Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап
2 млн. ₸ табыс табыңыз!
0 / 1
Материалға шағымдану
Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
Сіздің сұранысыңыз сәтті жіберілді!
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
1 бонус = 1 теңге
Бонусты сайттағы қызметтерге жұмсай аласыз. Мысалы келесі материалды жеңілдікпен алуға болады
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Бонусты жинап картаңызға (kaspi Gold, Halyk bank) шығарып аласыз
Түсінікті
2024-2025 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
Жүктеп алғыңыз келеді ме?
педпгогикалық оқу "Бейнелеу өнерінде критериалды бағалауды пайдалану жолдары"
Материал туралы қысқаша түсінік
Бейнелеу өнері және сызу пәні мұғалімдері үшін қажетті материалдар
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады.
Толығырақ
25 Қырқүйек 2018
1855
3 рет жүктелген
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Бейнелеу өнерінде критериалды бағалауды пайдалану жолдарыЕлеусинова Назгуль БорангалиевнаШоқпартоғай селосы, Жылыой ауданы №3 жалпы орта білім беретін мектептің бейнелеу өнері және сызу пәнінің мұғалімі
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңындағы негізгі міндеттерінің бірі – жалпы білім беру бағдарламасы бойынша оқушының жеке тұлғасын қалыптастыру, оның өзіндік мүмкіншіліктерін дамытуға ықпал ету және оқушының шығармашылық қабілетін қалыптастыру. Себебі оқушының шығармашылық қабілетін арттыру оның ойлау қызметіне тікелей ықпал етеді. Өскелең ұрпақты тәрбиелеуде ең басты міндетіміз. Жеке тұлғаны қалыптастыру ал жеке тұлғаны даралық қабілетін көрсетуде бейнелеу өнері пәнінің орны ерекше. Өйткені бейнелеу өнері пәні – оқушының дербес, жеке – дара шығармашылық ойлау қабілетін көрсетуге болатын ерекше пән. Бұл өнер саласы бойынша баланың бейнелеу, сурет салу дағдысы мен шеберлігі қалыптасып, сурет салу, жабыстыру, мүсіндеу, бояумен жұмыс істеуге үйретеді және бейнелеу өнерінің алуан түрін меңгереді. Әрбір ғылым саласының өзіндік ерекшелігі болатын сияқты бейнелеу өнерінің де ерекше талаптары бар. Олар: жаңа материалды түсіндірудегі белсенділік, көрнекілік, дидактикалық әдіс – тәсілдермен қатар оқушыларға берілетін тапсырмалардың жүйелі түрде, оқушылардың сауатты білім алуына әсер ететіндей жағдайда сабақты ұйымдастыра білу. Әрбір сабақта сурет салу үшін оның әдіс – тәсілдерін оқушы білуі тиіс болғандықтан алдымен сызықтың түрлерін үйретіп аламын. Сызық – суреттің ең негізгі, мейілінше әсерлі элементердің бірі. Сызық заттың пішініне қарай әр түрлі бағытта өзгеріп отырады. Суреттегі сызық «жанды» сызық өйткені ол үнемі қозғалыста болады. Сызықтың ең негізгі түрлері: түзу, көлбеу, ирек, дара, үзік, сынық. Сызықтың түрлерін терең меңгерген оқушы заттың пішінін қағазға бейнелеуге бейім болады. Оқушылардың қолдары еркін сызуға жаттығады. Жалпы сурет салуда таңдап алған бұйымымыздың көлеміне байланысты қағаз бетіне орналасуын (тігінен немесе көлденең) анықтап аламыз. Көмескі сызықтар арқылы қағазға оны көз мөлшерімен бейнелейміз. Сонан кейін біртіндеп бейнелеуде жее бөлшектеріне көшеміз. Заттың жарық, көлеңкесін ажыратып, өз түсіне тән бояумен бастаймыз. Жылы және суық түстерді үйлесімді қолдану арқылы заттың толық пішінін бейнелейміз. Жалпы бейнелеу өнерінің мақсаты – оқушыларды сауатты сурет салуға бейімдеу. Сурет жанрының әр түрлілігіне байланысты сурет салуда қолданылатын заңдылықтарда әртүрлі. Бұл заңдылықтар сурет салуға қойылатын талаптармен қоса критериалды бағалауда табыс критериін құрайды. Оқушылардың мектепте білім алуы олардың сабақ оқуына, жан – жақты дамуына бағытталған. Баланың қаншалықты дамып жатқаны және қандай қиыншылықтарға тап болып жүргені туралы ақпарат алу өте маңызды болып табылады. Дәл осындай ақпаратты мектеп тарапынан жүргізілетін бағалау қамтамасыз етуі қажет. Осыған орай оқушының дамуына, оқуға деген қызығушылығы мен ынтасын жоғарылатуға бағытталған критериалды бағалау жүйесі енгізілмек. Бұл үшін әрбір оқушы мен оның ата – анасына түсінікті болатын айқын және нақты өлшенетін бағалау критерилері бекітілген.
