып табылады. Педагогикалық шеберлік педагогикалық мәдениеттің ең маңызды және құрылымдық құрамдас бөлігі болып табылады. Кәсіби педагогикалық мәдениеттің мәнін шешпес бұрын, «кәсіби мәдениет» және «педагогикалық мәдениет» сияқты ұғымдарды жаңарту қажет. Кәсіби мәдениеттің жоғары деңгейі кәсіби мәселелерді шешудің дамыған қабілетімен сипатталады.

Мұғалімнің педагогикалық мәдениеті мұғалім мен оқушылардың шығармашылығының жандануын және өзін-өзі жүзеге асыруын болжайды. Мәдениет феномені өткен, қазіргі және болашақ мәдениеттердің диалогы мен өзара енуі арқылы анықталады. Педагогикалық мәдениетті адам мәдениетін жеткізудің әртүрлі сәттерінде екі жеке тұлғаның қарым-қатынасы ретінде қарастыруға болады. Мұғалімнің жалпы мәдениеті оның біліктілігі мен кәсіби өсуінің бастапқы нүктесі болып табылады. Бұл, ең алдымен, өмірлік көзқарастар мен жалпы адамзаттық құндылықтардың басымдықтары - шындық, махаббат, жақсылық, сұлулық, еркіндік және т.б. Адамның жалпы мәдениетінің өзегі – олардың үйлесімді бірлігінде білім мен әдептілік. Мұғалімнің жалпы дамуының көрсеткіші оның танымдық процестерінің деңгейі: ойлау, зейін, қабылдау, есте сақтау.

Арнайы зерттеулер мен тәжірибе мұғалімнің мінез-құлық қасиеттерінің маңыздылығын көрсетеді. Қуаттылық, көпшілдік, дербестік, оптимизм сияқты қасиеттер дидактикалық және тәрбиелік міндеттерді сәтті шешуге ықпал етеді. Бұл үшін сіз үнемі өз бетіңізбен жұмыс істеуіңіз керек. Өзіңізді рухани байытып, шығармашылық әлеуетіңізді басқаларға пайдалы әсер ететін жеке қасиеттеріңізді дамыту керек. Педагогика, оқыту және тәрбие әдістемесі саласындағы прогрессивті идеялар мен технологияларды меңгеріп, озық педагогтардың тәжірибесін зерделеп, олардың жетістіктері негізінде жеке кәсіби шыңдарға жетуіңізге нық сену қажет. Қазіргі заман мұғалімі жан-жақты білімді, адамгершілігі жоғары, гуманистік бағытты ұстанған болуы керек.

Сонымен, педагогикалық мәдениет оқыту мен тәрбиелеудің сапалық сипаттамаларын көрсететін көп қырлы және көп деңгейлі құбылыс. Ол әрбір қоғамның жағдайында дамиды және өз кезегінде білім берудің барлық саласы мен адамдардың педагогикалық санасының дамуына әсер етеді. Сондықтан да педагогикалық мәдениет – бұл адам әлемі.