Бүгінгі таңда бағалаудың екі түрі қолданылады.
Қалыптастырушы бағалау оқыту кезеңінде күнделікті қолданылады және сабақ барысында оқушылардың оқу танымдық әрекетіне басшылық жасайды. Қалыптастырушы бағалау мұғалімнің жалпы немесе жекелеген оқушылар жұмысына жүйелі түрде бақылау жасау көмегімен жүргізіледі. Бағалаудың бұл түрі оқушылардың сынып немесе үй тапсырмаларын өз бетінше орындауға деген ниеттері мен берілген тапсырманы орындауға деген олардың қызығушылығы мен жауапкершілік сезімін ынталандыруда үлкен маңызға ие болады. «Мақсат – жетiстiктiң желкенi» - дегендей, менің алға қойған мақсатым – бейнелеу пәнін құрметтеу, сурет салу дағдыларын қалыптастыру болғандықтан мен өз тәжірибемде көбінесе оқушылармен бірлесіп, ұйымдасып, топтасып жұмыс жасауға көңіл бөлемін. Өйткені оқушы шағын топтарда немесе жұппен жұмыс жасауда, бірлесіп үйреніп, ортақ мәселелерді талқылай алады. Сонымен қатар барлық сабақтар барысында қалыптастырушы бағалаудың келесі түрлерін қолданған тиімді деп ойлаймын.Текшелер (фишка) тарату арқылы: Қол шапалақтау немесе мадақтау; Стикерге бағалау; "2 жұлдыз, 1 тілек"; "Мақсат ағашы" арқылы бағалау; Өзін - өзі бағалау; Жұптық жұмыста бірін -бірі бағалау; Топтық жұмыста бірін- бірі бағалау. "Сұқ саусақ" белгісі арқылы бағалау; «Алақан » белгісі арқылы бағалау.Текшелер немесе геометриялық пішіндер (жұлдызша, төртбұрыш, үшбұрыш) арқылы оқушылардың берген жауаптарын бағалауға болады. 5 - 6 сынып оқушыларының арасында текше алуға қызығуышылықтары жоғары болады. Текшелерді алған оқушылар бір - бірімен салыстыра отырып, бір - біріне жеткісі келіп, бәсекелестік пайда болады. Қызыл (3-ұпай) және сары (4 - ұпай) текшелерді алып қалған оқушылар жасыл (5 - ұпай) текшені алғысы келіп, тырысатыны байқалады, дегенмен де қызыл текшеге де қол жетіп қуанған оқушылар да болады. Қалыптастырушы бағалау кезінде бұрыңғыдай неге маған осы баға, оған ана баға деген оқушы болмайды, сабақ соңында оқушылар өздерінің қаншаға жауап бергендерін біліп, бағаларын айтып шығып, «Табыс баспалдағы», «Алақан» тренингісі арқылы кері байланыс жасап, өздерінің білім дәрежелерінің қай деңгейде екенін ұялмастан айтып, келешекте неге көңіл бөлу керек екенін түсінді. Ал топ мүшелерінің текшелерін біріктіріп есептеп, көшбасшы болған топты анықтауға ыңғайлы болады. «Екі жұлдыз, бір тілек » бағалауы топтар арасында постер жасап, қорғаған кездегі топтардың жасаған жұмыстарының сапалылығына, мәтіндерінің дұрыс құрастырылғанына көңіл аударып, кемшіліктерін таба білуге үйретеді. Бастапқы кезде қалыптастырушы бағалау бойынша өздерін бағалау қиындау болғаны сөзсіз. Бір - бірін бағалаған уақытта бір - біріне сенімсіздік танытып, ренжігендерін де байқадым. Сондықтан мен қандай да бір жұмысты бағаламас бұрын оқушылармен бірлесіп, бағалау критерийін құрастырған соң, әділ баға қойылатын болды. Осы кезден бастап, бағалау критерийінің оқушылар үшін маңызды екенін түсіндім.Бағалау критериі - дегеніміз ұсынылған талаптарға сәйкес бір нәрсені бағалау бойынша шешім қабылдау ережесінің негіздемесі. Әр критерийдің дескрипторлары (әрбір нақты жұмыс үшін) болады, онда мектеп тапсырмасының орындалу нәтижесінің дұрыстығы туралы нақты түсінік беріледі. Дескрипторға сәйкес бағалау оқушының қойған мақсатына жетуін анықтайды. ( Глоссарий) [3]. Қалыптастырушы бағалау бүгінгі білім беру жүйесінде зор маңызға ие. Өйткені қазір оқушылардың білімділігі ғана басты рөлде емес, басты рөлде оқушының құзіреттілігін, оның жеке тұлғалық қасиеттерін дамыту, қоршаған ортамен дұрыс қарым - қатынаста болу, өзін-өзі дамыту, өзіндік білімін көтеру сияқты мақсаттар қойылған. Қалыптастырушы бағалау бұл мақсаттар мен міндеттердің барлық талаптарына сай ойластырылған.
Қалыптастырушы бағалаудың басты ерекшелігі:• Алдын - ала ұсынылған бағалау шкаласы;• анық, айқындылығы;• бағаның әділдігі;• өзін бағалауға мүмкіндіктің берілуіҚалыптастырушы бағалау сабақтың өн – бойында жүзеге асып отырады. Алдымен топтық жұмысты бағалауда өте тиімді. Өйткені топ жұмысын критериймен бағалау жұмыстың нәтижелілігіне және оқушылардың өзара бағалау арқылы өз пікірлерін ортаға салып, еркін жеткізуіне алып келеді. Өз пікірін ерін айту, өзгелердің жұмысына өзіндік бағасын беру өмірге бейімділіктерін арттыра берері сөзсіз. Бағалау парағы топқа тапсырмамен бірге ұсынылатын болғандықтан, оқушылар өзге топты бағалар алдында өз тапсырмаларын орындауда сол критерийді басшылыққа алады. Мұндай бағалау кезінде өзіңді басқа адаммен салыстыру шарты жоқ, сондықтан критерий түрлері бойынша мүмкіндігіңді бағалап, жетістікке жету жолдарын қарастырады.Оқушыларға өз оқуын жақсарту тура кері байланысты (пікірлер мен ұсыныстар) беру мақсатында қалыптастырушы бағалау үздіксіз жүргізіледі. Қалыптастырушы бағалау барысында балаға баға қойылмайды. Оны баланың біліміндегі олқылықтарды толықтыру мақсатында қалыптасатын уақыт деп те айтуға болады. Қалыптастырушы бағалау кезінде мұғалім оқушымен кері байланыс жүргізу арқылы оқушы біліміндегі олқылықтарды толықтырып отырады. Жиынтық бағалау оқу бағдарламасының мазмұнын меңгеру деңгейін балл түрінде бағалау үшін өткізіледі: Оқу бағдарламасының әр бөлімін оқып болғаннан кейін (бөлім бойынша жиынтық бағалау); Тоқсан алдында (тоқсандық жиынтық бағалау). Жиынтық бағалаудың балдары жиналып, тоқсан аяғында тоқсандық бағаға ауыстырылып қойылады. Бейнелеу өнері пәнінің өзіндік ерекшеліктеріне байланысты жиынтық бағалауды сәйкес келетін тақырыптар бойынша топтастырып өткізіп отырамын. Мысалы: 5 – сыныптағы « Композиция заңдылықтары», «Кескіндеме түстік шешімін табу», «Акварель бояуымен жұмыс», «Ылғалды кескіндеме», «Графика өнерінің түрлері», «Затқа қарап сурет салу», «Геометриялық денелерден құралған натюрморт» салу тақырыптары бойынша шығармашылық еркін тақырып беріп сурет салуды жоспарлаймын. Салынған суреттерге сәйкес оқушылармен бірлесіп табыс критериін белгілеймін. Табыс критериінің жеңіл, күрделілігіне сәйкес ұпай белгіленеді, жиынтық ұпай көрсеткіші арқылы баға белгіленеді. Сурет салу ережесінің әрбір қадамы табыс критериін құрайды. Олар төмендегіше құрылады.
№ | Табыс критериі | Сәйкес ұпай |
1. 2. 3. 4. 5. 6. | Жобалық сызықты қолдану Заттың пішінін қағаз бетіне орналастыруы Жеке бөлшектерін дәл орналастыруы Заттың жарық көлеңке бетін анықтауы Түске тән бояуды қолдануы Жылы, суық түстерді үйлесімді қолдануы. | 2 ұпай 3 ұпай 3 ұпай 2 ұпай 2 ұпай 3 ұпай |
Бұл суретті салу кезінде оқушылардан төмендегідей табыс критериілері талап етіледі.
№ | Табысты критериінің өлшемдері | Ұпай саны |
1. 2. 3. 4. 5. | Суретті парақ бетіне орналастыру. Өлшемнің дәлдігі (пішіні) Композициялық құрастыруы Түс түрлерін таңдауы, үйлесімділігі Суреттің сапасы | 2 ұпай 2 ұпай 2 ұпай 2 ұпай 2 ұпай |
І. Үй тапсырмасы | ІІ. Затқа қарап сурет салу | ІІІ. «Экипаж» ойыны | Қорытынды баға |
Мүсін – бейнелеу өнерінің ерекше түрі. Мүсінді үш жағынан кеңістікте көруге болады. Мүсіндеуде барлық форма анық көрсетеді. Мүсіндеудің негізгі объектісі – адам. Мүсіндеудің түрлері: жұмыр мүсіндеу және рельеф. Мүсіндеу өнері бойынша 5 - сыныпта « Жануар мүсіні» тақырыбы берілген. Бұл тапсырманы орындау кезінде ол сәулет өнері болғандықтан мүсіннің биіктігі , ендігі, аумағы ескеріледі. Мүсінші өзі бейнелеп отырған жануар мүсінінің сыртқы тұлғасымен қатар оның жүрісін, қозғалысын бедерлеуге жұмыстанады. Мүсіндеу қнері бойынша табыс критерийлерін анықтағанда мүсіндеу шарттары ескеріледі. Оқушының білімін критериалды бағалауды тоқсан соңындағы сауалнама жұмыстарын орындау кезінде де пайдалануға болады. Бұл кезеңде сауалнаманы үш бөлімге бөліп құрастырған жөн. Менің тәжіребемде 6 – сыныпта тарау бойынша өткізген сауалнаманы төмендегіше құрастырдым.
Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз
Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация
жариялап табыс табыңыз!
Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз.
(kaspi Gold, Halyk bank)